Phát hiện 'siêu phẩm' ruộng bậc thang khắc trên đá cổ ở Mù Cang Chải

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News

Trong hai khối đá lộ thiên mới được phát hiện, có "siêu phẩm" ruộng bậc thang khắc trên đá cổ tại bản Hú Trù Lình thuộc khu nhà ông Sú Chế Nhù, xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải.

 Ruộng bậc thang khắc trên đá cổ. (Nguồn: baovanhoa.vn)
Ruộng bậc thang khắc trên đá cổ. (Nguồn: baovanhoa.vn)


Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Yên Bái Lý Kim Khoa cho biết, trong tháng 7/2020, Bảo tàng tỉnh Yên Bái phối hợp Phòng Văn hóa-Thông tin và Ủy ban Nhân dân xã Lao Chải tiếp tục mở rộng khảo sát, thám sát nghiên cứu các bãi đá khắc cổ đợt II, phát hiện được 6 khối đá trong đó có hai khối đá lộ thiên.

Một trong hai khối trên đã có "siêu phẩm" ruộng bậc thang khắc trên đá cổ tại bản Hú Trù Lình thuộc khu nhà ông Sú Chế Nhù, xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải.

Khối thứ nhất có hình mai rùa, chiều cao 2,8m, chiều dài 3,7m và chiều rộng 2,6m. Toàn thân được khắc phủ kín dày đặc, lặp đi lặp lại đề tài hình "ruộng bậc thang" công phu, bố cục đẹp mắt, ngoài ra chưa phát hiện được được hình đề tài khác.

Các vết khắc uốn lượn theo cụm, theo bề mặt lồi lõm, còn rất rõ nét. Đây cũng là khối đá sa thạch được khắc đẹp nhất về đề tài này.

Khối đá thứ hai nằm cách khối đá thứ nhất 200m về hướng Bắc, có hình lưng con trâu, cũng nằm trong khu nương nhà ông Sú Chế Nhù.

Khối đá này bị vỡ 1/4 phần đầu, có chiều dài 3,5m, chiều rộng 1,4m và chiều cao 1,3m, trên đỉnh “lưng trâu” này khắc phủ kín đề tài hình "ruộng bậc thang."

[Lễ hội khám phá danh lam thắng cảnh Ruộng bậc thang Mù Cang Chải]

Đây cũng là khối đá có các hình khắc khá công phu, nắn nót và hình khắc đẹp như hình khoáy lưng trâu, hiện nay đang được gia đình ông Nhù bảo vệ còn nguyên vẹn và nguyên trạng.

Ông Lý Kim Khoa cho biết thêm, trong đợt điều tra mở rộng phạm vi khảo sát nghiên cứu đợt II này, phần nhiều các khối đá có hình khắc lạ đều được bà con người H'Mông phát hiện khi làm nương, trồng rừng. Đồng bào thấy các biểu tượng lạ mà gần gũi và cho đó là đá thiêng, không ai dám phá nên các vết khắc biểu tượng, vết khắc ước lệ được bảo vệ, giữ lại.

Các khối đá sa thạch khắc cổ khu vực này có vị trí khá gần nhau, cách nhau từ 20m đến 5km, có khối đá chìm, có khối đá nổi trên triền sườn dốc cách các con khe suối nhỏ khoảng 30-100m.

Đáng lưu ý là tất cả các khối đá khắc cổ được phát hiện lần này đều nằm ở vị trí cao thoáng, từ đây có thể nhìn bao quát rộng xung quanh, xa xa những khối sa thạch có khắc lạ này là ruộng bậc thang người dân đang canh tác sản xuất và rừng thông, rừng tái sinh đầu nguồn.

Ngoài ra, khi các gia đình người H'Mông trong bản có con cháu ốm đau, các cụ thầy cúng cao niên mang lễ ra cúng chữa bệnh tại một khối đá có với ý nghĩa cúng xua đuổi tà ma ác, sâu bọ phá hoại mùa màng, vật nuôi... Nhờ đó, các khối đá khắc cổ ở nơi đây được đồng bào H'Mông bảo vệ tốt hơn.

Thời gian tới, Bảo tàng tỉnh Yên Bái sẽ tiếp tục phối hợp với các nhà khảo cổ học, dân tộc học, lịch sử tiếp tục mở rộng phạm vi điều tra hơn nữa ra tất cả các bản là Lao Chải, Dào Xa, Cáng Dông, Cồ Dề Sáng A, Cồ Dề Sán B, Đề Súa, Dào Cu Nha, Trống Khua và Háng Gàng thuộc xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải.

