Lần đầu tiếp xúc với Trần Đức Lương, chúng tôi khá bất ngờ vì từ một chàng trai rất nghiện game, Lương đã nỗ lực để trở thành thủ khoa đầu vào Trường ĐH Công nghệ thông tin TP.HCM. Và nay chàng trai ấy tiếp tục được vinh danh là thủ khoa toàn diện đầu ra ngành an toàn thông tin.
Ước mơ thành một hacker giỏi
Không quá lời khi nói rằng giờ đây Trần Đức Lương đã trở thành thần tượng của nhiều sinh viên thế hệ Z. Cách đây 4 năm, Lương là một trong những thủ khoa tham gia chương trình Tư vấn mùa thi của Báo Thanh Niên, và mỗi lần tới các trường THPT, chàng sinh viên này luôn được vây quanh bởi các em học sinh. Các em không chỉ hâm mộ Lương bởi sự giỏi giang mà còn ở câu chuyện về ý chí quyết tâm vượt qua cám dỗ của game online để đạt được danh hiệu thủ khoa đầu vào.
 |
| Trần Đức Lương (giữa) đã có thời sinh viên trọn vẹn khi là thủ khoa kép đầu vào và đầu ra |
Lương cho biết bắt đầu chơi game từ năm... lớp 1. Để đến được quán game, có lúc cậu học trò ngày ấy đợi bố mẹ ngủ hết rồi trốn đi hoặc lén lút trèo hàng rào ra... Mê đến nỗi có năm Lương chơi game trọn 3 tháng hè và lúc đó tự cậu cảm thấy bản thân đã quá nghiện.
Lương từng chia sẻ với người viết: "Nhiều đêm mình nằm trằn trọc, có những lúc trằn trọc vì game, cũng có lúc là về việc học, rồi từ đó tự thấy phải từ bỏ game vì ảnh hưởng quá nhiều đến việc học. Và cuối cùng mình quyết tâm theo đuổi đam mê bằng cách khác, trở thành thủ khoa ngành an toàn thông tin với ước mơ sau này trở thành hacker thật giỏi".
Với một cậu học trò mê game đến mức trằn trọc mà có thể quyết tâm chuyển hóa đam mê theo hướng tích cực, ngày đó tôi đã tin Lương sẽ gặt hái được nhiều quả ngọt.
 |
| Thủ khoa kép Trần Đức Lương đã trở thành thần tượng của nhiều sinh viên thế hệ Z. ẢNH: NVCC |
Giờ đây, trò chuyện lại với Lương, tôi hỏi về ước mơ trở thành hacker giỏi ngày đó, chàng thủ khoa kép chia sẻ: "Để nói là giỏi thì chưa, nhưng giờ đây mình đã có đủ nền tảng để theo đuổi và vẫn đang trên con đường chinh phục ước mơ".
Lương cho hay ngành an toàn thông tin rất rộng, mỗi công nghệ mới ra đời luôn đi kèm rủi ro về tính bảo mật, an toàn. Tất cả mọi phương diện về công nghệ đều liên quan đến an toàn thông tin, và đây cũng là yếu tố quan trọng trong chuyển đổi số hiện nay.
"Bên cạnh đó, đi làm, được tiếp xúc và mình biết có rất nhiều hacker giỏi, như kiểu mọi người sinh ra để làm hacker. Mình rất ngưỡng mộ nên cũng muốn theo đuổi ngành này và làm được như những anh chị đi trước", Lương cho biết.
Chàng thủ khoa chia sẻ thêm: "Có nhiều dạng hacker khác nhau, có dạng chuyên đi phát tán mã độc, tấn công hệ thống của người khác… để lấy thông tin rồi bán kiếm tiền, đây là những hacker xấu. Còn tụi mình là những hacker chuyên đi tìm lỗi của các hệ thống và báo cáo để người ta sửa chữa những lỗ hổng đó".
Thời sinh viên trọn vẹn
Mọi quả ngọt đến với Lương đều không phải tự nhiên. Lương đã phải rất quyết tâm và có lộ trình học tập, ôn luyện vô cùng kỷ luật để vượt qua kỳ thi tốt nghiệp THPT. Và ngay thời điểm tham dự lễ vinh danh thủ khoa ở TP.HCM 4 năm trước (Lương là thủ khoa đầu vào), chàng trai ấy đã tự nhủ sẽ cố gắng để quay lại đây lần thứ hai (tức sẽ là thủ khoa đầu ra).
