Cuộc thi viết "Người Thầy kính yêu":

50 năm lặng lẽ xóa mù chữ cho dân vạn đò

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Gần 50 năm miệt mài chở chữ miễn phí cho trẻ em vạn đò, cô Bạch Thị Ngọc Hạnh (66 tuổi, ngụ phường Kim Long, TP Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế) luôn xem công việc mình làm thật nhỏ nhoi, bình thường.

Học trò của cô luôn nghĩ về cô với lòng kính trọng và đầy biết ơn. Bởi chính cô là người đã dìu dắt, thay đổi cuộc đời của họ.

"Cô Hạnh dạy xóa mù"

Men theo những ngả rẽ để tìm đến nhà cô Hạnh, mấy lần chúng tôi phải dừng lại hỏi đường. "Cô Hạnh dạy xóa mù hả"? - bằng giọng điệu trân trọng, những người chỉ đường tận tình chỉ dẫn. Có người kể, cô Hạnh dạy xóa mù từ lúc dân vạn đò còn ở dưới đò, cho đến khi họ được lên bờ tái định cư và bây giờ cô vẫn tiếp tục dạy miễn phí cho đám trẻ. Học trò cô Hạnh nhiều thế hệ, nhiều người lắm.

Anh Võ Văn Lành (27 tuổi) nở nụ cười khi nghe hỏi về chuyện cô Hạnh dạy anh học chữ. "Nếu không nhờ cô Hạnh, không biết cuộc đời tôi còn đang chìm nổi nơi đâu. Cô là người đặt những "viên gạch" chữ cái đầu tiên; dạy tôi học đánh vần, học đọc, học viết, học làm các phép tính. Cha mẹ cho tôi cuộc sống nhưng cô Hạnh là người dạy tôi biết chữ, biết làm toán; thay đổi cuộc đời tôi. Ngôi nhà và xưởng sản xuất là do tôi tạo dựng. Nhưng nếu không có chữ, không có tri thức, chắc chắn tôi không bao giờ thực hiện nổi điều này" - anh Lành bộc bạch.

Một góc lớp học của cô Bạch Thị Ngọc Hạnh

Một góc lớp học của cô Bạch Thị Ngọc Hạnh

Bên bộ bàn ghế đặt nơi thềm nhà có giàn dây leo rũ xuống yên bình, người phụ nữ tóc đã hoa râm nở nụ cười thật hiền khi hồi tưởng lại "cơ duyên" làm cô giáo xóa mù cho người dân vạn đò.

Cuộc sống dân vạn đò mặc định với những con thuyền lênh đênh, vừa là phương tiện mưu sinh vừa là "ngôi nhà" để ở. Lòng thuyền chật chội là nơi ở chen chúc của cả gia đình 2-3 thế hệ. Cuộc sống tạm bợ, dính chặt với cái nghèo, cái khổ. Từ người lớn đến người nhỏ, người già đến trẻ con, không ai biết chữ. Nạn mù chữ nối từ đời ông, đời cha đến những đứa trẻ.

Năm 1976, phong trào xóa mù chữ được đẩy mạnh. Lúc đó, cô Hạnh mới mười tám, đôi mươi, học xong lớp 9, tham gia dạy chữ cho cư dân vạn đò trên sông Hương. Cứ tưởng dạy đôi ba năm, không ngờ hành trình "gieo" chữ cho cư dân sông nước theo cô đến tận bây giờ.

Khó khăn những ngày đầu cầm phấn. Lớp học thời ấy dựng tạm ở Hợp tác xã Phú Cát. Người lớn sau một ngày vất vả mệt nhoài, chỉ muốn nghỉ ngơi, ngủ một giấc thật ngon để ngày mai tiếp tục vòng quay mưu sinh. Chẳng ai muốn đến lớp. Rất nhiều người đi học vài buổi đầu, sau lại từ chối.

Không bỏ cuộc, cô Hạnh đi vận động và khuyên bảo mọi người rằng: "Học chữ khó nhưng bà con không học được nhiều thì ít nhất cũng phải biết đọc. Ai đưa tờ giấy mình còn đọc xem trong đó viết gì, chứ lỡ cầm nhầm thì nguy hiểm. Biết viết, biết tính bao giờ cũng gắn liền tự chủ, tự tin và quyền lợi của bản thân, cuộc sống của mình". Lớp học chỉ kéo dài 1 giờ nhưng 5 giờ chiều cô đã ra khỏi nhà, lên từng thuyền vận động bà con, 10 giờ đêm mới về đến ngõ.

Nhiều học trò của cô Hạnh vẫn còn nhớ mãi hình ảnh cô thiếu nữ nhỏ nhắn, dù mùa nắng nóng hay rét mướt đều cần mẫn xách chiếc đèn măng-xông đi dọc bờ sông Hương, gọi bà con đến lớp. Đối với đám trẻ, cô Hạnh càng tận tâm dìu dắt, uốn nắn, chỉ cách làm người.

Khi những cư dân vạn đò được lên bờ tái định cư ổn định cuộc sống, cô Hạnh lại vận động phụ huynh cho con đến trường công lập. Nhưng nhiều em không có giấy khai sinh, không thể đi học. Thế là cô "xuôi ngược" từ nhà tổ trưởng dân phố đến chính quyền địa phương, tìm cách làm giấy khai sinh cho từng em. Có giấy khai sinh, tiếp tục làm hồ sơ xin cho các em vào học ở các trường công lập. Hỏi sao lại mang nặng "nợ duyên" với người dân vạn đò, cô Hạnh trả lời giản dị: "Vì thương".

