(GLO)- Sáng 6-9, tại TP. Kon Tum, UBND tỉnh Kon Tum, Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và PTNT đồng chủ trì tổ chức Hội nghị đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh Kon Tum và các dược liệu khác. Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc-Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; các tỉnh, thành phố; các tổ chức khoa học, nhà nghiên cứu, nhà đầu tư trong và ngoài nước cùng tham dự.
Đóng dấu chất lượng cho sâm Ngọc Linh
Tại sự kiện này, các bộ, ngành Trung ương, địa phương, nhà khoa học và doanh nghiệp đã thảo luận và đưa ra nhiều giải pháp phát triển nguồn dược liệu, đặc biệt là sâm Ngọc Linh Kon Tum nhằm tạo ra “làn gió mới” trong việc xây dựng sản phẩm chủ lực của địa phương và nâng tầm thành thương hiệu quốc gia.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tham quan các gian hàng tại Hội chợ Triển lãm sâm Ngọc Linh. Ảnh: M.T |
Một trong những vấn đề mà các đại biểu quan tâm là xây dựng nhãn hiệu chứng nhận chất lượng cho sâm Ngọc Linh Kon Tum. Theo ông Trần Hoàn-Giám đốc Công ty cổ phần sâm Ngọc Linh Kon Tum-đây là loại sâm rất quý, đặc hữu của núi rừng Kon Tum và Quảng Nam nhưng hiện nguồn sâm ngoài tự nhiên đã bị khai thác đến cạn kiệt. “Vì khan hiếm nên sâm Ngọc Linh thường bị đẩy giá rất cao, từ 60 triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng/kg. Đó là lý do sâm Ngọc Linh bị làm giả, một số cá nhân và doanh nghiệp sử dụng hạt giống và củ có hình dạng giống với sâm Ngọc Linh mang từ Trung Quốc vào vùng Kon Tum và Quảng Nam bán cho người dân có nhu cầu mua cây giống về trồng. Đây là nguy cơ rất lớn đối với vùng sâm thuần chủng của núi Ngọc Linh, khiến sâm Ngọc Linh bị lai tạp dần”-ông Hoàn nêu thực trạng. Giám đốc Công ty cổ phần sâm Ngọc Linh Kon Tum cũng đề nghị các ngành liên quan vào cuộc một cách mạnh mẽ nhằm ngăn chặn vấn nạn này.
Trong khi đó, là một trong 2 đơn vị được UBND tỉnh Kon Tum trao quyết định chủ trương khảo sát, tìm kiếm cơ hội đầu tư cho dự án trồng sâm Ngọc Linh và các dược liệu khác, ông Lê Khắc Hiệp-Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Vingroup-cũng tỏ ra lo lắng trước vấn nạn làm giả, phá hoại thương hiệu sâm Ngọc Linh. Ông Hiệp đề nghị phải có một cơ quan đứng ra thu phí và đóng dấu khẳng định chất lượng cho sâm Ngọc Linh Kon Tum. Đồng thời cần có giải pháp xử lý nghiêm đối với những trường hợp làm giả sâm Ngọc Linh để bảo vệ thương hiệu, từng bước xây dựng nơi đây trở thành vùng dược liệu quốc gia.
Theo ông Nguyễn Văn Hòa-Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum-đến thời điểm hiện tại, Kon Tum đã thu hút được 17 dự án đầu tư phát triển dược liệu trên quy mô 7.800 ha với tổng vốn đầu tư 11.229 tỷ đồng. Trong đó, có một số dự án chiến lược của các nhà đầu tư lớn được kỳ vọng sẽ tạo ra các sản phẩm có chất lượng, đủ sức cạnh tranh tại thị trường trong nước và xuất khẩu. Mặc dù đạt được nhiều kết quả quan trọng nhưng công tác đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh và các dược liệu khác trên địa bàn tỉnh Kon Tum vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức cần giải quyết. Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum thừa nhận: Công tác quản lý, kiểm soát nguồn gốc, chất lượng cũng như giá cả dược liệu chưa được thực hiện tốt. Hơn nữa, hiện nay có tình trạng dược liệu không đảm bảo chất lượng du nhập từ nơi khác đến dưới cái mác dược liệu Kon Tum mà bằng cảm quan rất khó phát hiện. Điều này gây ảnh hưởng đến uy tín của dược liệu Kon Tum, gây khó khăn trong công tác quản lý. Vì vậy, theo ông Hòa, cần có sự phối hợp của các bộ, ngành để đảm bảo dược liệu lưu hành trên thị trường có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
Cạnh tranh với các “cường quốc” sâm
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm vườn sâm Ngọc Linh và điểm trưng bày sản phẩm của Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum tại huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum. Ảnh: M.T |
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: “Chính phủ kêu gọi các doanh nghiệp trong nước có tâm huyết, tầm nhìn và tiềm lực tham gia vào sứ mệnh phát triển sâm Ngọc Linh, phát triển ngành công nghiệp sâm bằng các ưu đãi và hỗ trợ có chọn lọc, đặc biệt khuyến khích các hình thức liên doanh, liên kết để cùng nhau cộng hưởng sức mạnh. Nếu có cơ hội thì liên kết với các tập đoàn đa quốc gia, tận dụng các điều kiện sẵn có, qua đó tạo ra sức lan tỏa nhanh chóng về thương hiệu sâm Ngọc Linh”. |
Quan tâm đến vấn đề bảo tồn, phát triển và xây dựng thương hiệu quốc gia cho sâm Ngọc Linh, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dành thời gian 3 ngày ở Kon Tum và tham dự 8 hoạt động liên quan đến vấn đề này. Người đứng đầu Chính phủ cho rằng Kon Tum không chỉ giàu bản sắc văn hóa mà còn rất giàu về tiềm năng cây dược liệu, đặc biệt là sâm Ngọc Linh. Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, nếu nói sức khỏe là vàng thì sâm Ngọc Linh còn quý hơn vàng vì ngoài những giá trị về sức khỏe, sâm Ngọc Linh còn ẩn chứa những tiềm năng to lớn. Tạo dựng thương hiệu quốc gia từ sâm Ngọc Linh cũng là cơ hội khẳng định niềm tự hào dân tộc, tương tự như người Hàn Quốc đã làm với cây nhân sâm xứ kim chi.
