Nhìn từ Pleiku: Người Việt-những thói xấu nơi công cộng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Những khu du lịch từ Bắc chí Nam như: Mẫu Sơn (Lạng Sơn), Sầm Sơn (Thanh Hóa), Đà Lạt (Lâm Đồng), Chùa Rô (An Giang)… ngập trong rác. Nam thanh, nữ tú đua nhau trèo qua hàng rào để tiến sát sân khấu, hay leo lên nhún nhảy phá nát xe ô tô trong đêm đại nhạc hội EDM diễn ra tại TP.Vũng Tàu…

Dù không còn khiến người ta sửng sốt song những hình ảnh xuất hiện trong dịp nghỉ lễ 2-9 vừa qua một lần nữa phơi bày thói quen “xấu xí” của người Việt nơi công cộng. Trong số ấy, có 3 thói quen đã được “điểm mặt, chỉ tên” là: xả rác bừa bãi, nói chuyện ồn ào và chen lấn, xô đẩy.

 

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Vài năm trở lại đây, những người mê du lịch vẫn truyền tai nhau một câu nói khá nổi tiếng khi đến một vùng đất nào đó: “Không lấy gì ngoài những bức ảnh, không để lại gì ngoài những dấu chân”. Thế nhưng, năm nào cũng vậy, cứ sau mỗi kỳ nghỉ lễ hay các sự kiện lễ hội, trên mạng xã hội và các trang báo điện tử lại nhan nhản hình ảnh về những khu du lịch, địa điểm công cộng ngập đầy rác. Chẳng nói đâu xa mà ngay tại Gia Lai, tình trạng xả rác bừa bãi cũng diễn ra thường xuyên. Chỉ cần đến các điểm du lịch, khu vui chơi như: Biển Hồ, Công viên Diên Hồng, Công viên Đồng Xanh… sau kỳ nghỉ lễ hay tới núi lửa Chư Đăng Ya mỗi mùa dã quỳ nở, ta sẽ thấy cơ man rác mà du khách bỏ lại.

Mà nào đâu chỉ mỗi dịp lễ, Tết, cũng nào chỉ riêng các điểm du lịch, khu vui chơi, xả rác bừa bãi đã trở thành thói quen hàng ngày của đại đa số người Việt. Chẳng thế mà bây giờ, đi đến đâu ta cũng thấy rác. Đến nỗi có cảm tưởng như ai cũng sẵn sàng vứt rác ra không gian công cộng chỉ cốt sao giữ riêng cho nhà cửa của mình được sạch sẽ.

Cùng với xả rác bừa bãi, người Việt còn có một thói quen xấu xí khác là nói chuyện ồn ào nơi công cộng. Trong cuốn sách nổi tiếng “Văn minh Việt Nam” xuất bản năm 1944, tác giả Nguyễn Văn Huyên đã viết: “Người nông dân Việt Nam rất thích nổi bật trước mắt kẻ khác, và thích nên danh nên giá”. Hơn nửa thế kỷ sau, điều Nguyễn Văn Huyên viết không còn chỉ đúng với người nông dân mà đúng với hầu hết người Việt Nam. Có điều, cái để nhiều người Việt tỏ ra “nổi bật trước mắt kẻ khác” lại chẳng có gì hay ho, đó là cách gây ồn ào mọi lúc mọi nơi, từ nói chuyện riêng trong lớp học, nhỏ to trong hội nghị, hội thảo hay hô hét trong quán nhậu… Sự ồn ào này với phần đông người Việt có thể là bình thường, nhưng trong con mắt người nước ngoài thì nó gây cảm giác khó chịu và khiến chúng ta ít nhiều trở nên xấu xí, lố bịch.

Một thói quen xấu xí nữa của người Việt nơi công cộng là chen lấn, xô đẩy. Có người bảo rằng, người Việt chỉ xếp hàng khi bị bắt buộc. Điều này hoàn toàn đúng bởi ở những nơi không có quy định xếp hàng, hoặc có quy định nhưng không có lực lượng kiểm soát, người Việt vẫn “mạnh ai nấy chen”. Hình ảnh này ta có thể thấy ở hầu hết các nơi, từ trường học, bệnh viện, bến xe, nhà ga, đặc biệt là các lễ hội như lễ khai ấn đền Trần, lễ hội Đền Hùng… Ai cũng muốn chọn cho mình một chỗ đứng, chỗ ngồi tốt hơn người khác; ai cũng muốn việc mình cần được giải quyết nhanh hơn người khác nên họ mặc nhiên chen lấn, xô đẩy. Đáng buồn là giải thích cho việc làm thiếu văn hóa này, nhiều người cho rằng “tại thấy ai cũng thế”.

