Ngành Y tế Gia Lai: 75 năm xây dựng và phát triển

Ngành Y tế Gia Lai hình thành và phát triển gắn liền với 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, đồng hành cùng sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Trưởng thành từ gian khó

Ngày 2-3-1950, Ty Dân y Gia Lai được thành lập, ông Nguyễn Quang Huy được phân công làm Trưởng ty. Từ đây, hệ thống y tế của Gia Lai (thời gian này là tỉnh Gia Lai-Kon Tum) được hình thành gồm: 1 bệnh viện cấp tỉnh, 2 bệnh xá ở 4 huyện và 1 phòng phát thuốc tại căn cứ tỉnh. Sau khi thành lập, ngành Y tế tiến hành củng cố, kiện toàn tổ chức và đi vào hoạt động.

Trải qua 2 cuộc kháng chiến đầy khó khăn, gian khổ, trong điều kiện chiến tranh ác liệt, đối diện với bom đạn, cái chết cận kề nhưng đội ngũ cán bộ y tế Gia Lai đã không quản mọi hy sinh, kiên trì bám dân, bám làng chữa bệnh và tuyên truyền, vận động người dân xây dựng đời sống mới.

Trước bộn bề khó khăn, ngành Y tế tỉnh đã vận dụng linh hoạt và sáng tạo đường lối, phương châm y học cách mạng của Đảng vào điều kiện của tỉnh miền núi để xây dựng đội ngũ cán bộ ngày càng lớn mạnh, xây dựng mạng lưới y tế đều khắp; phục vụ kịp thời, hiệu quả cho tiền tuyến, làm tốt công tác cứu thương, chăm sóc thương-bệnh binh; phát hiện, dập dịch kịp thời trong các vùng căn cứ, vùng giải phóng...

Mỗi thầy thuốc, cán bộ ngành Y vừa là “người mẹ hiền”, vừa là một chiến sĩ thực thụ. Nhiều y-bác sĩ đã hy sinh anh dũng khi đang làm nhiệm vụ cứu chữa thương-bệnh binh dưới mưa bom, bão đạn của kẻ thù.

Ngày 23-3-1975, các cơ quan của tỉnh thực hiện chế độ tiếp quản các cơ sở y tế do địch để lại và chuyển về thị xã Pleiku và các vùng lân cận. Tuy được tiếp quản kịp thời nhưng các cơ sở y tế lúc bấy giờ xây dựng đã lâu, hư hỏng, đổ nát; thiếu thuốc, vật tư, trang-thiết bị y tế...

Từ những ngày đầu sau giải phóng, dù trải qua không ít khó khăn, gian nan, vất vả, ngành Y tế vẫn nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ được giao, đảm bảo cứu nạn, cứu đau, góp phần ổn định đời sống người dân.

Giai đoạn 1976-1980, hệ thống điều trị của tỉnh được đầu tư xây dựng từ bệnh viện tuyến tỉnh, huyện và trạm y tế xã; đội ngũ y-bác sĩ, nhân viên y tế tăng 1,3 lần... Giai đoạn 1985-1995, cùng với công cuộc đổi mới của toàn Đảng, toàn dân, ngành Y tế tỉnh cũng đã có những bước khởi sắc tập trung vào 2 nhiệm vụ trọng tâm là chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân và nâng cao chất lượng mọi mặt công tác y tế.

Trong 5 năm (1995-2000), mặc dù tình hình kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn, song ngành Y tế đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ. Hệ thống chăm sóc y tế được củng cố và phát triển rộng khắp, hoạt động có hiệu quả và từng bước đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân trên địa bàn tỉnh.

Hệ thống y tế tuyến tỉnh có: Văn phòng Sở Y tế, các trung tâm, trạm chuyên khoa tuyến tỉnh gồm: Trạm sốt rét, Trạm vệ sinh phòng dịch, Trạm liên khoa (mắt, da liễu...), Trạm dân số-kế hoạch hóa gia đình. Ngoài ra còn có Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Hội đồng Giám định y khoa, Bệnh viện Y học dân tộc, Trường Trung học y tế.