Xã Lao Chải có 14 bản, hiện mới điều tra được 5/14 bản, phát hiện 12/37 khối đá có dấu vết khắc lạ tiêu biểu trên địa bàn xã. Các bản khác còn ẩn chứa nhiều thông tin mới lạ cho đợt điều tra mở rộng sắp tới.

Sau khi điều tra trên địa bàn xã Lao Chải và các xã lân cận để thống kê, đánh giá giá trị, lập bản đồ phân bố vị trí các khối đá khắc cổ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Yên Bái sẽ đề xuất với tỉnh chỉ đạo các ngành chuyên môn xây dựng hồ sơ khoa học trình các cấp có thẩm quyền công nhận, bổ sung thêm nội dung mới vào chương trình du lịch khám phá Danh thắng đặc biệt Quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải, qua đó bảo vệ và khai thác, phát huy giá trị Di sản Văn hóa đặc biệt cấp quốc gia này.

Trước đó, năm 2015, Bảo tàng tỉnh Yên Bái đã điều tra đợt I trên địa bàn 2 bản Tà Ghênh và Hồng Nhì Pá của xã Lao Chải. Kết quả đã thống kê được 6/20 khối đá tảng, đá phiến lớn có hình khắc tỷ mỉ, uốn lượn mềm mại ngang theo mặt lồi, lõm của mặt đá với đề tài hình ruộng bậc thang là đề tài chính khắc trên các khối đá ở nơi đây.

Theo Đức Tưởng (TTXVN/Vietnam+)

Có thể bạn quan tâm

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

(GLO)- Sáng 6-11, tại TP. Pleiku, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947, xã Kông Bơ La, huyện Kbang” nhằm hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng di tích quốc gia.

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

(GLO)- Nằm trong khuôn khổ Tuần lễ hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya, chiều 9-11, tại khu vực sân nhà rông làng Gri, xã Chư Đang Ya (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND huyện Chư Păh tổ chức trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống.

Các nghệ nhân làng Chuet 2 (phường Thắng Lợi) phục dựng lễ báo hiếu cha mẹ tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam. Ảnh: Thu

Lễ báo hiếu của người Jrai

(GLO)- Lễ báo hiếu cha mẹ là tập tục văn hóa truyền thống đã có từ xa xưa trong đời sống của cộng đồng người Jrai. Đây là dịp để những người con đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục và cầu mong thần linh ban sức khỏe cho cha mẹ.

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

(GLO)- Cách đây gần 18 năm, trong một số công trình điều tra văn hóa các làng đồng bào dân tộc thiểu số ở TP. Pleiku thì người ta xếp một số buôn làng trong khu vực, trong đó có làng Wâu và Ktu (xã Chư Á) là làng tương đối có giá trị, đưa vào diện bảo tồn và phát triển.

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

(GLO)- Cứ mỗi buổi sinh hoạt, khuôn viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Lơ Pang (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) lại rộn ràng tiếng cồng chiêng. Âm thanh quen thuộc ấy đến từ đôi tay nhỏ bé của các em học sinh thuộc Câu lạc bộ (CLB) Cồng chiêng của trường.

Người giữ nghề dệt thổ cẩm ở Ia Rsươm

Người giữ nghề dệt thổ cẩm ở Ia Rsươm

(GLO)- Không chỉ dệt thổ cẩm giỏi, chị Rah Lan H’Nghí (SN 1988, buôn Toát, xã Ia Rsươm, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai) còn nhiệt tình chỉ dạy cho chị em trong buôn để góp phần bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Bảo tồn bản sắc văn hóa ở TP. Pleiku dưới góc nhìn mới - Kỳ cuối: Giữ gìn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Bảo tồn bản sắc văn hóa ở TP. Pleiku dưới góc nhìn mới - Kỳ cuối: Giữ gìn, phát huy giá trị di sản văn hóa

(GLO)- Chính quyền TP. Pleiku đã dành nguồn lực đầu tư để Plei Ốp thành điểm đến của du khách trải nghiệm văn hóa truyền thống và bản sắc dân tộc Jrai thông qua phục dựng một số lễ hội cộng đồng như: cúng giọt nước, pơ thi…

Rơ Châm Nguyên nặng tình với dân ca Jrai

Rơ Châm Nguyên nặng tình với dân ca Jrai

(GLO)-Nhiều năm qua, người dân làng Kte (xã Ia Phí, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) luôn dành sự yêu mến và kính trọng đối với bà Rơ Châm Nguyên bởi bà biết hát và lưu giữ nhiều bài dân ca của dân tộc Jrai.