Mùa thương nhớ ở miền nắng gió - Kỳ cuối: Cay nồng 'vàng đen'

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Vắt vẻo trên những chiếc thang cao 3-5m, nông dân Tây Nguyên phơi mình dưới cái nắng gay gắt, rướn người để thu hái những chùm quả xanh, đỏ, vàng.

Tuy vất vả, nhiều nguy hiểm rình rập nhưng với những người hái thuê, đó là nghề “hot” mang lại thu nhập cao.

Tiêu sau khi thu hoạch sẽ được phơi khô

Tiêu sau khi thu hoạch sẽ được phơi khô

Hàng giờ trên thang

Mỗi năm đến mùa thu hoạch hồ tiêu (thường vào tháng 3), từ 6h sáng, trên lô, rẫy ở Tây Nguyên, tiếng bà con nông dân trò chuyện rôm rả cả một khoảng rừng. Mọi người tất bật dựng thang, kéo bạt phủ kín gốc cây bắt đầu cho công việc thu hoạch hồ tiêu.

Ngồi vắt vẻo trên chiếc thang cao 2 mét, chị Nguyễn Thị Ngọc (xã Ea Tiêu, huyện Cư Kuin, Đắk Lắk) thoăn thoắt ngắt từng chùm quả đã đạt độ thu hoạch. Tiếng rào rào trút xuống, đọng lại trên chiếc bạt được phủ quanh gốc. Vừa hái tiêu chị Ngọc vừa hay chuyện, nhiều người nói làm việc này cũng... “nhàn”. Cả ngày, người nông dân chỉ việc ngồi hoặc đứng trên chiếc thang cao chót vót để hái những quả tiêu nhỏ tròn xinh mà thôi. Nói vậy chứ leo thang một hồi vã hết mồ hôi, rủi ro vô cùng.

Gần trưa, cái nắng chói chang của mùa khô Tây Nguyên phủ trùm trên nương rẫy. Chị Ngọc cẩn thận bước xuống mặt đất. Dựa lưng ướt đẫm mồ hôi vào gốc cây, uống một hơi hết chai nước, chị nói, thu hoạch tiêu thường rơi vào thời điểm nắng nóng nên phải đi từ sáng sớm. Trời này mà chênh vênh trên chiếc thang nguy hiểm lắm. Công việc nào phải trải qua mới thấm được.

Hơn trăm trụ tiêu được trồng xen trên diện tích gần 2 ha, đến mùa thu hoạch hồ tiêu, gia đình chị Ngọc đều phải thuê người hái. “Hai vợ chồng là lao động chính, chồng đi suốt nên vào vụ thu hoạch, tôi phải thuê thêm vài lao động thu hái bảo đảm tiến độ thời vụ”, chị Ngọc cho hay.

Quệt vội những giọt mồ hôi lăn dài trên khuôn mặt, chị Nguyễn Thị Sâm là nhân công hái thuê của gia đình chị Ngọc. Đến vụ thu hoạch hồ tiêu, cà phê, chị và một số chị em hàng xóm từ Hà Tĩnh vào Đắk Lắk hái thuê. “Cuối năm vào mùa thu hoạch cà phê, đầu năm là mùa thu hái hồ tiêu. Chúng tôi được bao ăn ở tại nhà chủ vườn. Mỗi ngày, được trả công vài, ba trăm nghìn đồng”, chị Sâm cho hay.

Giá tiêu năm nay tăng cao người nông dân phấn khởi

Giá tiêu năm nay tăng cao người nông dân phấn khởi

Tôi ngỏ ý trèo lên hái thử, chị Sâm cẩn thận tìm cách đặt thang ở một vị trí bằng phẳng và an toàn. Hơn chục năm nay đi hái thuê cho những gia đình trồng cây công nghiệp, chị Sâm đúc kết được kha khá kinh nghiệm. Chị hướng dẫn, thu hồ tiêu phải hái lần lượt từ trên cao xuống, phần lớn thời gian phải đứng trên thang để hái. Người hái tiêu cần xem kỹ hướng gió, tìm cách đặt thang cẩn thận. Hôm nào gió mạnh phải dùng dây buộc thang vào trụ tiêu đề phòng bị ngã. Chị Sâm dùng một cành cây dài đánh động xung quanh trụ tiêu. Theo chị, làm như vậy để xua đuổi côn trùng như ong, kiến lửa hay rết, rắn.

Leo lên chiếc thang cao hơn 3m, tôi cảm giác chênh vênh. Cô bạn đứng dưới cố giữ chiếc thang cho an toàn, tôi bắt đầu vặt từng chùm quả chín theo hướng dẫn của chị Sâm. Sau khi hái xong phần trước mặt, tôi đang cố rướn người hái những chùm quả xa hơn. Thấy thế, chị Sâm liền nói: “Cô xuống đi, đặt thang qua hướng khác. Mình chịu khó xoay thang xung quanh trụ, hái ở phần nào đặt thang ở đó, rướn người hái có thể gây mất thăng bằng, dễ bị ngã”.

