Tôi nhớ cánh đồng mùa khô, khi lúa đã cắt xong và những cây lúa chét mọc lên non xanh từ gốc rạ. Thường thì bà con nông dân để cho đám lúa này tự phát triển trong điều kiện phù hợp, chủ yếu là để cho trâu bò có thức ăn trong những ngày đồng trống chờ mùa khác. Cánh đồng khô nước ấy là nơi tụi nhỏ chúng tôi chạy tung tăng nô đùa, chơi các trò chơi và thú nhất chính là thả diều. Chiếc diều được làm bằng giấy vở dán vào những thanh tre uốn lượn trên cánh đồng đầy gió, chở theo ước mơ hồn nhiên của chúng tôi.
Cánh đồng còn đem đến những loài hoa đồng nội có mùi hương ngọt ngào như mật ong. Tôi rủ bạn cùng nhau hái hoa, tết lại thành những bó nhỏ xinh xắn rồi bày ra trò chơi bán hàng. Chỉ có đất, đá, cây, hoa mà chúng tôi chơi hoài không chán, chỉ đến khi lần lượt từng đứa nghe tiếng mẹ gọi về thì trò chơi mới kết thúc.
 |
Minh họa: Huyền Trang |
Rồi cánh đồng được cày ải, chờ mưa xuống để làm vụ mới. Từng đường cày được lật lên cùng với giọt mồ hôi của biết bao người nông dân, trong đó có cha tôi. Mẹ tôi thoăn thoắt cuốc góc, dọn bờ, chuẩn bị cho vụ gieo trồng sắp tới. Khi mưa vừa chớm, dưới những đường cày ấy, bọn trẻ tìm bắt những chú dế bỏ vào lon cùng với những cọng cỏ non để nuôi. Những con châu chấu, cào cào trên những bờ rào, bãi cỏ cũng là thú vui ưa thích của trẻ con.
Không chỉ có chơi, trên cánh đồng mênh mông nắng, mênh mông gió ấy, những đứa trẻ lớn lên từ ruộng đồng thấu hiểu những nhọc nhằn của cha mẹ nên cũng sớm biết làm những việc theo sức của mình để phụ giúp, thêm vào bữa ăn gia đình.
Khi những đám ruộng đã xâm xấp nước là một vụ mùa mới bắt đầu. Theo những đường bừa, đám cua đồng rủ nhau trồi lên, còn lũ trẻ sẽ đi theo và nhặt bỏ vào bao đem về. Bờ ruộng cũng là nơi những bụi rau má mọc xanh um sẵn sàng cho bữa canh ngon hay ly nước uống giải nhiệt mùa hè.
Ruộng đã được chuẩn bị xong, cấy lúa là việc của các bà các chị, cũng là dịp để các em gái theo ra đồng học cấy. Làm ruộng rồi mới biết thương cha mẹ, thương những người nông dân vất vả, mới hiểu thế nào là trên nắng dưới nước, về cái khổ cực khi phải cong lưng trên ruộng cả ngày. Để có được cánh đồng xanh tươi như thảm lụa mềm mại uốn lượn trong gió hay đồng lúa vàng trĩu hạt là biết bao mồ hôi công sức, bao nỗi nhọc nhằn.
Rồi chẳng mấy mà đã đến mùa gặt, mùa của niềm vui. Đường làng rộn ràng tiếng cười. Trên cánh đồng, những tấm bạt lớn được trải ra để máy tuốt và dành chỗ để chất lúa, bỏ rơm. Các cô, các chị, các mẹ tay liềm thoăn thoắt, để lại đằng sau những hàng lúa ngay ngắn. Bó lúa, vác đến chỗ tuốt là việc của các anh, các chú, các bác. Công việc cứ nhịp nhàng như đua với thời gian.
Trên cánh đồng bây giờ, ngoài cây lúa còn có những loại hoa màu khác đem lại lợi ích kinh tế cao. Máy móc đã thay thế sức người. Những vui buồn tuổi thơ tôi, giờ đã thành ký ức. Dù vậy, tôi vẫn luôn thấy mình thân thuộc với đồng quê, như nước nhớ nguồn, như chim không quên tổ.
