Chung tay trùng tu, bảo tồn miếu cổ An Tân

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Miếu An Tân còn gọi là miếu Bà An Tân (phường An Khê), được UBND tỉnh Gia Lai xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh năm 2023. Để bảo tồn, gìn giữ ngôi miếu cổ, người dân, chính quyền địa phương, ngành chức năng đã và đang triển khai nhiều giải pháp trùng tu, tôn tạo.

Kiến trúc độc đáo

Miếu An Tân được xây dựng trên gò đất cao, giữa khu dân cư đông đúc với đường sá tấp nập người qua lại. Theo hồ sơ khoa học, miếu An Tân là trung tâm văn hóa tín ngưỡng của vạn (xóm) An Tân, thuộc thôn An Khê xưa. Dựa vào kiến trúc hiện có, các nhà khoa học nhận định miếu được xây dựng kiên cố lần đầu vào khoảng thập niên 1920-1930. Trải qua trăm năm với biết bao thăng trầm lịch sử nhưng miếu An Tân vẫn giữ được kiến trúc truyền thống độc đáo.

trai-qua-tram-nam-voi-biet-bao-thang-tram-lich-su-nhung-mieu-an-tan-phuong-an-khe-van-giu-duoc-kien-truc-truyen-thong-doc-dao-anh-ngoc-minh.jpg
Trải qua trăm năm với biết bao thăng trầm lịch sử nhưng miếu An Tân (phường An Khê) vẫn giữ được kiến trúc truyền thống độc đáo. Ảnh: Ngọc Minh

Tiến sĩ Lưu Hồng Sơn cho biết: Tại An Khê nói riêng cũng như Gia Lai nói chung, việc một kiến trúc tín ngưỡng cộng đồng còn giữ được tương đối toàn vẹn gồm nhà ngõ, bình phong, trụ biểu, chánh điện, tường bao như miếu An Tân là rất hiếm.

Từ ngoài đi vào bước qua nhà ngõ sẽ tới sân miếu. Nhà ngõ xây kiên cố, trang trí cổ lầu tinh tế. Đỉnh mái thượng nhà ngõ đắp đôi phượng chầu nguyệt khác với đa số đình, miếu trên địa bàn là lưỡng long tranh châu. Tường bao xây cao hơn 1 m phủ rêu phong cùng nhà ngõ uy nghi bảo vệ càng làm cho miếu cổ thêm tôn kính, trang nghiêm.

Đặc sắc nhất ở miếu An Tân, là bình phong và 2 trụ biểu chất liệu vôi vữa. Bức bình phong đắp phù điêu long mã ở mặt trước và linh quy ở mặt sau, đây cũng là đồ án trang trí khá phổ biến trên bình phong cổ xưa tại An Khê. Đôi trụ biểu kết cấu cột vuông, trên đầu gắn lân chầu, có câu đối bằng mảnh sành cổ, nét chữ thể hiện sự điêu luyện tài hoa của người thợ xưa.

mieu-an-tan-phuong-an-khe-duoc-xay-dung-tren-go-dat-cao-voi-nha-ngo-tuong-bao-trang-nghiem-co-kinh-anh-ngoc-minh.jpg
Miếu An Tân (phường An Khê) được xây dựng trên gò đất cao với nhà ngõ, tường bao trang nghiêm cổ kính. Ảnh: Ngọc Minh

Không gian điện thờ xây dựng theo kiến trúc truyền thống của người Kinh với kiểu thức “trùng thiềm điệp ốc” còn gọi là “xà chồng mái chồng”-nhà kép 2 mái trên một nền, nhà trước và nhà sau được nối với nhau bằng một hệ thống trần vòm mai cua dưới có máng thừa lưu nối 2 mái nhà.

“Nhà trước là tiền đường, nhà sau là hậu tẩm, nhìn từ trên cao xuống sẽ thấy rất rõ đặc điểm kiến trúc này tại miếu. Kiểu kiến trúc này khá hiếm, ngoài miếu An Tân, chúng tôi chỉ còn thấy ở miếu Thanh Minh trên địa bàn phường”-Tiến sĩ Sơn thông tin.

