Hành trình giữ gìn bản sắc
Ông Nay Thơi sinh năm 1963, lớn lên tại buôn Ia Rpua, xã Đất Bằng, huyện Krông Pa. Từ nhỏ, ông đã được tiếp cận những làn điệu dân ca, học cách đánh chiêng cũng như các nghề thủ công truyền thống của người Jrai. Với niềm đam mê, sự khéo léo cùng năng khiếu sẵn có, ông nhanh chóng chinh phục tất cả những gì được ông cha trao truyền.
Không chỉ giỏi hát dân ca Jrai, ông Nay Thơi còn là một tay trống, tay chiêng điêu luyện. Những âm thanh vang vọng từ đôi tay tài hoa của ông không chỉ truyền cảm hứng mà còn giúp thế hệ sau hiểu và trân trọng hơn di sản cha ông để lại.
Bên cạnh âm nhạc, ông còn được mệnh danh là bậc thầy trong nghề đan lát. Ông tỉ mỉ đan những vật dụng như trẹt, gùi, thúng, nia... phục vụ cho sinh hoạt gia đình và đời sống cộng đồng. Nghề đan lát không đơn thuần là một nghề thủ công mà còn mang trong mình giá trị văn hóa sâu sắc, thể hiện sự khéo léo và tinh thần lao động sáng tạo của người Jrai.
Với những cống hiến không ngừng nghỉ, nghệ nhân Nay Thơi đã góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Ông thường xuyên truyền dạy cho lớp trẻ trong buôn về cách hát dân ca, đánh chiêng và đan lát để văn hóa Jrai không bị mai một theo thời gian. Ngoài ra, ông còn tích cực quảng bá văn hóa dân tộc thông qua việc tham gia các hội thi, hội diễn, liên hoan hát dân ca, ngày hội văn hóa các dân tộc... và nhiều chương trình, sự kiện văn hóa khác.
Ông Rơ Ô Thoen-Công chức Văn hóa-Xã hội xã Đất Bằng-cho biết: “Hầu như các hoạt động văn hóa do các cấp tổ chức, ông Nay Thơi đều tham gia rất nhiệt tình và có trách nhiệm. Ông cũng thường xuyên hỗ trợ chúng tôi trong việc chuẩn bị đạo cụ, tổ chức tập luyện biểu diễn các tiết mục, phục dựng lễ hội truyền thống để đoàn nghệ nhân tham gia các hoạt động của huyện và tỉnh.
Mới đây nhất, đoàn nghệ nhân xã Đất Bằng đã tham gia chương trình “Sắc màu văn hóa Gia Lai-Bảo tồn và phát triển”, Ngày hội văn hóa, thể thao các dân tộc thiểu số và Hội chợ kết nối nông sản huyện Krông Pa lần thứ II-2024. Trong đó, vai trò của ông Nay Thơi là rất lớn, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ”.
Âm thầm cống hiến cho cộng đồng
Nhờ tâm huyết truyền dạy của ông Nay Thơi, nhiều người trẻ trong buôn Ia Rpua đã học được những kỹ năng về đan lát, đánh chiêng cũng như chế tác các đạo cụ phục vụ lễ hội truyền thống của dân tộc. Ông cũng được bà con tín nhiệm bầu làm già làng, người có uy tín của buôn. Trước đây, ông từng tham gia công tác xã hội tại địa phương, đảm nhiệm vị trí Bí thư Chi bộ buôn, góp phần vào sự phát triển chung của cộng đồng.
Ông Kpă Mip-Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Đất Bằng-nhận xét: “Ông Nay Thơi là người có uy tín, luôn nhiệt tình tham gia các hoạt động tại địa phương; gương mẫu chấp hành và thực hiện tốt chính sách, pháp luật của Nhà nước. Những đóng góp của ông đối với buôn rất quý và đáng ghi nhận”.
Gần 500 nghệ nhân thi văn hóa các dân tộc thiểu số huyện Ia Grai
Hơn 150 nghệ nhân tham gia hội thi văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số xã Ia Rbol
Gia đình ông Nay Thơi cũng được dân làng ngưỡng mộ khi cả 3 người con đều trưởng thành và có công việc ổn định. Con trai đầu hiện là Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Uar; người con trai thứ 2 đang giữ chức Phó Trưởng Công an xã Ia Mláh và con trai út đang thuộc biên chế Cảnh sát Cơ động tỉnh.
Ngoài các hoạt động văn hóa, vợ chồng ông Thơi còn chăm lo phát triển kinh tế gia đình với 3 ha mì, mía; chăn nuôi 9 con bò và hàng chục con dê, mang lại nguồn thu nhập ổn định hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Nhờ sự cần cù và tinh thần lao động bền bỉ, gia đình ông có cuộc sống ấm no, trở thành tấm gương cho bà con trong buôn noi theo.
Dù tuổi đã cao nhưng ông Nay Thơi vẫn miệt mài với việc trao truyền những giá trị truyền thống cho thế hệ sau. “Văn hóa là linh hồn của một dân tộc. Nếu mất đi văn hóa, chúng ta sẽ mất đi chính mình”-ông thường nói như vậy với những người trẻ trong buôn mỗi khi hướng dẫn họ tập luyện đánh chiêng, đan lát... “Mình cố gắng sống tốt, nhiệt tình truyền dạy bằng đam mê để góp phần phát huy bản sắc của đồng bào mình, cùng bà con buôn làng đoàn kết xây dựng quê hương”-ông Thơi tâm niệm.
