Dấu ấn văn học nghệ thuật Gia Lai

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Song hành cùng sự phát triển của tỉnh trong suốt 85 năm qua, văn học nghệ thuật (VHNT) Gia Lai đã tiến một bước dài vững chắc, từ số lượng đến chất lượng, đáp ứng nhu cầu thưởng thức của người dân, góp phần vào sự nghiệp nâng cao dân trí và giáo dục thị hiếu thẩm mỹ cho quần chúng nhân dân. Theo đó, hình ảnh mảnh đất, con người Gia Lai trong quá khứ, hiện tại và tương lai đã được các tác giả mô tả, gửi gắm vào tác phẩm của mình một cách trung thực, sinh động, đầy sức thuyết phục.

Phong phú, hấp dẫn

Làm phép liệt kê thông thường, bất cứ người yêu VHNT nào ở Gia Lai cũng có thể điểm danh không dưới 10 tác phẩm tiêu biểu, ví như: Địa danh và di tích Gia Lai dưới góc nhìn văn hóa, Tín ngưỡng và tôn giáo của cư dân bản địa tỉnh Gia Lai (Nguyễn Thị Kim Vân), Đêm không màu, Lục bát Văn Công Hùng (Văn Công Hùng), Sứ giả, Sương chưa tan làng trăng, Pơthi (Thu Loan), Nắng gió cao nguyên (Phạm Đức Long), Góc núi (Hương Đình), Mẹ quê (Chử Anh Đào), Mẹ và chiếc nón lá (Nguyễn Thiện Đức), Cọp lửa sông Ba (Quốc Thành)… 

Theo nhạc sĩ Lê Xuân Hoan-Chủ tịch Hội VHNT Gia Lai, những ấn phẩm này đã phần nào đáp ứng nhu cầu của bạn đọc, góp phần quan trọng vào việc giới thiệu và quảng bá hình ảnh đất và con người Gia Lai nói riêng, Tây Nguyên nói chung đến với bạn đọc trong và ngoài nước, đồng thời đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần ngày càng cao của mọi tầng lớp nhân dân. Đây cũng là món quà tri ân của anh chị em văn nghệ sĩ Gia Lai đối với cán bộ, nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
 

Bà Huỳnh Nữ Thu Hà-Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh (thứ 6 từ phải sang) trao giải thưởng văn học nghệ thuật tỉnh lần III cho các tác giả đạt giải. Ảnh: P.L
Bà Huỳnh Nữ Thu Hà-Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh (thứ 6 từ phải sang) trao giải thưởng văn học nghệ thuật tỉnh lần III cho các tác giả đạt giải. Ảnh: P.L

Thông qua các ấn phẩm này, người đọc Gia Lai và cả nước có thêm một kênh thông tin, một món ăn tinh thần góp phần bồi dưỡng thêm tâm hồn, khơi dậy sức mạnh, sự hướng thiện tiềm ẩn... trong mỗi con người, làm giàu có thêm hành trang trong cuộc sống hôm nay. Nếu tập sách Mỹ thuật, Nhiếp ảnh Gia Lai  (gồm 122 tranh, ảnh của 12 nghệ sĩ nhiếp ảnh và 17 họa sĩ) đem đến cho người xem những cảm nhận phong phú về mảnh đất và con người Gia Lai nói riêng, Tây Nguyên nói chung trong sinh hoạt, lao động, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thì tập sách Dân ca Bahnar là sự tôn vinh vẻ đẹp âm nhạc, nét văn hóa của đồng bào Bahnar được nhạc sĩ Lê Xuân Hoan sưu tầm trong suốt 30 năm hoạt động âm nhạc. Đặc biệt, tập sách Văn học Gia Lai (1945-2010) với 5 chương riêng biệt (gồm văn học Gia Lai trong thời kỳ chống thực dân Pháp (1945-1954); văn học Gia Lai trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ (1954-1975); văn học Gia Lai 10 năm sau giải phóng (1975-1986); văn học Gia Lai thời kỳ đất nước đổi mới, đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội (1986-2010); chương kết) đã đem đến cho bạn đọc một cái nhìn tổng thể, khái quát về diện mạo văn học tỉnh nhà qua các thời kỳ.

Đậm đà bản sắc văn hóa

Khai thác, xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc nói chung, nét văn hóa Tây Nguyên trong đó có Gia Lai nói riêng vừa là khát khao vừa là mục đích của đội ngũ văn nghệ sĩ tỉnh nhà. Đặc biệt, kể từ khi Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” đi vào cuộc sống đã tạo nên một luồng sinh khí ấm áp, là động lực, là sức mạnh tác động đến mọi người, mọi ngành, mọi cấp trong suốt hơn 15 năm qua, trong đó có VHNT. Nhờ đó, có nhiều tác phẩm VHNT của anh chị em văn nghệ sĩ Gia Lai ra mắt công chúng đã mang đậm dấu ấn Gia Lai; nhiều tác phẩm đã trở nên quen thuộc trong đời sống văn nghệ của cả nước.

Những giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc Jrai, Bahnar đã được nhiều tác giả sưu tầm, nghiên cứu và khai thác, đưa vào tác phẩm của mình một cách chủ tâm và khéo léo, tạo cho diện mạo VHNT Gia Lai có một bản sắc riêng, tiếng nói riêng nhưng vẫn mang trong mình hơi thở, tiếng nói chung của thời đại. Do đó, những tác phẩm ấy chẳng những có giá trị bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mà còn có ý nghĩa góp phần tôn vinh và đưa văn hóa Gia Lai nói riêng, Việt Nam nói chung hòa cùng dòng chảy với các nền văn hóa trong khu vực và quốc tế. Có thể kể ra ở đây một số tác phẩm tiêu biểu như: Một thời trăng (thơ, Thu Loan), Ngựa trắng bay về (trường ca, Văn Công Hùng), Thiếu nữ Tây Nguyên (tranh sơn mài, Hồ Thị Xuân Thu), Chị em (tranh sơn dầu, Lê Hùng), Nét cao nguyên (ảnh, Trần Phong), Hồn Tây Nguyên (ảnh, Phạm Dực),  Ánh lửa nhà rông (nhạc, Ngọc Tường), Bác Hồ của em (ca khúc, Lê Xuân Hoan), Hồn cồng (múa, Xuân La), Vào mùa (múa, Y Brơm)…

Thưởng thức các tác phẩm VHNT này, chúng ta luôn thấy được sự dụng công khai thác triệt để bản sắc văn hóa của vùng đất, những mạch ngầm văn hóa Jrai, Bahnar và rộng hơn là bản sắc văn hóa Việt của các văn nghệ sĩ Gia Lai.

Thái Bình

Có thể bạn quan tâm

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Cha mẹ làm nông, cả tuổi thơ của Trương Kim Ngân (sinh năm 1994) đã quen với việc gieo mạ, gặt lúa. Về sau, theo nghề họa sĩ - nghệ nhân, chị vẫn để bàn tay mình gắn bó với từng hạt gạo thân yêu thay vì chỉ có cọ, màu, giấy vẽ…

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.