Thương nhớ đồng quê

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News
(GLO)- Thứ bảy, tôi ngồi thảnh thơi cà phê nơi góc quán quen ngắm nhìn dòng người vội vã lại qua trên phố. Điện thoại rung gù gù trong túi. Tôi nghe máy, giọng chị oang oang: “Em biết chuyến xe nào về nhà sớm nhất không? Chị muốn về quê kịp mùa gặt”. Chỉ cho chị những chuyến xe từ Phố núi xuôi về miền quê đặc sản “gió Lào và đá lèn” rồi tắt máy, tôi nhìn ra khoảng không, lòng chợt bâng khuâng lạ. Mùa gặt, bao nhiêu năm xa quê, xa cánh đồng làng, xa cánh cò chấp chới chiều đông, tôi nhận ra quê vẫn vẹn nguyên bằng ký ức của tháng ngày trong mùi rạ rơm ngai ngái.
Làng quê rộn rã hơn bởi sự trở về của những thanh niên đi làm ăn xa. Quê tôi lạ lắm, ngày thường toàn người già và trẻ nhỏ, chỉ 2 vụ mùa và Tết là có thanh niên. Họ trở về để giúp đỡ gia đình gặt lúa. Một tuần nữa là vào mùa gặt, ba tôi ngồi tỉ mẩn chẻ lạt từ khúc tre được chọn kỹ. Tôi buộc lại thành nắm rồi đem ngâm dưới lòng suối cạn cho lạt mềm và dai hơn. Mẹ đem mấy cái câu liêm ra để cắt chấu và tra lại cán. Anh tôi kéo xe bò ra kiểm tra mảnh ván nào bị mục, càng xe và dây cáp quay có đứt gãy không. Bánh xe được kiểm tra từ lốp đến từng viên bi, rồi tra dầu kỹ càng. Mùa gặt náo nhiệt hẳn lên sau từng guồng quay thử của máy tuốt, của những nhà rủ nhau gặt đổi công và cả những nhẩm tính đủ đầy của mẹ sau một vụ mùa.
Quê tôi làm hai vụ lúa. Vụ Hè Thu dưới cái nắng chang chang, người dân phải tranh thủ ra đồng gặt từ tinh sương. Những thửa ruộng vàng ươm rộn rã tiếng nói cười, những bàn tay đưa liềm trong lãng đãng sương. Những chiếc xe bò in vết bánh kéo dài lên đường làng thành đường kẻ song song cũng đẫm sương. Mặt trời ngang ngọn cau, lúa gặt được già nửa vừa lúc mẹ nấu xôi sáng mang ra. Chúng tôi nghỉ tay ăn sáng rồi chia ra tốp tuốt lúa, tốp còn lại tiếp tục gặt cho đến hết thửa. Chúng tôi đưa máy tuốt xuống trải bạt rồi người trao, kẻ đạp máy. Chiếc máy với thiết kế giản đơn gồm một khung sắt được bao quanh và một guồng tròn được ghép từ những thanh gỗ đóng đinh hình chữ V so le để làm rơi hạt lúa khi quay. Những hạt lúa vàng ươm rào rào rơi sau mỗi lần vặn tay quăng rơm… và sự thưa dần của những ôm lúa đẫm sương sớm. Đồng làng lúc ấy náo nhiệt bởi tiếng máy, tiếng gọi nhau từ thửa trên xuống thửa dưới.
Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Mùa gặt với bọn thanh niên chúng tôi luôn đầy háo hức lẫn chờ mong bởi những lần gặt giữa trăng đêm. Trăng vừa len khỏi lũy tre, chúng tôi đã gọi nhau cùng ra đồng. Gặt đêm vừa thanh mát, vừa là dịp để các đôi tranh thủ chuyện trò, tìm hiểu nhau. Những câu chuyện buông đùa, những lời thì thầm nhỏ to sau mỗi đường liềm. Gặt đêm là dịp để kiểm tra sự nhanh nhẹn, khéo léo của đám thanh niên. Dưới ánh trăng bàng bạc, mọi sự cứ nhờ nhợ hai bờ thực/ảo, đường liềm không khéo léo sẽ cắt phạm phải tay. Gặt làm sao không đứt tay vừa chạy đua với trăng là thử thách ngầm mà các thiếu nữ dành cho một nửa của mình. Và sau mùa gặt, nhiều đôi đã nên duyên chồng vợ. Gặt đêm là sân khấu cho những giọng ca bất đắc dĩ của trai làng sau bao buồn vui của cuộc sống. Những giọng ca khiến trái tim của các cô gái thổn thức bằng giọng ấm nồng như rút ruột gan. Cánh đồng như thảm bạc khẽ rung lên trước gió và tiếng hát của họ ngân dài theo những đường liềm vẽ vào bóng trăng khuất dần…
Mùa gặt vụ Đông Xuân là sự chạy đua với những cơn mưa bất chợt. Mùa ấy, người dân quê tôi đi gặt với áo mưa cắp nách, bạt ni lông buộc hờ bên cạnh xe bò. Và những bó lúa được buộc vội chất lên xe đem về nhà. Những thửa ruộng trên cao ngập xăm xắp nước, ruộng vùng trũng được tráng bằng lớp bùn nhão, sền sệt, phẳng lì. Chúng tôi đưa lưỡi liềm xuống bùn non tanh nồng để cắt phần ngọn lúa thâm sì, đôi hạt nảy mầm quện trong bền bệt bùn. Những gương mặt nhàu nhĩ, những hạt thóc mang theo bùn xám xịt, đến lúc quạt bụi trùm mịt mùng lên cả xóm nghèo. Hạt thóc vụ ấy cõng cả những đắp đổi buổi giáp hạt, cõng theo cả nỗi xót xa.
“Về gặt lúa em ơi”, lời chị làm tôi thổn thức. Gặt lúa giờ đã có máy móc hiện đại giảm bớt sức lao động của con người. Nhiều lần trở về quê, tôi thèm được hít hà hương lúa đẫm sương và sự rộn rã của cánh đồng mùa gặt. Những đụn rơm thơm mùi nắng, những vệt khói đốt đồng lam nhạt quện ánh chiều tà vẫn còn bảng lảng. Có chăng mùa gặt ngày ấy, giờ chỉ còn trong hoài niệm của những người nặng lòng với ký ức xa lắc xa lơ.
ĐÔNG HÒA

