Nhớ hương rau má

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Phố chuyển mùa, trời đỏng đảnh mưa nắng đan xen. Chiều qua dầm mưa về muộn, người tôi gai gai, rồi lâm râm sốt. Nhìn quanh thấy rổ rau má, tôi bỗng thèm được húp xì xụp một tô cháo nóng để vã mồ hôi. Sau 30 phút, tôi có cho mình tô cháo rau má nghi ngút khói, dậy thơm mùi ký ức.
Tuổi ấu thơ trôi qua vùn vụt theo từng góc rẫy phía Động Riềng. Các loại hàng rào gai tre, chiềng chiếng, cây căng lởm chởm gai không đủ để ngăn tôi vào hái trộm. Thời ấy, rau má là của để dành nên chủ rẫy giữ như giữ con gái. Tôi trèo rào vào, mắt lom lom nhìn ra phía cổng, tay thoăn thoắt “đào gốc trốc rễ”, ngực đập như trống bỏi, vài tiếng lá xạc xào trên nền đường cũng khiến tôi nín thở, giật mình, thấp thỏm. Có lần mải hái khi ngẩng đầu lên thấy bóng chủ rẫy thấp thoáng ngoài cổng, tôi nhét vội nắm rau vào sọt, rồi co giò chạy về góc rẫy nơi có đoạn hàng rào được khoét sẵn, để lại sau lưng tiếng chửi đầy bực dọc. Nhiều lần, chú Liễu-chủ rẫy đến tận nhà mắng vốn. Ba mẹ đứng nghe nén tiếng thở dài “Chúng tôi sẽ dạy lại cháu”. Tôi nép sau cửa thấy nét mặt đỏ ửng đầy cam chịu lẫn tủi hổ của ba mẹ nước mắt chực trào ra. Và, hôm sau, rẫy của chú Liễu được tôi “chăm sóc” với một mảng hàng rào lớn bị phá. Tôi mỉm cười đắc ý khi nghĩ đến vẻ mặt giận dữ pha lẫn sự bất lực của chú Liễu khi đứng trước dãy hàng rào.
Rau má được mẹ ngắt lấy lá và thân non rửa sạch hấp vào cơm. Anh em tôi hay gọi là cơm hoa, nó có màu xanh rêu, vị đăng đắng. Gặp bữa nhà còn ít gạo mẹ đem nấu cháo. Rau má được rửa sạch thái nhỏ, nước sôi, gạo vừa lúp búp mẹ bỏ rau vào, để chừng dăm phút rồi bưng xuống. Trong nhá nhem chiều muộn, nồi cháo lõng bõng nghi ngút khói, cả nhà tôi ngồi quây quần xì xụp húp. Vị rau má đăng đắng, ngòn ngọt, củ rau bùi giòn, hạt gạo lúp búp, deo dẻo quyện vào hương thơm của rau như xua đi những hạt mưa đang lọt thỏm vào mái tranh thấm dột.
Minh họa: Thủy Ngọc
Minh họa: Thủy Ngọc
Ngày ấy, nhà tôi nghèo lắm. Căn nhà lá đêm nằm thấy sao trời qua từng chỗ trống được mẹ cài bằng bao ni lông. Ba tôi nằm thở dài, trở mình liên tục. Người mẹ nhỏ thó, gánh gồng nuôi chồng con bằng những buổi chạy chợ từ nắm rau lang đến nải chuối, bước lầm lũi trên con đê dài khi trời chưa kịp sáng. Ba bỏ thuốc lá rồi quay sang đan lát. Anh em tôi phụ ba chặt tre, chẻ và uốn vành. Ba khéo tay và làm cẩn thận nên những thúng, mẹt, nong, sọt, rổ rá được bà con trong xóm đặt mua hết. Những lúc ấy, gương mặt ba sáng hẳn, những vết nhăn trên trán giãn ra, ba cười nhiều hơn và anh em tôi cũng ít bị đòn roi hơn.
Những tháng ngày ấy, anh em tôi đi khắp Động Riềng, trèo hết rẫy mì qua rẫy môn để hái rau má về chống đói. Và đến tận bây giờ, tôi dửng dưng trước những bàn ăn ê chề thức ngon vật lạ, nhưng lại háo hức trước những món ăn của hoài niệm. Thương một thời khốn khó, thương đôi vai mẹ chai sờn.
Tháng ngày qua vội vàng, rau má giờ hiện hữu đài các bằng dăm ngọn lưa thưa trên những đĩa rau nơi hàng quán. Cách ăn ấy không đủ để tôi cảm nhận được vẹn nguyên màu hoài niệm. Tết năm ngoái về quê hay tin chú Liễu mất, tôi ghé nhà thắp lên bàn thờ chú nén hương, nhìn di ảnh với gương mặt hiền hậu nghe lòng mình chùng lại. Cuộc sống giờ đủ đầy, tôi vẫn nhớ hương rau má, nhớ những ngày lang thang trên nẻo Động Riềng và cả tiếng chú văng vẳng bên tai. Rau má ơi, cho dại khờ một thuở/Tháng năm trôi theo giọt lệ tràn mi.
ĐÔNG HÒA

Có thể bạn quan tâm

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

(GLO)- Bài thơ "Di vật đời người" của Phạm Đức Long là khúc tưởng niệm thấm đẫm cảm xúc về những người lính đã hi sinh trong chiến tranh. Họ ngã xuống giữa rừng xanh, để lại những di vật bình dị mà thiêng liêng, là biểu tượng bất tử của một thời tuổi trẻ quên mình vì Tổ quốc...

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

(GLO)- Giữa những cơn gió xào xạc của núi rừng Tây Nguyên bỏng rát, bài thơ “Biên cương mùa gió” của Lê Vi Thủy như thổi vào lòng người nỗi xúc động lặng thầm. Từ ánh mắt trẻ thơ đến no ấm buôn làng và những giọt mồ hôi người lính, tất cả hòa quyện trong khát vọng yên bình nơi địa đầu Tổ quốc.

Tổ quốc trong tim

Thơ Lenguyen: Tổ quốc trong tim

(GLO)- Bài thơ “Tổ quốc trong tim” của tác giả Lenguyen là lời tri ân sâu sắc với cha ông đã hy sinh vì độc lập dân tộc. Từ Cửu Long đến Trường Sơn, từ Điện Biên đến Sài Gòn, một Việt Nam bất khuất vươn lên giữa máu và hoa, rạng ngời sắc cờ Tổ quốc.

Thơ Đào An Duyên: Lòng quê

Thơ Đào An Duyên: Lòng quê

(GLO)- Trong nhịp sống hiện đại hối hả, bài thơ "Lòng quê" của tác giả Đào An Duyên là tiếng vọng thầm lặng mà day dứt. Người xa quê, dù ở đâu chăng nữa vẫn mang trong tim nỗi nhớ cội nguồn. Qua hình ảnh nước xuôi nước ngược, bài thơ gợi về sự gắn bó thiêng liêng giữa con người và quê hương.

Người nặng lòng với dân ca Tày

Người nặng lòng với dân ca Tày

(GLO)-Hơn 30 năm kể từ ngày rời quê hương Cao Bằng vào Gia Lai lập nghiệp, ông Mã Văn Chức (SN 1961, tổ 3, thị trấn Phú Thiện) vẫn nặng lòng với văn hóa dân tộc Tày. Hơn 100 bài hát đã được ông sáng tác theo làn điệu dân ca Tày với mong muốn “giữ lửa” cho âm nhạc dân gian.