Nhớ khói lam chiều

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- “Nhớ sao màu khói lam chiều/Cuối thu mái lá mỹ miều bóng quê/Cỏ non phủ lối ta về/Thương chiều nắng nhạt bờ đê gió lùa/Đồi nương nở tím hoa mua/Bếp hồng mẹ đợi mấy mùa thu sang”. Mỗi lần đọc những câu thơ này của tác giả Đình Tiên, lòng tôi lại trào dâng nỗi nhớ quê nhà, nhớ tuổi thơ với bao kỷ niệm êm đềm.
Quê tôi là vùng bán sơn địa. Nhà tôi ở giữa khu vườn đầy hoa trái do nội để lại, xung quanh là cánh đồng lúa 2 vụ, phía Đông là gò cao, sau khu vườn chênh chếch phía Tây là dòng sông nhỏ. Mùa khô, sông cạn có thể lội sang xóm trên để tìm bạn đánh đáo, bắn bi. Mùa đông, nước về ngập đồng, tôi phải ở trọ nhà người quen xóm dưới để đi học.
Còn nhớ, mỗi lần tan học, tôi phải băng qua dải đồi cao, rồi men theo bờ ruộng mới về đến nhà. Nhà tôi không rộng lắm, chỉ có 2 gian và chái bếp, có mái hiên sau để chứa củi khô dùng đun bếp quanh năm. Từ trên đồi cao nhìn về khu vườn nhà mình, tôi thấy hàng cau cao vút, xa xa là hàng dừa và những bụi chuối xanh um. Bao quanh khu vườn là những lùm tre ken dày và hàng cây mù u đứng như sóng đũa. Vườn nhà khá rộng, cha mẹ tôi trồng rau củ quanh năm, mùa nào thức ấy. Gia đình tôi tuy không dư giả nhưng quanh năm đủ ăn. Tôi thấm đẫm nét quê, tuổi thơ lớn lên cùng rạ rơm, khói bếp. 
Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Cứ mỗi độ thu về, vườn nhà lá rụng ngập lối. Ngày nào mẹ tôi cũng năng tay quét, ủ đốt thành tro. Những làn khói lam chiều dịu nhẹ quyện lên mái nhà tranh thành những hình hài vui mắt, rồi phả lên trời lẫn vào những bụi tre. Tôi biết bếp nhà đang đỏ lửa, mẹ tất bật chuẩn bị bữa cơm chiều đạm bạc. Bước chân vừa chạm ngõ, tôi đã hít thở cái mùi nồng nàn của khói bếp quyện lẫn mùi thơm của niêu cá đồng kho nghệ. Mấy chú nghé trong chuồng nghe bước chân tôi liền kêu lên “nghé ọ… nghé ọ…”. Thương lắm! Biết chúng cũng đang đói như mình, tôi vội bỏ cặp sách, thay đồ rồi đi thẳng ra cây rơm, rút một ôm rơm khô và đổ nước đầy chậu sành cho mấy chú nghé cùn chân vì bị nhốt cả ngày không có người chăn thả. Chăm trâu riết rồi cũng thành thói quen. Ngày nào bận chưa ra chăm mấy chú nghé được, tôi cứ cảm thấy thiêu thiếu một việc gì đó.
Đến khi lớn khôn, rời vòng tay của mẹ, tôi xa quê hương để xây dựng tổ ấm mới và mang theo những ký ức đẹp đẽ của tuổi thơ. Giờ đây, mỗi lần trở lại thăm quê là mỗi lần nỗi nhớ thêm đầy. Miền quê thuần nông của tôi ngày nào nay đã trở thành thị tứ sầm uất, náo nhiệt. Nhưng với tôi, nét quê vẫn còn đấy. Đứng bên dải đồi năm xưa, tôi vẫn như đang gặp lại hình ảnh các bà, các mẹ kĩu kịt đôi quang gánh tảo tần một nắng hai sương. Và xa xa, mái nhà tôi vẫn lúp xúp dưới hàng cau. Chiều chiều, những ngọn khói vẫn bay lên từ chái bếp của mẹ, quyện vào những bụi tre già. Và tôi lại thấy nhớ mẹ da diết. 
BÙI QUANG VINH
 

Có thể bạn quan tâm

Nhà thơ Đào Đức Tuấn (thứ 2 từ phải sang) khẳng định người nghệ sĩ cần hun đúc tinh thần lao động sáng tạo phù hợp với thời kỳ mới. Ảnh: Lam Nguyên

“Trái ngọt” từ một trại sáng tác

(GLO)- Sau 1 tuần tổ chức đi thực tế và dành thời gian cho trại viên tự do sáng tạo, Trại sáng tác Văn học nghệ thuật (VHNT) năm 2025 tại cao nguyên Gia Lai bế mạc ngày 3-11. Từ đây, nhiều cảm xúc đẹp đẽ được chắt lọc và gửi trao qua từng tác phẩm.

Âm thanh đàn T’rưng gắn bó với tuổi thơ của em H’Thương. Ảnh: Ngọc Duy

Khi tiếng đàn nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ

(GLO)- Hiện có một số nơi tại phố núi Gia Lai dạy đàn tranh, đàn t’rưng, piano, guitar… thu hút nhiều học sinh các cấp. Mỗi buổi học không chỉ giúp các em rèn luyện tính kiên trì, khơi dậy năng khiếu, mà còn vun đắp tình yêu âm nhạc, sự trong trẻo của tâm hồn.

“Giữ lửa” nghề thủ công truyền thống ở vùng cao

“Giữ lửa” nghề thủ công truyền thống ở vùng cao

(GLO)- Giữa nhịp sống hiện đại, khi những sản phẩm công nghiệp ngày càng phổ biến, ở các xã vùng cao trong tỉnh vẫn có những nghệ nhân miệt mài gìn giữ nghề thủ công truyền thống của dân tộc mình. Họ không chỉ làm ra sản phẩm để mưu sinh, mà còn giữ lửa cho những giá trị văn hóa truyền đời.

Tác phẩm Đại hội quân nhân Sư đoàn 5 của họa sĩ Huỳnh Phương Đông sáng tác năm 1965.

Văn học và số phận con người

(GLO)- Kỷ nguyên mới mà Ðảng ta đang dồn sức dẫn dắt toàn dân tộc vươn tới, hiểu một cách nôm na là kỷ nguyên mà toàn dân tộc ai cũng hạnh phúc. Hay như lời Bác Hồ giản dị-“…dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. 

Niềm vui của nghệ nhân Thui và cô gái trẻ Hyăo khi được tham gia biểu diễn ở thủ đô, đồng thời giao lưu với các dân tộc anh em. Ảnh: Lam Nguyên

“Hoa của núi” tỏa sắc tại Hà Nội

(GLO)- Như những bông hoa rừng mộc mạc mà đậm hương sắc, 25 nghệ nhân Bahnar làng Kon Măh (xã Ia Khươl, tỉnh Gia Lai) góp mặt tại chuỗi hoạt động tháng 10 với chủ đề “Em là hoa của núi” diễn ra tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam, nơi hội tụ vẻ đẹp và tình đoàn kết các dân tộc anh em.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

(GLO)- Chào mừng thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, tối ngày 4-10, tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Sắt son niềm tin theo Đảng” tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành (phường Quy Nhơn).

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

(GLO)- Tôi mượn câu thơ “Ung dung thanh thản giữa mây trời” trong bài mở đầu tập “Vân không” để giới thiệu tập thơ mới của Ngô Thanh Vân. “Vân không” ghi dấu sự trở lại của nữ thi sĩ sau 8 năm chị không xuất bản cuốn sách nào về thơ.

null