Chiếc nón lá

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Sáng đầu đông trời se lạnh, đang ngồi trong quán cà phê thì một người bán vé số lại mời mua. Ông mặc bộ đồ cũ bạc màu, mang chiếc nón không còn nguyên vẹn. Hình ảnh ấy đã gợi lên trong tôi niềm thương cảm và một cảm giác gần gũi thân thuộc cũng chợt trở về.
Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng quê. Người dân quê tôi quanh năm lam lũ, bán mặt cho đất, bán lưng cho trời. Vậy nên, chiếc nón lá trở thành một vật dụng không thể thiếu được.
Như ở bất cứ nơi nào khác trên đất nước hình chữ S này, chiếc nón lá gắn liền với đời sống người dân quê tôi, không phải chỉ để che nắng che mưa mà còn giúp tôn lên vẻ dịu dàng duyên dáng của các bà, các cô, các chị. Những cô gái dịu dàng trong tà áo dài, áo bà ba, nghiêng nghiêng vành nón che đôi má đỏ bừng vì nắng, vì thẹn thùng trước những ánh mắt của ai đó nhìn theo. Chiếc nón cùng người dân ra đồng, ra rẫy, nhấp nhô trên các con đường quê trong mọi thời tiết là một hình ảnh quen thuộc và thân thương biết nhường nào.
Khoảng những năm 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, lễ vật ngày cưới cho các cô dâu ngoài quần áo, nữ trang còn là 1 chiếc nón lá mỏng đẹp có quai nhung đỏ. Những cô gái đội chiếc nón ấy trong ngày về nhà chồng. Cô dâu e lệ trong chiếc áo dài đỏ, nón quai nhung, được mẹ chồng đỡ nón và đưa vào nhà. Chiếc nón trở thành một vật cam kết, một biểu tượng hạnh phúc cho các đôi vợ chồng son.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet
Dãi dầu mưa nắng, những chiếc nón sẽ dần cũ đi, bung vành, tróc lá. Người dân quê nghèo thường không bỏ những chiếc nón đó đi mà giữ lại và tiếp tục dùng. Chiếc nón rách, hay còn gọi là nón mê, nón cời là một hình ảnh không lạ ở những miền quê trước đây. Nó thể hiện sự nhọc nhằn, gian khó, cần kiệm và chắt chiu của người dân.
Chiếc nón cời, chiếc áo vá sờn vai từ lâu đã là hình ảnh của những bà mẹ quê lam lũ, một hình ảnh đầy thương yêu và tự hào trong lòng những đứa con, cả trong những mối tình quê trong sáng, đậm đà “Áo rách có cách anh thương/Nón cời có nghĩa, anh thương nón cời”...
Cuộc sống hiện đại với nhiều tất bật đã khiến người ta phải vội vã hơn, năng động hơn. Trên chiếc xe máy, đội chiếc mũ bảo hiểm và khẩu trang che kín, người ta vội vã tới nơi làm việc, đi chợ, đưa đón con cái. Cuộc sống thị thành đã không còn nhiều chỗ cho chiếc nón. Hình ảnh những cô gái nghiêng nghiêng vành nón cũng không còn được gặp nhiều trên những đường phố ngày nay.
Thỉnh thoảng thấy một vài phụ nữ với gánh hàng rong trên vai, nhễ nhại mồ hôi, lấy chiếc nón xuống để quạt đỡ nóng, tôi lại thấy lòng dâng lên một sự bồi hồi. Nhớ những người mẹ quê tần tảo, đội chiếc nón lá cũ, tất tả trên vai gánh lúa, gánh rau, chắt chiu nuôi lớn cả đàn con. Nhớ những buổi chiều về mát dịu, những cô gái má ửng hồng vì nắng gió, cười vui bên nhau trên con đường về nhà, mọi mệt nhọc dường như tan biến. Nhớ những người cha, chiếc nón mê ôm sát mặt, hì hục trên cánh đồng trên những đường cày trong nắng, trong mưa. Chiếc nón, dẫu đã không còn là một vật thường dùng, luôn là một hình ảnh gợi bao cảm xúc với không chỉ riêng tôi.
NGUYỄN THỊ THÚY ÁI

Có thể bạn quan tâm

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

(GLO)- Sinh ra trong một gia đình trí thức người Jrai ở thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai), cô Kpă H’Nina-Giáo viên môn Tiếng Anh ở Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (huyện Ia Grai) không chỉ được rèn giũa tinh thần ham học, mở mang kiến thức mà còn được thừa hưởng vẻ đẹp của cả bố và mẹ.

