Giữ cho được giá trị thổ cẩm Việt Nam

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Giữ gìn và phát huy các giá trị thổ cẩm Việt Nam không chỉ bảo tồn các giá trị văn hóa mà còn góp phần phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số.



Tối 24-11, tại khu Đảo Nổi - TP Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông đã tổ chức khai mạc Lễ hội Văn hóa thổ cẩm Việt Nam lần thứ 2 và đón nhận danh hiệu Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông - mở đầu cho chuỗi hoạt động văn hóa, xúc tiến đầu tư và du lịch.

Trân quý nghề dệt thổ cẩm

Trong khuôn khổ lễ hội, tại khu vực triển lãm Không gian văn hóa thổ cẩm Việt Nam, chúng tôi đã có dịp trò chuyện với các nghệ nhân để tìm hiểu nghề dệt thổ cẩm của nhiều dân tộc.

Bà Ka Mom, dân tộc Châu Mạ (ở xã Lộc Tân, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng), cho biết toàn xã có hơn 500 chị em biết dệt thổ cẩm, trong đó có những gia đình cả 3 thế hệ cùng làm nghề. Mấy năm trước, bà Ka Mom đã thành lập tổ hợp tác dệt thổ cẩm với 15 thành viên. Các thành viên được Hội Phụ nữ cho vay 5 triệu đồng/người. Tuy nhiên, 1 năm sau thì Hội Phụ nữ thu hồi vốn và tổ hợp tác cũng tan rã. Giờ thì mạnh ai nấy làm, tự dệt, tự đi tìm đầu ra cho sản phẩm.

Bà Ka Mom kể, để dệt được 1 tấm vải làm áo, bà phải mất hơn 1 tuần. Trong khi đó, 1 cái áo chỉ bán được khoảng 800.000 đồng, chưa kể chi phí nên hầu như không ai sống được bằng nghề. Dù vậy, đây là nghề mà bà yêu thích, muốn giữ gìn bản sắc dân tộc nên không bỏ được. Mỗi khi có ai đó tới mua sản phẩm, bà Ka Mom vui lắm. "Cần có quy định đối với những ngày lễ, Tết, ngày hội thì yêu cầu phải mặc đồ thổ cẩm để giữ gìn, lan tỏa văn hóa dân tộc" - bà Ka Mom nói.

Còn theo bà Lâm Nữ Minh (dân tộc Chăm), bà là 1 trong 80 hội viên của HTX Dệt thổ cẩm Chăm Mỹ Nghiệp (thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận). Hiện nay, trừ các chi phí, mỗi tháng hội viên thu nhập được 1,5 triệu đồng/người. Theo bà Minh, trong HTX, chủ yếu là cùng nhau sinh hoạt cộng đồng, cùng nhau bảo vệ thổ cẩm người Chăm chứ thu nhập rất thấp. Trừ một số ít yêu thổ cẩm dân tộc, người trẻ hầu như không còn ai theo nghề mà vào các TP làm công nhân, bởi thu nhập cao hơn. Sản phẩm làm ra chỉ bán cho khách du lịch nhưng do dịch bệnh Covid-19 nên ế khách.

"Với thu nhập như vậy, chúng tôi không thể tự đưa sản phẩm của mình đi quảng bá, giới thiệu. Do đó, mong muốn sẽ có nhiều hơn nữa các hoạt động như lễ hội này để được hỗ trợ đưa các sản phẩm đi giao lưu, học hỏi và bán được sản phẩm. Chúng tôi cũng mong muốn được hỗ trợ kinh phí đầu tư máy móc dùng để làm ra sợi vải, còn đã là thổ cẩm người Chăm thì phải được dệt bằng tay. Quan trọng nhất là hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm. Khi sản phẩm lưu thông, sống được bằng nghề, tự khắc nghề sẽ được bảo tồn, phát triển" - bà Lâm Nữ Minh kiến nghị.


 

Các nghệ nhân dệt thổ cẩm tại Lễ hội Văn hóa thổ cẩm Việt Nam lần thứ 2
Các nghệ nhân dệt thổ cẩm tại Lễ hội Văn hóa thổ cẩm Việt Nam lần thứ 2



Đưa thổ cẩm ra khỏi buôn làng

Trong những năm qua, công tác bảo tồn nghề dệt thổ cẩm được một số tỉnh, thành chú trọng, thông qua hình thức tổ chức các lớp dạy nghề cho phụ nữ dân tộc thiểu số. Qua đó, nhiều người đã biết dệt, nhiều người trẻ đã ý thức được việc bảo tồn vốn văn hóa truyền thống.

Tuy nhiên, trong bối cảnh phát triển hiện nay, trong quá trình chuyển đổi nền kinh tế, hội nhập đã làm biến đổi những tinh hoa văn hóa. Các nghệ nhân dệt thổ cẩm ngày càng ít, số nghệ nhân có kinh nghiệm truyền dạy cũng đã lớn tuổi hoặc đã mất. Không còn mấy người tâm huyết, mặn mà với nghề nữa mà đi tìm kiếm các công việc khác để kiếm sống, dẫn đến đội ngũ kế thừa rất hạn chế.

