Giải mật các ứng viên của giải Nobel Văn chương 1973

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Mới đây, Viện Hàn lâm Thụy Điển đã tiết lộ danh sách đề cử giải Nobel Văn chương 1973, gồm nhiều cái tên nổi bật, được đánh giá cao.

Theo thông lệ, hằng năm, danh sách đề cử của giải Nobel Văn chương sau 50 năm sẽ được công bố. Từ đó đến nay, danh sách đề cử từ năm 1901 – 1972 đã được tiết lộ. Theo đó, đã có hơn 800 nhà văn đến từ nhiều nơi trên thế giới được đề cử, và có 68 cá nhân đã được vinh danh.

Các nhà văn Jorge Amado, William Golding, Romain Gary, Lâm Ngữ Đường, Alberto Moravia cũng nằm trong danh sách đề cử

Các nhà văn Jorge Amado, William Golding, Romain Gary, Lâm Ngữ Đường, Alberto Moravia cũng nằm trong danh sách đề cử

Năm 1973, chiến thắng thuộc về nhà văn người Úc - Patrick White vì “nghệ thuật kể chuyện mang tính sử thi và khả năng khai thác tâm lý sâu sắc, giúp đưa một lục địa mới vào thế giới văn chương”. Ông là người Úc đầu tiên và duy nhất nhận được giải này. Tại Việt Nam, tác phẩm Cây người của ông đã được ra mắt.

Patrick White lần đầu tiên được đề cử vào năm 1968 bởi Muriel Clara Bradbook, giáo sư tiếng Anh tại Đại học Cambridge. Từ đó trở đi, ông đã trở thành người được đề cử hằng năm cho đến khi được vinh danh sau đó. Năm 1973, ông được các học giả, giáo sư văn chương từ Úc, New Zealand và Phần Lan tiến cử.

Tiểu thuyết gia người Úc Patrick White và tác phẩm Cây người. Ảnh: National Museum of Australia và Tao Đàn

Tiểu thuyết gia người Úc Patrick White và tác phẩm Cây người. Ảnh: National Museum of Australia và Tao Đàn

Theo danh sách đã được công bố, có hơn 100 nhà văn đã được xem xét, thảo luận vào mùa giải này. Năm 1973 được ghi nhận là thời điểm có số lượng đề cử cao thứ 2 trong lịch sử giải thưởng, chỉ sau năm 1969 tính cho đến khi danh sách được tiết lộ.

Một điều đặc biệt là số lượng đề cử cao nhất - 32 - trong năm 1973 lại thuộc về Elie Wiesel - tác giả người Do Thái, nổi tiếng với các tác phẩm viết về thời kỳ diệt chủng của Đức Quốc xã. Tuy ông không được vinh danh ở Nobel Văn chương ngay cả sau này, nhưng đã chiến thắng Nobel Hòa bình năm 1988. Tác phẩm Đêm của ông đã được chuyển ngữ và giới thiệu ở Việt Nam.

Tiểu thuyết gia Elie Wiesel và tác phẩm Đêm

Tiểu thuyết gia Elie Wiesel và tác phẩm Đêm

Năm này cũng có 18 tác giả được đề cử lần đầu, nổi bật nhất có thể kể đến Henry Miller, Vicente Aleixandre (được trao giải vào năm 1977) và Isaac Bashevis Singer (được trao giải vào năm 1978). Người lớn tuổi nhất được đề cử là nhà thơ người Estonia - Marie Under ở tuổi 90, và người trẻ nhất là nhà văn Phần Lan - Hannu Salama ở tuổi 37 tuổi).

Có 6 nữ tác giả được đề cử, bao gồm “tiếng nói lớn của phong trào nữ quyền” Simone de Beauvoir, 2 nữ tác giả đã chiến thắng sau này - Nadine Gordimer (1991), Doris Lessing (2007), cũng như các tác giả khác, gồm Indira Devi Dhanrajgir Zenta Mauriņa (Ấn Độ) và Marie Under (Estonia). Tiểu thuyết gia Ấn Độ Tarasankar Bandyopadhyay cũng được đề cử vào thời điểm này dù đã qua đời vào năm 1971. Trong hơn 70 năm tiết lộ danh sách đề cử, có 75 phụ nữ từng được đề cử và có 8 người được vinh danh.

Trong số tất cả đề cử, tính cho đến nay, chỉ có nhà thơ Ukraine - Lina Kostenko (sinh 1930) được đề cử năm 1967, tác giả Phần Lan - Hannu Salama (sinh năm 1936) được đề cử năm 1969 và nhà thơ Ấn Độ Indira Devi Dhanrajgir (sinh năm 1929) được đề cử năm 1973 hiện còn sống.

Danh sách nói trên cũng gồm rất nhiều những cái tên lớn và quen thuộc với độc giả Việt Nam, như Jorge Amado (Brazil), Saul Bellow (Canada – Mỹ), Jorge Luis Borges (Argentina), Friedrich Dürrenmatt (Thụy Sỹ), Romain Gary (Pháp), William Golding (Anh), Graham Greene (Anh), Lâm Ngữ Đường (Trung Quốc), Alberto Moravia (Ý), Vladimir Nabokov (Nga – Mỹ)…

Chủ tịch Ủy ban Văn chương Nobel vào thời điểm đó - Karl Ragnar Gierow, cho biết đã thống nhất về việc trao giải cho Patrick White. Đứng ngay sau đó là Saul Bellow với 5 phiếu, Yiannis Ritsos với 4 phiếu, Anthony Burgess, William Golding và Eugenio Montale mỗi người có 3 phiếu.

Trước đó, nhà thơ Vũ Hoàng Chương và nhà báo Hồ Hữu Tường cũng được đề cử lần lượt vào năm 1972 và 1969.

Vào năm 1973, ông Lê Đức Thọ được trao giải Nobel Hòa bình cùng Ngoại trưởng Mỹ - Henry Kissinger sau khi Hiệp định Paris được ký kết. Tuy nhiên ông đã từ chối nhận giải. Đó là giải Nobel duy nhất dành cho người Việt tính cho đến nay.

Có thể bạn quan tâm

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

null