Tuyến huyện có 12 bệnh viện, 10 phòng khám khu vực; đội vệ sinh phòng dịch, sốt rét huyện và đội bảo vệ bà mẹ trẻ em-kế hoạch hóa gia đình huyện. Tuyến xã có 150/175 xã có trạm y tế (chiếm 85,7%), trong đó 10 xã có trạm y tế gắn với phòng khám khu vực; 25/175 xã có cán bộ y tế nhưng chưa có trạm y tế (14,3%), trong đó có 7 xã vừa mới chia tách. Từ năm 1997, tỉnh đã xóa xã “trắng” về y tế.

Giai đoạn 2000-2010, ngành Y tế Gia Lai tiếp tục sắp xếp lại cơ cấu tổ chức bộ máy, củng cố, hoàn thiện mạng lưới y tế, nhất là ở tuyến huyện và cơ sở. Đây cũng là giai đoạn ngành Y tế tỉnh nhận được sự quan tâm, đầu tư rất lớn của cấp ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể và các tổ chức quốc tế. Mạng lưới y tế từ tỉnh đến cơ sở được củng cố và phát triển, công tác chăm sóc sức khỏe người dân đạt hiệu quả cao.

Nâng cao chất lượng khám-chữa bệnh, phòng-chống dịch

Giai đoạn 2010-2020, ngành Y tế tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, XV. Theo đó, công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe người dân trên địa bàn tỉnh tiếp tục có nhiều tiến bộ.

Mạng lưới y tế tiếp tục được củng cố và phát triển. Cơ sở vật chất, trang-thiết bị được đầu tư, cơ bản đáp ứng nhu cầu phòng bệnh và chữa bệnh cho Nhân dân. Đội ngũ cán bộ y tế phát triển cả về số lượng và chất lượng, đảm bảo ở tất cả các tuyến, nhất là đội ngũ bác sĩ. Nếu như năm 2015 chỉ có 7,18 bác sĩ/vạn dân và 80% xã có bác sĩ thì đến năm 2020 đạt 8 bác sĩ/vạn dân và 92% xã có bác sĩ làm việc.

Công tác y tế dự phòng được triển khai hiệu quả. Nhiều loại dịch bệnh được khống chế, đẩy lùi. Dịch hạch, dịch tả, bại liệt nhiều năm liền không xảy ra, tình hình mắc và tử vong do sốt rét giảm đáng kể. Công tác tiêm chủng được triển khai thường xuyên, tỷ lệ trẻ dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin hàng năm được duy trì ở mức đạt miễn dịch cộng đồng. Tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi giảm dần qua từng năm.

Công tác khám-chữa bệnh ngày càng tiến bộ, đảm bảo khả năng khám-chữa bệnh, cấp cứu cho người dân trên địa bàn tỉnh. Người dân tiếp cận với các dịch vụ y tế dễ dàng hơn; các chính sách ưu tiên chăm sóc sức khỏe cho người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, đồng bào dân tộc thiểu số, người cao tuổi và các đối tượng chính sách luôn được chú trọng.

Đặc biệt, kể từ khi dịch Covid-19 xuất hiện tại Việt Nam vào đầu năm 2020 cho đến năm 2022, cả nước trải qua 4 đợt bùng phát. Gia Lai cũng đã trải qua 2 đợt bùng phát dịch bệnh. Trong thời gian này, ngành Y tế đã triển khai quyết liệt các biện pháp phòng-chống dịch Covid-19, kiểm soát nguy cơ dịch xâm nhập từ bên ngoài vào và tổ chức tốt các hoạt động phòng-chống dịch từ bên trong, quán triệt sâu sắc quan điểm “chống dịch như chống giặc”; kiên định các biện pháp phòng-chống dịch theo chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh và Trung ương.

Trong 75 năm xây dựng và phát triển, ngành Y tế tỉnh đã vượt qua nhiều khó khăn, gian khổ, trong đó có cả mồ hôi, nước mắt và xương máu của các thế hệ chiến sĩ áo trắng đã ngã xuống vì độc lập, tự do của dân tộc. Bước vào kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, ngành Y tế tỉnh có nhiều thuận lợi, song cũng gặp không ít khó khăn và thách thức.

Tuy nhiên, với tinh thần đoàn kết, quyết tâm vượt qua khó khăn, tiếp nối truyền thống và phát huy những thành quả đã đạt được, đội ngũ công chức, viên chức, người lao động ngành Y tế Gia Lai nêu cao tinh thần thi đua, học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp, ứng xử, tinh thần thái độ phục vụ người bệnh, rèn đức luyện tài để xứng đáng là người thầy thuốc của Nhân dân.