Bông tím lục bình

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
Nhắc đến sắc tím, người ta thường nghĩ về xứ Huế mộng mơ, tà áo dài tím thướt tha qua những cung đường, di sản trầm mặc với thời gian. Vẫn là sắc tím nhưng vẻ đẹp nơi miệt vườn sông nước miền Tây Nam bộ mộc mạc cánh hoa lục bình.
Bông lục bình mang sắc tím

Bông lục bình mang sắc tím

Với những người lớn lên nơi miệt vườn sông nước, thuở lên ba đã thấy đám lục bình lững lờ theo con nước lớn ròng, rồi bạ đâu ghé đó, bờ bến nào cũng có thể là “trạm dừng chân”.

Có lẽ vì chữ “lục” trong cái tên, mà đám lục bình thân xanh lá cũng xanh, chỉ có đám bông mang màu tím. Người ta nói về lục bình với những ẩn dụ buồn nhiều hơn vui, bởi đám hoa từ đâu không biết cứ vô định theo con nước như một kiếp “bèo dạt hoa trôi”. Người rày đây mai đó hay câu chuyện tình buồn, người ta thường ẩn dụ với cánh lục bình… Để rồi đám hoa chẳng “lá ngọc cành vàng” mang thêm tủi phận.

Miền Tây Nam bộ mênh mông sông nước, sông cái, sông lớn, những con rạch nhỏ, nơi nào cũng có lục bình. Mật độ lục bình càng nhiều thì dòng nước càng bớt ô nhiễm, bởi loài cây này có khả năng hút kim loại nặng và một số chất độc trong nước.

Đám lục bình “bèo dạt hoa trôi” nhưng cũng không đến nỗi vô tích sự. Qua sự khéo léo của các mẹ, các dì, lục bình trở thành “đặc sản” sáng giá trong bữa cơm quê nhà. Ngó lục bình - những cây lục bình xanh non tơ, trộn gỏi đủ vị chua ngọt, chút cay cay đậm đà đủ đưa cơm. Muốn đơn giản hơn thì đem xào, nấu canh chua…

Đám bông tím lục bình cũng được tận dụng trong món gỏi miệt vườn cùng bông điên điển, dĩa gỏi quê nhà đủ vị, đủ sắc để người ta hoài chút dư vị dân dã. Để hôm nay, những nhà hàng sang trọng nơi thị thành, món ăn có lục bình như “đặc sản” xếp ở vị trí đầu trong danh sách thực đơn.

Nhiều năm xa quê, những người quen của gia đình tôi định cư ở nước ngoài vài chục năm, trong mỗi lần kết nối vẫn nhắc bông lục bình như một sắc tím ở mãi trong ký ức người xa xứ. Có những câu chuyện tình nơi thôn dã đơn sơ, mà ngày ấy người ước hẹn hay tặng nhau cũng chỉ một sắc tím lục bình. Một rổ bông lục bình đủ tình mà cũng trọn vị, học theo má nên chị hai, chị ba trong nhà làm món gì cũng giỏi. Có sẵn rổ bông lục bình thì bữa cơm chiều thêm sắc, thêm vị, để tía má có khen thì thẹn thùng giải thích: “Anh Hai, anh Út bên nhà gửi cho”. Tía cười khà khà, còn má ngó bộ gật đầu ưng thuận, thì thằng rể tương lai coi như ghi điểm.

Theo nhịp sống, lục bình cũng được tận dụng nhiều hơn. Sản phẩm thủ công làm từ thân lục bình trở thành lựa chọn nhiều ưu ái khi lối sống xanh dần trở thành thói quen trong đời sống hàng ngày. Thân lục bình mềm và xốp, sau khi được xử lý càng dẻo hơn, được đan thành các sản phẩm thủ công như giỏ lục bình, túi xách lục bình, thùng đựng đồ…; cho đến các sản phẩm cao cấp hơn, tinh xảo hơn, đòi hỏi nhiều công sức hơn như: thảm treo tường, giá gương, bộ bàn ghế…

Con nước lớn rồi lại ròng, lục bình cứ thế mà trọn hành trình “bèo dạt hoa trôi”. Dẫu hôm nay người ta có đủ cách chế biến và tận dụng lục bình làm thành món ngon, sản phẩm thủ công… thì loài cây này, vốn dĩ thuộc về con nước nổi trôi. Để rồi trong những nỗi nhớ về miệt vườn sông nước, con sông, con rạch trước nhà, sắc tím bông lục bình đã trở thành một phần trong ký ức tuổi thơ. Để mỗi bận trưởng thành, người ta nhớ đám lục bình rồi tự dặn mình cố gắng nhiều hơn, không như đám lục bình rày đây mai đó như lời của bà, của má vẫn hay ví von…

Có thể bạn quan tâm

Sắc màu tháng ba

Sắc màu tháng ba

(GLO)- Dấu chân thời gian đang chạm dần vào vạch cuối của mùa xuân để chào đón mùa hạ. Khoảnh khắc nhấn nhá này rắc lên thiên nhiên những mảng màu sống động đầy mê hoặc trong sắc màu tháng ba.
Ông Kpuih Jol-“Cầu nối” văn hóa truyền thống của làng Hle Ngol

