Xung quanh những giải pháp quản lý, bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng, phóng viên Báo và Phát thanh, truyền hình Gia Lai có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Hoan-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.
▪ Thưa ông, sau một thời gian hợp nhất tỉnh, công tác quản lý, bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) trên địa bàn có những thuận lợi, khó khăn nào?
- Sau hợp nhất, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng ở Gia Lai có nhiều thuận lợi. Bộ máy quản lý được kiện toàn, thống nhất, phân cấp trách nhiệm rõ ràng, tập trung đầu mối, giúp chỉ đạo, điều hành hiệu quả từ tỉnh đến cơ sở. Mỗi cấp, mỗi ngành đều có trách nhiệm cụ thể theo quy định của pháp luật.
Hiện diện tích rừng và đất lâm nghiệp toàn tỉnh đạt trên 987.828 ha, trong đó có trên 692.722 ha rừng tự nhiên và trên 295.105 ha rừng trồng. Với quy mô lớn, tính đa dạng sinh học cao, Gia Lai có nhiều điều kiện để thu hút nguồn đầu tư từ Trung ương, quốc tế và ngân sách địa phương. Nhờ vậy, nhân lực, phương tiện, trang-thiết bị phục vụ quản lý, bảo vệ và PCCCR được tăng cường.
Lợi thế “rừng vàng-biển bạc”, kết hợp nông-lâm nghiệp và dịch vụ cảng biển cũng tạo nền tảng tài chính vững chắc cho phát triển bền vững. Đồng thời, sự hợp nhất giúp tăng cường phối hợp giữa các địa phương, lực lượng vũ trang và các tổ chức chính trị-xã hội trong công tác bảo vệ rừng.
Tuy nhiên, địa bàn rộng, địa hình phức tạp, giao thông hạn chế gây khó khăn cho công tác tuần tra, kiểm tra tại những khu vực rừng ở vùng sâu, vùng xa. Bên cạnh đó, nguồn lực còn mỏng trong khi diện tích rừng lớn, trang thiết bị chưa đáp ứng thực tế.
Nguy cơ vi phạm Luật Lâm nghiệp vẫn tiềm ẩn do nhu cầu đất sản xuất và phát triển KT-XH. Năng lực tổ chức quản lý, triển khai nhiệm vụ bảo vệ rừng, PCCCR tại một số đơn vị chủ rừng còn hạn chế.
Thêm vào đó, diện tích rừng chưa giao, chưa cho thuê hiện do UBND cấp xã quản lý vẫn còn nhiều, trong khi cấp xã không có lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng, dẫn đến việc quản lý, bảo vệ diện tích rừng này gặp nhiều khó khăn. Một số xã còn lúng túng trong phân công, chỉ đạo lực lượng phối hợp tại cơ sở.
▪ Trước những khó khăn nêu trên, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ tập trung vào những giải pháp trọng tâm nào, thưa ông?
- Sở tiếp tục tham mưu triển khai đồng bộ các quy định pháp luật về lâm nghiệp, chỉ đạo của Trung ương và tỉnh trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR; trọng tâm là ngăn chặn tình trạng phá rừng, khai thác trái phép.
Theo đó, ngành sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng hệ thống cảnh báo mất rừng, cháy rừng qua ảnh vệ tinh, thiết bị bay không người lái để kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm. Đồng thời, xây dựng cơ sở dữ liệu, hệ thống cảnh báo sớm phục vụ tuần tra, theo dõi biến động rừng.
Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng và chủ rừng sẽ được chú trọng thông qua phối hợp với chính quyền cơ sở và các ngành liên quan. Lực lượng Kiểm lâm sẽ phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, đơn vị chức năng và chủ rừng nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, phát huy trách nhiệm từng đơn vị.
Cùng với đó, Sở triển khai giao đất, giao rừng, cho thuê đất, thuê rừng đối với hộ gia đình, cộng đồng và tổ chức để bảo vệ tốt hơn. Đồng thời, rà soát, điều chỉnh địa bàn phụ trách của các hạt kiểm lâm, bố trí nhân lực hợp lý, phủ kín địa bàn, nhất là vùng trọng điểm phá rừng, khai thác trái phép, nguy cơ cháy rừng, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý.
▪ Để công tác bảo vệ rừng đạt hiệu quả, Sở có kiến nghị gì về việc phối hợp, thưa ông?
- Thời gian tới, Sở đề nghị các cơ quan liên quan nâng cao trách nhiệm. UBND các xã, phường cần tăng cường kiểm tra, xử lý dứt điểm tình trạng lấn chiếm đất rừng, nhất là tại diện tích đã quy hoạch phát triển rừng; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật về lâm nghiệp đến từng hộ dân, khu dân cư bằng hình thức phù hợp, phối hợp quản lý dân di cư tự do, ngăn chặn phá rừng, lấn chiếm đất.
Lực lượng Công an cần chủ động nắm tình hình từ cơ sở, hỗ trợ lực lượng Kiểm lâm trong phát hiện, điều tra, xử lý vi phạm; bảo đảm ANTT khi thực thi nhiệm vụ ở khu vực phức tạp. Bộ đội Biên phòng tỉnh cần kịp thời cung cấp thông tin, phối hợp xử lý các vụ việc liên quan đến người và phương tiện nước ngoài vi phạm pháp luật về lâm nghiệp.
Các đơn vị chủ rừng phải coi bảo vệ rừng là nhiệm vụ trọng tâm, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, chủ động tuần tra, phát hiện và báo cáo kịp thời, tuyệt đối không tự giải quyết nội bộ. Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cùng các cơ quan báo chí tăng cường truyền thông, tổ chức diễn đàn, tọa đàm nhằm nâng cao nhận thức xã hội, đồng thời lắng nghe ý kiến từ người dân và chuyên gia.
Với sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh cùng phối hợp chặt chẽ của các ngành, các cấp, Sở Nông nghiệp và Môi trường tin tưởng công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng sẽ đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần vào sự phát triển bền vững của tỉnh.
▪ Xin cảm ơn ông!