Những trang nhật ký từ máu lửa chiến tranh

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

 Mỗi người mỗi vẻ, khắc họa nên một thời hoa lửa, những người đi không tiếc tuổi xuân cho tương lai đất nước hòa bình.



Bộ sách "Nhật ký thời chiến Việt Nam" vừa được ra mắt bạn đọc cả nước nhân kỷ niệm ngày Thương binh - Liệt sĩ 27-7-2020.

Tính nhân văn sâu sắc

"Nhật ký thời chiến Việt Nam" của nhiều tác giả - do nhà văn cựu chiến binh Đặng Vương Hưng chủ biên, Quỹ "Mãi mãi tuổi 20" và CLB "Trái tim người lính" tổ chức bản thảo, NXB Hội Nhà văn cấp phép ấn hành - gồm 4 tập, mỗi tập dày hơn 1.000 trang.

Đây là lần đầu tiên những tác phẩm "Nhật ký thời chiến Việt Nam" hay nhất, nổi tiếng nhất một thời cùng đứng chung trong một bộ sách, với 30 tác phẩm của 30 tác giả. Ngoài nhật ký "Mãi mãi tuổi hai mươi" và "Nhật ký Đặng Thùy Trâm", còn có hàng chục cuốn nhật ký đầy máu lửa chiến trường khác như: "Gửi lại mai sau" của Nguyễn Hải Trường (liệt sĩ Nguyễn Minh Sơn), "Nhật ký chiến tranh" của anh hùng - nhà văn - liệt sĩ Chu Cẩm Phong, "Nhật ký chiến trường" của liệt sĩ - nhà văn Dương Thị Xuân Quý, "Những ngày trong vòng vây" của nhà báo - nhà văn Trần Mai Hạnh, "Nhật ký vượt Trường Sơn" của TS Phạm Quang Nghị, "Nhật ký Bê trọc" của nhà văn - TS Phạm Việt Long và "Nhật ký đi B" của cố nhà văn Triệu Bôn. Bạn đọc còn được tiếp cận những trang viết hiếm hoi mang đầy chất văn hóa tâm linh trong nhật ký "Trở về trong giấc mơ" của liệt sĩ Trần Minh Tiến - chàng cầu thủ bóng đá có mối tình đẫm nước mắt với cô văn công xung kích xứ Hà Đông xưa; hoặc nhật ký "Tài hoa ra trận" đầy chất văn chương lãng mạn của liệt sĩ Hoàng Thượng Lân - chàng họa sĩ bạn cùng lứa với họa sĩ Thành Chương và họa sĩ Lê Trí Dũng…

 

Bộ sách “Nhật ký thời chiến Việt Nam”
Bộ sách “Nhật ký thời chiến Việt Nam”


Trung tướng, Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Đoàn Sinh Hưởng (nguyên Tư lệnh Binh chủng Tăng - Thiết giáp, nguyên Tư lệnh Quân khu 4), Chủ tịch Quỹ "Mãi mãi tuổi 20", đánh giá: "Đây là công trình có giá trị cao về nội dung tư tưởng, mang thông điệp về cái đẹp và mang tính nhân văn sâu sắc".

Tuổi xuân dành cho Tổ quốc

Thật xúc động khi những trang viết trong tập sách này đã nhuốm màu thời gian, "mới nhất" cũng đã 45 năm. Nhiều bản gốc là những trang giấy đã bay màu mực, nét chữ nhòe mờ theo năm tháng. Nhưng sau từng trang sách là ký ức sống động, những con người của một thời hào hùng hiện lên. Họ sống và chiến đấu, nhớ thương, mong đợi cùng đủ mọi cung bậc cảm xúc của con người. Nhưng hơn tất cả là lòng yêu nước, cứ ngời sáng giữa nơi sống chết cận kề, là khát vọng hòa bình của người Việt Nam sau bao chiến tranh máu lửa…

Với "Nhật ký đi B" của Triệu Bôn, chặng đường vào Nam đầy gian nan cùng những con người trên đường vào ra các binh trạm, giọt nước mắt của tướng Chu Huy Mân vì thương lính ăn uống kham khổ; tình cảm của anh cần vụ với thủ trưởng của mình; những trận bom đổ xuống, cách đối xử với tù binh… Trong những ngày gian lao ấy, nhà văn vẫn viết: "Và tôi thoát cơn sốt ngày hôm nay. Yêu đời! Yêu cuộc sống chiến đấu gian khổ vô ngần".