Ông Kpuih Jol-“Cầu nối” văn hóa truyền thống của làng Hle Ngol

(GLO)- Già làng Kpuih Jol được nhiều thế hệ người làng Hle Ngol (xã Ia Tôr, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai) yêu mến bởi ông như “cầu nối” mạch nguồn văn hóa truyền thống của người Jrai. GJol không ngừng nỗ lực gìn giữ, bảo tồn để các giá trị truyền thống ngày càng phong phú, sinh động.
Mắt quê

Mắt quê

Người ta bước chân ra phố tính chuyện đi xe nào hay mở ứng dụng đặt xe, nhưng dân miệt sông nước thì quen với chiếc ghe, chiếc xuồng hay phi thẳng vỏ lãi (phương tiện di chuyển trên sông, thường làm bằng vật liệu composite) mà đi chợ cho kịp buổi sớm mơi.
Quê hương bên những ngọn đồi

Quê hương bên những ngọn đồi

(GLO)- Năm 2014, sau khoảng thời gian trở về từ giảng đường đại học mà chưa tìm được việc, tôi quyết định vào TP. Hồ Chí Minh. Xe lăn bánh, đêm thật dài, tôi kéo rèm nhìn ra bóng tối trôi bên đường, nghĩ mông lung về những gì đang chờ mình khi xe dừng ở Bến xe Miền Đông mà tự nhiên trống trải.

Con ngồi đợi mẹ bên thềm

Con ngồi đợi mẹ bên thềm

Ý niệm về không gian cư trú trong đời sống dân gian thường gắn kết với những bài học về luân thường đạo lý. Bắt đầu từ ca dao, tục ngữ, cái ngạch cửa thềm nhà bỗng ý vị với rất nhiều nhắn nhủ...
Sắc màu hy vọng

Sắc màu hy vọng

(GLO)- Mùa xuân đến, đất trời như được mặc chiếc áo mới với cây cối xanh tươi, đâm chồi nảy lộc, muôn hoa khoe sắc. Mùa xuân cũng là lúc những hy vọng được ươm mầm để người ta tin vào điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới.

Lối cỏ hoa

Lối cỏ hoa

(GLO)- Mùa xuân bao giờ cũng dành cho mình một lối cỏ hoa. Tôi nhận ra điều ấy khi tóc đã bạc, chân đã bước qua nhiều miền đất xa xôi. Đi từ ngõ nhà mình ra thấy con đường bụi bặm hôm nào bỗng hào hứng đón nhận bước chân ta bằng muôn thứ hoa cỏ mà có hỏi mãi cũng chẳng thể nào biết hết tên.

Nhớ mẹ

Nhớ mẹ

(GLO)- Không hiểu sao khi bước vào tháng Giêng, tôi lại thường nghĩ về mẹ. Tháng Giêng như một cánh cửa khép lại năm cũ và bước sang năm mới với bao ước vọng, bao khấp khởi mừng vui.

Hương vị rau cần

Hương vị rau cần

(GLO)- Những người con xa xứ như tôi, mỗi lần nhớ về quê hương không thể không nhớ về Tết quê. Nỗi nhớ ấy như sâu hơn, đằm hơn, chất chứa tầng tầng lớp lớp còn bởi hương vị riêng của thứ rau quê kiểng mà cứ làm vương vấn thêm nỗi lòng của những đứa con xa nhà.

Sống chậm cùng những vòng xe

Sống chậm cùng những vòng xe

Trong cái nhộn nhịp, tất bật của phố phường khi tết đã qua, guồng quay cuộc sống trở lại thường nhật, đâu đó giữa Sài Gòn, chúng ta vẫn cảm nhận được cái bình dị, chậm rãi khi rong ruổi trên những chiếc xe đạp, dẫu đôi khi áo đã ướt đẫm mồ hôi.
Ngọt ngào hương sắc hoa cà phê

Ngọt ngào hương sắc hoa cà phê

(GLO)- Tây Nguyên đang giữa mùa khô. Những ngày này, nắng vàng ươm đầy trời. Và gió thổi vào nắng, vào cỏ, vào cây trên mọi nẻo đường. Sau mấy ngày nghỉ Tết, bà con nông dân bắt đầu lên rẫy tưới nước cho vườn cây cà phê vừa qua đợt thu hái.

Thuyền hoa

Thuyền hoa

"Cứ mỗi lần hoa mai vàng trước ngõ..." là mỗi lần tôi lại nao nao với những kỷ niệm của mùa xuân và ngày tết. Con người ta thật lạ, xuân năm nào cũng đến, mỗi năm đều đặn vào dịp cố định, vậy mà cái cảm giác chộn rộn mong chờ vẫn cứ háo hức như là tươi mới.
Hồi sinh những nhành hoa

Hồi sinh những nhành hoa

(GLO)- Năm nào cũng vậy, sau Tết Nguyên đán ít ngày, mấy người bạn của tôi lại dành thời gian dạo quanh phố phường hay lang thang trong hầu hết các con hẻm để gom những cành đào đã trưng hoặc những chậu cúc hoa tàn ở bên lề đường.

Ra Giêng…

Ra Giêng…

(GLO)- Ông bà ta khi xưa dù làm lụng vất vả quanh năm, ngày thường có thể “cơm dưa muối” chưa no bụng, nhưng 3 ngày Tết phải đủ đầy. Vậy nên mới có đôi câu đối: “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”.