"San hô đá" tiết lộ sự biến mất bí ẩn của đế chế 4.200 năm tuổi

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Một thảm họa "từ trên trời" khiến đế chế Akkadian hùng mạnh bỗng chốc bị xóa sổ, để lại những thành trì hoang phế.
 

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà địa chât Tsuyoshi Watanabe từ Đại học Hokkaido (Nhật Bản) đã bất ngờ tìm được nguyên nhân tàn lụi của đế chế Akkadian hùng mạnh từng cai trị vùng đất nay là Đông Bắc Syria suốt thế kỷ 24-22 trước Công Nguyên.
 

 Một bức phù điêu cổ của người Akkadian - ảnh: Acient-Origins
Một bức phù điêu cổ của người Akkadian - ảnh: Acient-Origins



Đó là một đế quốc hùng mạnh, miền thống nhất đầu tiên ở khu vực gọi là Mesopotamia vào thời điểm 4.200 năm về trước. Họ xây dựng các thành trì với hệ thống thủy lợi tiên tiến khiến giới khảo cố ngày nay phải ngạc nhiên. Suốt 200 năm, nền văn minh của họ phát triển rực rỡ để rồi các cư dân bỗng chốc như "bốc hơi", biến miền đất trù phú thành nơi không người trong ít nhất 300 năm sau đó.

 

Bản đồ đế chế Akkadian - ảnh: Acient-Origins
Bản đồ đế chế Akkadian - ảnh: Acient-Origins



Các nhà khoa học đã tìm kiếm ở Vịnh Oman gần đó thứ được gọi là "san hô đá" thuộc chi porites, có niên đại lên tới 4.100 năm, tức thứ san hô cổ xưa đến nỗi đã bị hóa thạch từ lâu. Cụm san hô này nằm theo hướng gió thổi từ địa điểm khảo cổ Tell Leilan, chính là nơi đế chế Akkadian ngựt rị ngày xưa.

 

Một tảng vữa cổ đại được khai quật từ công trường khảo cổ - ảnh: Đại học Hokkado
Một tảng vữa cổ đại được khai quật từ công trường khảo cổ - ảnh: Đại học Hokkado



So sánh với san hô hiện đại để tìm ra những thay đổi tinh vi nhất ghi dấu lên san hô vào thời kỳ đế chế Akkadian biết mất, họ đã xác định được chuỗi biến đổi khí hậu bất ngờ vào giai đoạn đế chế Akkadian tàn lụi: đó là một mùa đông kéo dài, hạn hán, những cơn bão bụi tấn công thường xuyên.

Những cơn bão bụi mùa khô đó dược gọi là shamals, thỉnh thoảng vẫn xảy ra ngày nay, kéo dài 3-5 ngày mỗi cơn với tốc độ gió đạt tới 70 km/giờ.

 

Khu vực từng tọa lạc đế chế hùng mạnh đến nay vẫn là vùng lãnh nguyên cằn cỗi - ảnh: Đại học Hokkaido
Khu vực từng tọa lạc đế chế hùng mạnh đến nay vẫn là vùng lãnh nguyên cằn cỗi - ảnh: Đại học Hokkaido
Một cổ vật mô tả một vị vua của Akkadian - ảnh: Acient-Origins
Một cổ vật mô tả một vị vua của Akkadian - ảnh: Acient-Origins


Thảm họa từ trên trời này khiế nền nông nghiệp của người Akkadian bị thiệt hại nghiêm trọng, nạn đói kéo dài, từ đó kéo theo sự sụp đổ của cả một đế chế hùng mạnh.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Geology.

A. Thư (Theo The Sun, Daily Mail, nld)
 

Có thể bạn quan tâm

Ghè Tây Nguyên chứa đựng rất nhiều câu chuyện thú vị. Ảnh: Phương Duyên

Nghe ghè kể chuyện nhân sinh…

(GLO)- Ghè (còn gọi là ché) là một trong những vật dụng gần như không thể thiếu trong đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên. Từ chất liệu chế tác, kích thước đến kiểu dáng tai ghè, đặc biệt là hoa văn đều ẩn chứa những câu chuyện thú vị.

Hát bội ngân vang trong lễ giỗ danh nhân Đào Tấn

Hát bội ngân vang trong lễ giỗ danh nhân Đào Tấn

(GLO)- Cuối tuần qua, tại Đền thờ danh nhân văn hóa Đào Tấn (thôn Vinh Thạnh 1, xã Tuy Phước), lễ giỗ tưởng niệm 118 năm ngày mất của Hậu tổ nghệ thuật hát bội không chỉ là dịp tri ân công lao bậc tiền nhân, mà còn là cơ hội để các nghệ nhân giao lưu, chung tay gìn giữ di sản hát bội Bình Định.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Hát bội được mùa vui

Hát bội được mùa vui

(GLO)- Từ đầu năm đến nay, các đoàn hát bội ở Gia Lai liên tục lưu diễn khắp nơi, làm bừng lên những sắc màu rực rỡ của nghệ thuật truyền thống trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân.

Thăm “rừng tượng” làng Kép 1

Thăm “rừng tượng” làng Kép 1

(GLO)- Tồn tại qua nhiều thế hệ, khu nhà mồ làng Kép 1 (xã Ia Ly, tỉnh Gia Lai) là một trong những điểm đến của người dân và du khách khi muốn tìm hiểu về văn hóa của đồng bào Jrai. Cũng bởi nơi này có một “rừng tượng” được tạc từ đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân trong làng.

null