"Nhớ con chim đa đa"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Bất ngờ giữa ban trưa thinh lặng, trong một con hẻm ở Pleiku cất lên tiếng gáy đa đa. Đó là con chim của những miền quê rừng rú, người hoài cổ nào đó cố kỳ công nuôi dưỡng. Tiếng chim ấy gợi nên một cảm giác yên bình nao nao, ngập tràn bao nhiêu kỷ niệm. Những ngày xa lắc xa lơ, chiến tranh, thiếu đói mà ngạt ngào yêu thương bỗng chốc tràn về.
Hồi chiến tranh chống Mỹ, dân vùng biển tản cư về quê tôi rất đông. Quê tôi là vùng bán sơn địa, xa quốc lộ 1A, xa biển nên khá an toàn. Dân biển tản cư (cũng gọi là đi sơ tán) ở ngay trong các gia đình miền sơn cước. Phần lớn phụ nữ, trẻ con được đưa đi, đàn ông khỏe mạnh vẫn bám biển.
Tôi quen rồi chơi thân với người bạn tên Được. Đến hồi đình chiến, Được thường lên quê tôi hái lá muồng (một loại chà là thân thấp, lá nhỏ) phơi khô, chở về biển quây cá trích. Lâu dần, lá muồng cũng trở nên hiếm hoi. Được bảo: “Mày hái lá muồng cho tao, hôm nào lên tao cho cuộn dây dù”. Thế là mừng hết biết!
Ngày ấy, dây dù rất hiếm, chịu nước tốt, lại có sức bền ít dây nào sánh được, dân miền biển dùng để vá lưới. Với bọn trẻ trâu chúng tôi, đó là loại sợi nhất hạng cho cái bẫy cò ke đánh đa đa.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet
Mùa hè, tầm trưa sang chiều, dọc theo các ngọn đồi bát úp lúp xúp bụi sim, mua, đuôi chồn... đa đa cất tiếng gáy vang thi thố nhau và tìm bạn tình. Cả vùng đồi hoang vu mênh mông có đến mấy chục con cùng cất tiếng đối đáp. Đa đa thuộc họ địa cầm, là chim trời bay được nhưng chỉ thích đi bộ trên mặt đất. Mỗi con trống thường làm chủ một khu vực nhỏ. Theo tiếng gáy thách thức ấy, chúng đi bộ, lần tìm tới nhau, đánh nhau để phân chia lãnh địa. 
Hình như nắng càng gắt, đa đa càng gáy thao thiết. Cả một miền quê âm u bỗng chốc rộn vang. Trên trời xanh, mấy con chim te vặt kêu nhao nhác. Dưới đất, ven các chân đồi, đa đa thả tiếng đến nao lòng. Phàm những con chim có nhan sắc, vẻ đẹp mĩ miều thì không biết hót; ngược lại, những con chim dáng vẻ thô mộc lại có tiếng hót tiếng gáy rất hay, sâu lắng mãi trong lòng người. Đa đa là loài như vậy.
Chim đa đa trưởng thành có thân hình tròn quay, ức nở, thịt chắc nịch. Toàn thân màu nâu xám pha đôi chút lông rằn. Con trống có những hàng cườm cổ. Chân thấp và nhỏ. Với người tinh nhìn địa thế ngọn đồi, sẽ biết nơi nào có bao nhiêu con chim đa đa, luồng lối nó đi về ra sao, đặt bẫy ở đâu con mồi sẽ dính.
Người đánh bẫy chuyên nghiệp thì dùng đa đa mồi và lưới sập, phải ngồi canh cả buổi. Bọn trẻ trâu thì đánh bẫy cò ke theo lối mòn. Rấp những hàng rào lá cây cành cây theo đường đồng mức để hướng đa đa đi theo ý mình. Thả bẫy xong thì về, cuối ngày mới đi thăm bẫy bắt chim.
Mỗi bữa đánh bẫy được mấy con đa đa trong lòng háo hức khôn kể. Niềm vui của sự may mắn, của sự giỏi giang tinh tỏ. Bao nhiêu là cảm xúc. Cái háo hức của sự đặt bẫy, cái thơm ngon của miếng thịt chim. Nhưng trên hết vẫn là tiếng gáy rền ngân những lưng đồi. Tiếng gáy ấy không lảnh lót như tiếng hót của chim sáo, chim yểng nhưng nó nồng ấm ngân nga mãi trong ký ức.
NHÂN SƠN

Có thể bạn quan tâm

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

(GLO)- Từ ống kính nhiếp ảnh, nét cọ hội họa, câu chữ văn chương đến giai điệu âm nhạc, nhiều nghệ sĩ ở Gia Lai đang lặng lẽ gìn giữ, khơi gợi, ươm hạt giống tâm hồn cho thế giới tuổi thơ; đồng thời, gửi gắm thông điệp về sự kết nối, về trách nhiệm của người lớn trước “tuổi thơ đang mất dần”.

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Mở lối vào thế giới sắc màu

Mở lối vào thế giới sắc màu

(GLO)- Từ nét màu nước chấm phá, mực tàu loang trên giấy dó, đến những dòng thư pháp bay bổng hay gam màu rực rỡ của tranh sáp màu, acrylic - tất cả hòa quyện tại những lớp học vẽ. Mùa hè, những lớp học nhỏ ấy lặng lẽ góp phần vun đắp tâm hồn nghệ thuật cho nhiều bạn trẻ.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

null