Nhà văn Lê Văn Thảo trong lòng đồng nghiệp

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Nhân kỷ niệm 5 tháng nhà văn Lê Văn Thảo vĩnh viễn ra đi, Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức tưởng niệm và giới thiệu tập sách “Nhà văn Lê Văn Thảo trong lòng đồng nghiệp”, với sự tham dự của nhiều văn nghệ sĩ và bạn đọc quý mến tác giả “Ông cá hô”.

Thủ bút và những bức ảnh cuối cùng

Nhà văn Lê Văn Thảo tên thật là Dương Ngọc Huy, sinh ngày 1-10-1939 tại Sài Gòn nhưng giấy khai sinh đề ở quê nội là huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An. Cha đi kháng chiến rồi tập kết ra Bắc, thuở nhỏ ông và các em theo mẹ về quê ngoại An Giang sinh sống, sau đó quay lên học Khoa Toán-Đại học Khoa học Sài Gòn. Từ năm 1962, ông thoát ly vào chiến khu chống Mỹ, bắt đầu viết văn từ năm 1965. Ông nguyên là Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khóa 7 (2005-2010), Chủ tịch Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh khóa 4 và 5 (2000-2010).

 

Nhà văn Lê Văn Thảo. Ảnh: P.H
Nhà văn Lê Văn Thảo. Ảnh: P.H

Nhà văn Lê Văn Thảo là tác giả của nhiều tác phẩm đã xuất bản, tiêu biểu như các tập truyện ngắn: Con mèo, Chuyện nhỏ tình yêu, Ông cá hô, Lên núi thả mây; về tiểu thuyết: Con đường xuyên rừng, Một ngày và một đời, Cơn giông, Sóng nước Vàm Nao, Những năm tháng nhọc nhằn… Ông cũng được nhận Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1998 và 2003, Giải thưởng ASEAN năm 2006, Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2007, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2012.

Tôi nhớ vào ngày 11-10-2016, một ngày trước khi bay ra giàn khoan dầu khí làm việc, kỹ sư điện-nhà văn trẻ Trương Anh Quốc cùng tôi đến thăm nhà văn Lê Văn Thảo. Mặc dù sức đã rất yếu nhưng nhà văn Lê Văn Thảo vẫn nằm chuyện trò chậm rãi không ngừng. Ông nhớ lại những kỷ niệm thời trẻ ở phố và trong rừng, những bóng hồng thoáng qua đời mình và những chuyến đi vui tươi cùng bạn viết trẻ.

Sợ nhà văn Lê Văn Thảo mệt, mấy lần chúng tôi xin phép về nhưng ông vẫn không dứt chuyện. Muốn lưu giữ thủ bút của ông, tôi đề nghị ông ký tặng tôi mấy quyển sách, trong đó có cuốn tặng cho Tiến sĩ Cao Thị Hồng ở Đại học Thái Nguyên để chị hướng dẫn sinh viên làm luận văn về truyện của Lê Văn Thảo. Ông cẩn thận kê lên gối ghi và ký với nét bút vẫn còn mạnh. Tôi đặc biệt thích thú với tập truyện ngắn Ông cá hô, bản in năm 1995 do Nhà Xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. Tôi đề nghị tất cả bạn văn có mặt cùng ký vào làm kỷ niệm.

Nhà văn Lê Văn Thảo từng là giám khảo chấm giải nhất cuộc thi Văn học tuổi 20 cho Trương Anh Quốc, khuyến khích anh sáng tác và ủng hộ gia nhập hội nghề nghiệp. Nhà văn trẻ Trương Anh Quốc mê chụp ảnh bộ về các nhà văn lão thành để lưu giữ, nhưng riêng nhà văn Lê Văn Thảo thì anh chưa có cơ hội. Lần này anh mang máy ảnh theo quyết tâm chụp bằng được.

Tiếc rằng sắc diện của nhà văn Lê Văn Thảo không còn tốt. Dù vậy, thủ bút và những bức ảnh chụp với nhau hôm ấy vô tình trở thành quý giá và có lẽ cũng là những hình ảnh sau cùng của nhà văn Lê Văn Thảo lưu lại trên cõi đời, bởi không lâu sau ông đã vĩnh viễn ra đi sau một cơn hôn mê.