Trần Duy Chiến lại đem đến cho bạn đọc những dòng nhật ký "Tây tiến viễn chinh" khi anh cùng đồng đội chiến đấu trên đất Campuchia đánh quân Pol Pot. Cuốn nhật ký của người lính quê Quảng Nam mở ra ngày 7-10-1978 khi anh mới nhập ngũ và khép lại vào ngày 25-6-1980 trước khi anh hy sinh gần 1 tháng tại mặt trận 479. Anh viết rất cảm động: "Mẹ đừng buồn đừng nhớ và đừng khóc nghe mẹ. Ngày mai đây, khi dân tộc mình đã thoát khỏi vòng điêu linh chết chóc, đất nước mình thoát khỏi nạn ngoại xâm. Lúc đó, con sẽ về bên mẹ, để mẹ được nhìn kỹ đứa con của mẹ sinh ra"…

Những di vật thiêng liêng

Rất nhiều những câu chuyện đẹp qua hàng ngàn trang nhật ký của những người lính năm xưa. Mỗi người mỗi vẻ, khắc họa nên một thời hoa lửa, những người đi không tiếc tuổi xuân cho tương lai đất nước hòa bình. Chiến tranh đã lùi xa, càng thêm yêu quý họ, những đóng góp máu xương của từng người cho đất mẹ Việt Nam.

Là chủ biên của bộ sách, nhà văn - cựu chiến binh Đặng Vương Hưng cho biết tất cả là những trang viết đáng tin cậy: "Những gì ta đọc được ở đây là sự thật, dù nó có thể thô tháp nhưng tươi ròng và sống động, bởi hoàn toàn là những con người thật, những địa chỉ thật, những sự việc thật và những tâm trạng rất thật"…

Điều đặc biệt là 2/3 tác giả góp mặt trong bộ sách này đã không còn nữa. Nhiều người đã ngã xuống ngoài chiến trường hoặc bị thương và vì di chứng chiến tranh nên đã mất sau khi trở về. "Ngoài sổ tay nhật ký (bản chính hoặc bản sao) mà thân nhân của các anh, chị đã tin tưởng, trân trọng chuyển cho chúng tôi, còn có cả những di ảnh, di bút của người đã khuất. Đó là những di vật thiêng liêng của gia đình" - nhà văn Đặng Vương Hưng viết

Đánh giá về bộ sách này, nhà văn Nguyễn Quang Thiều (Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Phó Tổng thư ký thứ nhất Hội Nhà văn Á - Phi) khẳng định: "Không có gì mang tính chính xác về cuộc chiến tranh hơn những trang nhật ký của những người lính. Bởi họ viết những trang nhật ký này ngay tại chiến trường... Chỉ khi cái chết cận kề thì tiếng nói con người mới vang lên trung thực nhất. Và sự trung thực ấy đã minh chứng tình yêu đất nước, yêu độc lập tự do không hề khiếp sợ và sự dâng hiến trọn vẹn của họ cho đất nước.

 



Theo nhà văn Nguyễn Quang Thiều, nhiều năm sau chiến tranh Việt Nam, nhiều nhà nghiên cứu chiến tranh của Mỹ đã khẳng định: phát hiện lớn nhất của người Mỹ trong chiến tranh Việt Nam là phát hiện ra nền văn hóa Việt Nam. Bởi thế mà những trang nhật ký của những người lính giải phóng Việt Nam đã trở thành một giá trị vô cùng to lớn làm lên bộ hồ sơ đặc biệt về văn hóa Việt Nam chứ không chỉ là một loại hồ sơ đặc biệt về cuộc chiến tranh giải phóng đất nước. Trước sự sống còn của một cá nhân và sự sống còn của một dân tộc, nền văn hóa của dân tộc đó được chứng minh rõ ràng nhất và bền vững nhất.

Theo PHỤNG HOÀNG (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

(GLO)- Phố núi Pleiku (tỉnh Gia Lai) hơn nửa thế kỷ trước có gì thú vị? Triển lãm ảnh “Ký ức Pleiku” diễn ra tại Bảo tàng tỉnh từ ngày 24-1 đến 21-2 đưa người xem bước vào chuyến du hành trở về Pleiku xưa, thêm cơ sở so sánh với sự phát triển không ngừng của đô thị trung tâm khu vực Bắc Tây Nguyên.

Cỏ xanh về phía cũ

Cỏ xanh về phía cũ

(GLO)- Bài thơ “Cỏ xanh về phía cũ” của Vân Phi như một bức tranh ký ức trầm lắng về mái ấm gia đình, nơi thời gian dường như lặng lẽ quay trở lại qua những hình ảnh quen thuộc, giản dị thấm đượm tình cảm và ký ức sâu sắc khiến người ta thổn thức.

Người gùi hơ’mon về đâu

Người gùi hơ’mon về đâu

(GLO)- Bài thơ Người gùi hơ’mon về đâu của Vân Phi mở ra không gian đẫm hơi men rượu cần, tiếng hát lẫn trong gió khuya và những ký ức chảy trôi theo thời gian, mơ hồ giữa hiện thực và quá khứ. Tất cả như gợi lên sự tiếc nuối, khắc khoải về một giá trị của truyền thống đang dần phai nhạt.

Nhịp xoang

Nhịp xoang

(GLO)- Bài thơ "Nhịp xoang" của Nguyễn Đình Phê mang đậm hơi thở văn hóa Tây Nguyên, tái hiện không khí lễ hội cồng chiêng rộn ràng, nơi con người hòa cùng thiên nhiên và thần linh. Bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp văn hóa mà còn truyền tải tinh thần đoàn kết, gắn bó bền chặt.

