Chuyện người đánh sân bay Pleiku

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Ngày nay, những người dân Pleiku tầm trên dưới 80 tuổi có lẽ vẫn còn nhớ đêm 6-2-1965 với trận tập kích sân bay Pleiku gây chấn động.

Sân bay Pleiku bấy giờ còn gọi là “Trại Hô-lô-uây” (Holloway). Trại được rào quanh 10 lớp kẽm gai, 7 cứ điểm, 8 lô cốt và 10 pháo đài cao từ 8 đến 10 m. Giữa các lớp rào kẽm gai là mìn chiếu sáng và mìn sát thương. Để làm vành đai trắng tránh vướng đường quét của 12 chiếc đèn pha hàng đêm canh phòng, dân cư quanh vùng bị dời xa đến 5 km. Một tiểu đoàn biệt động Sài Gòn, một đại đội biệt kích Mỹ và 14 xe tăng luân phiên tuần gác ngày đêm.

 

Anh hùng Thanh Minh Tám ( ben phai) trong một lần trò chuyện với pv báo Gia Lai năm 1996.
Anh hùng Thanh Minh Tám ( bên phai) trong một lần trò chuyện với pv báo Gia Lai năm 1996.

Phòng thủ kiên cố là thế, nhưng đêm 6-2-1965, một đơn vị đặc công Quân khu 5 phối hợp với Tỉnh đội Gia Lai đã lọt qua hết 6 vòng rào, tiến sát khu nhà 54 cố vấn Mỹ và nhà viên Đại tá Sư trưởng Sư đoàn 6 Không quân Sài Gòn! Lúc ấy, tất cả đều im ỉm ngủ say.

Đúng 2 giờ ngày 7-2, tiếng bộc phá, tiếng súng nổ ran giữa sân bay và Quân đoàn 2. Quá bất ngờ, quân tướng hốt hoảng, tán loạn. Chỉ sau 30 phút, 40 máy bay các loại bị phá hủy với khoảng 300 lính thương vong, cả lính Mỹ lẫn lính Việt Nam Cộng hòa.

Ngay sáng hôm ấy, cố vấn đặc biệt của Tổng thống Mỹ là Bundy, Đại tướng Westmoreland-Tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Việt Nam cùng Quốc trưởng tự xưng Nguyễn Khánh từ Sài Gòn ra thị sát. Trước cảnh tan nát của sân bay, Bundy không nói được lời nào, chỉ Westmoreland luôn mồm lẩm bẩm: “Thật tệ hại!”. Cũng trong ngày hôm ấy, Hãng thông tấn AFP bình luận: “Vùng quanh thị xã Pleiku là một vùng bằng phẳng trống trải, du kích không có một nơi ẩn nấp thiên nhiên nào. Vậy mà họ vẫn đến sát vị trí không bị lộ”!

Một trong những chiến sĩ đặc công tham gia cuộc tập kích ấy sau đó đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, đó là Thanh Minh Tám. Ông vừa mất ngày 22-11-2016 trong niềm thương nỗi nhớ của bao người.

Anh hùng Thanh Minh Tám tên thật là A Núk, người con ưu tú dân tộc Mơ-nâm, sinh năm 1936 tại làng Kon Plông (xã Hiếu, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum), giáp ranh với huyện Kbang, tỉnh Gia Lai. Năm 14 tuổi, A Núk được tuyển vào đội thiếu niên bảo vệ cán bộ cơ sở người Kinh ở dưới xuôi lên hoạt động. Hai năm sau, A Núk vào bộ đội địa phương, chiến đấu tại chỗ, trong đó có trận diệt đồn Kon Plông năm 1951, sau đó là trận tiêu diệt đồn Măng Đen đêm 27, rạng ngày 28-1-1954 để “chia lửa” với chiến trường Điện Biên Phủ.

