Đi qua nỗi đau bom mìn: Hồi sinh những vùng đất chết

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Những vùng đất bị ô nhiễm nặng do bom mìn đang từng ngày "thay da đổi thịt", trả lại màu xanh cho quê hương
Khu Tây, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi từng là "chiến trường đỏ lửa" bởi sự ác liệt, tàn khốc của chiến tranh. Chỉ riêng các xã Tịnh Sơn, Tịnh Bắc, Tịnh Giang, Tịnh Minh… (huyện Sơn Tịnh) đã hứng chịu hàng chục ngàn tấn bom mìn do quân đội Mỹ thả xuống.
Biết bao máu và nước mắt đã đổ
Kết thúc chiến tranh, thôn An Thọ, xã Tịnh Sơn không khác gì một vùng đất chết. Ruộng, vườn, nhà dân ngổn ngang bom đạn hoặc mảnh vỡ bom đạn, thép gai.
Nơi đây thiếu nước nghiêm trọng vào mùa khô. Những năm bao cấp, cả vùng này không ai dám ở, đặc biệt vào mùa khô. "Có hôm nắng nóng, trâu bò đụng phải bom mìn nổ chết liên tục. Cứ mấy hôm lại đi lượm thịt bò về ăn một lần" - cụ Nguyễn Minh (77 tuổi, ngụ xã Tịnh Sơn) kể lại.
Gần 50 năm sau ngày chiến tranh kết thúc, khắp thôn An Thọ, những căn nhà khang trang, mái ngói đỏ rực mọc lên gần những cánh đồng trù phú, lúa xanh mơn mởn.
Đứng trên cánh đồng dưới chân núi Nhàn, ông Trần Văn Minh, một cựu binh xã Tịnh Sơn, cho hay làng quê An Thọ có được như ngày hôm nay là nhờ rất nhiều vào nỗ lực của chính quyền địa phương, lực lượng công binh và cả máu, nước mắt cùng bao công sức cải tạo của người dân. Trong đó, có cả bản thân ông khi một quả bom phát nổ lúc đi rừng làm bị thương.
"Hồi đó cứ tưởng tượng vác cuốc ra làm ruộng là sợ vì biết đâu lưỡi cuốc bổ trúng quả bom thì coi như hết đời. Ở đây có hàng trăm người chết và bị thương như vậy. Vì thế mà ngay cả tên thôn cũng được đặt là An Thọ để cầu mong sự an lành, sống lâu, sống thọ thêm nữa" - ông Minh nói.
Nhờ lực lượng rà phá bom mìn và hệ thống dẫn nước từ công trình thủy lợi Thạch Nham về, màu xanh của ruộng đồng mới trở lại.
Ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch UBND xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh, cho biết mỗi năm, ở đây có hàng chục trường hợp người dân lúc đi rừng, cải tạo ruộng vườn phát hiện bom mìn nặng hàng trăm kg, còn nguyên ngòi nổ.
Theo ông Sơn, đa phần các cánh đồng, khu vực gần dân cư sinh sống đều đã tổ chức nhiều đợt rà phá, xử lý bom mìn tương đối sạch sẽ. Chỉ riêng tại một vài địa điểm như khu vực núi Nhàn, núi Khỉ (xã Tịnh Sơn) vẫn còn bị ô nhiễm bom mìn do chiến tranh để lại nặng nhất. Hằng năm, công binh, chính quyền địa phương đều cử lực lượng rà phá, xử lý bom mìn trên núi Khỉ, núi Nhàn nhưng do lượng ô nhiễm bom mìn quá lớn nên vẫn chưa "sạch" triệt để.
 
Lực lượng công binh rà phá bom mìn ở xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi Ảnh: TỬ TRỰC
Lực lượng công binh rà phá bom mìn ở xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi Ảnh: TỬ TRỰC
Hỗ trợ nạn nhân hòa nhập cộng đồng
Thời gian qua, tỉnh Bình Định đã nỗ lực khắc phục hậu quả của bom mìn, vật nổ.
Từ năm 1978-2016, Bình Định tiếp tục dò tìm, xử lý được trên 8.000 ha đất bị ô nhiễm; thu gom và xử lý 288.199 bom mìn, vật nổ các loại.
Riêng với dự án "Việt Nam - Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh", từ năm 2010 đến nay, Bình Định đã tiến hành khảo sát, rà phá bom mìn, vật nổ trên diện tích 15.200 ha. Thiếu tá Nguyễn Văn Hùng, Chủ nhiệm Công binh Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Định, cho biết trong hợp phần 1 của dự án này đã khảo sát kỹ thuật gần 9.700 ha tại các địa phương trong tỉnh thì có gần 4.125 ha đất bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ.
Đặc biệt, chỉ riêng rà phá trên diện tích 1.000 ha những khu vực trọng tâm, có điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội tại các địa phương đã thu được 12.325 bom mìn, vật nổ các loại. Điều đó cho thấy mức độ ô nhiễm bom mìn, vật nổ trên địa bàn tỉnh còn khá cao.
 
