Được mùa được giá
Những ngày này, khắp các ngả đường của huyện Phú Thiện đều tất bật người, xe ra đồng thu hoạch lúa mùa, tiếng máy gặt vang cả một vùng. Bà con nông dân dù lao động dưới cái nắng nóng, mồ hôi nhễ nhại nhưng rất phấn khởi.
Tuy giai đoạn đầu vụ gặp hạn nhưng sau đó thời tiết thuận lợi, mưa đều nên năng suất lúa đạt cao. Bên cạnh đó, giá lúa gạo không ngừng tăng cao giúp người nông dân có một vụ mùa thắng lợi.
Ông Ksor Mang (buôn Plei Rbai, xã Ia Piar) cho hay: Gia đình ông gieo trồng 2 ha lúa Đài Thơm 8. Nhờ thời tiết thuận lợi nên tỷ lệ chắc hạt cao, năng suất lúa ổn định.
“Gia đình tôi đã thu hoạch được 1 ha, năng suất đạt gần 8 tấn. Thương lái thu mua tại ruộng với giá 7.500 đồng/kg. Sau khi trừ chi phí, gia đình lãi hơn 30 triệu đồng/ha. Vụ mùa mà được như vậy là quá vui rồi”-ông Mang hồ hởi nói.
Niềm vui được mùa, được giá cũng đến với gia đình ông Nguyễn Văn Tuấn (buôn Hoai, xã Chư Băh, thị xã Ayun Pa). Vụ mùa năm nay, gia đình ông là hộ duy nhất tại thị xã Ayun Pa tham gia mô hình trình diễn giống lúa chất lượng cao do Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thị xã phối hợp với Công ty cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed triển khai.
Nhờ sử dụng giống lúa mới, được cán bộ khuyến nông thường xuyên tư vấn kỹ thuật nên chi phí đầu tư giảm đáng kể và năng suất lúa tăng cao.
Ông Tuấn phấn khởi chia sẻ: “Nhìn bông lúa trĩu hạt, tôi ước năng suất khoảng 8 tấn/ha nhưng khi thu hoạch lại đạt tới 9 tấn. Chưa bao giờ năng suất lúa mùa lại cao như vậy. Lợi nhuận nhờ vậy đạt gần 40 triệu đồng/ha”.
Theo bà Nguyễn Thị Huệ (tổ 6, phường Sông Bờ, thị xã Ayun Pa), giá lúa gạo tăng cao một phần do thị trường xuất khẩu gạo sôi động, một phần do chất lượng hạt gạo ngày càng được nâng cao.
Bà con nông dân chuyển đổi sang gieo trồng những giống lúa có năng suất, chất lượng cao, được thị trường ưa chuộng như: OM18, Đài Thơm 8, TBR97, ST25. Hiện lúa tươi có giá 7.500 đồng/kg, lúa khô 9.500-10.000 đồng/kg, cao hơn so với cùng kỳ năm trước 500-1.000 đồng/kg.
“Giá lúa tăng không chỉ người nông dân vui mừng mà thương lái cũng phấn khởi. Vụ này, tôi ước thu mua 300 tấn lúa tươi, chủ yếu tại thị xã Ayun Pa và huyện Ia Pa. Một phần cung cấp cho các doanh nghiệp tại Bình Định, một phần phơi khô để xay xát bán gạo cho người dân”-bà Huệ nhẩm tính.
Vụ mùa 2024, khu vực Đông Nam tỉnh có hơn 13.000 ha lúa. Năng suất bình quân đạt 7-8 tấn/ha. Đặc biệt, đây là thời điểm giá lúa gạo đạt đỉnh giúp người nông dân “sống khỏe” cùng cây lúa. Đến nay, bà con nông dân đã thu hoạch khoảng 70% diện tích, bình quân lãi trên 30 triệu đồng/ha.
Việc ứng dụng khoa học công nghệ, cơ giới hóa sản xuất kết hợp với chọn giống lúa mới chất lượng cao không chỉ giúp tăng năng suất mà còn nâng cao giá trị sản phẩm.
