Giải mật các ứng viên của giải Nobel Văn chương 1973

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Mới đây, Viện Hàn lâm Thụy Điển đã tiết lộ danh sách đề cử giải Nobel Văn chương 1973, gồm nhiều cái tên nổi bật, được đánh giá cao.

Theo thông lệ, hằng năm, danh sách đề cử của giải Nobel Văn chương sau 50 năm sẽ được công bố. Từ đó đến nay, danh sách đề cử từ năm 1901 – 1972 đã được tiết lộ. Theo đó, đã có hơn 800 nhà văn đến từ nhiều nơi trên thế giới được đề cử, và có 68 cá nhân đã được vinh danh.

Các nhà văn Jorge Amado, William Golding, Romain Gary, Lâm Ngữ Đường, Alberto Moravia cũng nằm trong danh sách đề cử

Các nhà văn Jorge Amado, William Golding, Romain Gary, Lâm Ngữ Đường, Alberto Moravia cũng nằm trong danh sách đề cử

Năm 1973, chiến thắng thuộc về nhà văn người Úc - Patrick White vì “nghệ thuật kể chuyện mang tính sử thi và khả năng khai thác tâm lý sâu sắc, giúp đưa một lục địa mới vào thế giới văn chương”. Ông là người Úc đầu tiên và duy nhất nhận được giải này. Tại Việt Nam, tác phẩm Cây người của ông đã được ra mắt.

Patrick White lần đầu tiên được đề cử vào năm 1968 bởi Muriel Clara Bradbook, giáo sư tiếng Anh tại Đại học Cambridge. Từ đó trở đi, ông đã trở thành người được đề cử hằng năm cho đến khi được vinh danh sau đó. Năm 1973, ông được các học giả, giáo sư văn chương từ Úc, New Zealand và Phần Lan tiến cử.

Tiểu thuyết gia người Úc Patrick White và tác phẩm Cây người. Ảnh: National Museum of Australia và Tao Đàn

Tiểu thuyết gia người Úc Patrick White và tác phẩm Cây người. Ảnh: National Museum of Australia và Tao Đàn

Theo danh sách đã được công bố, có hơn 100 nhà văn đã được xem xét, thảo luận vào mùa giải này. Năm 1973 được ghi nhận là thời điểm có số lượng đề cử cao thứ 2 trong lịch sử giải thưởng, chỉ sau năm 1969 tính cho đến khi danh sách được tiết lộ.

Một điều đặc biệt là số lượng đề cử cao nhất - 32 - trong năm 1973 lại thuộc về Elie Wiesel - tác giả người Do Thái, nổi tiếng với các tác phẩm viết về thời kỳ diệt chủng của Đức Quốc xã. Tuy ông không được vinh danh ở Nobel Văn chương ngay cả sau này, nhưng đã chiến thắng Nobel Hòa bình năm 1988. Tác phẩm Đêm của ông đã được chuyển ngữ và giới thiệu ở Việt Nam.

Tiểu thuyết gia Elie Wiesel và tác phẩm Đêm

Tiểu thuyết gia Elie Wiesel và tác phẩm Đêm

Năm này cũng có 18 tác giả được đề cử lần đầu, nổi bật nhất có thể kể đến Henry Miller, Vicente Aleixandre (được trao giải vào năm 1977) và Isaac Bashevis Singer (được trao giải vào năm 1978). Người lớn tuổi nhất được đề cử là nhà thơ người Estonia - Marie Under ở tuổi 90, và người trẻ nhất là nhà văn Phần Lan - Hannu Salama ở tuổi 37 tuổi).

Có 6 nữ tác giả được đề cử, bao gồm “tiếng nói lớn của phong trào nữ quyền” Simone de Beauvoir, 2 nữ tác giả đã chiến thắng sau này - Nadine Gordimer (1991), Doris Lessing (2007), cũng như các tác giả khác, gồm Indira Devi Dhanrajgir Zenta Mauriņa (Ấn Độ) và Marie Under (Estonia). Tiểu thuyết gia Ấn Độ Tarasankar Bandyopadhyay cũng được đề cử vào thời điểm này dù đã qua đời vào năm 1971. Trong hơn 70 năm tiết lộ danh sách đề cử, có 75 phụ nữ từng được đề cử và có 8 người được vinh danh.

Trong số tất cả đề cử, tính cho đến nay, chỉ có nhà thơ Ukraine - Lina Kostenko (sinh 1930) được đề cử năm 1967, tác giả Phần Lan - Hannu Salama (sinh năm 1936) được đề cử năm 1969 và nhà thơ Ấn Độ Indira Devi Dhanrajgir (sinh năm 1929) được đề cử năm 1973 hiện còn sống.

Danh sách nói trên cũng gồm rất nhiều những cái tên lớn và quen thuộc với độc giả Việt Nam, như Jorge Amado (Brazil), Saul Bellow (Canada – Mỹ), Jorge Luis Borges (Argentina), Friedrich Dürrenmatt (Thụy Sỹ), Romain Gary (Pháp), William Golding (Anh), Graham Greene (Anh), Lâm Ngữ Đường (Trung Quốc), Alberto Moravia (Ý), Vladimir Nabokov (Nga – Mỹ)…

Chủ tịch Ủy ban Văn chương Nobel vào thời điểm đó - Karl Ragnar Gierow, cho biết đã thống nhất về việc trao giải cho Patrick White. Đứng ngay sau đó là Saul Bellow với 5 phiếu, Yiannis Ritsos với 4 phiếu, Anthony Burgess, William Golding và Eugenio Montale mỗi người có 3 phiếu.

Trước đó, nhà thơ Vũ Hoàng Chương và nhà báo Hồ Hữu Tường cũng được đề cử lần lượt vào năm 1972 và 1969.

Vào năm 1973, ông Lê Đức Thọ được trao giải Nobel Hòa bình cùng Ngoại trưởng Mỹ - Henry Kissinger sau khi Hiệp định Paris được ký kết. Tuy nhiên ông đã từ chối nhận giải. Đó là giải Nobel duy nhất dành cho người Việt tính cho đến nay.

Có thể bạn quan tâm

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

(GLO)- Giữa những cơn gió xào xạc của núi rừng Tây Nguyên bỏng rát, bài thơ “Biên cương mùa gió” của Lê Vi Thủy như thổi vào lòng người nỗi xúc động lặng thầm. Từ ánh mắt trẻ thơ đến no ấm buôn làng và những giọt mồ hôi người lính, tất cả hòa quyện trong khát vọng yên bình nơi địa đầu Tổ quốc.