Cùng hái thuê với chị Sâm, bà Hồ Thị Thắm (52 tuổi, quê Hà Tĩnh) vì hoàn cảnh khó khăn, ra Tết bà lên Đắk Lắk. “Ngày đầu chân ướt chân ráo vào đây đi hái thuê, nhiều gia đình có vườn ở vị trí đồi dốc, rất khó tìm được mặt phẳng để đặt thang. Ngày đó, phải cột dây vào trụ cho chắc chắn, hoặc người đứng hái người giữ thang. Nhiều gia đình trồng tiêu trên trụ cây sống, phải bắc thang cao gần cả chục mét mới có thể hái tới”, bà Thắm kể.

Theo bà Thắm, mỗi ngày bà được trả công gần 300.000 đồng. Hơn hai tháng hái thuê, có thể kiếm được gần 20 triệu đồng. Với bà, đây là số tiền rất lớn đối với gia đình.

Người nông dân phải đứng trên thang thu hoạch hồ tiêu

Người nông dân phải đứng trên thang thu hoạch hồ tiêu

Thơm nồng vị tiêu

Giữa khoảng sân rộng, ông Nguyễn Cao Cương (xã Cư Dliê Mnông, huyện Cư M’gar) đang đổ tiêu ra phơi. Ông cho biết, thời tiết năm nay nắng đều, thuận lợi cho nông dân thu hái và phơi khô hạt tiêu sau thu hoạch. Sau nhiều năm mức giá giảm sâu khiến nông dân không mặn mà với cây hồ tiêu, năm nay giá tăng cao, hơn 100.000 đồng/kg, nông dân phấn khởi. Trước kia hồ tiêu được ví như vàng đen, có thời điểm giá trên 200.000 đồng/kg. Với 2 ha hồ tiêu trồng xen cà phê, năm nay dự kiến ông Cương thu hoạch được gần 4 tấn tiêu, doanh thu khoảng 400 triệu đồng.

Mùa tiêu, giúp người lao động tự do có thêm thu nhập. Những người hái tiêu thuê đi từ sáng sớm làm đến tối mịt. Việc thu hoạch hồ tiêu nhẹ, không tốn nhiều sức như thu hoạch cà phê, nhưng phải thường xuyên leo trèo, phơi mình giữa trời nắng nóng, nguy hiểm. “Hái tiêu đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ. Nghề hái “vàng đen” nhìn đơn giản nhưng tai nạn lao động luôn rình rập, có thể ập đến bất cứ lúc nào. Xã này, vụ mùa vừa qua, có một số người không may té ngã gãy tay, gãy chân”, ông Cương chia sẻ.

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Lắk, diện tích hồ tiêu toàn tỉnh trên 28.600 ha, chiếm trên 26% diện tích hồ tiêu cả nước, sản lượng đạt khoảng 84.000 tấn. Cây hồ tiêu được trồng chủ yếu tại các huyện Cư Kuin, Krông Búk, Cư M’gar, Ea H’leo.

Gần nhà ông Cương, nhà bà Phan Thị Xoanh đang tỉ mẩn đóng tiêu vào bao. Bà Xoanh nhớ lại, vụ mùa vừa qua, bà leo lên chiếc thang cao hơn 4m để hái tiêu. Trời nắng gắt, bà bị say nắng, hoa mắt té xuống đất, bị thương nhẹ ở cột sống. “Lúc đó, may mắn được người thân đưa đi bệnh viện kịp thời, chứ không nằm một chỗ rồi”, bà Xoanh nhớ lại.

Bày mâm cơm trưa, ông Cương vui vẻ nói, đây là bữa trưa của nhà nông, rau ngót hái ở vườn làm canh, một nồi cá kho tiêu, món bí xanh xào lá chanh, không thể thiếu một lọ tiêu xanh ngâm mắm. Vợ chồng ông ghiền món này, bữa cơm nào cũng phải có để ăn kèm. Quả tiêu ngâm có vị thơm cay đặc trưng, vị mặn mặn của nước mắm, một chút vị chua và cay nồng của tỏi và ớt.

Mỗi mùa tiêu, ông đều chọn những chùm tiêu xanh nguyên cuống, hạt đều, bóng, có mùi thơm cay tự nhiên để ngâm cùng các nguyên liệu như ớt tươi, đường phèn, nước mắm.... để tủ lạnh dành ăn cả năm.

Trời về chiều, gió mùa khô thổi thốc từng cơn. Trên các vườn rẫy tiếng nói chuyện râm ran của người dân hoà vào thanh âm rào rào của những chùm tiêu rơi xuống bạt. Ở đó, những người hái tiêu thuê vẫn đu mình hàng giờ trên chiếc thang cao như thể lan tỏa vị cay nồng đi muôn nẻo.

Theo NGUYỄN THẢO (TPO)

Có thể bạn quan tâm

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Gìn giữ kỷ vật tri ân

Gìn giữ kỷ vật tri ân

(GLO)- Bảo tàng tỉnh Gia Lai đang lưu giữ hơn 4.000 tài liệu, hình ảnh, hiện vật, kỷ vật có giá trị về 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; trong đó, có gần 300 hiện vật, tư liệu, hình ảnh về các mẹ Việt Nam anh hùng, liệt sĩ ở vùng đất Bình Định trước đây.

Vào rừng... chờ ươi bay

Vào rừng... chờ ươi bay

Sau 4 năm, khi những cánh rừng già miền núi TP.Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chuyển mình vào mùa ươi chín, hàng ngàn người dân lại có một cuộc 'di cư' tạm thời vào rừng sâu chờ 'lộc trời' rơi xuống để nhặt.

null