Lương chia sẻ: "Hai năm đầu, mình chỉ đặt mục tiêu là thi các môn đại cương đạt được điểm cao… Nhưng bắt đầu từ năm 3, điểm của mình ở ngưỡng khá tốt rồi nên chỉ cần cố duy trì để ra trường được là thủ khoa. Từ đó, mình đã đặt mục tiêu rõ ràng hơn và gần như là bắt buộc để quãng đời sinh viên được trọn vẹn nhất".
 |
| Lương cùng các thành viên trong phòng thí nghiệm an toàn thông tin của trường tham gia trình bày tại Hội nghị quốc tế SoICT 2022. ẢNH: NVCC |
Bốn năm sinh viên của Lương đã kết thúc rất trọn vẹn với danh hiệu thủ khoa đầu ra. Một trong những bí quyết giúp Lương đạt được thành công này chính là nghiên cứu khoa học.
Theo Lương, nghiên cứu khoa học vừa giúp cập nhật những kiến thức mới vừa rèn luyện được nhiều kỹ năng mềm cần thiết cho quá trình làm việc sau này. "Nghiên cứu của tụi mình là về an toàn thông tin kết hợp với trí tuệ nhân tạo. Nhờ nghiên cứu khoa học mà ngoài chuyên môn về an toàn thông tin, mình đã được học về AI, những sáng kiến, ý tưởng để kết hợp an toàn thông tin và trí tuệ nhân tạo vào thực tế. Những điều này rất có ích khi đi làm", Lương chia sẻ.
Ngoài nghiên cứu khoa học, theo Lương, có 3 yếu tố quan trọng quyết định sự thành công, đó là tính kỷ luật, sự chủ động và tự giác.
Kỷ luật ở đây là đặt ra mục tiêu rõ ràng, làm tốt nhất có thể để theo đuổi đến cùng, không bị sa đà vào những chuyện không liên quan. Vì với Lương, học đại học khác nhiều so với thời THPT, đa phần mọi thứ đều phải tự lo, nên tính kỷ luật là điều rất quan trọng.
 |
| Nhờ kỷ luật, tự giác và chủ động, Lương đã gặt hái được nhiều quả ngọt. ẢNH: NVCC |
"Bên cạnh đó là tính tự giác và chủ động. Trong việc học, khi tự giác và chủ động thì sẽ tự tìm hiểu trước về bài học, nhờ đó dễ dàng tiếp thu hơn khi đến lớp, giúp mình tiết kiệm được rất nhiều thời gian. Cũng nhờ chủ động tìm hiểu về AI nên khi nghiên cứu khoa học, với nền tảng an toàn thông tin giống như các bạn nhưng mình hơn một cái là có kiến thức về trí tuệ nhân tạo, nhờ đó nghiên cứu dễ dàng, thuận lợi hơn", Lương chia sẻ.
Thạc sĩ Phan Thế Duy, Phó trưởng phòng Thí nghiệm an toàn thông tin, Trường ĐH Công nghệ thông tin TP.HCM, rất tự hào và đánh giá cao về tính chủ động của Lương. "Trong những việc giao làm, Lương chủ động tìm hiểu thông tin để thảo luận với giảng viên hướng dẫn, chứ không chờ giao việc theo kiểu thụ động. Ngoài ra, Lương rất nhiệt tình chia sẻ kiến thức, kỹ năng của mình với những sinh viên khóa sau. Và đặc biệt là Lương có nhiều tố chất về khả năng sáng tạo, tìm tòi những cái mới", thạc sĩ Duy nhìn nhận.
Với những thành tích đạt được, nhiều người nghĩ chàng thủ khoa kép phải suốt ngày vùi đầu vào việc học và nghiên cứu, nhưng thực tế không phải, mà bí quyết của Lương là… vừa học vừa chơi.
"Mình cũng tham gia các môn thể thao, đi chơi với bạn bè và cũng có người yêu (cười). Mình luôn quan niệm không nhất thiết phải cắm đầu vào học mà cần có thời gian để giải tỏa stress, giảm áp lực, như khi trò chuyện với bạn bè sẽ thoải mái đầu óc hơn, từ đó việc học cũng tốt hơn. Giỏi về chuyên môn nhưng cũng phải tốt về các kỹ năng mềm, mà phải va chạm với cuộc sống thì mới phát triển được các kỹ năng này", chàng thủ khoa kép gợi ý.
Với những nỗ lực trong nghiên cứu khoa học, Trần Đức Lương đã có công trình được giới thiệu tại các hội nghị quốc tế như NICS 2021, SoICT 2022 và 2023, ISPEC 2023… Hiện Lương là nhân viên Công ty An ninh mạng Viettel.
Hướng đến Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Sinh viên VN lần thứ XI, Trần Đức Lương kỳ vọng các thế hệ sinh viên VN sẽ luôn nỗ lực và đạt được nhiều thành tích tầm cỡ, đột phá để xây dựng và phát triển đất nước, đặc biệt trong thời kỳ chuyển đổi số.
