Chùa Nôm, làng Nôm-Những giá trị văn hóa và lịch sử cần được bảo tồn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
"Làng Nôm và chùa Nôm là quần thể di tích mang kiến trúc độc đáo của làng Việt cổ, thể hiện đậm nét dấu ấn văn hóa của nền văn minh sông Hồng cần được bảo tồn".
Một góc chùa Nôm. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Một góc chùa Nôm. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Đây là vấn đề được bàn luận sôi nổi tại hội thảo "Chùa Nôm, Làng Nôm - Những giá trị văn hóa và lịch sử" diễn ra ngày 18/6, tại Hưng Yên. Các tham luận tại hội thảo đã tập trung phân tích sự hình thành, phát triển của chùa Nôm và làng Nôm như: Chùa Nôm trong hệ thống di sản văn hóa tôn giáo tín ngưỡng ở làng Nôm; Chùa Nôm sức hút và sự lan tỏa; Văn bia đình làng Nôm; Biến đổi không gian cảnh quan xu hướng kiến trúc truyền thống làng Nôm; Hệ thống tượng phật làng Nôm; Chùa Nôm xưa và nay... 
Chùa Nôm được xây dựng từ thời Lý, có tên là "Linh Thông cổ tự" tọa lạc ở phía Đông Bắc của làng Nôm. Khác với các ngôi chùa thuộc vùng Bắc Bộ thường nằm gần làng hoặc trong làng, chùa Nôm nằm giữa cánh đồng. Đây là ngôi chùa mang nhiều dấu ấn kiến trúc truyền thống lâu đời và được khởi sự từ rất sớm. Qua nhiều thăng trầm của lịch sử, chùa Nôm còn lưu giữ được nhiều cổ vật, trong đó có hơn 100 pho tượng cổ và nhiều hiện vật khác như: Bia đá, chuông đồng, văn khắc và nhiều tư liệu quý… 
Làng Nôm là một quần thể di tích gồm: Chợ Nôm, đình làng Nôm, cây cầu đá, chợ Nôm cổ, các xóm ngõ dân cư với những ngôi nhà cổ tồn tại cách đây hơn 200 năm. Quần thể di tích này đến nay vẫn còn giữ được nhiều giá trị truyền thống của làng Việt Bắc Bộ với những nét kiến trúc độc đáo cổ xưa, tạo nên cảnh quan hữu tình, là điểm đến du lịch hấp dẫn. 
Nhà sử học Dương Trung Quốc, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Khoa học lịch sử Việt Nam khẳng định: Chùa Nôm hiện nay không đơn thuần là một công trình tín ngưỡng Phật giáo mà là một quần thể đan xen nhiều giá trị văn hóa, kiến trúc cổ và phản ánh nhiều khía cạnh khác nhau của đời sống xã hội qua các thời kỳ lịch sử của đất nước nói chung và vùng đất này nói riêng. Việc phát huy những giá trị di tích chùa Nôm, làng Nôm phải lấy giáo dục đạo đức, lối sống cho người dân làm đầu. Vì vậy, việc phát triển du lịch làng Nôm không phải là thu lợi nhuận, mà là lan tỏa những giá trị bền vững bên trong của làng cổ gắn với đời sống con người. 
Theo các nhà khoa học, trải qua các thời kỳ lịch sử, sự tồn tại của di tích chùa Nôm cũng như quần thể di tích tôn giáo, tín ngưỡng và những công trình kiến trúc nhà cổ hiện có tại làng Nôm, đã góp phần tạo nên một thiết chế văn hóa tinh thần quan trọng của văn hóa làng Việt. Hơn nữa, sự tồn tại của những công trình này trong một tổng thể không gian chung của làng quê Bắc Bộ đã góp phần tạo nên những giá trị về mặt kiến trúc, cảnh quan, cũng như giá trị lịch sử, văn hóa khác. Do đó, việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa này không chỉ là việc riêng của chùa Nôm, làng Nôm. 
Quang cảnh chùa Nôm nhìn từ trên cao. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Quang cảnh chùa Nôm nhìn từ trên cao. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Phát biểu tại hội thảo, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Duy Hưng nhấn mạnh: Để phát huy những giá trị của quần thể di tích, mỗi người dân làng Nôm nói riêng và mỗi người dân Hưng Yên nói chung cần am hiểu lịch sử địa phương mình, trong đó có lịch sử hình thành, phát triển của chùa Nôm, làng Nôm, để có thể trở thành người hướng dẫn viên bản địa, nhằm quảng bá những giá trị văn hóa của địa phương, góp phần vào sự nghiệp bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc.
Mai Ngoan (TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Dùng mặt nạ kỹ thuật số để phục hồi tranh. (Ảnh: Franetic)

