Hoàng hôn đâu phải để lụi tàn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Đôi khi, lòng hay tự hỏi: hoàng hôn dành cho ai, cho người trẻ hay tuổi già? Có phải, hoàng hôn ẩn dụ cho những gì đang gói ghém đi về miền xa cuối? Nó bầu bạn với cô đơn và gợi nhắc cái lụi tàn.

Ai thường hay ngẫm ngợi dưới bóng chiều hôm? Tôi tin đó là miền không gian tâm trạng đặc biệt quen thuộc với những người đã đi qua xốc nổi, ngây thơ cuộc đời, chẳng còn trẻ mọn để vô tư sớm tối, cũng không quá già để thấu suốt và bình thản trước tất cả mọi đổi thay. Lưng chừng đời phải chăng là lúc ta muốn ngồi xuống nghỉ ngơi một chút, lặng ngắm bóng chiều dần buông.

Bình minh reo trong tiếng nước sôi và thong thả phả vào hương trà sớm mai. Điềm nhiên và an tĩnh, bình minh thân thuộc với người già. Như thể, thức dậy cùng tinh sương, ngày sẽ dài hơn, đời sẽ rộng hơn và đường đến hoàng hôn cũng dềnh dàng, đủng đỉnh? Mỗi sáng, tiếng lách cách pha trà nhẹ nhàng của cha, tiếng nước tưới cây đều đặn quen thuộc bên hiên nhà, sẽ sàng đánh thức tôi. Còn tôi thì vội vàng lao vào ngày mới mà quên đi bao lâu rồi một ngày ngắn ngủi phải bắt đầu chậm lại từ đâu?

Hết vòng ngược xuôi tan tầm, buổi chiều cũng bắt đầu lặng rơi. Cuộc sống trả ta về với nhịp điệu vốn có. Trong buông chùng gió, ngập ngừng mây và phân vân cánh chim trời, ta được sống theo nhịp thong thả của riêng mình. Vũ trụ chẳng phải quá ưu ái khi ban cho hoàng hôn vẻ đẹp mê động, đắm đuối lòng người. Chả trách, thi sĩ Xuân Diệu đã khéo léo mượn không gian diễm lệ của “chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên” để “hiệp vần” hai tâm hồn còn bao ngại ngùng dín gió. Còn Huy Cận mượn cánh chim cô lẻ trong bóng chiều hùng vĩ để thỏa nỗi “lòng quê”.

Ảnh minh họa: Minh Châu

Ảnh minh họa: Minh Châu

Dù yêu hay giận, dù buồn hay vui, người ta vẫn cần một khoảng lặng để thấm thía cảm giác… trọn vẹn. Buồn trọn lòng, vui trọn cuộc. Không biết có bao nhiêu câu ca dao gọi tên nỗi buồn tạc vào hoàng hôn, nhuộm lòng người thấm đẫm chiều hoang: “Chiều chiều chim vịt kêu chiều/Bâng khuâng nhớ bạn chín chiều ruột đau”; “Chiều chiều ra đứng ngõ sau/Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều”.

Cô đơn, xa vắng, hoang hoải quện chặt bóng chiều để thấy cái đẹp và nỗi sầu soi thấu vào nhau. Lộng lẫy, đắm say, cuống quýt. Hoàng hôn giống như ai đó đã ví là “nụ hôn rực rỡ cuối cùng” mà mặt trời dành cho vạn vật trước khi ẩn vào màn đêm.

Bình minh bừng thức, mặt trời từ từ nhô lên, chiếu quét một quầng sáng tinh khôi hắt ngược lên nền trời, dù mặt đất, chân mây hay bóng nước đều lộng soi vào lòng niềm hân hoan khó tả. Hoàng hôn, ở chiều không gian và nỗi niềm ngược lại, từ trên cao giáng xuống và giăng mắc một màn bảng lảng khói sương, và “nắng hiền lành như một màu lụa cũ” (Chế Lan Viên).

Ánh hồi quang chói gắt thoáng chốc trả về cho lịm tàn mênh mông. Cô liêu và tịch tĩnh, hoàng hôn gọi tên nỗi buồn, êm đềm và man mác. Cái giá của nó là bình yên và sự tự do của tâm trí. Dẫu tự do ấy có thể đưa đến nỗi cô đơn rợn ngợp trong tâm hồn. Có phải vì thế không mà hoàng hôn mê hoặc lòng người?

Tôi không sao quên được những chiều hè rực rỡ đọng ngần trong ký ức và cả những giấc mơ. Đó là những khi nắng lấp lóa con kênh trong xanh nho nhỏ, bóng mây nhẩn nha dùng dằng như chiều lòng trẻ con thèm nghịch nước. Cái nắng hun bức giữa lòng thành phố chợt dịu dàng mềm mại. Và niềm cô đơn của kẻ xa quê giữa chiều phồn hoa chợt vụn vỡ, vơi phai trong tiếng cười giòn tan thơ trẻ.