Bà Nguyễn Thị Sen (tỉnh Bình Định) trước đây ở trong khu vực bị ô nhiễm bom mìn, nay được hỗ trợ chuyển chỗ ở mới Ảnh: ĐỨC ANH
Bà Nguyễn Thị Sen (tỉnh Bình Định) trước đây ở trong khu vực bị ô nhiễm bom mìn, nay được hỗ trợ chuyển chỗ ở mới Ảnh: ĐỨC ANH
Ngoài việc khảo sát kỹ thuật và rà phá bom mìn, vật nổ, dự án còn hỗ trợ nạn nhân bom mìn, tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn. Ông Trần Quang Lâm - quản lý dự án "Việt Nam - Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh" - cho hay qua rà soát, thu thập thông tin, đã thống kê được toàn tỉnh Bình Định có 43.760 người khuyết tật, nạn nhân bom mìn. Dự án đã hỗ trợ nạn nhân bom mìn trên các mặt y tế và sinh kế như hỗ trợ khám, đánh giá tình trạng sức khỏe; hỗ trợ dụng cụ chỉnh hình; học nghề, hỗ trợ vốn và sửa chữa nhà…
Trong khuôn khổ dự án, mới đây, bà Nguyễn Thị Sen (ngụ xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát) đã được cấp 200 m2 đất tại nơi không còn ô nhiễm bom mìn và 20 triệu đồng để xây nhà. "Hồi trước ở trong khu vực bị ô nhiễm bom mìn, lại là vùng trũng thường xuyên bị ngập nước nên chúng tôi rất lo lắng. Giờ được cấp đất ở khu vực an toàn, không còn bom mìn nữa nên gia đình chúng tôi yên tâm hơn nhiều" - bà Sen chia sẻ.
Theo đại tá Ðỗ Xuân Hùng - Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Ðịnh - dự án này đã góp phần nâng cao nhận thức cho cộng đồng về cách phòng, tránh tai nạn bom, mìn, đồng thời hỗ trợ cho nạn nhân sớm hòa nhập cộng đồng. 
Tranh thủ mọi nguồn lực
Nhằm tiếp tục huy động nguồn lực trong nước và quốc tế giúp giảm thiểu, tiến tới khắc phục hoàn toàn ảnh hưởng của bom mìn, vật nổ, tỉnh Bình Định vừa ban hành kế hoạch khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ giai đoạn 2021-2025.
"Bình Định xác định đưa dự án khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và tranh thủ mọi nguồn lực để hỗ trợ cho người dân, nhất là với những người khuyết tật, nạn nhân bom mìn có cuộc sống tốt hơn" - ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định, nhấn mạnh.
TỬ TRỰC - ĐỨC ANH (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Chuyện cổ tích của buôn làng

Chuyện cổ tích của buôn làng

(GLO)- Ở làng Tươl Ktu (xã Đak Đoa), khi nhắc đến vợ chồng bác sĩ Nay Blum - H’Nơn, người dân nơi đây luôn kể về họ như kể lại những câu chuyện cổ tích. Với họ, đôi vợ chồng bác sĩ ấy là quà của Yang tặng cho làng Tươh Ktu.

Chiêu trò “việc nhẹ, lương cao”: Vỏ bọc tội phạm mua bán người - Kỳ cuối: Cùng ngăn chặn tội ác

Chiêu trò “việc nhẹ, lương cao”: Vỏ bọc tội phạm mua bán người - Kỳ cuối: Cùng ngăn chặn tội ác

(GLO)- Các cơ quan chức năng, nhất là ngành Công an, chính quyền địa phương là lực lượng chủ công trong phòng, chống mua bán người. Tuy nhiên, toàn xã hội cũng phải cùng vào cuộc và quan trọng nhất là mỗi cá nhân phải chủ động bảo vệ mình bằng cách nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật.

Dư vang Plei Me

Dư vang Plei Me

(GLO)- 60 năm đã trôi qua kể từ chiến thắng Plei Me lịch sử (tháng 11-1965), nhưng dư vang của trận đầu thắng Mỹ trên chiến trường Tây Nguyên vẫn còn vẹn nguyên trong ký ức của những cựu binh già. 

Một góc trung tâm xã Kon Chiêng.

Đánh thức Kon Chiêng

(GLO)- Từ quốc lộ 19 rẽ vào tỉnh lộ 666 khoảng 40 km thì đến xã Kon Chiêng. Hai bên đường là những triền mía xanh mát, thấp thoáng những mái nhà sàn trong không gian xanh thẳm của núi rừng, gợi về một Kon Chiêng đang vươn mình đổi thay.

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Trong thời đại mà một thiết bị đeo tay có thể chứa đến 60 triệu bài hát, việc lựa chọn nghe nhạc từ một chiếc đĩa than tưởng như là lỗi thời. Nhưng thực tế, đó lại là biểu hiện của một xu thế tìm lại sự nguyên bản, chậm rãi và thật lòng trong trải nghiệm thưởng thức.

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt Top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

(GLO)- Với nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa và công nghệ xử lý nước thải, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ (SN 1985, Phân hiệu Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai) được Đại học Stanford (Mỹ) và Nhà xuất bản Elsevier vinh danh trong top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

null