Chung tay bảo tồn miếu cổ

Miếu An Tân được dân gian gọi là miếu Bà và chánh điện được người địa phương gọi là điện Bà. “Bà” ở đây chính là bà Thiên Y A Na. Đây là vị nữ thần gốc Chăm hoặc có thể hiểu rộng hơn là vị thần tượng trưng cho những dân tộc khác đã có công lao khai khẩn mở mang đất đai.

Ngoài ra, miếu còn thờ Thành hoàng, Thần núi, Bạch Mã thái giám, Sơn quân, Chúa Ngung man nương... Hàng năm, tại miếu diễn ra lễ cúng Khai sơn vào mùng 10 tháng Giêng cầu mùa màng tươi tốt bội thu và cúng Quý Xuân 17-2 (âm lịch) cầu quốc thái dân an. Đây là 2 nghi lễ lớn, quan trọng tại miếu.

Ông Tô Văn Hòa-Tư biên (ghi chép sổ sách), Ban nghi lễ miếu An Tân-chia sẻ: Năm 2023, miếu được UBND tỉnh Gia Lai xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh. Năm 2024, ban nghi lễ được hỗ trợ 12 triệu đồng phục vụ các hoạt động của miếu.

“Trước đây, mỗi lần cúng lễ, người dân thường đóng góp kinh phí để mua lễ vật, tạ ơn các vị thần linh đã che chở, bảo vệ xóm làng và hỗ trợ tiền tu sửa nhỏ trong điện thờ, nhà tiền nhơn”-ông Hòa bày tỏ.

khu-chanh-dien-cua-mieu-an-tan-co-nhieu-rui-keo-don-tay-cot-chong-do-bi-moi-mot-an-muc-ruong-anh-ngoc-minh.jpg
Khu chánh điện của miếu An Tân có nhiều rui kèo, đòn tay, cột chống đỡ bị mối mọt ăn mục ruỗng. Ảnh: Ngọc Minh

Theo ông Đặng Thế Khương-Trưởng ban nghi lễ miếu An Tân, lần gần đây nhất đại trùng tu miếu vào năm 1970. Đến năm 2014, ông vận động các nhà hảo tâm và người dân đóng góp được hơn 100 triệu đồng để ban nghi lễ tiến hành lát gạch men khu vực nhà thờ, thảm bê tông khoảnh sân trước miếu, sửa chữa nhà bếp, nhà tiền nhơn.

Tuy nhiên, riêng khu chánh điện, từ ngày đại trùng tu đến nay đã 55 năm, nhiều rui kèo, đòn tay, cột chống bị mối mọt ăn mục ruỗng. Hệ thống cửa từ trong nhà ra ngoài ngõ đều hư hỏng nặng. Phần mái kết nối giữa nhà tiền đường và hậu tẩm bị thấm nước, mỗi khi mưa gió lại dột ướt khắp nơi, gây thấm nước, ẩm mốc khu thờ cúng, càng làm cho công trình nhanh xuống cấp, hư hỏng nặng.

“Miếu đã là di tích cấp tỉnh nên chúng tôi không thể tùy tiện sửa chữa, chỉ mong các cấp chính quyền, cơ quan chức năng quan tâm sớm trùng tu, bảo tồn di tích đáp ứng hoạt động tín ngưỡng của người dân”-ông Khương kiến nghị.

moi-mot-gam-nham-go-muc-roi-vuong-vai-khap-khu-dien-thoi-trong-mieu-co-an-tan-phuong-an-khe-anh-ngoc-minh.jpg
Mối mọt gặm nhấm gỗ mục rơi vương vãi khắp khu điện thờ trong miếu cổ An Tân (phường An Khê). Ảnh: Ngọc Minh

Ông Nguyễn Văn Quyên-Trưởng phòng Văn hoá-Xã hội phường An Khê-cho biết: “Miếu An Tân là di tích lịch sử cấp tỉnh. Trước đây, UBND tỉnh Gia Lai giao thị xã An Khê (cũ) khảo sát, xây dựng phương án trùng tu, tôn tạo, bảo tồn di tích. Trên cơ sở đó, phòng sẽ tham mưu UBND phường, khi có kinh phí sẽ phối hợp với cơ quan chuyên trách tiến hành sửa chữa, đảm bảo tính nguyên vẹn của miếu cổ”.

Có thể bạn quan tâm

Một góc xã đảo Nhơn Châu nhìn từ trên cao.

