(GLO)- Mẹ tôi gốc gác nông thôn, nơi miền quê mênh mông sông nước, tôm cá nhiều vô kể. Nhất là mùa nước lên, lũ về là người dân tha hồ đánh bắt cá. Mẹ từng kể, có năm lũ chưa kịp về, người dân còn lo lắng, ngóng lũ. Vì lũ về vừa mang theo phù sa bồi đắp cho ruộng vườn, cây trái vừa cung cấp một nguồn tôm cá dồi dào. Sống trong điều kiện tự nhiên như thế nên mẹ tôi cũng như các bà, các cô rất giỏi chế biến thức ăn, lại ngon nữa.
Tôi học xa nhà, rồi ra trường làm việc, lập gia đình ở phố nhưng nồi cá kho của mẹ luôn làm tôi nhớ nhung quay quắt, nhất là vào mùa đông, khi lũ tràn về.
 |
| Ảnh: internet |
Tôi không thể quên được bát cơm nóng thơm dẻo ăn cùng miếng cá bống kho tiêu đậm đà. Đây là loại cá ở quê nội-xứ núi Ấn sông Trà. Món ăn này đã trở thành đặc sản, là niềm tự hào của ẩm thực quê tôi. Những ai đi xa luôn đau đáu nhớ về. Cá bống kho tiêu không hẳn là món cao lương mỹ vị nhưng chế biến món này, theo lời mẹ thì phải cẩn thận, tinh tế chứ qua loa, vội vã sẽ không được ngon. Ngồi trước mâm cơm, gắp miếng cá thơm ngậy, nước màu sánh vàng, đặc quyện, mẹ thủng thẳng chỉ bày từng tí. Cá bống kho trên lửa liu riu, cứ từng chặp phải đảo nhẹ cho thấm đều. Sau khi tắt bếp mới rắc thêm tiêu vào trong khi các gia vị khác cho vào trước khi đun. Như thế cá bống kho mới săn chắc nhưng thịt lại đậm đà. Ngoài ăn với cơm trắng, cá bống kho còn ăn với cháo trắng, thêm lá tía tô xắt sợi sẽ giải cảm hiệu quả. Ăn cơm với mẹ, bao giờ tôi cũng được một bài học bổ ích.
Nhớ một lần, người chị học ở Sài Gòn quen một người miền Tây, gọi điện về năn nỉ mẹ bày cách nấu cá kèo. Quả thật đây là đề bài hóc búa mà gia đình người yêu mang ra thử tài nấu nướng của chị tôi. Đây là món cá kho đặc trưng vùng sông nước Nam bộ, thêm nữa quê ngoại đối với chúng tôi giờ là mảng ký ức mờ xa. Nghe chị giục giã, mẹ từ tốn hướng dẫn như trên ti vi trong chương trình nấu ăn vậy. Mẹ bảo thịt cá kèo dai, ngọt thấm được vị cay của ớt, tiêu và quyện vào mùi rau răm thì đi ra khỏi làng vẫn còn nghe mùi thoang thoảng. Đây là món ăn yêu thích ngày còn nhỏ của mẹ. Những ngày lũ về, cũng sắp cuối đông, mâm cơm được dọn ra, giữa mâm là nồi cá kèo kho rau răm tỏa hương thơm nồng thì những câu chuyện xoay quanh vụ mùa, thời tiết cũng rôm rả hẳn lên.
Mẹ tôi còn có tuyệt chiêu với món cá tràu kho cà chua xanh ngoài cái món thường chế biến cá tràu kho tộ hay kho dưa cải. Mẹ thường nhắc nhở, kho cá bằng nồi đất tuy lâu hơn nhưng thịt cá sẽ săn chắc, nước cá cũng đậm đà, độ mặn vừa ăn quyện vào chất màu sệt sệt thơm và béo. Cá tràu kho cà chua thường ăn với cơm trắng và rau tập tàng luộc. Nhìn những ngọn rau xanh non, bắt mắt cùng với nồi cá kho hấp dẫn, ai mà từ chối được nhất là khi ngoài trời cơn mưa mùa đông vẫn còn dai dẳng.
Bây giờ, ẩm thực khắp nơi nhiều món ngon du nhập từ nước ngoài. Người ta cũng sành ăn hơn. Vào nhà hàng thường gọi những món lạ, đắt tiền như một sự trải nghiệm, hưởng thụ. Nhưng tôi tin chắc một điều rằng, cũng như tôi, nhiều người sẽ rất ngạc nhiên, để rồi sau đó bồi hồi nhớ về nồi cá kho dân dã của mẹ khi bắt gặp trong thực đơn nhà hàng món cá kho nhưng đặt lại một cái tên sang trọng nào đó.
Mỗi mùa đông đến, lũ về nồi cá kho của mẹ lại gợi thức trong tôi những hoài niệm đẹp.
Sơn Trần
Ý kiến bạn đọc
Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu