Lên rừng, xuống biển mưu sinh - Kỳ 1: Ngọt bùi và đớn đau từ biển cả

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Nhiều người giàu lên từ biển, nhưng cũng có người sạt nghiệp, tan cửa nát nhà vì biển. Đau đớn hơn, có người mãi mãi nằm lại giữa biển khơi khiến bao người mẹ, người vợ… không cầm được nước mắt.

MỖI NĂM VỀ NHÀ VÀI LẦN

Sớm mai, ông Lê Văn Nồng (43 tuổi, ở P.Phổ Thạnh, TX.Đức Phổ, Quảng Ngãi) lái ghe lướt sóng ra biển. Đến nơi đã định, ông neo ghe rồi nổ máy bơm dưỡng khí và cẩn thận kiểm tra dụng cụ mang theo bên mình. Ông ngậm ống dưỡng khí, đeo kính lặn và rời ghe. Ghềnh đá nơi đáy biển hiện ra trong mắt. Đá lớn nhỏ xếp chồng lên nhau như núi non trên cạn. Đá tạo thành hang hốc cho cá, tôm, cua, ốc, bạch tuộc... trú ngụ, lượn lờ tìm kiếm thức ăn.

Ngư dân P.Phổ Thạnh hành nghề lưới vây rút trên biển. Ảnh: Trang Thy
Ngư dân P.Phổ Thạnh hành nghề lưới vây rút trên biển. Ảnh: Trang Thy

Nhiều ghềnh đá lớn với lòng hang rộng và sâu hoắm khiến người yếu vía e sợ. Thế nhưng ông Nồng vô cùng thích thú khi gặp hang như thế, bởi nơi ấy thường có cá to săn mồi. Ông cẩn thận kiểm tra súng bắn tên sắt mang theo bên mình. Khi phát hiện con mồi, ông liền giương súng ngắm chuẩn rồi lẫy cò.

"Khu vực biển Mỹ Á (P.Phổ Quang, TX.Đức Phổ) có nhiều ghềnh đá lớn lắm, hang hốc nhiều và rộng. Có những hang rộng như nhà lầu, có nhiều cá lớn, mỗi con nặng hàng chục cân. Bắt được cá như thế sướng lắm...", ông Nồng tâm sự.

Vừa về bờ sau chuyến đánh bắt dài ngày trên biển, ngư dân Huỳnh Hiếu (ở P.Phổ Thạnh) hồ hởi chuyện trò với bạn bè. Sau hơn 2 tháng đi bạn (làm thuê) trên tàu cá khai thác hải sản vùng biển phía bắc, ông Hiếu nhận được gần 100 triệu đồng. Nhiều năm theo nghề đánh bắt hải sản, ông Hiếu cùng nhiều ngư dân khác đi khắp các vùng biển của Tổ quốc, từ ngư trường phía nam cho đến phía bắc, rồi Hoàng Sa, Trường Sa…

Tàu cá của ngư dân P.Phổ Thạnh, TX.Đức Phổ, Quảng Ngãi hoạt động trên biển. Ảnh: Trang Thy
Tàu cá của ngư dân P.Phổ Thạnh, TX.Đức Phổ, Quảng Ngãi hoạt động trên biển. Ảnh: Trang Thy

Ông cùng bạn chài cặm cụi làm việc trên boong tàu, bất chấp mưa gió hay trưa nắng rát da. Sau khi kéo lưới, mọi người vội vã phân loại và đưa hải sản vào hầm chứa ướp lạnh bất kể đêm ngày. Giấc ngủ của họ chập chờn trên sóng nước giữa biển cả bao la.

Khi hải sản đánh bắt được nhiều, chủ tàu gửi cho tàu cùng tổ đội đoàn kết chuyển vào bờ để bán và mua thực phẩm trở ra biển. Họ lần lượt thay phiên nhau vào bờ - ra biển như thế để giảm chi phí giữa thời buổi khó khăn. "Chúng tôi ở trên biển chứ ít khi vào bờ. Nếu có vào thì cũng trở ra biển chứ không về nhà vì ở xa quê. Mỗi năm về một vài lần thôi...", ông Hiếu thổ lộ.

