Nhớ khói lam chiều

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- “Nhớ sao màu khói lam chiều/Cuối thu mái lá mỹ miều bóng quê/Cỏ non phủ lối ta về/Thương chiều nắng nhạt bờ đê gió lùa/Đồi nương nở tím hoa mua/Bếp hồng mẹ đợi mấy mùa thu sang”. Mỗi lần đọc những câu thơ này của tác giả Đình Tiên, lòng tôi lại trào dâng nỗi nhớ quê nhà, nhớ tuổi thơ với bao kỷ niệm êm đềm.
Quê tôi là vùng bán sơn địa. Nhà tôi ở giữa khu vườn đầy hoa trái do nội để lại, xung quanh là cánh đồng lúa 2 vụ, phía Đông là gò cao, sau khu vườn chênh chếch phía Tây là dòng sông nhỏ. Mùa khô, sông cạn có thể lội sang xóm trên để tìm bạn đánh đáo, bắn bi. Mùa đông, nước về ngập đồng, tôi phải ở trọ nhà người quen xóm dưới để đi học.
Còn nhớ, mỗi lần tan học, tôi phải băng qua dải đồi cao, rồi men theo bờ ruộng mới về đến nhà. Nhà tôi không rộng lắm, chỉ có 2 gian và chái bếp, có mái hiên sau để chứa củi khô dùng đun bếp quanh năm. Từ trên đồi cao nhìn về khu vườn nhà mình, tôi thấy hàng cau cao vút, xa xa là hàng dừa và những bụi chuối xanh um. Bao quanh khu vườn là những lùm tre ken dày và hàng cây mù u đứng như sóng đũa. Vườn nhà khá rộng, cha mẹ tôi trồng rau củ quanh năm, mùa nào thức ấy. Gia đình tôi tuy không dư giả nhưng quanh năm đủ ăn. Tôi thấm đẫm nét quê, tuổi thơ lớn lên cùng rạ rơm, khói bếp. 
Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Cứ mỗi độ thu về, vườn nhà lá rụng ngập lối. Ngày nào mẹ tôi cũng năng tay quét, ủ đốt thành tro. Những làn khói lam chiều dịu nhẹ quyện lên mái nhà tranh thành những hình hài vui mắt, rồi phả lên trời lẫn vào những bụi tre. Tôi biết bếp nhà đang đỏ lửa, mẹ tất bật chuẩn bị bữa cơm chiều đạm bạc. Bước chân vừa chạm ngõ, tôi đã hít thở cái mùi nồng nàn của khói bếp quyện lẫn mùi thơm của niêu cá đồng kho nghệ. Mấy chú nghé trong chuồng nghe bước chân tôi liền kêu lên “nghé ọ… nghé ọ…”. Thương lắm! Biết chúng cũng đang đói như mình, tôi vội bỏ cặp sách, thay đồ rồi đi thẳng ra cây rơm, rút một ôm rơm khô và đổ nước đầy chậu sành cho mấy chú nghé cùn chân vì bị nhốt cả ngày không có người chăn thả. Chăm trâu riết rồi cũng thành thói quen. Ngày nào bận chưa ra chăm mấy chú nghé được, tôi cứ cảm thấy thiêu thiếu một việc gì đó.
Đến khi lớn khôn, rời vòng tay của mẹ, tôi xa quê hương để xây dựng tổ ấm mới và mang theo những ký ức đẹp đẽ của tuổi thơ. Giờ đây, mỗi lần trở lại thăm quê là mỗi lần nỗi nhớ thêm đầy. Miền quê thuần nông của tôi ngày nào nay đã trở thành thị tứ sầm uất, náo nhiệt. Nhưng với tôi, nét quê vẫn còn đấy. Đứng bên dải đồi năm xưa, tôi vẫn như đang gặp lại hình ảnh các bà, các mẹ kĩu kịt đôi quang gánh tảo tần một nắng hai sương. Và xa xa, mái nhà tôi vẫn lúp xúp dưới hàng cau. Chiều chiều, những ngọn khói vẫn bay lên từ chái bếp của mẹ, quyện vào những bụi tre già. Và tôi lại thấy nhớ mẹ da diết. 
BÙI QUANG VINH
 

Có thể bạn quan tâm

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

(GLO)- Chào mừng thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, tối ngày 4-10, tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Sắt son niềm tin theo Đảng” tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành (phường Quy Nhơn).

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

(GLO)- Tôi mượn câu thơ “Ung dung thanh thản giữa mây trời” trong bài mở đầu tập “Vân không” để giới thiệu tập thơ mới của Ngô Thanh Vân. “Vân không” ghi dấu sự trở lại của nữ thi sĩ sau 8 năm chị không xuất bản cuốn sách nào về thơ.

Nhà thơ Ngô Thanh Vân: Đường văn chạm vào trái tim, thành tình yêu biết hát

Nhà thơ Ngô Thanh Vân: Đường văn chạm vào trái tim, thành tình yêu biết hát

(GLO)- Hơn 20 năm nuôi mộng văn chương, nhà thơ Ngô Thanh Vân đã trình làng 5 tập thơ, 2 tập truyện ngắn, 2 tập tản văn. Với chị, khi đường văn chạm vào trái tim sẽ trở thành tình yêu biết hát bởi mong muốn của người viết là được đồng hành với bạn đọc bằng những điều bình dị, chân thành nhất.

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

(GLO)- Từ ống kính nhiếp ảnh, nét cọ hội họa, câu chữ văn chương đến giai điệu âm nhạc, nhiều nghệ sĩ ở Gia Lai đang lặng lẽ gìn giữ, khơi gợi, ươm hạt giống tâm hồn cho thế giới tuổi thơ; đồng thời, gửi gắm thông điệp về sự kết nối, về trách nhiệm của người lớn trước “tuổi thơ đang mất dần”.

null