“Tổ quốc bên bờ sóng”

“Tổ quốc bên bờ sóng”

(GLO)- Đó là chủ đề cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức nhằm thực hiện kế hoạch tuyên truyền về biển, đảo năm 2025.

Báo Gia Lai: Phụng sự và kiến tạo

Báo Gia Lai phụng sự và kiến tạo

(GLO)- Qua 78 năm xây dựng và trưởng thành (16/3/1947-16/3/2025), Báo Gia Lai xứng đáng là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Trong xu thế hiện nay, Báo Gia Lai chú trọng phát huy vai trò kiến tạo nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền.

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời lúc 10h45 sáng 13/3 tại Hà Nội. Năm cuối đời, ông chống chọi với bệnh ung thư. Vài tháng gần đây, nhiều đồng nghiệp chia sẻ hình ảnh thăm nhạc sĩ Thụy Kha trong bệnh viện. 

Tiết mục múa của đơn vị Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng trình diễn tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng huyện Ia Grai năm 2025.

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang huyện Ia Grai: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng giành giải nhất toàn đoàn

(GLO)- Trong 2 đêm (11 và 12-3), huyện Ia Grai tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang năm 2025. Liên hoan quy tụ 13 đơn vị tham gia. Mỗi đơn vị đăng ký trình diễn từ 3 đến 5 tiết mục ca, múa và diễn tấu các loại nhạc cụ.

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

(GLO)- "Nắng chưa qua" của Bút Biển là một bài thơ đầy hoài niệm. Bằng những câu thơ nhẹ nhàng mà day dứt, tác giả khắc họa nỗi buồn của sự xa cách, khi ký ức vẫn còn đó nhưng hiện tại chỉ còn lại gió lùa, hoa rụng và căn phòng trống,... dường như có ai đang ngóng về một vệt nắng chưa qua.

Bản hòa ca cùng triền ký ức

Bản hòa ca cùng triền ký ức

(GLO)- Dù đã có hơn 30 năm sống ở Pleiku nhưng khi đọc tập “Vân môi say phố” của Ngô Thanh Vân (NXB Hội Nhà văn, 2024), tôi lại có cảm tưởng được khám phá một miền đất tưởng chừng quá đỗi quen thuộc.

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

(GLO)- Tối 10-3, tại làng C (xã Gào), Đội Thông tin lưu động-Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao TP. Pleiku tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh (17/3/1975-17/3/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Hội viên Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh tại chương trình chào mừng Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2024. Ảnh: H.N

Nhạc sĩ Gia Lai kiếm tìm tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn

(GLO)- Bám sát hơi thở cuộc sống và đưa bản sắc dân tộc vào tác phẩm, các nhạc sĩ Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Gia Lai đã thực sự cố gắng trong hoạt động sáng tác nhằm ghi dấu ấn. Song, làm gì để tác phẩm lan tỏa rộng rãi, ghi đậm trong tâm trí người nghe đang là trăn trở của những người tâm huyết.

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

(GLO)- Độc đáo, sáng tạo, ý nghĩa là những đánh giá chung về hơn 300 bức tranh của các tác giả “nhí” gửi về tham gia cuộc thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng, Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp do Hội đồng Đội thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai) phát động gần 1 tháng qua.

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

(GLO)- "Nhớ Pleiku" là một tác phẩm đầy cảm xúc của tác giả Sơn Trần. Từng câu thơ vẽ nên bức tranh phố núi đẹp mơ mộng với cảnh sắc yên bình, quyện hòa cùng ký ức, tình yêu và nỗi nhớ...