Hoàng hôn đâu phải để lụi tàn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Đôi khi, lòng hay tự hỏi: hoàng hôn dành cho ai, cho người trẻ hay tuổi già? Có phải, hoàng hôn ẩn dụ cho những gì đang gói ghém đi về miền xa cuối? Nó bầu bạn với cô đơn và gợi nhắc cái lụi tàn.

Ai thường hay ngẫm ngợi dưới bóng chiều hôm? Tôi tin đó là miền không gian tâm trạng đặc biệt quen thuộc với những người đã đi qua xốc nổi, ngây thơ cuộc đời, chẳng còn trẻ mọn để vô tư sớm tối, cũng không quá già để thấu suốt và bình thản trước tất cả mọi đổi thay. Lưng chừng đời phải chăng là lúc ta muốn ngồi xuống nghỉ ngơi một chút, lặng ngắm bóng chiều dần buông.

Bình minh reo trong tiếng nước sôi và thong thả phả vào hương trà sớm mai. Điềm nhiên và an tĩnh, bình minh thân thuộc với người già. Như thể, thức dậy cùng tinh sương, ngày sẽ dài hơn, đời sẽ rộng hơn và đường đến hoàng hôn cũng dềnh dàng, đủng đỉnh? Mỗi sáng, tiếng lách cách pha trà nhẹ nhàng của cha, tiếng nước tưới cây đều đặn quen thuộc bên hiên nhà, sẽ sàng đánh thức tôi. Còn tôi thì vội vàng lao vào ngày mới mà quên đi bao lâu rồi một ngày ngắn ngủi phải bắt đầu chậm lại từ đâu?

Hết vòng ngược xuôi tan tầm, buổi chiều cũng bắt đầu lặng rơi. Cuộc sống trả ta về với nhịp điệu vốn có. Trong buông chùng gió, ngập ngừng mây và phân vân cánh chim trời, ta được sống theo nhịp thong thả của riêng mình. Vũ trụ chẳng phải quá ưu ái khi ban cho hoàng hôn vẻ đẹp mê động, đắm đuối lòng người. Chả trách, thi sĩ Xuân Diệu đã khéo léo mượn không gian diễm lệ của “chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên” để “hiệp vần” hai tâm hồn còn bao ngại ngùng dín gió. Còn Huy Cận mượn cánh chim cô lẻ trong bóng chiều hùng vĩ để thỏa nỗi “lòng quê”.

Ảnh minh họa: Minh Châu

Ảnh minh họa: Minh Châu

Dù yêu hay giận, dù buồn hay vui, người ta vẫn cần một khoảng lặng để thấm thía cảm giác… trọn vẹn. Buồn trọn lòng, vui trọn cuộc. Không biết có bao nhiêu câu ca dao gọi tên nỗi buồn tạc vào hoàng hôn, nhuộm lòng người thấm đẫm chiều hoang: “Chiều chiều chim vịt kêu chiều/Bâng khuâng nhớ bạn chín chiều ruột đau”; “Chiều chiều ra đứng ngõ sau/Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều”.

Cô đơn, xa vắng, hoang hoải quện chặt bóng chiều để thấy cái đẹp và nỗi sầu soi thấu vào nhau. Lộng lẫy, đắm say, cuống quýt. Hoàng hôn giống như ai đó đã ví là “nụ hôn rực rỡ cuối cùng” mà mặt trời dành cho vạn vật trước khi ẩn vào màn đêm.

Bình minh bừng thức, mặt trời từ từ nhô lên, chiếu quét một quầng sáng tinh khôi hắt ngược lên nền trời, dù mặt đất, chân mây hay bóng nước đều lộng soi vào lòng niềm hân hoan khó tả. Hoàng hôn, ở chiều không gian và nỗi niềm ngược lại, từ trên cao giáng xuống và giăng mắc một màn bảng lảng khói sương, và “nắng hiền lành như một màu lụa cũ” (Chế Lan Viên).