Công nghệ đột phá phục chế tranh cổ chỉ trong vài giờ

(GLO)-Với những bức tranh có niên đại hàng thế kỷ, bị hỏng nặng, việc phục chế gặp nhiều rủi ro và tiêu tốn thời gian. Một bước đột phá về công nghệ vừa được các nhà khoa học thử nghiệm thành công, đã giải quyết được khó khăn này, đó là phương pháp mặt nạ kỹ thuật số.

Đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi

(GLO)- Người Tây Nguyên làm du lịch không chỉ bằng khu nghỉ dưỡng, mà còn bằng lòng hiếu khách và nghệ thuật kể chuyện. Vậy nên, đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi mà hãy đánh thức nó bằng chính giọng nói của rừng, bằng bàn tay của bà con và bằng tình yêu với buôn làng của mình.

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

(GLO)- Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui là hiện tượng văn hóa xã hội đặc sắc của cộng đồng người Jrai ở Plei Ơi, xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai. Nghi lễ này tập hợp nhiều biểu tượng văn hóa độc đáo giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới tâm linh của cư dân bản địa.

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

“Khánh Hòa là xứ trầm hương/Non cao biển rộng người thương đi về” - những câu thơ của nhà nghiên cứu Quách Tấn trong biên khảo Xứ trầm hương vừa là sự khẳng định danh xưng của một miền đất, vừa như lời mời gọi lữ khách bốn phương tìm về với thủ phủ của trầm hương Việt Nam.

Kể chuyện buôn làng bằng thanh âm sáo trúc

Kể chuyện buôn làng bằng thanh âm sáo trúc

(GLO)- Ở buôn E Kia (xã Ia Rsai, huyện Krông Pa), ông Hiao Thuyên được biết đến là một nghệ nhân tài hoa khi giỏi cả sáo trúc, biểu diễn cồng chiêng, hát dân ca... Bằng những việc làm thiết thực, ông đã góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc Jrai và xây dựng khối đại đoàn kết ở buôn làng.

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Nhắc đến đại ngàn Tây Nguyên, có lẽ biểu tượng văn hóa “sừng sững” chính là những mái nhà rông, nhà dài truyền thống của đồng bào các dân tộc. Trong những biến chuyển của thời đại, không gian che chở các hộ gia đình và lan tỏa văn hóa cộng đồng ấy khó tránh khỏi những hư hao, nghiêng ngả.

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

(GLO)- Tuy có sự phát triển của hệ thống thủy lợi song lễ cúng cầu mưa vẫn đóng vai trò quan trọng trong đời sống cư dân vùng thung lũng Cheo Reo. Sự đa dạng trong nghi thức cúng của mỗi cộng đồng dân cư đã góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.

Biểu tượng vũ trụ trên cây nêu của người Bahnar

Biểu tượng vũ trụ trên cây nêu của người Bahnar

(GLO)- Người Bahnar quan niệm rằng mọi sự vật, hiện tượng đều có sự hiện diện của thần linh và con người phải tôn trọng, thờ cúng. Vì vậy, họ có nếp sống, sinh hoạt văn hóa với hệ thống lễ hội vô cùng phong phú, gắn với vòng đời người và chu kỳ canh tác nông nghiệp.

null