Thổi hồn cho tượng gỗ Tây Nguyên

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Những bức tượng gỗ mô tả về đời sống, sinh hoạt của người Tây Nguyên bên hồ Xuân Hương (TP Đà Lạt) những ngày này đã thu hút sự chú ý của  đông đảo du khách. Từ đôi bàn tay và khối óc, những nghệ nhân đã tạo ra được những bức tượng chỉ bằng những dụng cụ giản đơn, thô sơ nhất.

Nghệ nhân A Gông và A Ya (người Xơ Đăng) trình diễn nghệ thuật tạc tượng bên hồ Xuân Hương, TP Đà Lạt
Nghệ nhân A Gông và A Ya (người Xơ Đăng) trình diễn nghệ thuật tạc tượng bên hồ Xuân Hương, TP Đà Lạt


Đến với không gian Thiên đường Tây Nguyên trong dịp Festival Hoa Đà Lạt 2022, người dân Đà Lạt và du khách đã được chìm đắm trong không gian văn hóa bản địa Tây Nguyên với những ngôi nhà truyền thống được vận chuyển, lắp đặt kỳ công; chiêm ngưỡng bộ sưu tập hơn 5.000 cổ vật văn hóa và chứng kiến sự kết hợp đầy nghệ thuật của tranh, đầy màu sắc của tơ lụa Vietnam Silk House lần đầu tiên được dệt tay bởi người đồng bào dân tộc Tây Nguyên để tạo ra những sản phẩm mới mang giá trị của thời trang cao cấp và nhiều hoạt động trình diễn nghệ thuật đặc sắc.
 
Vượt khoảng cách gần 500km, từ huyện Kon Plong, tỉnh Kon Tum, những nghệ nhân đã đem đến triển lãm ngôi nhà rông Măng Đen, hình ảnh người phụ nữ dệt thổ cẩm, đan lát, nghệ nhân đẽo tượng gỗ… Một sự kết hợp quy mô, ý nghĩa của hai địa phương Nam - Bắc Tây Nguyên.

 

Mỗi bức tượng được tạc là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo
Mỗi bức tượng được tạc là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo

 
Vừa chăm chú từng động tác vừa kiên nhẫn với những tò mò của du khách, nghệ nhân ưu tú A Gông (Người dân tộc Xê Đăng) giải thích, trong kho tàng văn hóa đời sống của nhân dân các dân tộc ở Kon Tum, tạc tượng gỗ dân gian được biết đến như một loại hình nghệ thuật độc đáo. Nghệ thuật tạo hình mang sắc thái riêng được thể hiện qua những qua kiến trúc nhà rông, nhà ở, những hình ảnh đời sống của con người lao động, gần gũi với thiên nhiên, hay cả những vật nuôi gần gũi với đời sống của con người...
 
Vì là nghệ thuật dân gian, tượng gỗ được sử dụng rộng rãi, dùng để trang trí trong nhà hoặc trưng bày, tô điểm cho nhà rông, các điểm giao lưu văn hóa địa phương… Và dẫu những pho tượng gỗ dân gian được tạc đẽo thô mộc, nhuốm màu của thời gian, mưa nắng vẫn mang trọn vẹn sắc thái, hồn cốt của con người và những giá trị văn hóa truyền thống. Đồng thời, thể hiện thông điệp về tình yêu thương con người, yêu thiên nhiên cây cỏ…


 

Những tác phẩm điêu khắc tượng gỗ về tập tục, văn hoá Tây Nguyên được gói gọn trong phạm vi một cây gỗ tròn, mọi chi tiết thể hiện tác phẩm đều không được chắp nối
Những tác phẩm điêu khắc tượng gỗ về tập tục, văn hoá Tây Nguyên được gói gọn trong phạm vi một cây gỗ tròn, mọi chi tiết thể hiện tác phẩm đều không được chắp nối
Các nghệ nhân đẽo tượng cho hay, mỗi bức tượng gỗ là một câu chuyện sinh động về văn hóa, một lát cắt lịch sử trong tiến trình hình thành và phát triển của mỗi dân tộc
Các nghệ nhân đẽo tượng cho hay, mỗi bức tượng gỗ là một câu chuyện sinh động về văn hóa, một lát cắt lịch sử trong tiến trình hình thành và phát triển của mỗi dân tộc


