95 năm Đảng bộ Hà Nội - Đảng bộ tiên phong

Ngày 17.3.1930, Đảng bộ Hà Nội được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, trong thời chiến cũng như trong xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hôm nay, Đảng bộ thành phố Hà Nội luôn là Đảng bộ tiên phong trong các phong trào, lãnh đạo nhân dân Thủ đô giành được những thành tựu đặc biệt quan trọng.

Hà Nội vinh dự là một trong những cái nôi của cách mạng; nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên (Chi bộ 5D Hàm Long) và cũng là đảng bộ được thành lập sớm nhất cả nước. Ngày 17.3.1930, tại nhà số 42 phố Hàng Thiếc, Ban Chấp hành lâm thời của Đảng bộ Hà Nội được thành lập, đánh dấu mốc lịch sử ra đời của đảng bộ đầu tiên trong cả nước, và ra đời ngay tại Hà Nội, nơi tập trung bộ máy chính quyền của thực dân Pháp và phong kiến lúc bấy giờ, đã tạo dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của phong trào cách mạng Việt Nam.

Ông Nguyễn Đức Hà, nguyên vụ trưởng vụ cơ sở Đảng, Ban Tổ chức Trung ương khẳng định: "Việc thành lập Đảng bộ Hà Nội đánh dấu phong trào cách mạng của Hà Nội chuyển từ tự phát sang tự giác. Đây là cột mốc cực kỳ quan trọng và như vậy phong trào cách mạng của Hà Nội đã có một tổ chức Đảng thống nhất lãnh đạo. Tất nhiên tổ chức đảng ở Hà Nội lại rất gần Trung ương, cho nên có vai trò rất lớn đối với phong trào cách mạng chung của cả nước”.

Thành lập Đảng bộ Hà Nội không chỉ có ý nghĩa với phong trào cách mạng của Thủ đô, mà còn tạo nền tảng vững chắc, tác động mạnh mẽ đến phong trào cách mạng trên toàn quốc. Sự kiện này cùng với cao trào cách mạng 1930-1931, 1936-1939 đã tác động sâu sắc đến phong trào cách mạng và sự ra đời của các đảng bộ Hà Đông, Sơn Tây và các địa phương khác trong cả nước.

Phó Chủ tịch Ủy ban Quân chính Hà Nội Trần Duy Hưng từ Việt Bắc tiến về tiếp quản Thủ đô năm 1954. (Ảnh: Đào Trình)

Ngay từ khi mới thành lập, Đảng bộ Hà Nội đã sớm thể hiện bản lĩnh chiến đấu kiên cường. Trong suốt 15 năm từ 1930-1945, thực dân Pháp khủng bố ác liệt, đồng chí này bị bắt, đồng chí khác lên thay. Bao nhiêu lần tổ chức bị địch phá vỡ, bấy nhiêu lần Thành ủy Hà Nội được lập lại.

Theo PGS. TS Nguyễn Danh Tiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, được rèn luyện trưởng thành trong các cao trào cách mạng, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã lãnh đạo nhân dân giành chính quyền ở Thủ đô, góp phần làm nên kỳ tích Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công rực rỡ, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (2.9.1945).

“Thành ủy Hà Nội đã lãnh đạo kiên trì, khôi phục tổ chức Đảng và phong trào cách mạng, phát động quần chúng tham gia các phong trào 1930-1931 và 1936-1939. Tích cực xây dựng an toàn khu, đẩy mạnh công tác vận động nhân dân và binh lính địch, chuẩn bị mọi mặt để khởi nghĩa từng phần, tiến lên tổng khởi nghĩa. Trên cơ sở đó, ngày 16.8.1945, Ủy ban Quân sự cách mạng Hà Nội được thành lập đã lãnh đạo nhân dân Thủ đô cùng nhân dân cả nước làm nên thắng lợi của cách mạng tháng 8.1945. Và từ đây Hà Nội đã trở thành Thủ đô của một quốc gia độc lập, có chủ quyền, tạo ra những thế và lực mới cho phong trào cách mạng” - PGS. TS Nguyễn Danh Tiên nói.

