Tình yêu từ chiến hào: Cổ tích ở Lạng Sơn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Căn nhà của ông bà nằm sâu trong ngõ ở Q.Thanh Xuân, TP.Hà Nội, lúc nào cũng tràn ngập tiếng cười và những câu hát chèo lảnh lót. Ông cười: 'Tớ yêu và quyết lấy bà ấy từ câu hát chèo trên trận địa Lạng Sơn 45 năm về trước'.

Nên duyên từ trận địa

Bà Lê Thu Thủy, sinh năm 1960, ở phố Hàng Than, P.Nguyễn Trung Trực, Q.Hoàn Kiếm, TP.Hà Nội. Là con gái của cố nhà giáo Lê Trung Khánh (cựu giáo viên môn lịch sử, Trường THPT Phạm Hồng Thái, Q.Ba Đình), sau khi tốt nghiệp cấp 3 (hệ 10/10), bà theo học khoa Vật lý, Đại học Sư phạm Hà Nội (khóa 1978 - 1983).

Nữ sinh viên Lê Thu Thủy (bìa trái) tại Lạng Sơn, tháng 8.1980
Nữ sinh viên Lê Thu Thủy (bìa trái) tại Lạng Sơn, tháng 8.1980

Do có năng khiếu văn nghệ, cuối tháng 7.1980, bà được Đoàn trường Đại học Sư phạm Hà Nội tuyển vào đội văn nghệ xung kích, lên biểu diễn phục vụ bộ đội Sư đoàn 337 đang chốt giữ biên giới Lạng Sơn.

Sau buổi diễn đầu tiên tại đại hội Đoàn của Trung đoàn 4, tốp của bà Thủy được đưa xuống các chốt tiền tiêu của Tiểu đoàn 1 và gây ấn tượng mạnh với thiếu úy - đại đội trưởng Hà Đăng Ninh. "Thực ra, tôi mê cô ấy đầu tiên nên trong suốt tuần đầu của tháng 8.1980, nhóm văn nghệ xung kích đi đến trận địa nào của tiểu đoàn, tôi cũng đi theo với lý do dẫn đường", ông Hà Đăng Ninh cười, nhớ lại.

Sau gần 3 năm yêu nhau, tháng 1.1983, đám cưới của đại đội trưởng Hà Đăng Ninh và nữ sinh viên Lê Thu Thủy được tổ chức.

Bỏ phố lên biên giới với chồng

Cuối năm 1983, bà Thủy tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội và được phân công về TP.Hải Phòng. Tuy nhiên, bà xin lên công tác ở Trường cấp 3 Lộc Bình (nay là Trường THPT Lộc Bình, H.Lộc Bình, Lạng Sơn).

Vợ chồng ông bà Ninh - Thủy và con trai Hà Đăng Sơn
Vợ chồng ông bà Ninh - Thủy và con trai Hà Đăng Sơn

"Ai cũng tròn mắt: con gái Hà Nội lên chỗ biên giới lửa đạn nguy hiểm, thiếu thốn làm gì?", bà Thủy kể lại và nhớ khi đó gia tài lớn nhất là chiếc xe đạp, bà Thủy bắt chồng mang lên đơn vị để còn đi họp hành, kiểm tra. Mỗi tháng 2 - 3 lần, bà vượt hơn 40 km từ Lộc Bình lên Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 4 (khi ấy đóng quân ở cửa khẩu Hữu Nghị, TT.Đồng Đăng, H.Cao Lộc) thăm chồng bằng cách đi nhờ xe tải chở than, xe quân sự lên công tác biên giới, mượn xe đạp… và nhiều nhất là đi bộ.

Ông bà Ninh - Thủy ôn lại kỷ niệm ngày xưa
Ông bà Ninh - Thủy ôn lại kỷ niệm ngày xưa

Sau tháng 3.1979, phía Trung Quốc vẫn chiếm đóng trái phép một số khu vực ở biên giới Lạng Sơn và thường khiêu khích vũ trang, phục kích bắt cóc, nổ súng sang ta… Việc cô giáo Thủy vượt bao nguy hiểm, lên biên giới thăm chồng khiến bộ đội vô cùng thán phục, gọi bà là "sĩ quan cơ động của Tiểu đoàn 1".

