Bếp quê

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Những lúc thảnh thơi, ngồi “ôn cố tri tân” cùng bạn bè bên ấm trà hay khi dông dài kể chuyện cho sắp nhỏ, tôi vẫn thường nhắc đến thời thơ bé với biết bao kỷ niệm. Và, chuyện gì thì chuyện, nhưng những ký ức đẹp về góc bếp ấm nồng của gia đình thì không thể thiếu.

Quê tôi ở dải đất miền Trung nghèo khó. Những ngày tháng Chạp, bầu trời vần vũ mây đen, gió bấc thổi thốc từng cơn và cái lạnh cũng tràn về. Khi ấy, căn bếp trở nên quan trọng trong mỗi gia đình. Là bởi, ngoài công dụng nấu cơm 3 bữa, căn bếp còn là nơi sưởi ấm tốt nhất đối với người già sau những buổi ra đồng, sau những lần kéo vó, giăng câu bì bõm dưới sông.

Với không ít nếp nhà, bếp luôn đỏ lửa suốt cả ngày đêm trong tháng Chạp. Nhà thì thắp bếp lửa hồng bằng than, nhà thì nhen lửa bằng gốc tre, lá dừa, lá cây dương liễu khô, bã mía. Điều này cho thấy sự vất vả biết dường nào để có được bếp lửa luôn đỏ trong tháng Chạp khi cái nắng hiếm hoi để phơi hong chất đốt. Hình ảnh ấy luôn đọng mãi trong ký ức của tôi. Và vì thế, tôi thương mến xiết bao làn khói lam chiều.

Minh họa: Huyền Trang

Minh họa: Huyền Trang

Nhà nghèo nên thường chỉ những ngày áp Tết, căn bếp của gia đình tôi mới được đủ đầy. Vui nhất là khi mẹ tôi chuẩn bị làm bánh Tết. Mẹ vẫn bảo, dù có khó khăn đến đâu, có đầu tắt mặt tối, có bươn chải thế nào thì mấy ngày Tết cũng phải tươm tất, chu toàn.

Thế mới biết, để có được niềm vui trong những ngày đầu năm mới của con cái là sự vất vả lo toan tháng tháng ngày ngày của cha mẹ. Cha bươn chải chạy ngược chạy xuôi trên đồng dưới ruộng để có cái ăn, mẹ cặm cụi với đôi bàn tay thoăn thoắt lo toan chuyện bếp núc.

Thời bấy giờ, chính cái khó bó cái khôn nên mọi gia đình đều toan tính, liệu cơm gắp mắm để chuẩn bị tự làm bánh trái. Để có được nguyên vật liệu làm bánh đâu phải nhà nào cũng đầy đủ nên việc chạy đôn chạy đáo để đổi chác, mượn gom cũng đã vất vả lắm rồi. Nhưng đổi lại là tình cảm người nhà quê rất thực thà, nhường cơm sẻ áo, đùm bọc lẫn nhau người có nếp tẻ người có ít đường, quả trứng, lon mè ngỏ lời cùng trao qua đổi lại, thấm đẫm tình làng nghĩa xóm.

Chỉ riêng chuyện làm bánh cho mỗi gia đình cũng bỏ ra nhiều công sức. Ở quê tôi rất chuộng với các loại bánh bình dân như: bánh nổ, bánh in, bánh thuẫn, bánh mè (khao khảo) và mứt gừng, mứt dừa, mứt khoai lang...

Còn bánh tét thì hầu như nhà nào cũng có. Nhưng vui nhất là chuyện đóng bánh nổ bởi có sự giúp nhau rất thân tình. Những trai tráng trong làng thấy nhà nào neo người, góa bụa, hoặc chỉ có toàn phái nữ thì tự giác đến cầm vồ đóng giúp và đây cũng là cơ hội để các nam thanh nữ tú gặp gỡ, hẹn hò, cũng có nhiều trường hợp thành vợ thành chồng sau đó.

Riêng đối với lũ trẻ con chúng tôi, ngoài giờ đi học về là không muốn xa mẹ và xa bếp lửa. Khi thì háo hức chờ đợi để được hưởng vị ngọt ngon với một ít đường sém bám dưới đáy chảo, khi thì được mẹ cho 1 chiếc bánh thuẫn thơm lừng. Cũng nhiều khi lại phụ mẹ gói bánh tét, năn nỉ mẹ gói cho 1 chiếc nhỏ xinh để sau khi vớt bánh là có cái để ăn liền.

Bếp lửa tháng Chạp trong tôi còn biết bao chuyện để nói, để kể. Mỗi lần nhắc nhớ, kỷ niệm lại thêm đong đầy. Để hôm nay nhìn lại, tôi thấy nhớ thấy thương bếp lửa quê mình.

Có thể bạn quan tâm

Dốc xưa

Dốc xưa

(GLO)- Nhìn từ trên cao xuống, bạn sẽ thấy đèo dốc như những dải lụa mềm mại. Ấy vậy mà khi đặt chân đến đó, bạn sẽ thấy nó như một thách thức lớn khiến ta phải ngẫm nghĩ thật nhiều. Nhưng, không phải lúc nào chênh vênh cũng làm ta ngã mà lại bồi đắp nên nghị lực và ý chí vượt khó.

