Mười tác phẩm văn học hay nhất thập kỷ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Năm 2019 sắp khép lại, nhiều tờ báo lớn như tạp chí Time hay báo The New York Times đã tổng kết 10 năm văn học nghệ thuật vừa qua. Hai bản danh sách "top 10" theo từng năm vừa được các tờ báo này công bố. Dĩ nhiên, một bảng xếp hàng dẫu đến từ tờ báo uy tín cách mấy cũng sẽ gây tranh cãi vì không thỏa mãn được sở thích của toàn bộ số đông.
Nhìn qua danh sách "10 tác phẩm hư cấu hay nhất thập kỷ" của Time có thể thấy một tập hợp đa dạng từ trinh thám (tiểu thuyết "Cô gái mất tích") đến văn học tuổi teen (tiểu thuyết "Những đốm lửa lưu lạc") hay kỳ ảo (tiểu thuyết "Chuỗi đời bất tận"). Ta cũng thấy những tiểu thuyết đồ sộ như "Americanah" của Chimamanda Ngozi Adichie và cả tập truyện ngắn "Ngày mười tháng mười hai" của George Saunders. Những nhà phê bình đã cố hết sức để chiều lòng những người hâm mộ khác nhau nhưng dĩ nhiên danh sách này vẫn được lập ra không phải bởi cái nhìn viễn kiến mà chỉ gói gọn trong những thứ chí ít đã được dịch sang tiếng Anh. Khó có thể từ đây phác họa diện mạo của nền văn học thế giới suốt 10 năm qua khi chỉ tập trung vào những tác phẩm được viết bằng ngôn ngữ phổ biến này.
Không một tiểu thuyết nào đến từ châu Á hay châu Phi được xuất hiện trong danh sách kể trên. Thước đo của nó có lẽ chỉ dựa vào các danh sách bán chạy, độ phổ biến cũng như các giải thưởng trong cộng đồng Anh ngữ mà đáng tiếc đã bỏ qua nhiều kênh tuyển lựa khác.
Tuy nhiên, đây là thiểu số có tiếng nói, đã phần nào cho thấy được những băn khoăn của con người hiện đại trong thời gian vừa qua. Những chủ đề về nhập cư và sắc tộc phản ánh trong "Americanah" của Chimamanda Ngozi Adichie góp thêm tiếng nói cho một góc nhìn rộng hơn về một tình trạng ngày càng nhức nhối trong thế giới hiện đại. Cùng đề tài sắc tộc, trong danh sách này còn có "The Sellout" của Paul Beatty. Lấy bối cảnh Los Angeles - Mỹ, cuốn tiểu thuyết mổ xẻ vấn nạn kỳ thị chủng tộc diễn ra ở nơi được cho là cởi mở cũng như là trung tâm của văn minh thế giới.
 Một trong 10 tiểu thuyết hay nhất 10 năm qua do tạp chí Time bình chọn được xuất bản tại Việt Nam
Một trong 10 tiểu thuyết hay nhất 10 năm qua do tạp chí Time bình chọn được xuất bản tại Việt Nam
Sự đổ vỡ những giá trị thiêng liêng cũng là vấn đề mà thế giới hiện đại đang đối mặt. Nếu tiểu thuyết "Những đốm lửa lưu lạc" là cuộc trốn chạy của hai mẹ con trước những đổ vỡ và bất hạnh của gia đình hiện đại thì "Cô gái mất tích" là sự hoài nghi về tình yêu, tình vợ chồng. Dù là tiểu thuyết trinh thám và đôi chỗ bi kịch bị phóng đại quá mức bởi một tâm hồn bệnh hoạn, "Cô gái mất tích" cũng đã nói lên được những vấn đề muôn thuở của hôn nhân, trên nền thời đại mới.
Điểm qua một vài tác phẩm trong danh sách trên, có thể thấy chúng đã phần nào đưa ra được vài nét phác thảo những vấn đề nổi cộm của thế giới, cũng như cái nhìn bi quan của những nhà văn hay những người lập danh sách trước những gì đã xảy ra trong suốt thập niên qua, đã được văn học phản ánh.
Một số tác phẩm trong danh sách "10 tác phẩm hư cấu hay nhất thập kỷ" của tạp chí Time đã xuất bản tại Việt Nam: "Ký ức đen" - Jennifer Egan (NXB Trẻ, 2016); "Cô gái mất tích" - Gillian Flynn (Alphabooks và NXB Lao động); "Chuỗi đời bất tận" - Kate Atkinson (Đinh Tị và NXB Lao động, 2018); "Ngày mười tháng mười hai" - George Saunders (Nhã Nam và NXB Văn học, 2016); "Những đốm lửa lưu lạc" - Celeste Ng (Phương Nam và NXB Phụ nữ, 2019).
Theo Huỳnh Trọng Khang (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

