Gian bếp của ngoại

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Đôi khi bắt gặp dáng ngồi trầm tư của một cụ bà ở góc phố nào đó, tâm trí tôi lại nghĩ về ngoại nơi quê nhà. Ký ức dắt tôi trở về gian nhà thân thuộc, nghe tiếng ngoại tỉ tê những câu chuyện bao giờ cũng bắt đầu bằng hai từ “hồi xưa”. Ngỡ như mới đây thôi, tôi còn bé nhỏ trong gian bếp của ngoại, đắm mình giữa hơi ấm yêu thương, vỗ về…
Gian bếp của ngoại có một chiếc phản gỗ, tôi hay ngồi thả chân xuống đung đưa, mắt dõi theo tấm lưng ngoại mồ hôi rịn ướt áo, lom khom giữa những cuộn khói mơ màng. Đống lá khô, củi rừng còn đượm nồng mùi nắng, ngoại chất vào một góc bếp vấn vương tơ nhện. Tàn tro trải mỏng quanh chiếc lò đất bạc màu, loang lổ những vết nhọ đen. Cái chạn gỗ có tuổi đời còn lớn hơn tuổi tôi, ngoại xếp vào đó lỉnh kỉnh nồi niêu, chén bát, tất cả đều bàng bạc màu thời gian xưa cũ. Đôi gióng tre ám khói, ngoại móc lên trần nhà, lủng lẳng nồi cá kho, phòng lũ chuột và mèo ăn vụng. Cửa sau của gian bếp thông ra vườn chuối, ngoại nuôi một đàn gà quanh quẩn kiếm ăn. Khói nắng xiên qua những vạt lá chuối, rọi vào gian bếp giữa lúc trong lò tí tách lửa reo, ngoại ngồi trên phản, lụi cụi với mớ rau củ vườn nhà. Khung cảnh ấy bình yên đến nao lòng, mọi sóng gió ngoài kia dường như đã khép lại, tất cả đều đẹp tựa một giấc mơ.
Tôi đã lớn lên từ những bình dị như thế. Có gì ngoại cũng để dành, khi bánh khoai, bánh đúc, lúc trái chuối, trái xoài, chia đều cho đàn cháu nhỏ. Sợ tôi chạy nhảy ngoài đồng về bụng đói, ngoại thường xới cho tôi bát cơm nguội, trước khi lục đục nấu bữa cơm chiều. Món nào ngoại nấu cũng mềm, vị vừa phải không quá ngọt quá mặn, mùi thơm bềnh bồng cả gian bếp ấm. Qua bao mùa nắng mưa, ngoại cặm cụi muối những thạp dưa môn đậm đà quê kiểng, ăn chua chua, sừn sựt. Để rồi sau này lớn lên, ngược xuôi xứ người, tôi cứ nhớ mãi vị cá kho với dưa muối của ngoại. Có những ngày mưa, quay quắt thèm được về ngồi bên ngoại, ăn cá kho dưa cùng rau muống luộc, thêm dĩa cà pháo chấm mắm cá cơm mặn mà. Để lòng rưng rưng khi còn được nghe ngoại nhắc ăn thêm, nghe ngoại kể về ông khi ông đi xa lúc tôi chưa tròn tuổi. Thấy hơi ấm dìu dịu tỏa lan từ bếp lửa chờn vờn, từ những ân cần cùng ánh mắt âu yếm của ngoại.
Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Có phải càng trưởng thành, người ta càng nhớ đậm sâu bao điều cũ kỹ đơn sơ? Dường như khi gặp lại ký ức về những người thân yêu, dù con tim mạnh mẽ đến đâu cũng có lúc run rẩy thổn thức. Để rồi đôi lần không cầm được nước mắt khi những thứ ta vô tình bỏ quên giữa tháng năm, một ngày hiện ra trước mặt.
Đôi chân đã rong ruổi nhiều nơi, từng đón ngày mới, tiễn hoàng hôn ở những phương trời xa xôi không phải là nhà. Nhưng làm sao tìm thấy dư vị thân quen của một làn gió mát, một vạt nắng chiều, của tiếng lửa réo rắt, mùi khói nao nao, hòa quyện thành nơi mà tâm hồn mãi thuộc về-chính là gian bếp của ngoại. Thì ra dẫu có qua bao đổi dời, tôi vẫn là tôi của những ngày còn quấn quýt bên ngoại, nôn nao đợi từ ngoại chén nước cơm nóng hổi. Vẫn là tôi, đứa cháu nhỏ mến tay mến chân, hay xoa dầu bóp vai cho ngoại những hôm trời trở gió. Mọi thứ vẫn vậy, chỉ có ngoại là già đi như ánh đèn lay lắt, còn tôi cứ mê mải cùng những xa vời mông lung.
Những ngày đại dịch, tôi nghĩ nhiều hơn về những người thân yêu. Từng thước phim sống động trong tâm tưởng từ những kỷ niệm xưa cũ cứ ùa về dào dạt. Nhớ những người luôn vì ta mà hy sinh vô điều kiện, cũng là một cách xoa dịu tâm hồn. Chợt thắt lòng, chợt xót xa khi nghĩ về bóng hình khắc khổ của những người già, vốn mong manh như khói như sương. Ngoại tôi giờ chỉ còn có thể đi đứng loanh quanh trong nhà, đáy mắt mênh mông một vùng trời ký ức. Chiều chiều, dáng ngoại ngồi lặng nghe đàn cháu nhỏ ríu rít, nhìn bóng hoàng hôn loang loáng ngoài đồng bãi. Ngoại ơi, lòng con không dám nghĩ đến mai sau, chỉ tha thiết mong sao ngoại cứ mãi bình an như thế…
TRẦN VĂN THIÊN

Có thể bạn quan tâm

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

null