 
Gần 20 năm cầm rìu đục, với nghệ nhân A Gông, cái khó nhất vẫn ở khâu định hình, phác họa chủ đề trên khối gỗ sao cho kích thước cân đối, sắp đặt hợp lý các bộ phận của cơ thể và đặc biệt là thể hiện cái hồn trên gương mặt tượng gỗ.
 
Hơn 20 tượng gỗ mà anh mang đến triển lãm Thiên đường Tây Nguyên khá đa dạng với các chủ đề về con người, người mẹ mang gùi đến mẹ cho con bú, mẹ bồng con, cha mẹ đi làm rẫy, đàn ông cầm rìu đi rừng, ông già đánh cồng chiêng, ông già cầm giáo, bà già giã gạo, bà già xách nước…


 

Du khách thích thú chiêm ngưỡng, chụp hình lưu niệm bên cả trăm bức tượng gỗ Tây Nguyên bên hồ Xuân Hương thơ mộng
Du khách thích thú chiêm ngưỡng, chụp hình lưu niệm bên cả trăm bức tượng gỗ Tây Nguyên bên hồ Xuân Hương thơ mộng


“Mình rất vui khi được khách du lịch tìm hiểu rất nhiều về công việc này. Tượng gỗ giản dị, gần gũi vẫn được chế tác nhờ bàn tay khéo léo của nghệ nhân để sử dụng trong lễ hội, sinh hoạt cộng đồng. Ngoài năng khiếu nghệ thuật, óc thẩm mỹ, bàn tay khéo léo còn cần có đức tính cẩn thận, kiên trì và nhẫn nại. Và quan trọng nhất là phải đam mê để từ từ tập luyện sao cho mỗi bức tượng đều mang được trọn vẹn cái hồn qua hình dáng cơ thể và khuôn mặt”, anh A Gông nói.
 
Chị Hằng Nga, một du khách tới từ TP Hồ Chí Minh chia sẻ “Mình không ngờ chỉ với một vài dụng cụ đơn giản mà các nghệ nhân có thể tạo ra những bức tượng có hồn, sinh động như vậy. Thật sự ngưỡng mộ tài năng của các nghệ nhân”.


 

Khi chiêm ngưỡng các bức tượng gỗ, du khách có thể nhận thấy các sinh hoạt, văn hoá, tập tục của bà con dân tộc Tây Nguyên được tái hiện sống động
Khi chiêm ngưỡng các bức tượng gỗ, du khách có thể nhận thấy các sinh hoạt, văn hoá, tập tục của bà con dân tộc Tây Nguyên được tái hiện sống động


Điểm đặc biệt của không gian Thiên đường Tây Nguyên trong dịp Festival Hoa Đà Lạt lần này chính là 5.000 hiện vật, trong đó có hàng trăm bức tượng gỗ sống động gây ấn tượng mạnh tới du khách, người dân thưởng lãm. Ông Đặng Minh Tâm - chủ nhân bộ sưu tập đồ sộ cho biết đó là quá trình 44 năm ông lặn lội khắp nơi sưu tập, trong đó có cả trăm bức tượng gỗ quý giá.
 
Không chỉ là một nhà sưu tập hiện vật văn hoá Tây Nguyên có tiếng trước nay, ông Tâm còn là một nghệ nhân điêu khắc tượng gỗ dân gian lành nghề. Ông đã đầu tư nhiều thời gian, tâm huyết vào việc chế tác tượng về các hoạt động cộng đồng nguyên thủy của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên và đến nay, số lượng lên đến hàng trăm tác phẩm.
 