“Tổ quốc bên bờ sóng”

“Tổ quốc bên bờ sóng”

(GLO)- Đó là chủ đề cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức nhằm thực hiện kế hoạch tuyên truyền về biển, đảo năm 2025.

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

(GLO)- Mặc nhiên, việc sáng tạo văn học nghệ thuật luôn mang tính độc lập và tự giác cao độ của mỗi văn nghệ sĩ, nhưng hành trình ấy sẽ không đơn độc nếu có sự dìu dắt chân tình của người đi trước. Tại phố núi Pleiku, nhiều tác giả trẻ đã tìm được điểm tựa tinh thần đáng quý như thế.

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời lúc 10h45 sáng 13/3 tại Hà Nội. Năm cuối đời, ông chống chọi với bệnh ung thư. Vài tháng gần đây, nhiều đồng nghiệp chia sẻ hình ảnh thăm nhạc sĩ Thụy Kha trong bệnh viện. 

Tiết mục múa của đơn vị Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng trình diễn tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng huyện Ia Grai năm 2025.

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang huyện Ia Grai: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng giành giải nhất toàn đoàn

(GLO)- Trong 2 đêm (11 và 12-3), huyện Ia Grai tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang năm 2025. Liên hoan quy tụ 13 đơn vị tham gia. Mỗi đơn vị đăng ký trình diễn từ 3 đến 5 tiết mục ca, múa và diễn tấu các loại nhạc cụ.

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

(GLO)- "Nắng chưa qua" của Bút Biển là một bài thơ đầy hoài niệm. Bằng những câu thơ nhẹ nhàng mà day dứt, tác giả khắc họa nỗi buồn của sự xa cách, khi ký ức vẫn còn đó nhưng hiện tại chỉ còn lại gió lùa, hoa rụng và căn phòng trống,... dường như có ai đang ngóng về một vệt nắng chưa qua.

Bản hòa ca cùng triền ký ức

Bản hòa ca cùng triền ký ức

(GLO)- Dù đã có hơn 30 năm sống ở Pleiku nhưng khi đọc tập “Vân môi say phố” của Ngô Thanh Vân (NXB Hội Nhà văn, 2024), tôi lại có cảm tưởng được khám phá một miền đất tưởng chừng quá đỗi quen thuộc.

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

(GLO)- Tối 10-3, tại làng C (xã Gào), Đội Thông tin lưu động-Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao TP. Pleiku tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh (17/3/1975-17/3/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Hội viên Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh tại chương trình chào mừng Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2024. Ảnh: H.N

Nhạc sĩ Gia Lai kiếm tìm tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn

(GLO)- Bám sát hơi thở cuộc sống và đưa bản sắc dân tộc vào tác phẩm, các nhạc sĩ Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Gia Lai đã thực sự cố gắng trong hoạt động sáng tác nhằm ghi dấu ấn. Song, làm gì để tác phẩm lan tỏa rộng rãi, ghi đậm trong tâm trí người nghe đang là trăn trở của những người tâm huyết.

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

(GLO)- "Nhớ Pleiku" là một tác phẩm đầy cảm xúc của tác giả Sơn Trần. Từng câu thơ vẽ nên bức tranh phố núi đẹp mơ mộng với cảnh sắc yên bình, quyện hòa cùng ký ức, tình yêu và nỗi nhớ...

Thơ Vân Phi: Lâu không về nhà

Thơ Vân Phi: Lâu không về nhà

(GLO)- Bài thơ "Lâu không về nhà" của tác giả Vân Phi thấm đượm nỗi nhớ quê hương da diết của người con xa xứ-nơi cánh đồng, dòng sông và mẹ già vẫn chờ đợi theo tháng năm lở bồi. Từng câu thơ như những thước phim chậm rãi, gợi lại ký ức tuổi thơ ấm áp bên ánh đèn dầu, bên những thân gần mẹ cha.