Lên núi đọc thơ và nghĩa tình với bạn văn trẻ

Không phải “lên núi thả mây” như tên một tập truyện ngắn gần đây của nhà văn Lê Văn Thảo, mà là ông lên núi đọc thơ thực sự. Viết văn nhưng thi thoảng ông cũng làm thơ. Biết rõ thơ là sở đoản, làm cho vui, nhưng ông vẫn luôn có cảm hứng với “nàng thơ” khi vui thú với bạn bè. Cách đây vài năm, nhà văn Lê Văn Thảo cùng chúng tôi về tỉnh Phú Yên dự đêm thơ Nguyên tiêu núi Nhạn và đọc một bài thơ xúc động do ông sáng tác dưới ánh trăng rằm tháp cổ.

Một lần khác, vào giáp Tết Nguyên đán năm 2010, nhà văn Lê Văn Thảo gọi điện ra Phú Yên nhờ tôi viết kịch bản và đạo diễn chương trình thơ trẻ trong Ngày Thơ Việt Nam diễn ra tại Nhà hát thành phố, hướng tới đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội. Suốt cái Tết Nguyên đán năm ấy hầu như tôi chẳng được yên. Vì tầm quan trọng của chương trình nên kịch bản không chỉ nhà văn Lê Văn Thảo thông qua mà còn phải được nhà thơ Hữu Thỉnh-Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đọc duyệt. Dù hơi cực nhưng Ngày Thơ Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh chào mừng kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội khá vui và chu toàn. Đặc biệt, chương trình thơ trẻ đã tạo thêm động lực hoặc trình làng khá nhiều gương mặt mới mà đến nay đã dần quen thuộc trong đời sống thi ca.

Những lần trò chuyện với chúng tôi, ông tỏ ra rất vui mừng trước sự trưởng thành nhanh chóng của các nhà văn trẻ. Trong những chuyến đi hay hội ngộ hàn huyên với nhau, hai nhà văn trẻ Tiến Đạt và Trần Nhã Thụy  luôn gắn bó mật thiết với nhà văn Lê Văn Thảo. Cuối tháng 4-2016, tôi cùng Trần Nhã Thụy đã đến thăm và ngồi trò chuyện với ông khá khuya. Biết quỹ thời gian dành cho mình còn ít, ông thổ lộ nhiều điều chân thành như người anh đối với em, người cha đối với con.

Bằng tài năng, nhân cách và trải nghiệm phong phú, nhà văn Lê Văn Thảo không chỉ để lại một di sản văn học tương đối đồ sộ mà còn để lại một tấm gương lao động sáng tạo không biết mệt mỏi, trong đó có sự nâng niu thầm lặng đối với các bạn viết trẻ!

Phan Hoàng

Có thể bạn quan tâm

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

(GLO)- Phố núi Pleiku (tỉnh Gia Lai) hơn nửa thế kỷ trước có gì thú vị? Triển lãm ảnh “Ký ức Pleiku” diễn ra tại Bảo tàng tỉnh từ ngày 24-1 đến 21-2 đưa người xem bước vào chuyến du hành trở về Pleiku xưa, thêm cơ sở so sánh với sự phát triển không ngừng của đô thị trung tâm khu vực Bắc Tây Nguyên.

Cỏ xanh về phía cũ

Cỏ xanh về phía cũ

(GLO)- Bài thơ “Cỏ xanh về phía cũ” của Vân Phi như một bức tranh ký ức trầm lắng về mái ấm gia đình, nơi thời gian dường như lặng lẽ quay trở lại qua những hình ảnh quen thuộc, giản dị thấm đượm tình cảm và ký ức sâu sắc khiến người ta thổn thức.

Người gùi hơ’mon về đâu

Người gùi hơ’mon về đâu

(GLO)- Bài thơ Người gùi hơ’mon về đâu của Vân Phi mở ra không gian đẫm hơi men rượu cần, tiếng hát lẫn trong gió khuya và những ký ức chảy trôi theo thời gian, mơ hồ giữa hiện thực và quá khứ. Tất cả như gợi lên sự tiếc nuối, khắc khoải về một giá trị của truyền thống đang dần phai nhạt.

Nhịp xoang

Nhịp xoang

(GLO)- Bài thơ "Nhịp xoang" của Nguyễn Đình Phê mang đậm hơi thở văn hóa Tây Nguyên, tái hiện không khí lễ hội cồng chiêng rộn ràng, nơi con người hòa cùng thiên nhiên và thần linh. Bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp văn hóa mà còn truyền tải tinh thần đoàn kết, gắn bó bền chặt.

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

(GLO)- Bài thơ "Lời hẹn" của Sơn Trần không chỉ mô tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là những hẹn ước, kỳ vọng về sự trở về, đoàn tụ, gắn kết. Hình ảnh trong thơ vừa thực tế, vừa thi vị, mang đến cho người đọc cảm nhận ấm áp về tình yêu quê hương, về sự đổi thay tươi đẹp của đất trời vào xuân.

