Để học sinh viết theo cách của mình

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Khi giáo viên chúng tôi chấm bài kiểm tra giữa kỳ, cuối kỳ của học sinh, có những lúc gặp cả chục bài văn "đồng phục", như đúc từ một khuôn, cứ na ná nhau.

Nhà ở thành phố, đất chật người đông, chưa kể những gia đình chỉ thuê trọ với căn phòng nhỏ xíu vừa đủ chỗ ăn ngủ, không thể nuôi chó, mèo hay bất kể con vật gì; thế nhưng khi làm văn, gần như học sinh cả lớp tiểu học đều "Nhà em có nuôi một chú chó…". Chó, mèo xuất hiện giống nhau trong nhiều bài văn. Nhà nhà nuôi chó, người người nuôi mèo trên giấy.

Có lần tôi chấm bài kiểm tra, gặp một bài ý hay, tôi cho điểm 8 và có lời khen làm bài khá hay. Thế nhưng bất ngờ thay, khi chấm một số bài tiếp theo, tôi "gặp lại" nội dung tương tự bài của em này. Hỏi ra mới biết, đó là những bài văn "đồng phục" mà em và các bạn được giáo viên "ôn tập" trước. Và những bài văn "đồng phục" còn xuất hiện nhiều hơn khi tôi chấm bài kiểm tra chung của khối.

Đọc những bài văn "đồng phục" khiến tôi buồn vô cùng khi bệnh thành tích đang đánh mất sự sáng tạo và chân thực của những cô cậu học trò. Tôi không có lý do gì để cho các bài "đồng phục" này điểm thấp vì trong quá trình làm bài kiểm tra định kỳ chung toàn khối, học sinh không phạm lỗi. Tuy nhiên trong lời nhận xét, tôi không thể dùng lời khen.

Khó có thể trách mỗi học sinh khi hiện nay nhiều trường học đo thành tích bằng kết quả các bài kiểm tra tổ chức tại trường, các kỳ thi chuyển cấp, tốt nghiệp. Thế là không ít giáo viên "chạy đua", cho các em ôn luyện bằng những bài văn một màu, vừa an toàn vừa dễ có điểm cao.

Tôi dạy học sinh nói không với văn mẫu, bỏ lối viết văn "đồng phục". Điều tôi nhận được từ học trò chính là sự thích thú học văn và các em nhận thức được văn chương không xa rời thực tế. Học văn, là khi các em được nói và viết theo cách của mỗi em.

Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đã đi theo hướng phát triển năng lực của học sinh. Môn tiếng Việt - ngữ văn giờ đây được đưa về đúng bản chất là để phát triển năng lực đọc - viết - nói - nghe của các em. Về lý thuyết, việc học văn mẫu là vô nghĩa. Phần còn lại, xóa viết văn rập khuôn, là vai trò của giáo viên và của cả học sinh.

Ngành giáo dục cần nói không với bệnh thành tích, nói không với văn "đồng phục". Thầy cô dạy ngữ văn cần phải bứt phá, triệt tiêu văn mẫu ngay từ các lớp mình dạy. Văn học là nhân học. Phụ huynh cần dạy con viết chân thực, không viết những bài văn ảo, văn dối. Thứ văn dối này rất nguy hiểm. Viết dối, sáo rỗng từ trường học sẽ dẫn đến làm dối, thực hành dối trong trường đời.

Mỗi bài văn cần là tiếng nói, là góc nhìn riêng của chính học trò. Dạy học sinh viết những bài văn hay là điều giáo viên cần phải làm. Còn lại, cảm nhận cái hay đó tùy thuộc vào năng lực của mỗi học trò. Cảm nhận một tác phẩm văn học không thể đồng phục. Vì thế, dạy học trò viết văn "đồng phục" cho dù bất cứ lý do gì là không thể chấp nhận.

THÁI HOÀNG

(*) Giáo viên ngữ văn tại TP.HCM

Có thể bạn quan tâm

Bảo vệ trẻ em trước mạng xã hội

Bảo vệ trẻ em trước mạng xã hội

Úc đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới không cho phép người dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội. Tuy vẫn còn tranh cãi xung quanh quyết định này nhưng rõ ràng, xu thế chung của thế giới đều lo ngại các rủi ro khi trẻ em sử dụng mạng xã hội.

Ô nhiễm không khí - hệ lụy nặng nề

Ô nhiễm không khí - hệ lụy nặng nề

Thời điểm cuối năm, ô nhiễm bụi đang ở mức cao, đặc biệt là ở hai thành phố lớn Hà Nội và TPHCM. Số ngày có chỉ số chất lượng không khí (IQAir) ở mức kém, xấu và rất xấu chiếm tỷ lệ khá lớn, tiềm ẩn nguy cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân.

Giảm lãi vay chưa đủ

Giảm lãi vay chưa đủ

Việc TP.HCM giảm lãi vay mua nhà cho cán bộ, công chức, viên chức thuộc sở ban ngành, quận huyện, đơn vị sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách TP xuống còn 3,2%/năm đang được nhiều người quan tâm.

Đẩy nhanh sửa thuế TNCN

Đẩy nhanh sửa thuế TNCN

Đó là mong muốn của hàng triệu người làm công ăn lương khi Bộ Tài chính chính thức lấy ý kiến góp ý rộng rãi về việc sửa đổi những bất cập của luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet

Cần chuẩn bị nguồn nhân lực quản lý, vận hành đường sắt tốc độ cao

(GLO)- Theo chương trình, tuần này, Quốc hội sẽ ra nghị quyết về việc đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam. Bên cạnh nguồn vốn, công việc cần được tiến hành song song là chuẩn bị nguồn nhân lực quản lý, vận hành công trình với số lượng dự kiến có thể hơn 14 ngàn người.

Cách để giữ sự tôn nghiêm của nghề giáo

Giữ sự tôn nghiêm của nghề giáo

Cần bảo vệ các thầy cô để giữ sự tôn nghiêm của nghề giáo, nhưng làm thế nào để đảm bảo cơ chế giám sát của xã hội, cơ chế bảo vệ tự thân của chính nhà giáo cả về năng lực chuyên môn cũng như đạo đức của nghề đặc biệt này ?