Cô Hạnh đang dạy chữ cho các em nhỏ

Cô Hạnh đang dạy chữ cho các em nhỏ

Năm nào chuẩn bị đến hè, gặp học trò trong xóm, cô lại dặn tụi nhỏ để lại cho cô sách vở cũ. Vở cũ trang nào chưa viết, cô cần mẫn cắt ra, đóng lại thành tập, trang nào viết rồi thì gom lại bán ve chai, lấy tiền mua thêm bút viết, phát cho học trò.

Nhiều em vì hoàn cảnh khó khăn không thể đi học tiếp, cô Hạnh lại xin cho đi học nghề; kết nối các tổ chức, quỹ hỗ trợ để xin học bổng, phụ cấp hỗ trợ. "150.000 đồng nhận được mỗi tháng từ các quỹ hỗ trợ mà cô Hạnh xin được đã giúp tôi có tiền trang trải để theo học nghề. Tôi biết ơn cô Hạnh nhiều lắm" - anh Võ Văn Lành chia sẻ.

Không chỉ anh Lành, có rất nhiều học trò như chị Duyên - chủ hiệu cắt tóc, anh Hòe - chủ tiệm vật liệu xây dựng… và nhiều đứa trẻ lang thang bán dạo trên đường phố hoặc theo mẹ tát nước trên ghe năm nào, nhờ học chữ nên giờ đây không chỉ có cuộc sống ổn định, mà còn tạo công ăn việc làm cho nhiều người.

7 giờ tối, sân nhà văn hóa cộng đồng phường Kim Long ríu rít tiếng nói cười. Trẻ con chơi đá bóng, đá cầu... Thấy bóng cô Hạnh chạy xe vào sân, cả đám vội vã vào lớp học. "Cô nhóc" tên Thủy phân công: "Lớp 4, 5 ngồi bên này; lớp 1, 2, 3 ngồi dãy bàn bên kia". Thủy theo học cô Hạnh từ lớp 1 đến lớp 5. Ngày học ở trường, buổi tối đến đây để cô kèm thêm. Nữ học trò tên Ngân khoe: "Nhà con có 9 anh chị em đều theo học cô Hạnh. Cả đứa cháu gọi con bằng dì cũng đang học trong lớp này".

Lớp học miễn phí của cô Hạnh bây giờ tầm 20 em từ lớp 1 đến lớp 5. Đa phần các em đang học tại các trường tiểu học trong khu vực nhưng học lực yếu nên cô Hạnh kèm thêm. Nhiều năm liền, cô Hạnh là chủ tịch Hội Chữ thập đỏ phường Kim Long, chi hội trưởng phụ nữ tổ dân phố. Trong quá trình dạy xóa mù, cô đồng hành, giúp người dân nghèo được tiếp cận nguồn vốn chính sách xã hội, phát triển kinh tế. Con cái họ nhờ vậy được học hành tử tế.

Ghi nhận những đóng góp cho cộng đồng trong công tác phổ cập giáo dục tiểu học cho trẻ em xóm vạn đò phường Kim Long (TP Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế), năm 2015, cô Bạch Thị Ngọc Hạnh được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba; năm 2022, được Ban Thường vụ Hội LHPN tỉnh Thừa Thiên - Huế công nhận là “Phụ nữ tiêu biểu vì cộng đồng”.

ĐƠN VỊ ĐỒNG HÀNH

Có thể bạn quan tâm

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

(GLO)- Giữa bao thiếu thốn của vùng đất Pờ Tó, có một người thầy lặng lẽ, bền bỉ gieo yêu thương cho học trò nghèo. Thầy không chỉ dạy chữ mà còn khởi xướng nhiều mô hình sẻ chia đầy ý nghĩa như: “Tủ bánh mì 0 đồng”, “Mái ấm cho em”, “Trao sinh kế cho học trò nghèo”.

Trung tá Cao Tấn Vân (thứ 2 từ phải sang)-Phó Đội trưởng Phòng An ninh đối ngoại (Công an tỉnh Gia Lai) chụp ảnh cùng đồng đội. Ảnh: NVCC

Cống hiến thầm lặng vì sứ mệnh cao cả

(GLO)- Hành trình "gieo hạt" hòa bình bắt đầu từ những con người bình dị. Những cống hiến thầm lặng của họ vì sứ mệnh cao cả, góp phần tích cực đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình đến bạn bè quốc tế.

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

(GLO)- Hàng trăm năm qua, những gốc đa lặng lẽ vươn mình trong rừng già Kon Ka Kinh, thấm đủ chuyện nhân sinh để hóa thành "chứng nhân" của đại ngàn. Quần thể đa cổ thụ không chỉ tạo nên cảnh quan kỳ vĩ, mà còn trở thành di sản tinh thần gắn bó với bao thế hệ cư dân sống dựa vào rừng.

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

(GLO)- Cuộc trò chuyện với hai nhân chứng sống - ông Hoàng Văn Tuyển và bà Huỳnh Thị Kim Xuyên đã đưa chúng ta trở lại những năm tháng kháng chiến đầy gian khổ, nơi tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến đã viết nên những trang đời đáng nhớ.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

null