Sau Cách mạng Tháng Tám, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đảng bộ Hà Nội lãnh đạo nhân dân xây dựng chính quyền, thực hiện “quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, chiến đấu dũng cảm bảo vệ từng nóc nhà, góc phố, con đường. Năm 1972 quân dân Hà Nội cùng quân dân miền Bắc làm nên chiến thắng vẻ vang “Điện biên phủ trên không”. Đảng bộ thành phố, đã quy tụ được lòng dân, khơi dậy khát vọng bảo vệ, xây dựng đất nước của nhân dân nên Hà Nội cũng là nơi khai sinh nhiều phong trào cách mạng đi đầu, dẫn dắt lan tỏa trong cả nước, tạo nên những kỳ tích. Tiêu biểu như các phong trào “3 sẵn sàng”, “ba đảm đang”, “tay búa tay súng”, “tay cày tay súng” “3 quyết tâm”... đóng góp không nhỏ vào công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Hà Nội ngày nay nhìn từ trên cao

PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội nêu rõ: “Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Trung ương giao cho Hà Nội giữ chân thực dân Pháp 30 ngày đêm, Hà Nội đã xuất sắc giữ 60 ngày đêm và tiêu diệt một lực lượng của địch. Tiếp theo Hà Nội đã thực hiện xuất sắc lời di chúc thiêng liêng của Bác Hồ, dốc lòng, dốc sức chi viện cho cách mạng Việt Nam, sức người sức của góp lên cuộc Đại thắng mùa Xuân năm 1975”.

Tiếp nối truyền thống Đảng bộ của Thủ đô anh hùng, Đảng bộ Hà Nội luôn phấn đấu xây dựng Đảng bộ tiêu biểu, đảng bộ kiểu mẫu. Gắn liền chỉnh đốn Đảng với xây dựng Đảng, chỉ đạo phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội..., tạo nên nhiều thành tựu lớn, xây dựng một hình ảnh Hà Nội phát triển, hào hoa, thanh lịch. Thành phố Hà Nội đã vinh dự được UNESCO vinh danh: “Thành phố vì hòa bình”; “Thành phố của lương tri và phẩm giá con người”.

Phân tích về những thành công của Hà Nội, GS.TS Phùng Hữu Phú, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội cho biết: “Đảng bộ Hà Nội đã biết khéo kết hợp, phát huy tối đa nguồn lực tại chỗ, đồng thời không ngừng mở rộng quan hệ hợp tác, sự ủng hộ phối hợp của các địa phương. Hà Nội đi tiên phong trong việc xây dựng, mở rộng các quan hệ quốc tế, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất. Thiết lập quan hệ ngoại giao với 110 nước, quan hệ kinh tế thương mại với 200 nước và vùng lãnh thổ, tạo ra nguồn lực tổng hợp rất lớn để Hà Nội phát triển. Hiện nay, Hà Nội đang tiến quân vào đổi mới sáng tạo. Đó là những nét đặc sắc mà Đảng bộ Hà Nội đã khai thác, phát huy".

GS.TS Phùng Hữu Phú, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội

Mặc dù chỉ chiếm 1% về diện tích, hơn 8% về dân số, nhưng hằng năm Hà Nội đóng góp khoảng 1/4 số thu ngân sách nhà nước, hơn 16% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cả nước. Quy mô nền kinh tế Thủ đô đến nay đạt khoảng 59 tỷ USD, chiếm hơn 1/10 quy mô kinh tế cả nước... Hà Nội hiện giữ vị trí đầu tàu, là động lực phát triển của Vùng Thủ đô và Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Đảng bộ thành phố Hà Nội đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới, phát huy truyền thống 95 năm xây dựng và trưởng thành, tiếp tục dẫn dắt, phát huy vai trò đầu tàu của Thủ đô cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới.

Để chuẩn bị cho kỷ nguyên vươn mình, nhiệm kỳ 2020-2025, Hà Nội tiếp tục là địa phương đi đầu cả nước trong thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Đảng bộ Thành phố nghiêm túc thực hiện Nghị quyết 18 của Trung ương, trở thành địa phương đầu tiên trong cả nước từ giữa tháng 2 vừa qua đã hoàn thành sắp xếp cấp sở, giảm 6 sở và giảm 61 phòng cấp quận, huyện, thị xã. Đã hoàn thành giải thể 30

Công an cấp huyện và các tổ chức trực thuộc. Đảng bộ thành phố Hà Nội đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo mô hình địa phương 2 cấp, bỏ khâu trung gian, đảm bảo nguồn lực cho phát triển. 

(Theo Nguyên Nhung/VOV1)