Kông Chro bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Những năm qua, cấp ủy, chính quyền và người dân huyện Kông Chro (tỉnh Gia Lai) đã chung tay bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống. Nhờ đó, địa phương này được đánh giá là nơi còn nhiều “trầm tích” văn hóa của tỉnh.

Chung tay bảo tồn

Trò chuyện với chúng tôi trong ngôi nhà rông nổi bật giữa khu dân cư, ông Đinh Văn Drênh-Bí thư Chi bộ kiêm Tổ trưởng tổ dân phố Plei-Pyang (thị trấn Kông Chro) cho biết: Tổ dân phố có 380 hộ với hơn 800 khẩu, người Bahnar chiếm 80%. Cách đây hơn 10 năm, nhà rông cũ dựng bằng tranh tre nứa lá đã xuống cấp, ảnh hưởng đến các hoạt động văn hóa của cộng đồng.

Trước tình hình đó, tổ dân phố tiến hành họp lấy ý kiến người dân để xây dựng nhà rông mới. Được bà con đồng tình hưởng ứng, năm 2011, nhà rông được khởi công xây dựng trên khoảnh đất rộng, cao ráo, cách nhà rông cũ 100 m. Mỗi ngày, hơn chục người có kinh nghiệm xây dựng nhà và thanh niên khỏe mạnh cần mẫn làm việc. Năm 2014, nhà rông hoàn thành đưa vào sử dụng với tổng diện tích 180 m2. Toàn bộ kinh phí 500 triệu đồng cùng hàng trăm ngày công đều do người dân tự nguyện đóng góp.

Định kỳ 2 năm/lần, huyện Kông Chro tổ chức liên hoan cồng chiêng thu hút đông đảo nghệ nhân ở các buôn làng tham gia. Ảnh: An Phát

Định kỳ 2 năm/lần, huyện Kông Chro tổ chức liên hoan cồng chiêng thu hút đông đảo nghệ nhân ở các buôn làng tham gia. Ảnh: An Phát

Cùng với xây dựng nhà rông, người dân tổ dân phố Plei-Pyang còn duy trì các lễ hội truyền thống, đánh cồng chiêng, dệt thổ cẩm, hát dân ca, đan lát. Một số hộ sở hữu nhiều bộ chiêng cổ, nồi đồng quý, khung dệt vải lâu năm. “Trong tổ hiện có 2 nghệ nhân tạc tượng và 1 nghệ nhân chỉnh chiêng được phong tặng Nghệ nhân Ưu tú. Đây là niềm vinh dự của tổ dân phố, cũng là ghi nhận sự nỗ lực của các nghệ nhân trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống ông cha”-ông Drênh tự hào nói.

Kể về công tác bảo tồn bản sắc văn hóa, già làng Đinh Thanh Hóa (làng Nhang Lớn, xã Đak Kơ Ning) cho hay: Những năm qua, người dân tích cực tham gia đội cồng chiêng, gìn giữ nghề dệt thổ cẩm, chế tác nhạc cụ. Bà con còn đóng góp nhiều ý kiến hay để xây dựng quy ước, hương ước gắn với thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Các trò chơi dân gian như: bắn nỏ, đẩy gậy, kéo co, đi cà kheo… được dân làng gìn giữ, lưu truyền.

Theo ông Hóa, để phù hợp với nếp sống văn minh, một số tập tục lạc hậu dần được loại bỏ. Hiện tại, làng duy trì 4 nghi lễ truyền thống gồm: bỏ mả, cầu mưa, cúng kêu gọi linh hồn các loại cây trồng về làng, đóng cửa kho. “Điểm chung của các nghi lễ là cầu xin Yàng ban cho dân làng được mạnh khỏe, đời sống ấm no, đủ đầy. Thông qua lễ hội, cộng đồng sum họp, tình làng nghĩa xóm thêm gắn kết”-ông Hóa giải thích.

Nồi đồng quý được người dân ở tổ dân phố Plei-Pyang, thị trấn Kông Chro gìn giữ cẩn thận. Ảnh: An Phát

Nồi đồng quý được người dân ở tổ dân phố Plei-Pyang, thị trấn Kông Chro gìn giữ cẩn thận. Ảnh: An Phát

Xã Đak Kơ Ning có 4 thôn, làng với 5 dân tộc anh em sinh sống, trong đó, dân tộc Bahnar chiếm đa số, còn lại là người Tày, Mường, Jrai và Kinh. Những năm qua, công tác tuyên truyền, vận động người dân chung tay giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống luôn được cấp ủy, chính quyền địa phương chú trọng. Chủ tịch UBND xã Phạm Huy Vân cho biết: “Hàng năm, xã chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động văn hóa phù hợp với địa phương; tuyên truyền sâu rộng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Bên cạnh đó, nhiều hội thi, hội diễn được tổ chức thường xuyên, tạo sự gắn kết trong cộng đồng các dân tộc, góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa”.

Kế thừa, phát huy

Đến nay, 74 thôn, làng, tổ dân phố trên địa bàn huyện Kông Chro đã thành lập 104 đội chiêng người lớn, 23 đội cồng chiêng nữ và 5 đội cồng chiêng “nhí”. Toàn huyện có 25 nghệ nhân, người biết chỉnh chiêng; 98 nghệ nhân, người biết tạc tượng; 100 nghệ nhân, người biết hát dân ca, hơmon; 355 người biết sử dụng nhạc cụ dân tộc. Các thôn, làng, tổ dân phố gìn giữ 537 bộ cồng chiêng; 102 nhà rông khang trang, cơ bản giữ được nét truyền thống độc đáo.

