"San hô đá" tiết lộ sự biến mất bí ẩn của đế chế 4.200 năm tuổi

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News

Một thảm họa "từ trên trời" khiến đế chế Akkadian hùng mạnh bỗng chốc bị xóa sổ, để lại những thành trì hoang phế.
 

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà địa chât Tsuyoshi Watanabe từ Đại học Hokkaido (Nhật Bản) đã bất ngờ tìm được nguyên nhân tàn lụi của đế chế Akkadian hùng mạnh từng cai trị vùng đất nay là Đông Bắc Syria suốt thế kỷ 24-22 trước Công Nguyên.
 

 Một bức phù điêu cổ của người Akkadian - ảnh: Acient-Origins
Một bức phù điêu cổ của người Akkadian - ảnh: Acient-Origins



Đó là một đế quốc hùng mạnh, miền thống nhất đầu tiên ở khu vực gọi là Mesopotamia vào thời điểm 4.200 năm về trước. Họ xây dựng các thành trì với hệ thống thủy lợi tiên tiến khiến giới khảo cố ngày nay phải ngạc nhiên. Suốt 200 năm, nền văn minh của họ phát triển rực rỡ để rồi các cư dân bỗng chốc như "bốc hơi", biến miền đất trù phú thành nơi không người trong ít nhất 300 năm sau đó.

 

Bản đồ đế chế Akkadian - ảnh: Acient-Origins
Bản đồ đế chế Akkadian - ảnh: Acient-Origins



Các nhà khoa học đã tìm kiếm ở Vịnh Oman gần đó thứ được gọi là "san hô đá" thuộc chi porites, có niên đại lên tới 4.100 năm, tức thứ san hô cổ xưa đến nỗi đã bị hóa thạch từ lâu. Cụm san hô này nằm theo hướng gió thổi từ địa điểm khảo cổ Tell Leilan, chính là nơi đế chế Akkadian ngựt rị ngày xưa.

 

Một tảng vữa cổ đại được khai quật từ công trường khảo cổ - ảnh: Đại học Hokkado
Một tảng vữa cổ đại được khai quật từ công trường khảo cổ - ảnh: Đại học Hokkado



So sánh với san hô hiện đại để tìm ra những thay đổi tinh vi nhất ghi dấu lên san hô vào thời kỳ đế chế Akkadian biết mất, họ đã xác định được chuỗi biến đổi khí hậu bất ngờ vào giai đoạn đế chế Akkadian tàn lụi: đó là một mùa đông kéo dài, hạn hán, những cơn bão bụi tấn công thường xuyên.

Những cơn bão bụi mùa khô đó dược gọi là shamals, thỉnh thoảng vẫn xảy ra ngày nay, kéo dài 3-5 ngày mỗi cơn với tốc độ gió đạt tới 70 km/giờ.

 

Khu vực từng tọa lạc đế chế hùng mạnh đến nay vẫn là vùng lãnh nguyên cằn cỗi - ảnh: Đại học Hokkaido
Khu vực từng tọa lạc đế chế hùng mạnh đến nay vẫn là vùng lãnh nguyên cằn cỗi - ảnh: Đại học Hokkaido
Một cổ vật mô tả một vị vua của Akkadian - ảnh: Acient-Origins
Một cổ vật mô tả một vị vua của Akkadian - ảnh: Acient-Origins


Thảm họa từ trên trời này khiế nền nông nghiệp của người Akkadian bị thiệt hại nghiêm trọng, nạn đói kéo dài, từ đó kéo theo sự sụp đổ của cả một đế chế hùng mạnh.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Geology.

A. Thư (Theo The Sun, Daily Mail, nld)
 

Có thể bạn quan tâm

Chuyện một “công trình sư” Bahnar

Chuyện một “công trình sư” Bahnar

(GLO)- Sau khi hoàn tất việc cắt lúa, ông Chánh thư thái ngồi trò chuyện cùng chúng tôi bên ghè rượu. Phẩm chất nghệ sĩ của người nông dân với tư cách “công trình sư” một loạt công trình, mô hình ghi dấu bản sắc văn hóa tại Quảng trường Đại Đoàn Kết (TP. Pleiku) hiện diện trước mặt chúng tôi.

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

(GLO)- Sáng 6-11, tại TP. Pleiku, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947, xã Kông Bơ La, huyện Kbang” nhằm hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng di tích quốc gia.

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

(GLO)- Nằm trong khuôn khổ Tuần lễ hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya, chiều 9-11, tại khu vực sân nhà rông làng Gri, xã Chư Đang Ya (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND huyện Chư Păh tổ chức trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống.

Các nghệ nhân làng Chuet 2 (phường Thắng Lợi) phục dựng lễ báo hiếu cha mẹ tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam. Ảnh: Thu

Lễ báo hiếu của người Jrai

(GLO)- Lễ báo hiếu cha mẹ là tập tục văn hóa truyền thống đã có từ xa xưa trong đời sống của cộng đồng người Jrai. Đây là dịp để những người con đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục và cầu mong thần linh ban sức khỏe cho cha mẹ.

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

(GLO)- Cách đây gần 18 năm, trong một số công trình điều tra văn hóa các làng đồng bào dân tộc thiểu số ở TP. Pleiku thì người ta xếp một số buôn làng trong khu vực, trong đó có làng Wâu và Ktu (xã Chư Á) là làng tương đối có giá trị, đưa vào diện bảo tồn và phát triển.

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

(GLO)- Cứ mỗi buổi sinh hoạt, khuôn viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Lơ Pang (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) lại rộn ràng tiếng cồng chiêng. Âm thanh quen thuộc ấy đến từ đôi tay nhỏ bé của các em học sinh thuộc Câu lạc bộ (CLB) Cồng chiêng của trường.

Ngân vang giai điệu cồng chiêng

Ngân vang giai điệu cồng chiêng

(GLO)- Suốt 1 tháng qua, sau khi hoàn tất công việc gia đình, những người nông dân Jrai chân chất, mộc mạc ở tổ 6 (phường Sông Bờ, thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) lại say sưa luyện tập đánh cồng chiêng.

Người giữ nghề dệt thổ cẩm ở Ia Rsươm

Người giữ nghề dệt thổ cẩm ở Ia Rsươm

(GLO)- Không chỉ dệt thổ cẩm giỏi, chị Rah Lan H’Nghí (SN 1988, buôn Toát, xã Ia Rsươm, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai) còn nhiệt tình chỉ dạy cho chị em trong buôn để góp phần bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Là gốm nhưng không phải... gốm

Là gốm nhưng không phải... gốm

Sau thời gian dài thực nghiệm, nghệ nhân Đỗ Hữu Triết (51 tuổi, ngụ 66 Chi Lăng, TP.Huế, Thừa Thiên-Huế) sáng tạo thành công chất liệu mới có tên Việt kim diêu có thể đáp ứng nhu cầu sáng tạo nghệ thuật với nhiều đặc tính ưu việt.