Ánh hồi quang chói gắt thoáng chốc trả về cho lịm tàn mênh mông. Cô liêu và tịch tĩnh, hoàng hôn gọi tên nỗi buồn, êm đềm và man mác. Cái giá của nó là bình yên và sự tự do của tâm trí. Dẫu tự do ấy có thể đưa đến nỗi cô đơn rợn ngợp trong tâm hồn. Có phải vì thế không mà hoàng hôn mê hoặc lòng người?

Tôi không sao quên được những chiều hè rực rỡ đọng ngần trong ký ức và cả những giấc mơ. Đó là những khi nắng lấp lóa con kênh trong xanh nho nhỏ, bóng mây nhẩn nha dùng dằng như chiều lòng trẻ con thèm nghịch nước. Cái nắng hun bức giữa lòng thành phố chợt dịu dàng mềm mại. Và niềm cô đơn của kẻ xa quê giữa chiều phồn hoa chợt vụn vỡ, vơi phai trong tiếng cười giòn tan thơ trẻ.

Hoàng hôn cho ta những phút giây êm đềm, cái ngưng trệ của chiều tà dễ khiến giác quan của con người nhạy bén hơn, nghe rõ những ấm, lạnh tâm tư lòng mình đang gõ nhịp cùng thời gian. Những hoàng hôn cũ sẽ trôi xa vào dòng sông ký ức, nhưng bất cứ lúc nào cũng có thể thức dậy sống động khi ta ngồi lại ngắm… hoàng hôn. Lạ thay, ký ức ấy làm tâm hồn ta không héo mòn, cũ kỹ mà luôn tươi rói.

Ai đã từng đắm chìm trong chiều tím bến sông, ai đã từng thấy hùng vĩ mặt đất chân mây chia đôi một đường đỏ ối, thấy cái bạt ngàn mênh mang của bầu trời nhuộm màu hồng tía chấp chới cánh chim, mà lòng không rộn lên nỗi niềm đồng cảm. “Nhắm mắt chỉ thấy một khung trời tím ngắt/chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất”. Nắng vùn vụt lên, mây vùn vụt trôi, sáng trả ngày vào đêm như cỗ máy thời gian đưa người nhích dần vào sân ga cuối. Hành lý mang theo không có gì ngoài ký ức và niềm yêu. Một trong những bản chất của con người là cô đơn, càng cô đơn càng khao khát kiếm tìm sự tri ngộ.

Như quy luật vận động của sáng, chiều, rồi đêm, ở đó hoàng hôn là phút giây vũ trụ ngập ngừng, chuyển hòa hai trạng thái, ở đó con người thấm thía nỗi cô tịch và khát khao sum vầy, bầu bạn. Ngẫm ra, hạnh phúc đời người không gì sánh bằng hạnh phúc cùng nắm tay đi tới hoàng hôn, cùng tựa vai nhìn ngắm khoảnh khắc bầu trời trút bộ cánh lộng lẫy ban ngày để lặn mình vào đêm.

Hoàng hôn đâu phải để lụi tàn mà tái sinh, biết ơn sự cân bình của đất-trời, ngày-đêm, sáng-tối để thấy lòng mình còn ấm nóng, còn tràn trề năng lượng mỗi sớm mai. Con người, hòa nhịp đời vào nhịp thời gian mà sao cứ mải mốt, cắm cúi chạy, đến lúc nhận ra thì “chiều chưa đi mà màn đêm rơi xuống”, tiếc nuối sao không đôi lần thong thả nán lại cùng hoàng hôn. Đợi chờ để thấy êm đềm những khoảng lặng hoàng hôn đang làm đầy sự sống, dẫu đôi khi giữa mênh mông yên ắng, chợt giật mình nghe cánh chim nào thảng thốt lạc bầy bạt gió kêu sương.