Đầu tháng 4.1984, bà Thủy lên đơn vị báo tin vui có em bé cho thượng úy - tiểu đoàn trưởng Hà Đăng Ninh. Đúng đêm ấy, đối phương bắn pháo dữ dội vào các trận địa của ta, sâu vào nội địa 10 km. Thượng úy Ninh, trước khi chạy lên sở chỉ huy tiền phương, đưa cho vợ khẩu súng AK, chỉ cách sử dụng và dặn: "Khi bóp cò, đừng chĩa súng vào anh em mình là được". Trong thời gian ở hậu cứ, cô giáo Thủy cùng bộ đội khênh vác tài liệu cất giữ, mang đạn ra chiến hào… Do vận động nhiều, bà bị băng huyết và mất đứa con đầu, giữa tiếng pháo địch ầm ầm.

Cùng biểu diễn văn nghệ
Cùng biểu diễn văn nghệ

Năm 1985, cậu con trai Hà Đăng Sơn ra đời và lại thường xuyên được mẹ gùi cõng lên biên giới thăm bố. Đến năm 1987, cô giáo Lê Thu Thủy hết thời gian công tác 4 năm ở biên giới, chuyển về dạy môn toán - lý ở Trường cấp 2 Trâu Quỳ (nay là Trường THCS TT.Trâu Quỳ, H.Gia Lâm) 2 năm và thêm 5 năm ở Trường cấp 1 - 2 Gia Lâm A (nay là Trường THCS Ngọc Lâm, Q.Long Biên). Cuối năm 1994, bà chuyển về Trường THPT Phạm Hồng Thái (Q.Ba Đình) dạy môn vật lý và nghỉ hưu năm 2015.

Đi đâu cũng phải có nhau

Tháng 1.1993, thiếu tá Hà Đăng Ninh nghỉ ở tuổi 38 và được nhận vào làm hợp đồng ở nghĩa trang Mai Dịch. Năm 2014, ông chính thức nghỉ hưu với chức danh trưởng ban quản lý nghĩa trang. Ngay sau đó, ông cùng các cựu chiến binh Trung đoàn 4, Sư đoàn 377 (nay là Đoàn kinh tế quốc phòng 4, Quân khu 4) quyên góp, xin tài trợ, lo thủ tục giấy tờ để xây dựng nhà tưởng niệm 33 chiến sĩ, y tá, thương bệnh binh đã hy sinh ngày 12.3.1975 tại trạm phẫu tiền phương thôn Triều Dương, xã Phong Hiền, H.Phong Điền, TP.Huế.

“Chị hai quan họ” Lê Thu Thủy và cựu chiến binh Hà Đăng Ninh
“Chị hai quan họ” Lê Thu Thủy và cựu chiến binh Hà Đăng Ninh

Cô giáo Lê Thu Thủy gan góc của 45 năm về trước, giờ đã nghỉ hưu và trở thành "chị hai quan họ" nhiệt huyết của Câu lạc bộ quan họ truyền thống Nhị Hà, luôn bận bịu với các hoạt động, phong trào văn hóa - văn nghệ của địa phương, hội cựu chiến binh, biểu diễn phục vụ thương bệnh binh, công tác xã hội từ thiện… Mỗi lần bà đi biểu diễn, ông đều đi theo… bảo vệ như ngày đầu gặp nhau trên trận địa Lạng Sơn và dần ông cũng tham gia múa hát cùng bà, rất hạnh phúc… (còn tiếp)

Tháng 8.1971, ông Hà Đăng Ninh (sinh năm 1954, ở Diễn Châu, Nghệ An) khai tăng tuổi để được nhập ngũ đơn vị K15 (mặt trận Trị Thiên). Từ tháng 3.1972, ông chiến đấu ở đường 9 và Thành Cổ - Quảng Trị. Đầu năm 1973, K15 sáp nhập Trung đoàn bộ binh 4 và đổi phiên hiệu thành Tiểu đoàn 1.

Do có thành tích bắn cháy 2 xe tăng trong chiến dịch Trị Thiên 1972, chiến sĩ Hà Đăng Ninh được cử làm tiểu đội trưởng, chỉ huy trung đội chốt giữ điểm cao 61 và đến cuối năm 1974 thì về Phong Điền làm mũi trưởng giao liên. Sau ngày giải phóng Thừa Thiên-Huế (26.3.1975), ông về lại đơn vị làm trung đội trưởng.