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

(GLO)- "Xuân dậy thì" của tác giả Vân Phi mang đến những xúc cảm thanh tân về mùa xuân và tình yêu, đưa chúng ta vào không gian tràn đầy sức sống của một buổi sáng quê hương. Mùa xuân được nhen lên trên từng chồi non lộc biếc, và mùa xuân cũng bắt đầu khi tình yêu có những hồi đáp ngọt ngào...

Nụ cười Tây Nguyên

Nụ cười Tây Nguyên

(GLO)- Đi tìm nụ cười Tây Nguyên chính là tìm đến cái đẹp nguyên sơ. Nó ẩn sâu trong đôi mắt, nó hé nhìn qua đôi tay trong vũ điệu, nó giấu mình sau chiếc gùi đầy ắp lúa, bắp và nó cũng chân tình, e ấp khi nói lời thương. Nụ cười ấy hồn hậu, sâu lắng và tự nhiên như núi rừng, sông suối.

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

(GLO)- Bài thơ "Khảo cổ An Khê" như một cách "phượt" về quá khứ, về những dấu tích cổ xưa của Nguyễn Thanh Mừng. Để rồi, ở đó, tác giả lại tự "khảo cổ chính mình", khát khao tìm lại những giá trị thuần khiết, giản dị của con người và văn hóa dân tộc.

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

(GLO)- Bài thơ “Đừng buồn nhé, em!” của Nguyễn Đức Nam phản ánh một thông điệp sâu sắc về thời gian, sự thay đổi và sự chấp nhận trong cuộc sống. Tác giả dùng hình ảnh dòng sông để minh họa cho những chu kỳ trong đời người và những thăng trầm mà mỗi người phải trải qua.

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

(GLO)- Mùa xuân không chỉ đơn thuần là thời gian mà còn là biểu tượng của sự tái sinh, của tình yêu thương, sự đoàn tụ và những ước nguyện hạnh phúc. Đó cũng chính là thông điệp mà tác giả Lê Vi Thủy gửi gắm đầy nhẹ nhàng, tinh tế trong bài thơ "Mùa em". Mời các bạn cùng đọc.

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

(GLO)- Bài thơ "Gọi xuân" của tác giả Nguyễn Ngọc Hưng mang đậm không khí của mùa đông, song cũng là lời mời gọi, khắc khoải của mùa xuân. Từng câu thơ như một niềm khát khao về sự thay đổi, hồi sinh và tươi mới...

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

(GLO)- Mùa xuân vừa đến, cho ta cái cớ để nhìn lại chặng đường dài mình đã đi qua. Thêm một tuổi là thêm nhiều những hạnh ngộ và chia ly, nguyện ước và mong chờ. Nhưng chừng nào còn tha thiết với đời là ta còn “tuổi ngọc”. Bài thơ của tác giả Lữ Hồng dưới đây như thay lời muốn nói...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

(GLO)- Bài thơ "Quê ngoại" của Nguyễn Ngọc Hạnh không chỉ là lời tỏ bày tình cảm quê hương mà còn là một thông điệp sâu sắc về sự gắn bó với cội nguồn. Quê hương dù có xa hay gần, luôn là một phần không thể thiếu trong cuộc đời mỗi người, là điểm tựa để chúng ta tìm về trong những lúc lạc lõng nhất.

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

(GLO)- "Hoa vô thường" của Lê Từ Hiển mang đậm dấu ấn của sự chiêm nghiệm về cuộc đời, sự vô thường của thời gian qua những biến chuyển của thiên nhiên. Mỗi câu thơ như một khoảnh khắc dịu dàng, mà ở đó, tác giả lặng lẽ nhìn nhận và đón nhận mọi biến động của đời sống...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

(GLO)- Với "Giếng xưa", tác giả Nguyễn Ngọc Hạnh đã khắc họa bức tranh đầy khắc khoải, suy tư về cuộc đời. Khi thời gian lặng lẽ trôi qua, mỗi hình ảnh đều như một lời tâm sự rất riêng tư nhưng cũng thật gần gũi và đầy cảm xúc.

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

(GLO)- Nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, con người phố núi Pleiku, UBND thành phố phối hợp với Báo Gia Lai tổ chức Cuộc thi viết về chủ đề “Pleiku-Khát vọng vươn lên” năm 2025 trên các ấn phẩm của Báo Gia Lai. Ban tổ chức bắt đầu nhận bài từ ngày 20-1.