ĐỚN ĐAU KHÔN CÙNG

Sắp bước sang tuổi 60, ông Võ Lệ (ở tổ dân phố Thạnh Đức 2, P.Phổ Thạnh) nếm trải bao ngọt bùi lẫn đớn đau từ biển cả. 17 tuổi, ông rời mái trường lên tàu cá do người anh cả điều khiển, lênh đênh sóng nước mưu sinh. Tàu cá vỏ gỗ với chiều dài hơn 12 m, hành nghề lưới rê của gia đình ông lúc bấy giờ có giá trị khá lớn. Chiều phai nắng, ông cùng anh trai và 5 ngư dân lên tàu xuất bến, ra cách bờ chừng 7 hải lý thì cùng nhau buông lưới.

Ngư dân Lê Văn Nồng cùng một số dụng cụ lặn biển. Ảnh: Trang Thy
Ngư dân Lê Văn Nồng cùng một số dụng cụ lặn biển. Ảnh: Trang Thy

Khi lưới được kéo lên sàn tàu, cá thu, cá ngừ với trọng lượng từ 1 kg trở lên giãy đành đạch. Mọi người vội gỡ cá ra khỏi lưới rồi cho vào dụng cụ bảo quản. Tàu quay mũi vào bờ khi bình minh ló dạng. Sớm tinh mơ, trên bến dưới thuyền rộn ràng tiếng nói cười, ngã giá bán mua. Từng giỏ cá tươi được ông Lệ và bạn chài chuyển lên bờ bán cho thương lái. "Lúc đó, giá cá thấp nhưng đánh bắt được nhiều nên cuộc sống thoải mái", ông Lệ nói.

Sau nhiều năm tích cóp, ông Lệ cùng anh trai hùn vốn sắm tàu cá và ngư cụ hành nghề lưới vây rút. Biển cả cho cá tôm để ông cùng bạn chài nuôi sống gia đình. Rồi ông bán tàu để mua chiếc khác, chuyển sang hành nghề giã cào với hy vọng cuộc sống khá hơn.

Năm 2015, ông Lệ và con trai đầu tư 2,8 tỉ đồng mua đôi tàu với chiều dài mỗi chiếc gần 20 m rồi cải hoán, nâng tổng công suất lên 900 CV để vươn khơi đánh bắt dài ngày trên biển. Trong đó, vốn vay ngân hàng 2 tỉ đồng. Hải sản ngày càng cạn kiệt nên nhiều chuyến ra khơi lỗ vốn, cuộc sống khó khăn dần.

Ông Võ Lệ bên bàn thờ con trai bị nạn khi mưu sinh trên biển. Ảnh: Trang Thy
Ông Võ Lệ bên bàn thờ con trai bị nạn khi mưu sinh trên biển. Ảnh: Trang Thy

Giữa năm 2019, chiếc tàu lớn chở hầu hết ngư cụ bị chìm trên biển. Ông Lệ rao bán tàu nhỏ để trả bớt nợ nhưng không có người mua. Ngân hàng giữ tàu, tháo rời từng bộ phận để bán nhưng chỉ được 90 triệu đồng.

"Cha con tôi mua bảo hiểm tàu cá nhưng do có thiếu sót trong việc cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật tàu cá và giấy phép khai thác thủy sản nên công ty bảo hiểm từ chối bồi thường. Tôi làm đơn gửi tòa án nhưng chưa giải quyết dứt điểm...", ông Lệ nói.