Vì đâu người Việt lại có những thói quen xấu xí nơi công cộng như vậy? Trả lời câu hỏi này cho thấu đáo là một điều không hề dễ dàng. Nhưng theo cá nhân tôi, nguyên nhân đầu tiên là bởi người Việt vẫn chịu sự chi phối của cái gọi là “tâm lý đám đông”, nghĩa là thấy người ta làm được thì mình cũng làm được, không cần phải bận tâm cân nhắc điều đó là đúng-sai, hay-dở. Bên cạnh đó, nói theo cách của nhà văn Tạ Duy Anh trong một bài viết ngay sau vụ hôi bia ở Đồng Nai cuối năm 2013, những thói quen này hình thành là bởi nhiều người không có cảm giác “về sự xấu hổ”. Tạ Duy Anh cho rằng, “cảm giác này mang tính di truyền văn hóa, nhưng phần nhiều là do giáo dục”.

Những thói quen xấu xí của người Việt nêu trên không phải bây giờ mới được chỉ ra mà đã được nhắc đến từ lâu. Vậy tại sao nó vẫn tồn tại, vẫn diễn ra hàng ngày và chưa có dấu hiệu chấm dứt? Phải chăng là vì, như nhà văn Tạ Duy Anh viết, chúng ta còn chưa “giáo dục cho con em mình về những việc làm đáng xấu hổ mà một người có văn hóa, một công dân chân chính không được phép nhúng tay vào”?

Lê Hà

Có thể bạn quan tâm

Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

(GLO)- Với đặc thù làm việc trong sự cô đơn, tĩnh lặng, nhiều kỹ thuật viên (KTV) có kinh nghiệm tại một số phòng thu trên địa bàn TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang âm thầm đứng sau những bản thu chất lượng của các ca sĩ chuyên và không chuyên, chắp cánh cho đam mê âm nhạc.

Chuyện về những nhà báo không chuyên

Chuyện về những nhà báo không chuyên

(GLO)- Dù chưa được đào tạo chuyên ngành báo chí, nhưng bằng nhiệt huyết, nhiều cộng tác viên của Báo Gia Lai vẫn luôn nuôi dưỡng niềm đam mê với nghề báo, cần mẫn ghi lại từng khoảnh khắc đời sống ở cơ sở trở thành cánh tay nối dài của tòa soạn trong việc lan tỏa thông tin, kết nối cộng đồng.

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy tròn một thế kỷ của nền báo chí cách mạng Việt Nam, cái tên Thanh Niên luôn mang trên mình một sứ mệnh thiêng liêng; luôn khát khao, ước vọng đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường phát triển.

Vui buồn phóng viên cơ sở

Vui buồn phóng viên cơ sở

(GLO)- Với đội ngũ phóng viên ở cơ sở-những người đang công tác tại các trung tâm văn hóa-thông tin và thể thao (VH-TT-TT), việc vừa khai thác thông tin, chụp ảnh, quay phim, viết tin bài, dựng hình, đọc phát thanh... là chuyện thường ngày.

Độc đáo bộ tem thông tin liên lạc - xưa và nay

Độc đáo bộ tem thông tin liên lạc - xưa và nay

Thông tin liên lạc xưa và nay - Bộ tem như tái hiện quá trình phát triển của ngành viễn thông và báo chí, đưa chúng ta quay trở về những ký ức từ thưở sơ khai với con tem đầu tiên dán trên bức thư tay gói giấy cho đến các hình thức liên lạc, các loại hình báo chí hiện đại như ngày nay.

“Tiếp nối truyền thống 100 năm với tinh thần đổi mới, dấn thân và trách nhiệm”

“Tiếp nối truyền thống 100 năm với tinh thần đổi mới, dấn thân và trách nhiệm”

(GLO)- Đó là chỉ đạo của đồng chí Hồ Văn Niên-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh tại hội nghị “Gặp mặt, biểu dương người làm báo tiêu biểu” và trao Giải Báo chí tỉnh Gia Lai lần thứ XIV diễn ra vào chiều 17-6 tại Hội trường 2-9 (TP. Pleiku).

100 năm đồng hành cùng dân tộc

100 năm đồng hành cùng dân tộc

(GLO)- Chúng ta tự hào đã có một nền Báo chí cách mạng với thế hệ những nhà báo-chiến sĩ vừa cầm bút, vừa cầm súng ở tuyến đầu, sẵn sàng hy sinh cho Tổ quốc, với hơn 500 nhà báo là liệt sĩ, nhiều nhà báo mang thương tật suốt đời nhưng vẫn không ngừng lao động, cống hiến cho đất nước, Nhân dân.

Báo chí trong thời đại AI

Báo chí trong thời đại AI

(GLO)- Sẽ không quá khi nói rằng, chúng ta đang ngày ngày hít thở trong bầu không khí “số”. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ nói chung và trí tuệ nhân tạo (AI) đang đưa các ngành nghề vào cuộc chạy đua để không bị tụt hậu. Báo chí càng không ngoại lệ.

 Siu Thu - “Giọng đọc không tuổi”

Siu Thu - “Giọng đọc không tuổi”

(GLO)- Phát thanh viên là người góp phần làm nên chiều sâu cảm xúc cho khán thính giả. Có những giọng đọc qua năm tháng đã trở thành ký ức trong lòng người nghe. Trong số đó, biên dịch viên, phát thanh viên tiếng Bahnar Siu Thu của Báo Gia Lai được ví là “giọng đọc không tuổi”.

null