Cửa khẩu quốc tế (CKQT) Lệ Thanh giữ vị trí chiến lược trong kết nối hạ tầng giao thông, logistics đến các CKQT khác của khu vực như Bờ Y (Quảng Ngãi), Bu Prăng (Lâm Đồng), Hoa Lư (Đồng Nai), Mộc Bài (Tây Ninh)…
Đây là lợi thế quan trọng để Gia Lai trở thành trung tâm trung chuyển mặt hàng gỗ, cao su, cà phê, hồ tiêu… xuất khẩu sang Campuchia và từ đó sang các nước ASEAN.
Mở rộng thị trường từ cửa ngõ Lệ Thanh
Giai đoạn 2021-2024, kim ngạch xuất nhập khẩu của doanh nghiệp (DN) Gia Lai qua thị trường Campuchia tăng 1,7 lần, tốc độ tăng trưởng bình quân 23%/năm.
Từ đầu năm 2025 đến nay, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua CKQT Lệ Thanh ước đạt 205 triệu USD, minh chứng cho tiềm năng lớn của thị trường biên giới này.
Theo ông Dương Minh Đức-Giám đốc Sở Công Thương, cơ cấu hàng hóa xuất nhập khẩu giữa hai bên thể hiện rõ tính bổ sung lẫn nhau. Gia Lai chủ yếu xuất khẩu con giống, hàng tiêu dùng, vật tư nông nghiệp, năng lượng điện; nhập khẩu từ Campuchia hạt điều, mì lát, cao su và nông sản thô. Đây là nền tảng thuận lợi để hai bên mở rộng hợp tác thương mại, hướng đến chuỗi cung ứng bền vững.
Sở Công Thương đã phối hợp với các ngành, địa phương và tỉnh Ratanakiri (Campuchia) triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại thiết thực, có trọng tâm, trọng điểm như: phiên chợ biên giới thường niên; hội nghị giao thương, chương trình xúc tiến xuất khẩu; tham gia đoàn công tác khu vực biên giới của Bộ Công Thương; làm việc với Sở Thương mại tỉnh Ratanakiri; tham gia hội chợ thương mại vùng biên giới nhằm kết nối DN vùng Tây Nguyên-Nam Lào-Đông Bắc Campuchia.
Tuy nhiên, ông Đức cũng thẳng thắn nhìn nhận dù thị trường Campuchia đang mở ra cơ hội lớn cho DN Gia Lai, song quy mô hoạt động thương mại biên giới hiện còn nhỏ, chưa tương xứng với tiềm năng.
Mặt hàng xuất nhập khẩu chưa phong phú; số lượng DN tham gia xuất nhập khẩu qua cửa khẩu còn hạn chế. Nhiều DN chưa coi Campuchia là thị trường tiềm năng nên thiếu chiến lược kinh doanh và quảng bá thương hiệu dài hạn.
Ở góc độ quản lý đầu tư, ông Nguyễn Như Trình, Phó Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, cho biết: Phần lớn dự án tại khu vực CKQT Lệ Thanh có quy mô nhỏ, chủ yếu là sản xuất, chế biến nông-lâm sản và dịch vụ thương mại; sản phẩm sơ chế, giá trị gia tăng thấp, tiêu thụ thị trường nội địa là chính.
Bên cạnh đó, dân cư thưa thớt ở các xã biên giới hai bên cũng làm hạn chế quy mô giao thương tại chợ biên giới.
Đẩy mạnh khai thác dư địa lớn
Với quy mô diện tích đứng thứ hai cả nước, trải dài từ cao nguyên đến duyên hải và hệ thống giao thông kết nối, Gia Lai có không gian phát triển rộng lớn và đa dạng tiềm năng. Bên cạnh đó, nguồn hàng phong phú, kết hợp nông-lâm-thủy sản, tạo cơ hội lớn để mở rộng xuất khẩu.