Cuối tháng 7.1978, Bộ Quốc phòng thành lập Sư đoàn bộ binh 337 (trực thuộc Bộ Tư lệnh Binh đoàn 678, làm nhiệm vụ quốc tế ở Lào), gồm Trung đoàn bộ binh 4 và một số đơn vị khác. Hạ sĩ Hà Đăng Ninh được phong quân hàm vượt cấp lên chuẩn úy - đại đội trưởng Đại đội 2, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 4, Sư đoàn 337.

Ngày 17.2.1979, súng nổ trên toàn tuyến biên giới phía bắc. Sư đoàn 337 đang đóng quân ở TP.Vinh (Nghệ An) nhận lệnh khẩn cấp tăng cường cho Quân khu 1 và tổ chức phòng ngự xung quanh cầu Khánh Khê (Lạng Sơn).

Từ sáng 28.2.1979, quân Trung Quốc tấn công khu vực cầu Khánh Khê. Đặc biệt, sáng 1.3.1979, đối phương bao vây, tấn công trận địa phòng ngự của Đại đội 2, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 4 (khu vực nay ở xã Nhạc Kỳ, H.Văn Lãng, Lạng Sơn). Dưới sự chỉ huy của tiểu đoàn trưởng Nguyễn Xuân Hồng và đại đội trưởng Hà Đăng Ninh, lực lượng ta vừa kiên cường giữ chốt, vừa bí mật luồn phía sau, đánh vu hồi vào đội hình co cụm của đối phương, tiêu diệt nhiều sinh lực địch.

Năm 1982, ông Ninh được phong quân hàm trung úy - phó tiểu đoàn trưởng; 1984 là tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 1 và đến 1987 là đại úy - phó tham mưu trưởng Trung đoàn 4. Tháng 1.1993, thiếu tá Hà Đăng Ninh xin nghỉ ở tuổi 38.

"Mình không được học hành bài bản, chỉ biết hùng hục đánh nhau. Hòa bình rồi, phải nhường chỗ cho cán bộ trẻ, có trình độ chỉ huy tham mưu, đưa quân đội tiến lên tinh - gọn - mạnh. Ở lại, vừa lạc hậu vừa cản đường người trẻ", cựu chiến binh Hà Đăng Ninh chia sẻ.

Theo Mai Thanh Hải - Tường Linh (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

(GLO)- Trong kháng chiến chống Mỹ, xã Ia Dơk (tỉnh Gia Lai) là căn cứ cách mạng quan trọng, đồng thời cũng là nơi hứng chịu nhiều đau thương, mất mát. Những cánh đồng từng bị bom cày xới, những mái nhà bình yên hóa tro tàn, bao số phận người dân vô tội bị giặc sát hại.

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

(GLO)- Gần 40 năm gắn bó với rừng, ông Nguyễn Văn Chín-Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra (xã Hra, tỉnh Gia Lai) được biết đến như vị “thủ lĩnh giữ rừng” đặc biệt: từ việc biến lâm tặc thành người giữ rừng đến phủ xanh vùng đất cằn cỗi nơi “cổng trời” Mang Yang.

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

(GLO)- Hàng trăm năm qua, những gốc đa lặng lẽ vươn mình trong rừng già Kon Ka Kinh, thấm đủ chuyện nhân sinh để hóa thành "chứng nhân" của đại ngàn. Quần thể đa cổ thụ không chỉ tạo nên cảnh quan kỳ vĩ, mà còn trở thành di sản tinh thần gắn bó với bao thế hệ cư dân sống dựa vào rừng.

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

(GLO)- Cuộc trò chuyện với hai nhân chứng sống - ông Hoàng Văn Tuyển và bà Huỳnh Thị Kim Xuyên đã đưa chúng ta trở lại những năm tháng kháng chiến đầy gian khổ, nơi tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến đã viết nên những trang đời đáng nhớ.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Vào rừng... chờ ươi bay

Vào rừng... chờ ươi bay

Sau 4 năm, khi những cánh rừng già miền núi TP.Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chuyển mình vào mùa ươi chín, hàng ngàn người dân lại có một cuộc 'di cư' tạm thời vào rừng sâu chờ 'lộc trời' rơi xuống để nhặt.

null