Có thể bạn quan tâm

Tiến sĩ Lưu Hồng Sơn bên một bức tranh của họa sĩ Xu Man tại Bảo tàng tỉnh. Ảnh: P.D

Tranh Xu Man: Di sản tìm về

(GLO)- Từ chỗ chỉ sở hữu số lượng tác phẩm rất ít ỏi của họa sĩ Xu Man, hiện nay, Bảo tàng tỉnh Gia Lai đang có một bộ sưu tập dày dặn với tổng cộng 52 bức của người họa sĩ tài danh, nhiều nhất trong hệ thống bảo tàng cả nước.

Hình dung

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Hình dung

(GLO)- Bài thơ "Hình dung" của Nguyễn Ngọc Hưng là một tác phẩm đẹp, đậm chất mộng mơ và lãng mạn. Nó thể hiện một tình yêu vĩnh cửu, dường như không thể chạm vào, nhưng vẫn mãnh liệt và đầy khắc khoải...

Tặng em nỗi nhớ ngược chiều

Thơ Từ Dạ Linh: Tặng em nỗi nhớ ngược chiều

(GLO)- "Tặng em nỗi nhớ ngược chiều" của Từ Dạ Linh mang vẻ đẹp mộc mạc, đầy hoài niệm về tuổi thơ, về những khoảnh khắc hồn nhiên mà người ta thường dễ dàng quên đi. Ẩn chứa trong đó cũng là nỗi nhớ, sự lưu luyến về tình yêu đầu đời với những xúc cảm tinh khôi, thuần khiết...

Ảnh minh họa. Nguồn : Internet

Niềm vui đọc sách

(GLO)- Từ lâu, đọc sách đã là một hoạt động được ưa thích của nhiều người, được khích lệ ở nhiều nơi vì những lợi ích mà nó mang lại. Tôi vẫn giữ thói quen đọc đều đặn mỗi ngày. Điều đó vừa cần thiết cho công việc, vừa là cách để tôi giải trí và tìm hiểu về thế giới xung quanh.

“Mùa xuân của mẹ”

“Mùa xuân của mẹ”

(GLO)- Đầu năm nay, tác giả Lê Thị Kim Sơn-Hội viên Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Gia Lai ra mắt tập truyện dành cho thiếu nhi “Cổ tích trưa” (Nhà xuất bản Kim Đồng) và mới đây là tập truyện ngắn “Mùa xuân của mẹ” (Nhà xuất bản Hồng Đức). 

Thơ Đại Dương: Em đi trên đồi hoa

Thơ Đại Dương: Em đi trên đồi hoa

(GLO)- "Em đi trên đồi hoa" của tác giả Đại Dương là sự hòa quyện giữa con người và cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp. Những câu thơ mang sắc thái vừa lãng mạn vừa thoáng gợi lên cảm giác tiếc nuối về thời gian trôi qua, để rồi "mắt hoa tròn ngấn lệ/rưng rưng vắt qua mùa"...

Thơ Nguyễn Đình Phê: Với Krông Pa

Thơ Nguyễn Đình Phê: Với Krông Pa

(GLO)- Bài thơ "Với Krông Pa" của Nguyễn Đình Phê mang đến một cái nhìn sâu sắc về mảnh đất và con người nơi đây. Không chỉ đưa người đọc đi qua những khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, tác giả còn gợi lên những câu chuyện lịch sử và cả hành trình đổi thay sau chiến tranh của vùng đất này.

Kết nối, tôn vinh bạn đọc yêu sách

E-magazineKết nối, tôn vinh bạn đọc yêu sách

(GLO)- Sáng 17-10, Thư viện tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình “Kết nối bạn đọc yêu sách” với sự tham gia của hàng trăm học sinh thuộc các đơn vị trường học trên địa bàn TP. Pleiku, những người làm công tác thư viện ở cơ sở và bạn đọc tích cực của thư viện năm 2024.

Thơ Lê Vi Thủy: Ngày nắng

Thơ Lê Vi Thủy: Ngày nắng

(GLO)- Bài thơ "Ngày nắng" của Lê Vi Thủy là những hình ảnh đầy sức sống và hy vọng. Tác giả khéo léo khắc họa cuộc sống khó khăn nhưng đầy nghị lực của con người, với những mầm xanh vươn lên trong khô cằn, thể hiện niềm tin vào ngày mai tốt đẹp hơn.