Có thể bạn quan tâm

Minh họa: HUYỀN TRANG

Bảng lảng mùa sương

(GLO)- Chiếc xe bắt đầu sang số, nhấn ga để vào địa phận đèo dốc. Trước mặt chúng tôi, sương giăng đầy. Sương bao trùm đỉnh núi, bám phủ quanh rừng cây, buông mình lên những vạt cỏ, xóa luôn dấu vết con đường quanh co, khúc khuỷu. Kính xe mờ, mặt người đẫm lạnh.

Minh họa: Huyền Trang

Nẻo về Pleiku

(GLO)- Tôi ngồi gõ những dòng này vào ngày đầu tiên thí điểm mở thông tuyến đường Trần Hưng Đạo đoạn đi qua phía trước Tượng đài Bác Hồ với các dân tộc Tây Nguyên (TP. Pleiku).

Hoa muộn

Hoa muộn

(GLO)- Người xưa yêu chuộng hoa mai, xem mai là loài hoa biểu trưng cho người quân tử, có cốt cách chính trực, phong nhã.

Màu xoan thương nhớ

Màu xoan thương nhớ

(GLO)- Trong những chiều hoa rụng, mẹ nói với bố là mẹ nhớ quê, nhớ cây xoan già bên cạnh cầu ao. Mẹ kể, sau ngày mẹ lấy chồng, ông ngoại đã xẻ hết cây xoan quanh nhà để ngâm dưới ao. Ông bảo phải ngâm trước mới kịp để sau này có gỗ cho bố mẹ làm nhà.

Hương phố, hương đồi

Hương phố, hương đồi

(GLO)- Thường thì khi gắn bó với một nơi quá quen thuộc, chúng ta hay mặc nhiên nghĩ rằng những gì đang hiện diện là hết sức bình thường, chẳng đáng bận tâm. Chỉ đến khi xa vắng mới thấy lòng thật chông chênh, khắc khoải.

Hương cau mùa cũ

Hương cau mùa cũ

(GLO)- Mỗi lần đi ngang qua vườn cau, lòng tôi lại xao động bởi mùi hương thanh khiết mà dịu dàng của những chùm hoa nở rộ. Hương cau không nồng nàn như hoa sữa mà thoảng nhẹ như một ký ức xa xăm, gợi nhớ những mùa cũ đã đi qua trong đời.

Hương lúa

Hương lúa

(GLO)- Tuổi thơ tôi gắn liền với cánh đồng lúa bát ngát với mùi hương lúa thơm nồng mỗi mùa vụ. Đó là hương thơm của quê hương, của những ngày tháng gắn bó với ruộng đồng, của những ký ức tuổi thơ êm đềm và tình yêu đất mẹ thiêng liêng.

Nhớ tuổi thơ “cắt cỏ, chăn bò”

Nhớ tuổi thơ “cắt cỏ, chăn bò”

Ai cũng có một tuổi thơ với nhiều kỷ niệm. Tuổi thơ của chúng tôi ngày ấy ở quê cũng “đặc biệt” lắm. Đó là ngoài việc đi học, còn phải phụ giúp gia đình chăn bò, cắt cỏ, làm đồng. Tất nhiên, đó cũng là những ngày tháng vui chơi đầy ắp tiếng cười.

Minh họa: Huyền Trang

Nắng đượm thềm xuân

(GLO)- Trời nhè nhẹ dần ấm lên theo bước đi chầm chậm của mùa xuân. Ai cũng có cảm giác ngày tháng thênh thênh dài rộng hẳn ra, dù mỗi ngày vẫn chừng ấy giờ đồng hồ.

Phụ nữ là để yêu thương

Phụ nữ là để yêu thương

(GLO)- Không phải ngẫu nhiên mà xưa nay danh xưng “phái đẹp” lại chỉ dùng khi nói về phụ nữ. Họ còn được ví như những bông hoa tươi thắm với tất cả sự nâng niu, yêu mến bởi cái đẹp tự thân không thể phủ nhận.