Chính quyền các địa phương triển khai nhiều mô hình, dự án hỗ trợ người trồng lúa, qua đó tạo bước đột phá, nâng tầm thương hiệu gạo địa phương trên thị trường.
Bước đột phá trong sản xuất lúa gạo
Mặc dù là 1 trong 2 địa phương có diện tích lúa lớn nhất huyện Ia Pa với 943 ha lúa nhưng đây là vụ đầu tiên xã Ia Ma Rơn triển khai mô hình sản xuất giống lúa đạt chứng nhận VietGAP.
Chị Lê Thị Thảo-Công chức Địa chính-Nông nghiệp xã-cho biết: Vụ mùa năm nay, UBND xã phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện triển khai mô hình sản xuất lúa TBR97 đạt chứng nhận VietGAP trên diện tích 20 ha với 12 hộ tham gia.
Hiện các hộ tham gia mô hình đều đã thu hoạch xong với năng suất bình quân 8 tấn/ha, sau khi trừ chi phí, bà con lãi khoảng 30 triệu đồng/ha.
Trong khi đó, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Chư A Thai liên kết với 70 thành viên triển khai sản xuất lúa chất lượng cao trên diện tích 140 ha.
Ông Phạm Ngọc Nghĩa-Giám đốc HTX-cho biết: Hiện HTX thu mua lúa gạo cho các thành viên với giá 8.000 đồng/kg lúa tươi và 10.000 đồng/kg lúa khô, cao hơn thị trường 500 đồng/kg. Ngoài ra, HTX còn triển khai thí điểm 5 ha lúa Hưng Long và 5 sào giống lúa lứt tím và lứt đỏ.
Theo đánh giá, 3 giống lúa này khá phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại địa phương, cho năng suất bình quân 8 tấn/ha. Các giống này cho gạo thơm, ngon, đặc biệt rất tốt cho sức khỏe nên được người tiêu dùng đánh giá cao.
Hiện gạo Hưng Long HTX đang bán với giá 18.000 đồng/kg, còn gạo lứt đỏ và lứt tím có giá 28.000 đồng/kg. Hợp tác xã đã đăng ký OCOP cho 3 sản phẩm gạo này, nâng tổng số sản phẩm Gạo Phú Thiện đạt chứng nhận OCOP lên 11 sản phẩm.
Ông Mai Ngọc Quý-Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Phú Thiện-cho hay: Toàn huyện gieo sạ 8.608 ha lúa mùa. Mặc dù xuống giống chậm hơn 2 tuần so với năm trước, song thời kỳ lúa trổ bông, thời tiết thuận lợi nên năng suất lúa đảm bảo.
Với mục tiêu nâng cao hiệu quả sản xuất lúa gạo địa phương, vụ mùa năm nay, Phòng triển khai Dự án “Liên kết trong sản xuất lúa theo chuỗi giá trị gắn với nhãn hiệu Gạo Phú Thiện” trên diện tích 78,9 ha giống Đài Thơm 8 và AYT77 với 319 hộ dân là hộ đồng bào dân tộc thiểu số xã Ia Yeng, Chư A Thai tham gia và Dự án “Liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm của HTX Chư A Thai” trên diện tích 35,8 ha giống lúa TBR225. Đây là bước tiến mới trong sản xuất lúa gạo nhằm nâng tầm thương hiệu Gạo Phú Thiện trên thị trường.
Còn ông Trần Minh Phương-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Ia Pa thì thông tin: Sau khi sản phẩm gạo TBR97 của huyện đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh, vụ mùa năm 2024, HTX Nông nghiệp Đại Đồng (xã Pờ Tó) liên kết với các hộ dân triển khai nhân rộng giống lúa này trên diện tích 140 ha.
Huyện quan tâm bố trí kinh phí xây dựng mô hình sản xuất giống lúa đạt chứng nhận VietGAP tại xã Chư Răng, Ia Ma Rơn, Ia Tul trên diện tích 50 ha và mô hình hỗ trợ giống lúa cho các xã với diện tích trên 800 ha.
Chất lượng hạt gạo được nâng lên cùng với giá lúa gạo tăng cao là tiền đề quan trọng thúc đẩy sản xuất lúa gạo địa phương, tạo đà tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng bền vững.