Ông Tâm chia sẻ, tượng gỗ của đồng bào Tây Nguyên rất khác so với tượng của các dân tộc ở những vùng miền khác. Điểm khác biệt khi mình điêu khắc thì việc đẽo gọt tượng phải thể hiện một cách  đơn giản, thô sơ nhất. Tuy nhiên, khi nhìn ngắm lại toát lên được cái hồn của tượng, cái hồn của con người vùng đất Tây Nguyên trong từng sinh hoạt thường nhật, cho tới lễ hội, phong tục, cảnh vật hay muông thú.
 


http://baolamdong.vn/tin-anh/202211/thoi-hon-cho-tuong-go-tay-nguyen-3146260/

Theo HỒNG THẮM - CHÍNH THÀNH (LĐ online)

Có thể bạn quan tâm

Dùng mặt nạ kỹ thuật số để phục hồi tranh. (Ảnh: Franetic)

Công nghệ đột phá phục chế tranh cổ chỉ trong vài giờ

(GLO)-Với những bức tranh có niên đại hàng thế kỷ, bị hỏng nặng, việc phục chế gặp nhiều rủi ro và tiêu tốn thời gian. Một bước đột phá về công nghệ vừa được các nhà khoa học thử nghiệm thành công, đã giải quyết được khó khăn này, đó là phương pháp mặt nạ kỹ thuật số.

Đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi

(GLO)- Người Tây Nguyên làm du lịch không chỉ bằng khu nghỉ dưỡng, mà còn bằng lòng hiếu khách và nghệ thuật kể chuyện. Vậy nên, đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi mà hãy đánh thức nó bằng chính giọng nói của rừng, bằng bàn tay của bà con và bằng tình yêu với buôn làng của mình.

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

(GLO)- Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui là hiện tượng văn hóa xã hội đặc sắc của cộng đồng người Jrai ở Plei Ơi, xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai. Nghi lễ này tập hợp nhiều biểu tượng văn hóa độc đáo giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới tâm linh của cư dân bản địa.

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

“Khánh Hòa là xứ trầm hương/Non cao biển rộng người thương đi về” - những câu thơ của nhà nghiên cứu Quách Tấn trong biên khảo Xứ trầm hương vừa là sự khẳng định danh xưng của một miền đất, vừa như lời mời gọi lữ khách bốn phương tìm về với thủ phủ của trầm hương Việt Nam.

Kể chuyện buôn làng bằng thanh âm sáo trúc

Kể chuyện buôn làng bằng thanh âm sáo trúc

(GLO)- Ở buôn E Kia (xã Ia Rsai, huyện Krông Pa), ông Hiao Thuyên được biết đến là một nghệ nhân tài hoa khi giỏi cả sáo trúc, biểu diễn cồng chiêng, hát dân ca... Bằng những việc làm thiết thực, ông đã góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc Jrai và xây dựng khối đại đoàn kết ở buôn làng.

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Nhắc đến đại ngàn Tây Nguyên, có lẽ biểu tượng văn hóa “sừng sững” chính là những mái nhà rông, nhà dài truyền thống của đồng bào các dân tộc. Trong những biến chuyển của thời đại, không gian che chở các hộ gia đình và lan tỏa văn hóa cộng đồng ấy khó tránh khỏi những hư hao, nghiêng ngả.

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

(GLO)- Tuy có sự phát triển của hệ thống thủy lợi song lễ cúng cầu mưa vẫn đóng vai trò quan trọng trong đời sống cư dân vùng thung lũng Cheo Reo. Sự đa dạng trong nghi thức cúng của mỗi cộng đồng dân cư đã góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.

Biểu tượng vũ trụ trên cây nêu của người Bahnar

Biểu tượng vũ trụ trên cây nêu của người Bahnar

(GLO)- Người Bahnar quan niệm rằng mọi sự vật, hiện tượng đều có sự hiện diện của thần linh và con người phải tôn trọng, thờ cúng. Vì vậy, họ có nếp sống, sinh hoạt văn hóa với hệ thống lễ hội vô cùng phong phú, gắn với vòng đời người và chu kỳ canh tác nông nghiệp.

null