Tại nhà rông (tổ dân phố Plei-Pyang, thị trấn Kông Chro, huyện Kông Chro)-nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, tổ chức lễ hội quan trọng. Ảnh: An Phát

Tại nhà rông (tổ dân phố Plei-Pyang, thị trấn Kông Chro, huyện Kông Chro)-nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, tổ chức lễ hội quan trọng. Ảnh: An Phát

Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin huyện Nguyễn Văn Đát cho rằng, buôn làng là cái nôi chứa đựng giá trị văn hóa truyền thống độc đáo, giàu bản sắc. Cũng theo ông Đát, định kỳ 2 năm/lần, huyện tổ chức liên hoan cồng chiêng thu hút đông đảo nghệ nhân, người dân tham gia. Hàng năm, ngành Văn hóa chọn lựa và thành lập đội tham gia giao lưu, dự hội thi, các sự kiện văn hóa văn nghệ, Festival cồng chiêng do tỉnh tổ chức.

Trao đổi về định hướng trong những năm tới, Phó Chủ tịch UBND huyện Đinh Văn Súy cho biết: Huyện tiếp tục triển khai thực hiện Kế hoạch số 15-KH/TU của Tỉnh ủy về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước giai đoạn 2021-2025”. Theo đó, khuyến khích các xã, thị trấn tổ chức lễ hội, tạo điều kiện cho bà con giao lưu, học hỏi, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống. Phát huy vai trò của đội ngũ nghệ nhân, khuyến khích việc truyền dạy các giá trị văn hóa phi vật thể như: cồng chiêng, xoang, hát dân ca, nhạc cụ, các nghi thức trong lễ hội… tại các thôn, làng, tổ dân phố.

Có thể bạn quan tâm

Cồng chiêng “nhí”: Nối dài mạch nguồn văn hóa

Cồng chiêng “nhí”: Nối dài mạch nguồn văn hóa

(GLO)- Sự ra đời và hoạt động hiệu quả của những đội cồng chiêng “nhí” ở huyện Kbang (tỉnh Gia Lai) không chỉ là kế thừa mà còn trở thành nhịp cầu nối dài mạch nguồn văn hóa truyền thống, để hồn cốt dân tộc tiếp tục sống mãi qua từng thế hệ.

Tôn giáo luôn đồng hành cùng dân tộc

Tôn giáo luôn đồng hành cùng dân tộc

Việc Việt Nam tổ chức thành công Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc - Vesak 2025 một lần nữa khẳng định vai trò ngày càng lớn của Phật giáo Việt Nam trong đời sống tôn giáo quốc tế.

Ksor Mang nặng lòng với văn hóa Jrai

Ksor Mang nặng lòng với văn hóa Jrai

(GLO)- Nhiều năm qua, anh Ksor Mang (SN 1986, buôn Phu Ma Nher, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Jrai, nhất là việc truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻ.

Xác lập 5 kỷ lục Phật giáo Việt Nam

Xác lập 5 kỷ lục Phật giáo Việt Nam

Trong khuôn khổ lễ bế mạc Đại lễ Phật đản Liên Hiệp Quốc - Vesak 2025 diễn ra ngày 8/5, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam ghi nhận cùng lúc 5 kỷ lục về Phật giáo. Các kỷ lục được trao tặng cho Ban Văn hóa Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Xa dần tiếng trống hơ gơr

Xa dần tiếng trống hơ gơr

(GLO)- Đối với đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, trống là vật thiêng, có Yàng trống bảo hộ, có giá trị cao nên cất giữ nơi trang trọng và được đem ra dùng trong những dịp lễ hội lớn của buôn làng hoặc gia đình. Ngày nay, các buôn làng ở Tây Nguyên dường như xa dần tiếng trống hơ gơr.

Lan tỏa tình yêu thổ cẩm

Lan tỏa tình yêu thổ cẩm

(GLO)- Diễn ra trong gần 1 tháng, cuộc thi “Nét đẹp trang phục truyền thống các dân tộc thiểu số qua ảnh” do Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Ia Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức đã nhận được 33 tác phẩm dự thi. Mỗi bức ảnh là một thông điệp ý nghĩa mà những người mẫu không chuyên muốn truyền tải đến mọi người.

Nhà giáo Tạ Chí Tào tặng hiện vật quý cho Bảo tàng tỉnh

Nhà giáo Tạ Chí Tào tặng hiện vật quý cho Bảo tàng tỉnh Gia Lai

(GLO)- Nhiều lần đến tham quan Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai), nhà giáo Tạ Chí Tào rất tâm đắc với những hiện vật thể hiện tấm lòng của người dân Tây Nguyên đối với Bác. Vì vậy, ông đã quyết định trao tặng một số hiện vật liên quan đến Bác Hồ mà mình đã sưu tầm cho Bảo tàng tỉnh.

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Di sản nếu không được số hóa, không được kể lại theo cách của thời đại sẽ dần bị đứt gãy trong trí nhớ cộng đồng. Một thế hệ lớn lên không thấy được những giá trị đã tạo nên cội nguồn sẽ khó tìm thấy niềm tự hào, khó kiến tạo tương lai có chiều sâu văn hóa.

Di sản người Anh hùng trên đất Tây Nguyên

Di sản người Anh hùng trên đất Tây Nguyên

(GLO)- Giữa cái nắng oi ả của tháng 4, chúng tôi từ TP. Pleiku vượt hơn 70 km về thăm làng Stơr (xã Tơ Tung, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai), quê hương của Anh hùng Núp. Nơi đây có nhà lưu niệm mang dấu ấn lịch sử-văn hóa độc đáo, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, tìm hiểu.