Ông Nguyễn Đình Trung, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, khẳng định: "Chính thổ cẩm đã góp phần tạo nên tình đoàn kết và sự đa dạng về bản sắc văn hóa 54 dân tộc anh em, là cầu nối văn hóa giữa chúng ta và bạn bè quốc tế. Chúng ta hãy chung tay đưa thổ cẩm Việt Nam tới gần với người dân hơn, tiếp cận du khách, đặc biệt là các du khách quốc tế, đẩy mạnh quảng bá hình ảnh thổ cẩm Việt Nam ra thế giới".

Để tiếp tục bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm, cần phải có sự cải tiến sản phẩm, cải tiến kỹ thuật, mở rộng thị trường tiêu thụ nhưng phải bảo đảm lưu giữ được giá trị cốt lõi. Bên cạnh đó, nhà nước cần tạo động lực khuyến khích đồng bào tự thân tìm kiếm thị trường tại các điểm du lịch, thiết lập các địa điểm hay gian hàng bán lẻ thổ cẩm; tổ chức liên kết vùng với các HTX, CLB hay các công ty kinh doanh thổ cẩm để tìm kiếm thị trường, nắm kỹ hơn về thị hiếu và sự quan tâm của khách hàng với các loại sản phẩm thổ cẩm của các dân tộc thiểu số ở tỉnh Đắk Nông.

 


Công viên địa chất toàn cầu thứ 3 của Việt Nam

Tối cùng ngày, Tổ chức UNESCO chính thức trao bằng chứng nhận Công viên địa chất toàn cầu cho Công viên Địa chất Đắk Nông. Như vậy, Công viên Địa chất Đắk Nông là công viên địa chất toàn cầu thứ 3 tại Việt Nam, sau Công viên Địa chất Toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn (tỉnh Hà Giang), Công viên Địa chất Toàn cầu Non nước (tỉnh Cao Bằng) và là thành viên chính thức trong 161 công viên địa chất toàn cầu. Đây là danh hiệu di sản cao quý của UNESCO, vinh danh một khu vực tự nhiên có đầy đủ giá trị về khoa học địa chất, vẻ đẹp thiên nhiên, độc đáo về văn hóa và đa dạng về hệ sinh thái.


Bài và ảnh: Cao Nguyên
(Dẫn nguồn NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Cồng chiêng “nhí”: Nối dài mạch nguồn văn hóa

Cồng chiêng “nhí”: Nối dài mạch nguồn văn hóa

(GLO)- Sự ra đời và hoạt động hiệu quả của những đội cồng chiêng “nhí” ở huyện Kbang (tỉnh Gia Lai) không chỉ là kế thừa mà còn trở thành nhịp cầu nối dài mạch nguồn văn hóa truyền thống, để hồn cốt dân tộc tiếp tục sống mãi qua từng thế hệ.

Bình Định trưng bày tài liệu lưu trữ 'Ký ức thanh xuân tập kết ra Bắc'

Bình Định trưng bày tài liệu lưu trữ 'Ký ức thanh xuân tập kết ra Bắc'

Hơn 1.500 tài liệu, tư liệu, hình ảnh tại cuộc trưng bày mang tên ‘‘Ký ức thanh xuân tập kết ra Bắc”, góp phần tái hiện một giai đoạn lịch sử đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, khi hàng vạn người con miền Nam rời quê hương, mang theo khát vọng thống nhất đất nước, lên đường ra Bắc.

Cứu lấy di sản nhà dài Ê Đê

Cứu lấy di sản nhà dài Ê Đê

Trong nhịp đô thị hóa, nhà dài dần vắng bóng tại các buôn làng Ê Đê. Có ngôi nhà dài gần như nguyên bản, nhưng ông Y Jui Êban ở buôn Kmrơng Prông B (xã Ea Tu, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) đang lo có thể đổ sập bất kỳ lúc nào.

Tôn giáo luôn đồng hành cùng dân tộc

Tôn giáo luôn đồng hành cùng dân tộc

Việc Việt Nam tổ chức thành công Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc - Vesak 2025 một lần nữa khẳng định vai trò ngày càng lớn của Phật giáo Việt Nam trong đời sống tôn giáo quốc tế.

Ksor Mang nặng lòng với văn hóa Jrai

Ksor Mang nặng lòng với văn hóa Jrai

(GLO)- Nhiều năm qua, anh Ksor Mang (SN 1986, buôn Phu Ma Nher, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Jrai, nhất là việc truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻ.

Xác lập 5 kỷ lục Phật giáo Việt Nam

Xác lập 5 kỷ lục Phật giáo Việt Nam

Trong khuôn khổ lễ bế mạc Đại lễ Phật đản Liên Hiệp Quốc - Vesak 2025 diễn ra ngày 8/5, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam ghi nhận cùng lúc 5 kỷ lục về Phật giáo. Các kỷ lục được trao tặng cho Ban Văn hóa Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Nhà giáo Tạ Chí Tào tặng hiện vật quý cho Bảo tàng tỉnh

Nhà giáo Tạ Chí Tào tặng hiện vật quý cho Bảo tàng tỉnh Gia Lai

(GLO)- Nhiều lần đến tham quan Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai), nhà giáo Tạ Chí Tào rất tâm đắc với những hiện vật thể hiện tấm lòng của người dân Tây Nguyên đối với Bác. Vì vậy, ông đã quyết định trao tặng một số hiện vật liên quan đến Bác Hồ mà mình đã sưu tầm cho Bảo tàng tỉnh.