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

(GLO)- Bài thơ "Lời hẹn" của Sơn Trần không chỉ mô tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là những hẹn ước, kỳ vọng về sự trở về, đoàn tụ, gắn kết. Hình ảnh trong thơ vừa thực tế, vừa thi vị, mang đến cho người đọc cảm nhận ấm áp về tình yêu quê hương, về sự đổi thay tươi đẹp của đất trời vào xuân.

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

(GLO)- "Xuân dậy thì" của tác giả Vân Phi mang đến những xúc cảm thanh tân về mùa xuân và tình yêu, đưa chúng ta vào không gian tràn đầy sức sống của một buổi sáng quê hương. Mùa xuân được nhen lên trên từng chồi non lộc biếc, và mùa xuân cũng bắt đầu khi tình yêu có những hồi đáp ngọt ngào...

Nụ cười Tây Nguyên

Nụ cười Tây Nguyên

(GLO)- Đi tìm nụ cười Tây Nguyên chính là tìm đến cái đẹp nguyên sơ. Nó ẩn sâu trong đôi mắt, nó hé nhìn qua đôi tay trong vũ điệu, nó giấu mình sau chiếc gùi đầy ắp lúa, bắp và nó cũng chân tình, e ấp khi nói lời thương. Nụ cười ấy hồn hậu, sâu lắng và tự nhiên như núi rừng, sông suối.

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

(GLO)- Bài thơ "Khảo cổ An Khê" như một cách "phượt" về quá khứ, về những dấu tích cổ xưa của Nguyễn Thanh Mừng. Để rồi, ở đó, tác giả lại tự "khảo cổ chính mình", khát khao tìm lại những giá trị thuần khiết, giản dị của con người và văn hóa dân tộc.

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

(GLO)- Bài thơ “Đừng buồn nhé, em!” của Nguyễn Đức Nam phản ánh một thông điệp sâu sắc về thời gian, sự thay đổi và sự chấp nhận trong cuộc sống. Tác giả dùng hình ảnh dòng sông để minh họa cho những chu kỳ trong đời người và những thăng trầm mà mỗi người phải trải qua.

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

(GLO)- Mùa xuân không chỉ đơn thuần là thời gian mà còn là biểu tượng của sự tái sinh, của tình yêu thương, sự đoàn tụ và những ước nguyện hạnh phúc. Đó cũng chính là thông điệp mà tác giả Lê Vi Thủy gửi gắm đầy nhẹ nhàng, tinh tế trong bài thơ "Mùa em". Mời các bạn cùng đọc.

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

(GLO)- Bài thơ "Gọi xuân" của tác giả Nguyễn Ngọc Hưng mang đậm không khí của mùa đông, song cũng là lời mời gọi, khắc khoải của mùa xuân. Từng câu thơ như một niềm khát khao về sự thay đổi, hồi sinh và tươi mới...

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

(GLO)- Mùa xuân vừa đến, cho ta cái cớ để nhìn lại chặng đường dài mình đã đi qua. Thêm một tuổi là thêm nhiều những hạnh ngộ và chia ly, nguyện ước và mong chờ. Nhưng chừng nào còn tha thiết với đời là ta còn “tuổi ngọc”. Bài thơ của tác giả Lữ Hồng dưới đây như thay lời muốn nói...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

(GLO)- Bài thơ "Quê ngoại" của Nguyễn Ngọc Hạnh không chỉ là lời tỏ bày tình cảm quê hương mà còn là một thông điệp sâu sắc về sự gắn bó với cội nguồn. Quê hương dù có xa hay gần, luôn là một phần không thể thiếu trong cuộc đời mỗi người, là điểm tựa để chúng ta tìm về trong những lúc lạc lõng nhất.

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

(GLO)- "Hoa vô thường" của Lê Từ Hiển mang đậm dấu ấn của sự chiêm nghiệm về cuộc đời, sự vô thường của thời gian qua những biến chuyển của thiên nhiên. Mỗi câu thơ như một khoảnh khắc dịu dàng, mà ở đó, tác giả lặng lẽ nhìn nhận và đón nhận mọi biến động của đời sống...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

(GLO)- Với "Giếng xưa", tác giả Nguyễn Ngọc Hạnh đã khắc họa bức tranh đầy khắc khoải, suy tư về cuộc đời. Khi thời gian lặng lẽ trôi qua, mỗi hình ảnh đều như một lời tâm sự rất riêng tư nhưng cũng thật gần gũi và đầy cảm xúc.

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

(GLO)- Nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, con người phố núi Pleiku, UBND thành phố phối hợp với Báo Gia Lai tổ chức Cuộc thi viết về chủ đề “Pleiku-Khát vọng vươn lên” năm 2025 trên các ấn phẩm của Báo Gia Lai. Ban tổ chức bắt đầu nhận bài từ ngày 20-1.