(GLO)- Dù được đánh giá là “đất vàng” để phát triển vùng dược liệu chất lượng cao song tiềm năng này của Gia Lai vẫn chưa thật sự được đánh thức. Trước thực tế đó, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Công nghệ cao Quang Minh (thị trấn Chư Sê, Gia Lai) đã trồng thử nghiệm các loại thảo dược theo quy mô trang trại và mở ra nhiều triển vọng.
Đối lập với tiết trời tháng 4 nắng như đổ lửa là sắc xanh mát của những hàng dược liệu trải rộng trên diện tích khoảng 30 ha ở xã Ia Hlốp, huyện Chư Sê. Sau gần 1 năm “cắm rễ” trên vùng đất bazan màu mỡ, những cây thảo dược đã cho thấy khả năng thích nghi khá tốt với khí hậu lẫn thổ nhưỡng tại địa phương. Cây sinh trưởng, phát triển nhanh và hầu như không bị sâu bệnh.
 |
| Ông Đoàn Mạnh Thắng bên vườn hà thủ ô đỏ đang sinh trưởng và phát triển khá tốt. Ảnh: H.T |
Theo ông Đoàn Mạnh Thắng-Trưởng bộ phận kỹ thuật của HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Quang Minh, năm 2017, Công ty TNHH một thành viên Cao su Chư Sê có chủ trương cho trồng xen canh trong vườn cao su tái canh với khoảng cách trồng 15 m. Nhận thấy đây là điều kiện phù hợp với hoạt động của mình nên HTX đã quyết định đăng ký thuê 100 ha đất của công ty này trong thời gian 26 năm. “Chúng tôi đã suy nghĩ đến mô hình trồng dược liệu công nghệ cao, vì nếu đầu tư cho các cây nông nghiệp khác thì hiệu quả sẽ thấp. Sau khi trực tiếp đi nghiên cứu tại các địa phương trồng dược liệu như: Sìn Hồ, Phong Thổ (tỉnh Lai Châu), một số huyện thuộc 2 tỉnh Yên Bái và Lâm Đồng, chúng tôi đã lựa chọn một số loại cây thảo dược phù hợp để về trồng thử nghiệm 5 ha tại xã Ia Kênh (TP. Pleiku) vào cuối năm 2017”-ông Thắng cho biết.
Sau 1 năm trồng tại vườn thực nghiệm, diện tích dược liệu trên phát triển tương đối ổn định, tạo được củ có dược chất rất cao. Từ đó, cuối năm 2018, HTX bắt đầu triển khai trồng xen canh đồng loạt cây dược liệu trong vườn cao su tái canh và quyết tâm hoàn tất việc xuống giống 40 ha vào cuối năm 2019. Đến thời điểm hiện tại, HTX đã trồng được khoảng 70% diện tích dự kiến (tầm 30 ha) gồm: 12 ha hà thủ ô đỏ, 5 ha đương quy, 3 ha độc hoạt, 9 ha đinh lăng nếp (lá nhỏ), 1,5 ha cà gai leo… với chi phí hơn 10 tỷ đồng. Ngoài ra, HTX cũng chuẩn bị xuống giống 4 ha đẳng sâm (sâm dây Ngọc Linh), 8 ha lộ đẳng sâm (Trung Quốc) và trồng thử nghiệm 0,5 ha xuyên khung.
“Giống đa phần được chúng tôi lấy từ Viện Dược liệu Trung ương, sau đó tự ươm, nhân giống trong nhà màng và trực tiếp trồng nên cây ít sâu bệnh. Việc chăm sóc cây dược liệu cũng được HTX đặc biệt chú trọng. Không chỉ thường xuyên bổ sung phân chuồng, làm cỏ sạch sẽ, chúng tôi còn áp dụng công nghệ tưới phun mưa để tiết kiệm nước, đảm bảo mức tưới chính xác và thoáng khí khi phun. Xen giữa các luống thảo dược, chúng tôi trồng thêm cây gáo vàng để vừa tạo bóng mát vừa tận thu gỗ sau này”-ông Thắng chia sẻ.