Ra Bắc, vào Nam

Ra Bắc, vào Nam

(GLO)- Hơn nửa đời người, tôi loay hoay đi về giữa 2 miền Nam-Bắc. Miền Bắc là quê hương, là nơi tôi cất tiếng khóc chào đời. Còn miền Nam là nơi tôi học tập và trưởng thành.

Ảnh minh họa: Phùng Tuấn Ngọc

Mùi Tết

(GLO)- Có một ngày, tôi bỗng ngồi nhớ nhung mùi Tết, để rồi tự hỏi mùi của Tết là gì? Phải chăng đó là mùi của nồi bánh chưng đang sôi lục bục ở góc sân đêm 29 Tết hay là mùi thơm nồng của dưa hành dưa kiệu mới ngấu?

“Mùa đi cùng tháng năm”

“Mùa đi cùng tháng năm”

(GLO)- Rồi thời gian cũng sớm vẫy mùa xuân trở lại. Tôi đoán thế khi đang đứng ở hành lang một dãy phòng học nhìn ra buổi sáng mà mọi vật như còn bỡ ngỡ với “cơn nắng se ngang trời đông”. Như thể ngày hôm qua và cả hôm kia nữa, chưa hề gió lạnh.

Hoa rù rì bên dòng Pô Cô

Hoa rù rì bên dòng Pô Cô

(GLO)- Dòng Pô Cô huyền thoại uốn lượn qua miền biên giới Ia Grai trước khi chảy qua Campuchia hợp lưu với sông Mê Kông. Mỗi độ cuối đông đầu xuân, ven bờ sông và trên cồn bãi xuất hiện một loài hoa rất đẹp, người Jrai gọi là bra tang hay còn gọi là hoa rù rì.

Công nhân Công ty 74 vận hành máy băm trộn cỏ làm thức ăn cho bò. Ảnh: T.S

Tình ca du mục miền Ia Kla

“Thảo nguyên bát ngát mênh mông tận chân trời/Cỏ cây hoa lá hương thơm tỏa ngát đồng”. Giai điệu ca khúc lãng mạn của những năm tuổi trẻ cứ nhẹ nhàng lẩn quất trong tâm trí khi tôi đến thăm trại bò siêu thịt của Công ty TNHH một thành viên 74 (Binh đoàn 15) trên địa bàn xã Ia Kla, huyện Đức Cơ.

Cầu Bến Mộng. Ảnh: Phạm Quý

Bên kia bờ sông Ba

(GLO)- Nhà tôi ở bên hữu ngạn sông Ba, nơi phố thị tấp nập, náo nhiệt. Ở nơi đông vui, thuận tiện cho sinh hoạt, nhưng đôi khi tôi lại cảm thấy ngột ngạt, tù túng bởi sự chật chội, ồn ào.

Đèo An Khê. Ảnh: Phan Nguyên

Bâng khuâng chiều An Khê

(GLO)- Tôi trở lại An Khê vào một chiều mưa. Cơn mưa không ồn ào mà rơi êm vào ký ức, đánh thức một miền nhớ xa xôi, thuở nơi đây còn là một thị trấn nhỏ bình lặng nằm ven quốc lộ 19.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Mùa về trên lưng áo mẹ

(GLO)- Từ khi còn nhỏ, tôi đã có thói quen dậy sớm. Mỗi khi tiếng mấy con gà ở chái bếp cất lên, tiếng đòn gánh dựng ở góc nhà sơ ý va vào liếp cửa, tôi lại nghe tiếng ho cố nén của mẹ. Lại thấy thương mẹ nhiều hơn.

Ảnh minh họa: Phạm Quý

Mùa lá rụng

(GLO)- Phố nhỏ của tôi đã vào mùa cây trút lá. Lang thang dọc con đường quen, tôi nhận ra bên hè phố, từng đám lá khô buông dày. Muôn vàn chiếc lá nương theo gió sà xuống những ô gạch cũ, la đà trên mái ngói hiên bàng bạc gam màu trầm. Tôi ngồi trong một góc phố, miên man nghĩ về triền xanh hoa cỏ.

Minh họa: H.T

Ký ức chợ quê

(GLO)- Khi tiếng gà gáy vang lên trên mái nhà, mẹ tôi vội trở dậy chuẩn bị ra chợ. Không chỉ riêng mẹ tôi, việc đi chợ lúc sáng sớm đã trở thành nếp quen của nhiều người dân quê.

Bước ra ngày mới

Bước ra ngày mới

(GLO)- Lúc còn đi học, mỗi buổi sớm mai, tôi thường nghe thấy tiếng bánh xe lăn trên đường rồi sau đó mới là tiếng những cánh cổng sắt được mở ra, tiếng người đi thể dục lao xao.

Ảnh minh họa: Minh Lê

Mây giăng mắt núi

(GLO)- Qua ngày lập đông, còn bao nhiêu heo may gió cũng mang về theo mùa hun hút. Trên đầu dốc, cây bằng lăng núi lá đã chuyển thành màu đỏ sậm như những nốt son ấm áp giữa bao la xanh. Và mây ở đây, bốn mùa cứ lờn vờn khắp các triền đồi.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Vườn bắp của ba

(GLO)- Nhiều năm ở phố nhưng tôi đã quen với đất đồng, quen với sự bình yên làng mạc. Bởi vậy, hễ có dịp là tôi tranh thủ về quê, chẳng nhất thiết là phải cuối tuần.