“Tôi có niềm tin rằng chúng ta có thể đưa quốc bảo sâm Ngọc Linh thành quốc kế dân sinh và hy vọng mới của Việt Nam trong ngành dược liệu và thực phẩm chức năng, xem đây là lĩnh vực để cạnh tranh quyết liệt với Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ”-Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kỳ vọng.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lưu ý, dược phẩm và thực phẩm chức năng từ trước đến nay là “sân chơi” của những ông lớn và các cường quốc kinh tế có trình độ khoa học công nghệ cao. Do vậy, Việt Nam chỉ có thể cạnh tranh thành công nếu xác định được các lợi thế vượt trội. Sâm Ngọc Linh nên kết hợp với Hồng Đảng sâm và các dược liệu ở những vùng miền khác để có thể tạo ra một ngành dược liệu phong phú, đủ quy mô cạnh tranh trong khu vực. “Với tiềm năng hiện có, chúng ta hoàn toàn có cơ sở để phát triển ngành công nghiệp trồng và chế biến sâm Ngọc Linh thực thụ của Việt Nam, nhất là 2 tỉnh Kon Tum và Quảng Nam. Mục tiêu không phải một vài chục tỷ đồng sau mỗi phiên hội chợ mà tiến tới mục tiêu tỷ đô la giá trị xuất khẩu trong những thập niên tới. Điều này, tôi nghĩ hoàn toàn khả thi nếu nhìn vào dự báo thị trường”-Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định.
Để đạt được mục tiêu quan trọng này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã lưu ý một số hướng đi, cách làm hướng đến việc phát triển ngành công nghiệp sâm Việt Nam nhanh và bền vững. Trước hết, cách tiếp cận phải đúng. Yêu cầu đối với sâm Ngọc Linh là vừa bảo tồn, vừa phát triển. Ở giai đoạn đầu, cần định dạng chiến lược quảng bá và phát triển sản phẩm theo hướng phát huy các giá trị vượt trội và tính chất khác biệt của sâm Ngọc Linh so các loại sâm và sản phẩm tương tự. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng cho rằng, khi đã đạt được điều kiện về sản lượng, quy mô và sự công nhận thương hiệu để đưa sâm Ngọc Linh vượt ra khỏi biên giới Việt Nam thì lúc đó cần có chiến lược đa dạng hóa sản phẩm. Đặc biệt là chú trọng phát triển sâm Ngọc Linh ở những quốc gia thuộc nhóm G7, G20, từng bước đưa sâm Ngọc Linh đáp ứng nhu cầu đa dạng từ thấp đến cao trong phạm vi toàn cầu, mở rộng ra các dạng thực phẩm, thức uống hàng ngày.
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng nhấn mạnh, việc bảo tồn nguồn gen thuần chủng của sâm Ngọc Linh là tối quan trọng. Cần xây dựng “thánh địa” sâm Ngọc Linh, đồng thời làm tốt chức năng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm nhằm bảo hộ sản xuất, tăng giá trị sâm Ngọc Linh. Ngoài ra, cần tận dụng các điều kiện của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trong nuôi trồng, chế biến, phát triển sản phẩm, đồng thời truyền thông mạnh mẽ các giá trị của sâm Ngọc Linh, coi đây là bước đột phá trong việc phát triển ngành dược và thực phẩm chức năng, đem lại cho Việt Nam sự đối trọng và hợp tác với các cường quốc tiên tiến.
Theo Đề án của tỉnh Kon Tum, đến năm 2020 toàn tỉnh sẽ phát triển khoảng 2.000 ha vùng nuôi trồng tập trung đối với một số loài dược liệu có giá trị kinh tế và sức tiêu thụ mạnh trên thị trường (trong đó có ít nhất 1.000 ha sâm Ngọc Linh). Đến năm 2030, nâng tổng diện tích vùng nuôi trồng dược liệu đạt khoảng 25.000 ha (trong đó có khoảng 10.000 ha sâm Ngọc Linh). |
Minh Triều