Từ trước đến nay, các mô hình trồng dược liệu triển khai trên địa bàn tỉnh đều ở quy mô nhỏ, manh mún, thiếu sự liên kết về đầu ra dẫn đến khó đầu tư và phát triển. Do vậy, để ổn định hoạt động, HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Quang Minh đã chủ động đàm phán, ký kết hợp tác với Công ty cổ phần Traphaco (Hà Nội) và Công ty cổ phần Dược phẩm Nam Hà (Nam Định) để bao tiêu các sản phẩm hà thủ ô đỏ, đinh lăng, đương quy. Ông Thắng thông tin thêm: “Hợp tác xã đang khẩn trương hoàn thành nhà xưởng sơ chế dược liệu, áp dụng công nghệ sơ chế dược liệu cổ truyền của Trung Quốc nhằm tạo ra sản phẩm đạt chuẩn chất lượng. Nhất là đối với đương quy, nếu sơ chế theo cách ở Việt Nam đang làm, tức chỉ ủ sơ, phơi khô hoặc sấy thì củ sẽ bị cứng, không tạo được mùi thơm và dẻo nên rất khó bán, hiệu quả kinh tế không cao”.
 |
| Việc đầu tư phát triển dược liệu chất lượng cao sẽ mở ra một triển vọng mới cho tỉnh Gia Lai trong tương lai. Ảnh: Hồng Thi |
Dự kiến vào đầu tháng 9 tới, HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Quang Minh sẽ phối hợp với UBND huyện Chư Sê triển khai mô hình liên kết chuỗi sản xuất dược liệu với sự tham gia của khoảng 10-15 hộ dân trên địa bàn. Phía HTX sẽ hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần cây giống để người dân trồng, bao tiêu sản phẩm đầu ra; đồng thời hướng dẫn kỹ thuật từ khâu làm đất, trồng, chăm sóc cho đến khi thu hoạch. Đây được xem là cơ hội tốt để người dân địa phương thử nghiệm chuyển đổi cơ cấu cây trồng trước thực trạng cà phê và hồ tiêu đang trên đà tụt dốc”.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Hồng Hà-Bí thư Huyện ủy Chư Sê-cho hay: Huyện đánh giá rất cao việc trồng cây dược liệu có kỹ thuật và công nghệ. Vì thế, địa phương đang có kế hoạch dùng mô hình của HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Quang Minh làm “bà đỡ” để giúp nhân dân trên địa bàn chuyển sang trồng cây dược liệu thay thế diện tích hồ tiêu bị chết hoặc cây trồng kém hiệu quả. Hiện nay, đầu ra của các loại cây dược liệu trên địa bàn đều được các hãng dược phẩm lớn trong nước bao tiêu sản phẩm. Sản phẩm dược liệu sau sơ chế sẽ bảo quản được lâu dài và tránh được nhiều rủi ro. Hơn nữa, dù nhu cầu sử dụng dược liệu của Việt Nam rất lớn nhưng theo báo cáo của ngành Dược thì nguồn thảo dược trong nước mới chỉ đáp ứng được trên 20%, còn lại chủ yếu nhập từ Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á. Vì vậy nếu trồng dược liệu, hiệu quả trên 1 đơn vị diện tích sẽ cao hơn rất nhiều so với các loại cây trồng khác, có thể đem lại thu nhập trên 100 triệu đồng, thậm chí đạt 600 triệu đồng/ha.
Tuy nhiên, Bí thư Huyện ủy Chư Sê cũng cho rằng, dù hiệu quả cao, đầu ra tốt nhưng việc phát triển rộng rãi cây dược liệu trong nhân dân là điều không dễ. Bởi lẽ, trồng dược liệu đòi hỏi kỹ thuật cao, người dân cần có sự hỗ trợ của nhà đầu tư và chính quyền địa phương thì mới hy vọng thành công. “Huyện Chư Sê đã thông qua Nghị quyết về phát triển cây dược liệu, sẽ có phần kinh phí của địa phương hỗ trợ ban đầu cho nhân dân về tất cả các khâu tuyên truyền, vận động, tổ chức hội thảo, chuyển giao kỹ thuật… và tùy từng loại hình dự án mà huyện sẽ hỗ trợ một phần hay toàn bộ giá trị cây giống cho bà con”-ông Hà cho biết.
Được biết, sau khi triển khai có hiệu quả trong năm nay, HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Quang Minh sẽ nhân rộng quy mô trồng dược liệu trên tổng diện tích 100 ha. Có thể nói, việc đầu tư và phát triển trang trại dược liệu này sẽ mở ra một triển vọng mới cho tỉnh nhà trong tương lai không xa.
HỒNG THI
