Món ngon từ 'phơi'

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Bữa tôi về nhà cô bạn đồng nghiệp thân thiết ở Long An, thấy trước nhà bày la liệt những tấm mẹt được che cẩn thận bằng vải màn. Hỏi ra mới biết, mẹ bạn đang phơi chuối, phải che kín để tránh ruồi hay côn trùng làm hư.

Góc vườn nhỏ phía sau nhà có những bụi chuối lúc nào cũng xanh tốt. Giống chuối sứ trái nào trái nấy mập lù, chen chúc nhau. Buồng càng già, lại càng trĩu nặng, như nương mình vào mái nhà. Mẹ bạn nói, nhà nào cũng trồng vài khóm trong vườn, lá dùng để gói bánh các loại, còn chuối khi già cắt vô dành để cúng. Ăn không hết đem phơi, để được lâu mà ăn vừa dai, lại ngọt, bùi. Ngoài chuối, mùa mít chín cây cũng được đem phơi thật kỹ. Ấy là thức quà ăn chơi giản dị, cây nhà lá vườn.

Đặc sản khô cá ở miền Tây

Đặc sản khô cá ở miền Tây

Từ trái chuối đến mớ cá, con tôm ở miền Tây, cái gì người ta cũng có thể làm khô. Thử kể ra có biết bao nhiêu loại khô cá, nghe thôi đã thấy thèm: khô cá lóc, cá sặc, cá dứa, cá kèo, cá tra, cá đuối, cá kèo, cá lòng tong, cá đù… Lại có cả khô rắn, khô nhái, khô lươn, khô ếch. Riêng tôm khô thì thôi đủ loại, đủ kích cỡ khác nhau. Cũng tùy khẩu vị mà các loại khô được chế biến khác nhau. Có loại khô một nắng ăn thịt vẫn mềm, vừa đủ độ dai. Các loại khô cá phơi kỹ hơn càng nhai càng bùi, lại bảo quản được lâu.

Các loại khô giống như “của để dành” trong nhà. Mỗi mùa nước về, nhà nào cũng có vài loại khô cá phơi trước vườn nhà. Thời chưa có tủ lạnh, tủ đông, cá tôm được mùa ăn không hết, phơi khô là cách dự trữ tốt nhất. Loại nhỏ dành để nấu canh, kho tiêu, kho tộ. Loại lớn hơn dành để làm khô. Các mẹ, các chị tay cứ thoăn thoắt xẻ thịt, cạo vảy, lọc xương, lột vỏ tôm… rồi xếp cứ đều tăm tắp. Ai muốn thêm vị, ướp cá với tỏi, ớt và gia vị để khi ăn càng thêm đượm. Phơi một nắng đã thấy se lại. Thêm vài nắng giòn là có thể đem bỏ vô đám hũ thủy tinh hay khạp, lu cất hoặc treo ngay ở chái bếp để không bị ẩm, mốc. Vậy nên, nhà nào cũng như được ướp hương các loại khô. Ngửi thôi đã ghiền, huống chi chế biến thành đủ món, hao cơm phải biết.

Khô cá có thể chiên, nướng, kho thơm hay làm các loại gỏi như gỏi xoài, gỏi sầu đâu, gỏi bông súng… Gỏi xoài tôm khô hay tôm khô giã nhuyễn nấu với trái mướp, trái bầu, mớ mùng tơi hoặc mớ rau cải trong vườn là thơm cả cái bếp sau nhà. Ngày rảnh rang, các loại khô cũng trở thành mồi nhậu lý tưởng, thêm vài trái xoài, trái cóc trong vườn, đâm thêm chén muối tiêu là câu chuyện không có hồi kết.

Khô cá, tôm nhiều thì đem đi bán hay biếu. Nhà nào có con lên phố đi học, đi làm, hành trang mang theo không bao giờ thiếu các loại khô này. Sau này, các loại khô còn theo chân người xa xứ đến khắp nơi. Khô cá được hút chân không, đóng gói cẩn thận trở thành đặc sản quê hương.

