"Nhớ con chim đa đa"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Bất ngờ giữa ban trưa thinh lặng, trong một con hẻm ở Pleiku cất lên tiếng gáy đa đa. Đó là con chim của những miền quê rừng rú, người hoài cổ nào đó cố kỳ công nuôi dưỡng. Tiếng chim ấy gợi nên một cảm giác yên bình nao nao, ngập tràn bao nhiêu kỷ niệm. Những ngày xa lắc xa lơ, chiến tranh, thiếu đói mà ngạt ngào yêu thương bỗng chốc tràn về.
Hồi chiến tranh chống Mỹ, dân vùng biển tản cư về quê tôi rất đông. Quê tôi là vùng bán sơn địa, xa quốc lộ 1A, xa biển nên khá an toàn. Dân biển tản cư (cũng gọi là đi sơ tán) ở ngay trong các gia đình miền sơn cước. Phần lớn phụ nữ, trẻ con được đưa đi, đàn ông khỏe mạnh vẫn bám biển.
Tôi quen rồi chơi thân với người bạn tên Được. Đến hồi đình chiến, Được thường lên quê tôi hái lá muồng (một loại chà là thân thấp, lá nhỏ) phơi khô, chở về biển quây cá trích. Lâu dần, lá muồng cũng trở nên hiếm hoi. Được bảo: “Mày hái lá muồng cho tao, hôm nào lên tao cho cuộn dây dù”. Thế là mừng hết biết!
Ngày ấy, dây dù rất hiếm, chịu nước tốt, lại có sức bền ít dây nào sánh được, dân miền biển dùng để vá lưới. Với bọn trẻ trâu chúng tôi, đó là loại sợi nhất hạng cho cái bẫy cò ke đánh đa đa.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet
Mùa hè, tầm trưa sang chiều, dọc theo các ngọn đồi bát úp lúp xúp bụi sim, mua, đuôi chồn... đa đa cất tiếng gáy vang thi thố nhau và tìm bạn tình. Cả vùng đồi hoang vu mênh mông có đến mấy chục con cùng cất tiếng đối đáp. Đa đa thuộc họ địa cầm, là chim trời bay được nhưng chỉ thích đi bộ trên mặt đất. Mỗi con trống thường làm chủ một khu vực nhỏ. Theo tiếng gáy thách thức ấy, chúng đi bộ, lần tìm tới nhau, đánh nhau để phân chia lãnh địa. 
Hình như nắng càng gắt, đa đa càng gáy thao thiết. Cả một miền quê âm u bỗng chốc rộn vang. Trên trời xanh, mấy con chim te vặt kêu nhao nhác. Dưới đất, ven các chân đồi, đa đa thả tiếng đến nao lòng. Phàm những con chim có nhan sắc, vẻ đẹp mĩ miều thì không biết hót; ngược lại, những con chim dáng vẻ thô mộc lại có tiếng hót tiếng gáy rất hay, sâu lắng mãi trong lòng người. Đa đa là loài như vậy.
Chim đa đa trưởng thành có thân hình tròn quay, ức nở, thịt chắc nịch. Toàn thân màu nâu xám pha đôi chút lông rằn. Con trống có những hàng cườm cổ. Chân thấp và nhỏ. Với người tinh nhìn địa thế ngọn đồi, sẽ biết nơi nào có bao nhiêu con chim đa đa, luồng lối nó đi về ra sao, đặt bẫy ở đâu con mồi sẽ dính.
Người đánh bẫy chuyên nghiệp thì dùng đa đa mồi và lưới sập, phải ngồi canh cả buổi. Bọn trẻ trâu thì đánh bẫy cò ke theo lối mòn. Rấp những hàng rào lá cây cành cây theo đường đồng mức để hướng đa đa đi theo ý mình. Thả bẫy xong thì về, cuối ngày mới đi thăm bẫy bắt chim.
Mỗi bữa đánh bẫy được mấy con đa đa trong lòng háo hức khôn kể. Niềm vui của sự may mắn, của sự giỏi giang tinh tỏ. Bao nhiêu là cảm xúc. Cái háo hức của sự đặt bẫy, cái thơm ngon của miếng thịt chim. Nhưng trên hết vẫn là tiếng gáy rền ngân những lưng đồi. Tiếng gáy ấy không lảnh lót như tiếng hót của chim sáo, chim yểng nhưng nó nồng ấm ngân nga mãi trong ký ức.
NHÂN SƠN