Tháng 8.2024, ông Lệ chết lặng khi nhận tin con trai Võ Thái Sinh mất tích giữa sóng nước. Tàu cá chở Sinh và 11 ngư dân bị tàu hàng đâm chìm trên vùng biển phía bắc, 8 người được cứu vớt, Sinh cùng 3 bạn chài khác bị sóng nhấn chìm. Vợ ông là bà Thái Thị Tiến ngã ra bất tỉnh. Sau nhiều ngày tìm kiếm không phát hiện tung tích, gia đình xây mộ gió cho anh Sinh theo phong tục bao đời truyền lại.

Nỗi đau còn chưa nguôi thì tai họa lại ập đến gần 3 tháng sau đó. Con trai nhỏ của ông là Võ Thái Thạch bị sóng nhấn chìm khi đang mưu sinh trên biển sáng 23.11.2024. Tàu đánh bắt cách bờ chừng 500 m thì bị sóng nhấn chìm, 4 ngư dân chới với giữa cơn cuồng nộ của biển. Người dân ngồi trên bờ câu cá bơi ra cứu được 3 ngư dân, còn Thạch chìm vào lòng biển.

Nhận tin dữ, bà Tiến mê man rồi buông tiếng khóc mỗi khi hồi tỉnh. Ông Lệ như người mất hồn, cuốc bộ dọc theo bờ biển, thắp nhang khấn vái cầu mong con thoát nạn. Dân làng dìu ông về nhà trong nỗi xót xa. Hôm sau, lực lượng cứu nạn phát hiện thi thể Thạch dạt vào bờ.

"Ở đây có người làm giàu từ biển và cũng có người sạt nghiệp vì biển, có người chết khi mưu sinh trên biển… Nhưng gia đình ông Lệ mất mát quá lớn, mất 2 con trai, tàu cá bị chìm, nhà cửa thế chấp vay vốn cũng bị ngân hàng kê biên để bán thu hồi nợ. Cuộc sống hết sức khó khăn...", ông Võ Ngọc Duyên, Tổ trưởng tổ dân phố Thạnh Đức 2, chia sẻ... (còn tiếp)

Theo Trang Thy (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

(GLO)- Trong kháng chiến chống Mỹ, xã Ia Dơk (tỉnh Gia Lai) là căn cứ cách mạng quan trọng, đồng thời cũng là nơi hứng chịu nhiều đau thương, mất mát. Những cánh đồng từng bị bom cày xới, những mái nhà bình yên hóa tro tàn, bao số phận người dân vô tội bị giặc sát hại.

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

(GLO)- Gần 40 năm gắn bó với rừng, ông Nguyễn Văn Chín-Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra (xã Hra, tỉnh Gia Lai) được biết đến như vị “thủ lĩnh giữ rừng” đặc biệt: từ việc biến lâm tặc thành người giữ rừng đến phủ xanh vùng đất cằn cỗi nơi “cổng trời” Mang Yang.

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

(GLO)- Hàng trăm năm qua, những gốc đa lặng lẽ vươn mình trong rừng già Kon Ka Kinh, thấm đủ chuyện nhân sinh để hóa thành "chứng nhân" của đại ngàn. Quần thể đa cổ thụ không chỉ tạo nên cảnh quan kỳ vĩ, mà còn trở thành di sản tinh thần gắn bó với bao thế hệ cư dân sống dựa vào rừng.

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

(GLO)- Cuộc trò chuyện với hai nhân chứng sống - ông Hoàng Văn Tuyển và bà Huỳnh Thị Kim Xuyên đã đưa chúng ta trở lại những năm tháng kháng chiến đầy gian khổ, nơi tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến đã viết nên những trang đời đáng nhớ.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Vào rừng... chờ ươi bay

Vào rừng... chờ ươi bay

Sau 4 năm, khi những cánh rừng già miền núi TP.Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chuyển mình vào mùa ươi chín, hàng ngàn người dân lại có một cuộc 'di cư' tạm thời vào rừng sâu chờ 'lộc trời' rơi xuống để nhặt.

null