Hoàng hôn cho ta những phút giây êm đềm, cái ngưng trệ của chiều tà dễ khiến giác quan của con người nhạy bén hơn, nghe rõ những ấm, lạnh tâm tư lòng mình đang gõ nhịp cùng thời gian. Những hoàng hôn cũ sẽ trôi xa vào dòng sông ký ức, nhưng bất cứ lúc nào cũng có thể thức dậy sống động khi ta ngồi lại ngắm… hoàng hôn. Lạ thay, ký ức ấy làm tâm hồn ta không héo mòn, cũ kỹ mà luôn tươi rói.

Ai đã từng đắm chìm trong chiều tím bến sông, ai đã từng thấy hùng vĩ mặt đất chân mây chia đôi một đường đỏ ối, thấy cái bạt ngàn mênh mang của bầu trời nhuộm màu hồng tía chấp chới cánh chim, mà lòng không rộn lên nỗi niềm đồng cảm. “Nhắm mắt chỉ thấy một khung trời tím ngắt/chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất”. Nắng vùn vụt lên, mây vùn vụt trôi, sáng trả ngày vào đêm như cỗ máy thời gian đưa người nhích dần vào sân ga cuối. Hành lý mang theo không có gì ngoài ký ức và niềm yêu. Một trong những bản chất của con người là cô đơn, càng cô đơn càng khao khát kiếm tìm sự tri ngộ.

Như quy luật vận động của sáng, chiều, rồi đêm, ở đó hoàng hôn là phút giây vũ trụ ngập ngừng, chuyển hòa hai trạng thái, ở đó con người thấm thía nỗi cô tịch và khát khao sum vầy, bầu bạn. Ngẫm ra, hạnh phúc đời người không gì sánh bằng hạnh phúc cùng nắm tay đi tới hoàng hôn, cùng tựa vai nhìn ngắm khoảnh khắc bầu trời trút bộ cánh lộng lẫy ban ngày để lặn mình vào đêm.

Hoàng hôn đâu phải để lụi tàn mà tái sinh, biết ơn sự cân bình của đất-trời, ngày-đêm, sáng-tối để thấy lòng mình còn ấm nóng, còn tràn trề năng lượng mỗi sớm mai. Con người, hòa nhịp đời vào nhịp thời gian mà sao cứ mải mốt, cắm cúi chạy, đến lúc nhận ra thì “chiều chưa đi mà màn đêm rơi xuống”, tiếc nuối sao không đôi lần thong thả nán lại cùng hoàng hôn. Đợi chờ để thấy êm đềm những khoảng lặng hoàng hôn đang làm đầy sự sống, dẫu đôi khi giữa mênh mông yên ắng, chợt giật mình nghe cánh chim nào thảng thốt lạc bầy bạt gió kêu sương.

Có thể bạn quan tâm

Lưu bút

Lưu bút

(GLO)- Lưu bút không đơn thuần là một cuốn sổ. Nó là nơi giữ lại cả một khoảng trời tuổi trẻ, nơi từng nét chữ đều mang theo một phần ký ức.

Mùa cá cơm

Mùa cá cơm

(GLO)- Đã mấy bận đến xã Nhơn Lý (TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), tham quan hầu hết thắng cảnh, thưởng thức đủ mọi đặc sản bậc nhất, tôi từng nghĩ mình am tường vùng đất này lắm. Vậy mà, khi lang thang đến bến cá Nhơn Lý, tôi mới nhận ra những gì mình biết chỉ lớp vỏ bên ngoài.

Hương ngọc lan

Hương ngọc lan

(GLO)- Hương ngọc lan là mùi hương thanh khiết nhất mà tôi được biết trong tuổi thơ của mình. Đó là sự dịu ngọt nhẹ nhàng và vô cùng gây thương nhớ cho người lữ khách.

Đọc để hiểu mình

Đọc để hiểu mình

(GLO)- Khi nhìn một người ngồi đọc sách, tôi thường có cảm giác rất bình an. Sự bình an như nguồn năng lượng được truyền đến từ hình ảnh rất đẹp trước mắt.