Có thể bạn quan tâm

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

(GLO)- Sinh ra trong một gia đình trí thức người Jrai ở thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai), cô Kpă H’Nina-Giáo viên môn Tiếng Anh ở Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (huyện Ia Grai) không chỉ được rèn giũa tinh thần ham học, mở mang kiến thức mà còn được thừa hưởng vẻ đẹp của cả bố và mẹ.

“Tổ quốc bên bờ sóng”

“Tổ quốc bên bờ sóng”

(GLO)- Đó là chủ đề cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức nhằm thực hiện kế hoạch tuyên truyền về biển, đảo năm 2025.

Báo Gia Lai: Phụng sự và kiến tạo

Báo Gia Lai phụng sự và kiến tạo

(GLO)- Qua 78 năm xây dựng và trưởng thành (16/3/1947-16/3/2025), Báo Gia Lai xứng đáng là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Trong xu thế hiện nay, Báo Gia Lai chú trọng phát huy vai trò kiến tạo nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền.

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời lúc 10h45 sáng 13/3 tại Hà Nội. Năm cuối đời, ông chống chọi với bệnh ung thư. Vài tháng gần đây, nhiều đồng nghiệp chia sẻ hình ảnh thăm nhạc sĩ Thụy Kha trong bệnh viện. 

Tiết mục múa của đơn vị Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng trình diễn tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng huyện Ia Grai năm 2025.

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang huyện Ia Grai: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng giành giải nhất toàn đoàn

(GLO)- Trong 2 đêm (11 và 12-3), huyện Ia Grai tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang năm 2025. Liên hoan quy tụ 13 đơn vị tham gia. Mỗi đơn vị đăng ký trình diễn từ 3 đến 5 tiết mục ca, múa và diễn tấu các loại nhạc cụ.

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

(GLO)- "Nắng chưa qua" của Bút Biển là một bài thơ đầy hoài niệm. Bằng những câu thơ nhẹ nhàng mà day dứt, tác giả khắc họa nỗi buồn của sự xa cách, khi ký ức vẫn còn đó nhưng hiện tại chỉ còn lại gió lùa, hoa rụng và căn phòng trống,... dường như có ai đang ngóng về một vệt nắng chưa qua.

Bản hòa ca cùng triền ký ức

Bản hòa ca cùng triền ký ức

(GLO)- Dù đã có hơn 30 năm sống ở Pleiku nhưng khi đọc tập “Vân môi say phố” của Ngô Thanh Vân (NXB Hội Nhà văn, 2024), tôi lại có cảm tưởng được khám phá một miền đất tưởng chừng quá đỗi quen thuộc.

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

(GLO)- Tối 10-3, tại làng C (xã Gào), Đội Thông tin lưu động-Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao TP. Pleiku tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh (17/3/1975-17/3/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Hội viên Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh tại chương trình chào mừng Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2024. Ảnh: H.N

Nhạc sĩ Gia Lai kiếm tìm tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn

(GLO)- Bám sát hơi thở cuộc sống và đưa bản sắc dân tộc vào tác phẩm, các nhạc sĩ Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Gia Lai đã thực sự cố gắng trong hoạt động sáng tác nhằm ghi dấu ấn. Song, làm gì để tác phẩm lan tỏa rộng rãi, ghi đậm trong tâm trí người nghe đang là trăn trở của những người tâm huyết.

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

(GLO)- Độc đáo, sáng tạo, ý nghĩa là những đánh giá chung về hơn 300 bức tranh của các tác giả “nhí” gửi về tham gia cuộc thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng, Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp do Hội đồng Đội thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai) phát động gần 1 tháng qua.

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

(GLO)- "Nhớ Pleiku" là một tác phẩm đầy cảm xúc của tác giả Sơn Trần. Từng câu thơ vẽ nên bức tranh phố núi đẹp mơ mộng với cảnh sắc yên bình, quyện hòa cùng ký ức, tình yêu và nỗi nhớ...