Cù Lao Xanh: Hòn đảo bình yên và quyến rũ

(GLO)- "Hi anh, đi Cù Lao Xanh không? Lâu lắm rồi mình chưa trở lại đó!" - Tin nhắn của người bạn đồng nghiệp cũ bỗng dưng hiện lên, kéo theo bao nhiêu kỷ niệm ùa về. Gật đầu cái rụp, tôi quyết định cùng các đồng nghiệp cũ tìm về hòn đảo bình yên và quyến rũ.

Binh đoàn 15 cho dân mượn đất trồng lúa

Binh đoàn 15 cho dân mượn đất trồng lúa

(GLO)- Những ngày này, đến làng Tung Breng (xã Ia Krái, tỉnh Gia Lai), chúng ta dễ dàng nhận thấy một màu xanh bạt ngàn của đồng lúa đang thì con gái. Để có được cảnh sắc đó, Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 715 (Binh đoàn 15) đã cho công nhân và người dân mượn gần 100 ha cao su đang tái canh để trồng lúa.

Anh Phùng Minh Tuấn (thôn Phú Cường, xã Chư Sê) phấn khởi vì mía tím được mùa, được giá.

Ngọt ngào mùa mía tím

(GLO)- Dọc các tuyến đường vùng cao nguyên Gia Lai, sắc tím của những bó mía tươi rói phủ đầy, trở thành món quà quê được nhiều người ưa chuộng. Nhờ cây mía tím, nông dân nơi đây có thêm nguồn thu nhập ổn định, đời sống ngày càng được nâng cao.

Sức sống mới ở An Nhơn Tây

Sức sống mới ở An Nhơn Tây

(GLO)- An Nhơn Tây-vùng đất gắn với Khu căn cứ cách mạng An Trường-từng giữ vai trò chiến lược trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. 50 năm sau ngày đất nước thống nhất, An Nhơn Tây hôm nay khoác lên mình diện mạo mới.

Gia Lai tiếp nhận 392 đơn vị máu an toàn

Gia Lai tiếp nhận 392 đơn vị máu an toàn

(GLO)- Sáng 23-8, tại Hội trường 20/10 UBND xã Đak Đoa, Ban Chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện (HMTN) tỉnh Gia Lai phối hợp với UBND các xã: Đak Đoa, Ia Băng, Đak Sơmei, Kon Gang, Kdang và Khoa Huyết học-Truyền máu (Bệnh viện Đa khoa Gia Lai) tổ chức Ngày hội HMTN năm 2025.

Đoàn kết dựng xây An Toàn giàu bản sắc, phát triển bền vững

Đoàn kết dựng xây An Toàn giàu bản sắc, phát triển bền vững

(GLO)- Đại hội đại biểu Đảng bộ xã An Toàn lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 là sự kiện chính trị quan trọng, đánh dấu bước ngoặt khi xã vừa được sáp nhập, mở ra vận hội mới cho phát triển, khẳng định sức mạnh đoàn kết, đồng thời xác định phương hướng, khát vọng vươn lên trong giai đoạn tới.

Xây dựng Ayun Pa văn minh, hiện đại, xứng tầm khu vực

Xây dựng Ayun Pa văn minh, hiện đại, xứng tầm khu vực

(GLO)- Ngày 20-8, Ðảng bộ phường Ayun Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức Ðại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Ðây là dấu mốc quan trọng, mở ra giai đoạn mới với nhiều kỳ vọng về một đô thị Ayun Pa văn minh, hiện đại, giàu đẹp, xứng tầm khu vực.

Xã An Hòa xác định phát triển 3 vùng kinh tế trọng điểm

Xã An Hòa xác định phát triển 3 vùng kinh tế trọng điểm

(GLO)- Sáng 19-8, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Trương Văn Đạt đã đến dự Đại hội đại biểu Đảng bộ xã An Hòa lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030. Đại hội xác định 3 vùng kinh tế trọng điểm để tập trung đầu tư phát triển.

Ia Púch vững vàng nơi tuyến đầu biên giới

Ia Púch vững vàng nơi tuyến đầu biên giới

(GLO)- Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Ia Púch lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 là sự kiện chính trị quan trọng, mở ra chặng đường phát triển mới cho xã biên giới, nơi ý Đảng và lòng dân hòa quyện tạo thành sức mạnh để xây dựng quê hương vững mạnh về kinh tế, ổn định về quốc phòng-an ninh.

null