Các mặt hàng cà phê, cao su, hồ tiêu, mì, điều, chuối, sầu riêng, chanh dây… với nguồn cung quy mô lớn, có thể chế biến sâu, kết hợp với thủy sản, gỗ-lâm sản, dệt may để tạo ra chuỗi hàng hóa đa dạng, đáp ứng nhiều phân khúc thị trường Campuchia.
Theo ông Phan Bá Kiên-Giám đốc Công ty TNHH BaKa (xã Ia Hrung), Việt Nam và Campuchia có nhiều điểm tương đồng trong sản xuất nông nghiệp. Việc hợp tác trong phát triển vùng nguyên liệu, chế biến sản phẩm đặc trưng sẽ tạo nguồn hàng lớn phục vụ xuất khẩu sang thị trường ASEAN.
“Công ty TNHH BaKa mong muốn hợp tác cùng đối tác Campuchia phát triển chuỗi cung ứng cà phê và các sản phẩm chế biến có bản sắc riêng”-ông Kiên chia sẻ.
Theo Kế hoạch số 94/KH-UBND ngày 14-10-2025, Gia Lai đặt mục tiêu phát triển thương mại biên giới hiện đại, bền vững gắn với hội nhập quốc tế. Tỉnh định hướng Campuchia trở thành thị trường xuất nhập khẩu trọng điểm, tận dụng lợi thế vị trí chiến lược của CKQT Lệ Thanh.
Cụ thể, đến năm 2030, kim ngạch thương mại của DN Gia Lai sang thị trường Campuchia đạt 300 triệu USD, tăng trưởng bình quân giai đoạn 2025-2030 đạt 17%; kim ngạch thương mại của DN Việt Nam qua CKQT Lệ Thanh đạt 500 triệu USD, tăng bình quân giai đoạn đạt 16%.
Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu chủ lực được định hướng rõ ràng, gồm: Thủy sản chế biến (cá, tôm, mực khô…); vật liệu xây dựng (xi măng, đá granite, gạch không nung); nông sản chế biến (hạt điều, mắc ca, ngũ cốc, bún khô, bột gạo, bánh tráng...); trái cây tươi; thịt và phụ phẩm gia cầm; hàng dệt may; xăng dầu, điện.
Hàng nhập khẩu từ Campuchia chủ yếu là nguyên liệu phục vụ chế biến như hạt điều thô, mủ cao su...
Ông Dương Minh Đức cho rằng, hiện toàn tỉnh có khoảng 400 DN xuất khẩu (trong đó có hơn 100 DN ngành hàng sản phẩm gỗ, 40 DN ngành hàng may mặc, 26 DN ngành hàng nông sản, 7 DN ngành hàng thủy sản…) là lực lượng có thể tham gia trực tiếp vào thị trường Campuchia, đặc biệt là ở các nhóm hàng có lợi thế cạnh tranh như nông sản chế biến, vật liệu xây dựng, dệt may, thực phẩm và xăng dầu.
Để khai thác hiệu quả tiềm năng, Sở Công Thương tiếp tục thúc đẩy xúc tiến thương mại và kết nối DN bằng nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó, tổ chức, tham gia các chương trình giao thương, hội chợ, triển lãm, kết nối DN chuyên về ngành hàng thế mạnh.
Tăng cường hoạt động quảng bá hình ảnh, thương hiệu hàng Việt Nam, phát triển mạng lưới phân phối, đưa hàng hóa vào siêu thị lớn của Campuchia như Chip Mong, Aeon mall, Bayon, Lucky…
Phối hợp với các sàn thương mại điện tử lớn để xây dựng gian hàng Việt Nam trên nền tảng của Campuchia và ngược lại, giúp tiếp cận khách hàng ở các tỉnh xa hơn, giảm phụ thuộc vào kênh bán lẻ truyền thống.
Đồng thời, phát triển hệ thống logistics gắn với chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực, thu hút đầu tư vào kho bãi, cảng cạn, khu phi thuế quan và Khu công nghiệp Khu kinh tế CKQT Lệ Thanh, kết nối đồng bộ với cao tốc và hệ thống cảng biển của tỉnh…