Cứ như thế, tuổi thơ của nhiều người sinh ra và lớn lên ở miền Tây vương mùi các loại khô. Nó không chỉ nuôi họ khôn lớn, trưởng thành. Nó còn là mùi của ký ức, vị của nhớ thương đi xa đến đâu vẫn thèm.

Có thể bạn quan tâm

Khi phố mùa hoa

Khi phố mùa hoa

(GLO)- Nơi nắng mưa chia 2 mùa rõ rệt, giao của mùa là những phố màu hoa. Không còn gió se mát hanh hao trên nền trời xanh ngắt, cái nóng oi hầm bắt đầu cho một ngày như sớm hơn thường lệ. 

Bước chậm, thở sâu

Bước chậm, thở sâu

(GLO)- Người xưa có câu: “Dục tốc bất đạt” (nghĩa là nếu muốn nhanh chóng thành công mà lại nóng vội thì sẽ không đạt kết quả). Còn bây giờ, mọi người thường bảo nhau, muốn nhanh thì phải từ từ.

Ru ta dịu dàng

Ru ta dịu dàng

(GLO)- Hôm đi tập huấn chuyên môn, tôi gặp lại Mây, cô bạn chung phòng ký túc xá hồi đại học. Suốt buổi hàn huyên, Mây cứ đăm đăm nhìn tôi, đôi mắt nói nhiều hơn cả những lời tâm sự.

Lưu bút học trò

Lưu bút học trò

(GLO)-Tháng 5, nắng bắt đầu rót mật lên từng kẽ lá. Màu nắng ấm nồng như lời thì thầm của thời gian, nhắc nhở chúng tôi rằng, ngày chia tay thầy cô, bè bạn đang đến thật gần. Trong lòng mỗi chúng tôi, dường như có một khoảng trống dần mở ra, khoảng trống của bao điều chưa kịp nói, chưa kịp làm.

Rau dại quê nhà

Rau dại quê nhà

(GLO)- Mùa nào thức nấy, vùng nào rau ấy, không chỉ những bữa cơm trên rẫy, dưới đồng mà dường như bữa cơm nào của tuổi thơ chúng tôi cũng không thiếu mớ rau dại.

Năm tháng học trò

Năm tháng học trò

(GLO)- Mỗi độ hè về, khi những tia nắng tràn ngập trên sân trường cũng là lúc những chùm phượng vĩ bắt đầu cháy đỏ một góc trời. Phượng không chỉ là loài hoa báo hiệu mùa hè mà còn là biểu tượng bất diệt của tuổi học trò-cái tuổi ngây thơ, vụng dại nhưng đầy ắp yêu thương và khát vọng.

khúc mưa, cơn mưa, chìm vào cơn mưa, Gia Lai, Báo Gia Lai

Khúc mưa

(GLO)- Bất ngờ chìm vào cơn mưa ngờm ngợp giữa phố chiều tấp nập người xe, tôi vội vã tìm một nơi trú tạm chờ mưa tạnh. Kiểu mưa đầu mùa thế này, vội đến rồi cũng sẽ tan đi nhanh.

Bánh tráng Bình Định

Bánh tráng Bình Định

(GLO)- Bánh tráng có thể tìm thấy ở bất cứ nơi đâu trên cả nước, cả trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Thế nhưng chẳng hiểu sao, tôi cứ nghĩ và nhớ về món bánh tráng Bình Định. Có lẽ là bởi không ở nơi đâu bánh tráng lại đa dạng và có thể ăn vào mọi dịp như “xứ nẫu”.

Gia tài của cha

Gia tài của cha

(GLO)- Hoài niệm về ký ức quãng đời sống cùng cha mẹ, anh chị em chúng tôi thường nhắc đến gia tài của cha-di sản truyền thế hệ, chất keo kết dính tình thủ túc dường như chẳng có nỗi buồn.

