Những bức ảnh người Việt xưa nhất chụp gần 2 thế kỷ trước

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Theo ông Bennett, bức ảnh đầu tiên chụp người Việt Nam do nhiếp ảnh gia Fedor Jagor thực hiện năm 1857 ở Singapore. Những người Việt này có thể sinh sống ở địa phương hoặc là thương nhân.
Bức ảnh chụp một chức sắc địa phương ở Sài Gòn trên tàu Catinat, năm 1859 (chú thích gốc: “Ton Kin Sing Saygon Cochinchine. Catinat 1859”), in albumen, Berranger - Ảnh trong bộ sưu tập của Terry Bennett
Bức ảnh chụp một chức sắc địa phương ở Sài Gòn trên tàu Catinat, năm 1859 (chú thích gốc: “Ton Kin Sing Saygon Cochinchine. Catinat 1859”), in albumen, Berranger - Ảnh trong bộ sưu tập của Terry Bennett
Tối 27-12, nhà nghiên cứu Terry Bennett đã có buổi nói chuyện ở TP.HCM về nhiếp ảnh thời kỳ đầu tại Việt Nam. Ông Terry Bennett là sử gia người Anh chuyên nghiên cứu về nhiếp ảnh ở các nước Viễn Đông, đặc biệt là Trung Quốc.
Nhiều người đã biết đến bộ ảnh chụp sứ đoàn Phan Thanh Giản ở Pháp năm 1863. Bộ ảnh này chủ yếu được hai nhiếp ảnh gia Potteau và Disderi thực hiện.
Tuy nhiên, có một số ảnh chụp người Việt từ trước năm 1863. Theo ông Bennett, bức ảnh đầu tiên chụp người Việt Nam do nhiếp ảnh gia Fedor Jagor thực hiện năm 1857 ở Singapore. Những người Việt này có thể sinh sống ở địa phương hoặc là thương nhân.
Một số bức ảnh khác được chụp ở Đà Nẵng và Sài Gòn trong những năm 1858 - 1859 bởi Paul-Emile Berranger. Năm 1858, một lực lượng viễn chinh hỗn hợp Pháp - Tây Ban Nha với nhiều chiến thuyền tấn công Đà Nẵng để trừng phạt việc triều đình nhà Nguyễn xử tử một số nhà truyền giáo phương Tây.
Berranger là thuyền trưởng một trong số những chiến thuyền, đồng thời cũng là nhiếp ảnh gia nghiệp dư. Hơn 20 bức ảnh lực lượng viễn chinh này được chụp ở bãi biển Đà Nẵng vào cuối năm 1858. Bộ ảnh được lưu trữ tại Nhà trưng bày quốc gia Úc ở Canberra. Theo tìm hiểu của ông Bennett, bộ ảnh này có thể do chính Berranger thực hiện.
Sau đó, lực lượng viễn chinh nói trên tấn công chiếm Sài Gòn vào tháng 2-1859. Có hai bức ảnh chụp vào thời gian này. Một chụp sông Sài Gòn, bức còn lại chụp một chức sắc địa phương.
Cả hai được chú thích ở Catinat năm 1859. Theo ông Bennett, Catinat cũng chính là tên chiến thuyền do Berranger làm thuyền trưởng. Nếu các bức ảnh đó chụp trên chiến thuyền Catinat thì tác giả là Berranger.
Như vậy, ông Berranger đóng vai trò quan trọng trong lịch sử nhiếp ảnh Việt Nam, vì những bức ảnh trên là ảnh giấy albumen sớm nhất chụp một người Việt ở Việt Nam, cảnh Sài Gòn và cảnh Việt Nam.
Tuy nhiên, những bức ảnh sớm nhất đã được chụp ở Việt Nam từ năm 1845 bởi Jules Itier. Ông là trưởng phái đoàn giao thương của Pháp đến Trung Quốc và khu vực Thái Bình Dương vào năm 1843. Itier du hành qua nhiều nước trước khi đến Đà Nẵng vào tháng 5-1845 trên chiến thuyền Alcmène.
Tại đây, Itier đã chụp hai bức ảnh daguerreotype. Một bức chụp đồn Non Nay trên một ngọn đồi, bức còn lại chụp cảnh vịnh Đà Nẵng với chiếc Alcmène đang chuẩn bị rời đi.
 
Terry Bennett đã bỏ nhiều thời gian nghiên cứu về nhiếp ảnh thời kỳ đầu ở Việt Nam. Ban đầu ông không có ý định làm, nhưng chuyến thăm Việt Nam vào năm 2012 - 2013 đã gây ấn tượng mạnh với ông về con người, văn hóa và kiến trúc Việt Nam.
Sau đó, Bennett quyết định tìm hiểu và thấy chưa có nhiều người viết về chủ đề này bằng tiếng Anh. Ông nghiên cứu chủ yếu từ các nguồn lưu trữ ở Pháp. Theo ông, thách thức lớn nhất chính là xác định tác giả các bức ảnh vô danh bằng cách tra cứu và đối chiếu nhiều nguồn thông tin.
Theo ĐA VI (TTO)
Sau đó, Bennett quyết định tìm hiểu và thấy chưa có nhiều người viết về chủ đề này bằng tiếng Anh. Ông nghiên cứu chủ yếu từ các nguồn lưu trữ ở Pháp. Theo ông, thách thức lớn nhất chính là xác định tác giả các bức ảnh vô danh bằng cách tra cứu và đối chiếu nhiều nguồn thông tin.

Có thể bạn quan tâm

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

(GLO)- Với đặc thù làm việc trong sự cô đơn, tĩnh lặng, nhiều kỹ thuật viên (KTV) có kinh nghiệm tại một số phòng thu trên địa bàn TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang âm thầm đứng sau những bản thu chất lượng của các ca sĩ chuyên và không chuyên, chắp cánh cho đam mê âm nhạc.

null