Cơn mưa ngang qua

Cơn mưa ngang qua

Tiết trời vào sáng sớm khá oi nồng, nhưng bầu trời lại phủ kín một màu mây xám đục chứ không trong trẻo như mọi khi. Rồi bất chợt mưa rào rào mà không có gió, có sấm báo trước.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Mùa hoa hẹn phố

(GLO)- Thỉnh thoảng, bạn bè thời đại học ngẫu hứng gửi vào nhóm Zalo bức ảnh về một loài hoa. Dù không giải thích lời nào nhưng lập tức nhiều phản hồi, nhiều icon xuất hiện.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Món quà của chị Hai

(GLO)- Thời tiểu học, tôi khá biếng nhác việc học. Kết quả học tập của tôi năm nào cũng gần như “đội sổ”, trầy trật hết cách mới không bị lưu ban. Trong khi đó, các anh chị tôi đều học giỏi. Tuy nhiên, đọc cuốn sách 'Vượt đêm dài' của nhà văn Minh Quân do chị Hai tặng đã thay đổi cuộc đời tôi.

 Thơ Lữ Hồng: Bầu trời trở lại

Thơ Lữ Hồng: Bầu trời trở lại

(GLO)- "Bầu trời trở lại" của Lữ Hồng là bài thơ giàu hình ảnh và cảm xúc, gợi lên sự chuyển mình của thiên nhiên, lòng người. Bài thơ là bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ, cũng là một hành trình nội tâm sâu sắc, nơi con người giao hòa với đất trời, với những giấc mơ và niềm tin vào ngày mai.

Xôn xao chợ núi

Xôn xao chợ núi

(GLO)- Chợ núi cũng như bao khu chợ ở nhiều vùng miền khác, là nơi mua bán trao đổi, gặp gỡ chuyện trò. Song, chính sự chân chất, bình dị của những phiên chợ này lại khiến bao người nhớ nhung.

Theo cánh ong bay

Theo cánh ong bay

(GLO)- Giữa một ngày chớm hạ, bầy ong mật ở đâu bất chợt vần vũ trên khóm hoa xuyến chi trước sân nhà, khiến tôi xao động. Bên khóm hoa muốt trắng nhụy vàng dịu dàng có bao đôi cánh mỏng tang, rộn rã bên ngày mới.

Nhớ hội trại ngày ấy

Nhớ hội trại ngày ấy

(GLO)- Cứ mỗi dịp tháng 3, khi thấy học sinh nô nức chuẩn bị cho hội trại, lòng tôi lại xao xuyến nhớ về những ngày áo trắng tung bay trên sân trường đầy nắng với bao ước mơ, hoài bão.

Những bức ảnh cũ

Những bức ảnh cũ

(GLO)- Một hôm, tôi vô tình phát hiện cuốn album cũ nằm lẫn giữa đống giấy tờ trong ngăn tủ quần áo. Tôi cầm lên, có cảm giác như chạm vào từng ký ức xa xôi. Ngày xưa yêu dấu theo những bức ảnh lần lượt quay về.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Bảng lảng mùa sương

(GLO)- Chiếc xe bắt đầu sang số, nhấn ga để vào địa phận đèo dốc. Trước mặt chúng tôi, sương giăng đầy. Sương bao trùm đỉnh núi, bám phủ quanh rừng cây, buông mình lên những vạt cỏ, xóa luôn dấu vết con đường quanh co, khúc khuỷu. Kính xe mờ, mặt người đẫm lạnh.

Minh họa: Huyền Trang

Nẻo về Pleiku

(GLO)- Tôi ngồi gõ những dòng này vào ngày đầu tiên thí điểm mở thông tuyến đường Trần Hưng Đạo đoạn đi qua phía trước Tượng đài Bác Hồ với các dân tộc Tây Nguyên (TP. Pleiku).

Hoa muộn

Hoa muộn

(GLO)- Người xưa yêu chuộng hoa mai, xem mai là loài hoa biểu trưng cho người quân tử, có cốt cách chính trực, phong nhã.

Màu xoan thương nhớ

Màu xoan thương nhớ

(GLO)- Trong những chiều hoa rụng, mẹ nói với bố là mẹ nhớ quê, nhớ cây xoan già bên cạnh cầu ao. Mẹ kể, sau ngày mẹ lấy chồng, ông ngoại đã xẻ hết cây xoan quanh nhà để ngâm dưới ao. Ông bảo phải ngâm trước mới kịp để sau này có gỗ cho bố mẹ làm nhà.

Hương phố, hương đồi

Hương phố, hương đồi

(GLO)- Thường thì khi gắn bó với một nơi quá quen thuộc, chúng ta hay mặc nhiên nghĩ rằng những gì đang hiện diện là hết sức bình thường, chẳng đáng bận tâm. Chỉ đến khi xa vắng mới thấy lòng thật chông chênh, khắc khoải.

Hương cau mùa cũ

Hương cau mùa cũ

(GLO)- Mỗi lần đi ngang qua vườn cau, lòng tôi lại xao động bởi mùi hương thanh khiết mà dịu dàng của những chùm hoa nở rộ. Hương cau không nồng nàn như hoa sữa mà thoảng nhẹ như một ký ức xa xăm, gợi nhớ những mùa cũ đã đi qua trong đời.