Nhớ khói đốt đồng

Nhớ khói đốt đồng

(GLO)- Mỗi khi tiết trời chuyển mình vào hạ, tôi lại chộn rộn một nỗi nhớ không tên. Tôi nhớ quê, nhớ cánh đồng, nhớ mùi khói đốt đồng lan trong gió chiều nhè nhẹ. Đó là mùi của đất, của nắng, của thời gian và tuổi thơ nơi đồng bãi.

Bên chiếc cầu thang nhà dài

Bên chiếc cầu thang nhà dài

(GLO)- Ngày trước, khi đến buôn Đôn (Đắk Lắk), tôi được ngắm nhìn những ngôi nhà dài bằng gỗ lâu niên của người Ê Đê đẹp đến nao lòng. Ấn tượng đầu tiên là 2 chiếc cầu thang dẫn lên nhà sàn còn in đậm vết thời gian.

Vấn vương bông gòn

Vấn vương bông gòn

(GLO)- Trong vườn còn sót lại một cây gòn. Đến mùa, chúng bung ra những bông nhẹ bẫng, mềm như mây trắng vắt ngang trời, theo gió tản mát muôn phương.

Nẻo về tháng Tư

Nẻo về tháng Tư

(GLO)- Bước chân trên dải biên cương một ngày tháng Tư nắng đượm, tôi thốt nhiên nhớ tới mấy câu thơ của Nguyễn Bình Phương: “Những cột mốc vùng biên bóng trải xiêu xiêu/Dãy núi oằn lên từng nhịp thở”.

Gió đồng mùa hạ

Gió đồng mùa hạ

(GLO)- Gió từ cánh đồng quê lại thổi tràn qua ô cửa nhỏ, mang theo hương thơm nồng nàn của lúa non và mùi ngai ngái của đất sau cơn mưa đầu mùa.

Nhớ bếp lửa nhà sàn

Nhớ bếp lửa nhà sàn

(GLO)- Gần 50 năm gắn bó với vùng đất Tây Nguyên, tôi đã đi qua nhiều buôn làng, tiếp xúc với bao con người hiền lành như đất, mộc mạc như cây rừng. Và trong những buôn làng đó, từng bếp lửa nhà sàn đã để lại trong tôi ấn tượng đậm sâu với không gian đầm ấm và chân tình

Hương nhãn

Hương nhãn

(GLO)- Tháng Tư về, mang theo những giọt sương tinh khôi lặng lẽ đọng trên mái nhà, ấp ôm không gian trong cái se lạnh dịu dàng của phố núi. Pleiku tỉnh giấc giữa sắc trời tĩnh lặng mà chất chứa bao xao xuyến.

Tháng Tư về nguồn

Tháng Tư về nguồn

(GLO)- Chúng tôi đến TP. Hồ Chí Minh giữa những ngày tháng Tư lịch sử, vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Mưa đầu hạ

Mưa đầu hạ

(GLO)- Pleiku vào hạ không báo trước bằng cái nóng gắt gao, cũng chẳng cần đến tiếng ve râm ran hay sắc phượng rực trời. Chỉ cần một cơn mưa đầu mùa, bất chợt, ào ạt mà vô cùng êm dịu là biết hè đã chạm ngõ.

Lưu bút

Lưu bút

(GLO)- Lưu bút không đơn thuần là một cuốn sổ. Nó là nơi giữ lại cả một khoảng trời tuổi trẻ, nơi từng nét chữ đều mang theo một phần ký ức.

Mùa cá cơm

Mùa cá cơm

(GLO)- Đã mấy bận đến xã Nhơn Lý (TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), tham quan hầu hết thắng cảnh, thưởng thức đủ mọi đặc sản bậc nhất, tôi từng nghĩ mình am tường vùng đất này lắm. Vậy mà, khi lang thang đến bến cá Nhơn Lý, tôi mới nhận ra những gì mình biết chỉ lớp vỏ bên ngoài.