Cũng năm 1954, sau Hiệp định Genève, A Núk tập kết ra Bắc theo đội hình Trung đoàn 120 Tây Nguyên, đóng quân ở Nghệ An. Ngày 25-8-1958, A Núk tham dự khóa đặc công trường Đội Dung ở Thanh Chương-Nghệ An. Một năm sau đó, kết thúc khóa học, A Núk được đưa về Nam tham gia thành lập đơn vị đặc công Tỉnh đội Gia Lai. Trước khi lên đường, A Núk được ông Nguyễn Đôn (sau này là Trung tướng) đặt cho bí danh là Thanh Minh Tám. A Núk bảo: Tám là gọi theo số thứ tự trong 8 người của nhóm về Nam lúc ấy, Thanh và Minh là tên 2 cô gái cấp dưỡng ở trường đặc công mà A Núk rất có cảm tình và… hình như cả 2 cô cũng rất quyến luyến A Núk nữa! Ông Nguyễn Đôn đã nhạy cảm nhận ra điều này nên ghép lại và đặt cho cái bí danh ấy để ghi dấu kỷ niệm tình cảm Bắc Nam, tình cảm quân dân, mong sau này A Núk nhớ mãi!

Về đến chiến trường Tây Nguyên, Thanh Minh Tám được phiên về Tỉnh đội Gia Lai, có ngay chiến tích mở đầu. Ấy là trận tăng cường cho Tỉnh đội Phú Yên tập kích Chi khu Củng Sơn giải cứu luật sư Nguyễn Hữu Thọ đêm 18, rạng ngày 19-6-1961. Trận tập kích táo bạo này là cả một kỷ niệm đối với Thanh Minh Tám mà sau này được kể lại như là… huyền thoại! Tuy nhiên, trận đánh mà A Núk nhớ nhất là trận tham gia tập kích sân bay Pleiku mùa xuân năm 1965-trận đánh góp phần tạo nên chiến tích một anh hùng.

Đêm ngày 6, rạng ngày 7-2, Đại đội 30 của Tiểu đoàn Đặc công 409 Quân khu 5 phối hợp cùng một tiểu đội đặc công thị xã Pleiku âm thầm vượt vành đai phòng thủ, cắt rào vào sân bay. Mũi của Thanh Minh Tám (và một chiến sĩ tên Mậu) thọc thẳng vào nơi ở của viên Đại tá Sư trưởng Sư đoàn 6 Không quân, cho nổ tung nhà ở và chiếc trực thăng công vụ ứng trực. Sau đó,  2 người chạy dạt ra bãi đậu máy bay. Với cách đánh dùng bộc phá cho nổ 1 chiếc, bỏ 1 chiếc, lại cho nổ 1 chiếc… Như vậy những chiếc kế cận ảnh hưởng mà hư hỏng theo. Thanh Minh Tám ném được 8 khối bộc phá, phá hủy 16 chiếc thì bị thương ở chân, lết ra đồng cỏ tranh nằm im trốn xe tăng quần xéo như bầy trâu điên. Chừng 5 giờ sáng, Thanh Minh Tám lần về được vùng Chư Á, gặp đồng chí Tham mưu Đặc công Quân khu 5, cả 2 cùng cắt đường về căn cứ. Lúc này, biệt kích từ An Khê phản kích lên với chừng 30 trực thăng quần đảo tìm diệt. Thanh Minh Tám chạy về đến căn cứ thì cạn sức, phải nhập viện với mỗi chiếc quần xà lỏn trên người!

Anh hùng Thanh Minh Tám nghỉ hưu năm 1981, sau đó về lại quê nhà làm một già làng uy tín, là niềm tự hào, là biểu tượng của vùng đất Kon Plông hùng vĩ. Tên ông luôn được nhắc đến trong niềm kính trọng của mọi người.

Tạ Văn Sỹ

Có thể bạn quan tâm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt Top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

(GLO)- Với nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa và công nghệ xử lý nước thải, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ (SN 1985, Phân hiệu Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai) được Đại học Stanford (Mỹ) và Nhà xuất bản Elsevier vinh danh trong top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

(GLO)- Ở xã Chư A Thai (tỉnh Gia Lai), có một người đàn ông gắn bó cả cuộc đời với những “ký ức triệu năm” còn sót lại dưới lòng đất. Gần 25 năm qua, ông Rcom Sin đã lặng lẽ sưu tầm và trân trọng gìn giữ rất nhiều khối gỗ hóa thạch kết tinh của đất trời.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Thôn Lao Đu giữa bát ngát núi rừng Trường Sơn

Lao Đu đã hết lao đao

Nằm bên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, cuộc sống của hơn 150 hộ dân thôn Lao Đu, xã Khâm Đức, TP Đà Nẵng nay đã đổi thay, ngôi làng trở thành điểm du lịch cộng đồng giữa bát ngát núi rừng. 

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

null