Tháng ba

Tháng ba

(GLO)- Tháng ba về, vùng đất Tây Nguyên lại chuyển mình trong một bản hòa ca của sắc màu và hương thơm. Đây là một trong những thời điểm đẹp và đặc biệt nhất trong năm của cao nguyên đầy nắng gió này. Cả đất trời trở nên thơ mộng hơn bao giờ hết, dễ khiến lòng người lưu luyến nhớ thương.

Hoa vàng anh nơi miền sơn cước

Hoa vàng anh nơi miền sơn cước

(GLO)- Một người bạn đã rủ tôi xuôi đường xuống Vĩnh Thạnh, Bình Định. Đây là huyện miền núi sát với huyện Kbang, Gia Lai. Mùa này, hai bên bờ suối khoác lên mình một tấm áo rực rỡ của hàng trăm cây vàng anh, nổi bật trên nền trời xanh thắm.

“Gặp gỡ êm đềm”

“Gặp gỡ êm đềm”

(GLO)- Gần như không thể đếm được mỗi chúng ta đã có bao nhiêu lần gặp gỡ trong đời. Dù so với cái rộng dài của thế gian thì “môi sinh” của một người cũng chỉ là bầu không khí nhỏ thôi.

Hương mía

Hương mía

(GLO)- Những năm 80 của thế kỷ trước ở quê tôi, khi tháng Giêng về thường diễn ra một hoạt động mà đứa trẻ nào cũng đều rất háo hức đợi mong, đó là hợp tác xã tổ chức ép mía cho bà con nông dân. Lúc này, đám trẻ con chúng tôi thường được bố mẹ nhờ phụ giúp trông mía.

Minh họa: Huyền Trang

Mùa xanh vào giêng hai

(GLO)- Như một câu thơ bất chợt ngân lên, rồi líu ríu theo chúng tôi suốt cả chặng hành trình, khi mùa xuân đang ở độ thật đầy đặn, thật viên mãn: Mùa xanh vào giêng hai.

Tản mạn chuyện tình yêu

Tản mạn chuyện tình yêu

(GLO)- Trong một giờ học liên quan đến nội dung giáo dục giới tính, sau nhiều vấn đề được nêu ra thảo luận khá sôi nổi, tôi đặt câu hỏi thăm dò thử xem các em học sinh suy nghĩ thế nào về tình yêu ở tuổi học trò. Lớp học ngay lập tức được chia thành 2 nhóm với các ý kiến trái chiều.

Thanh âm quê nhà

Thanh âm quê nhà

(GLO)- Sinh ra vào những năm đầu thập niên 70 của thế kỷ XX, tuổi thơ tôi gắn liền với những cánh đồng lúa xanh mướt, con đường làng quanh co và những ngôi nhà tranh đơn sơ mộc mạc. Quê nhà dẫu còn nghèo khó nhưng lại chứa đựng biết bao kỷ niệm đẹp đẽ, khó quên.

Giấc mơ xanh

Giấc mơ xanh

(GLO)- Mùa xuân có muôn vàn con đường mở ra trước mắt. Mới hôm nào giá rét đẩy ta đến bờ sông sụt lở, thấy bi quan, lo lắng thì giờ đây, mùa xuân như bến mơ, có con đò sẵn đợi.

Mùa đót

Mùa đót

(GLO)- Mỗi khi trời đất được sưởi ấm dần từ những tia nắng mùa xuân, cây lá bên đường xanh non nảy lộc, hoa tươi thắm sắc, tôi lại bâng khuâng nhớ về những điều gần gụi. Thoáng thấy dáng má cặm cụi bên hiên ngồi tết lại cây chổi đót đã bung ra những lạt mây, tôi chợt nhớ về những mùa đót cũ.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Ngát hương mùa hoa trắng

(GLO)- Đầu xuân mới, Tây Nguyên khoác lên mình tấm áo trắng tinh khôi của những vườn rẫy cà phê. Đó là lúc đất trời như giao hòa trong sắc hương, khi từng chùm hoa trắng muốt nở rộ trên những cành cây, tỏa hương ngọt ngào quyến rũ khắp không gian.