Chiêm ngưỡng nghi môn ngôi đình cổ thời nhà Nguyễn được xác lập kỷ lục Việt Nam

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Nghi môn (hay còn gọi là cổng tam quan) có mặt ở hầu hết các đình, đền, chùa, trải dài trên khắp mọi miền đất nước. Tuy nhiên, hiếm có nghi môn nào đạt độ cao cũng như giá trị thẩm mỹ như nghi môn đình làng Phù Tinh (Hải Dương).

Trong văn hóa truyền thống ở Việt Nam, mỗi ngôi làng đều có các kiến trúc đình, đền, chùa. Đây là nơi sinh hoạt về tôn giáo, tín ngưỡng, cũng như hoạt động của cộng đồng dân cư. Và ở mỗi công trình này, nghi môn đều được xây dựng với quy mô, tính chất khác nhau.

Nghi môn đình Phù Tinh (làng Phù Tinh, xã Thanh Quang, H.Thanh Hà, Hải Dương) được xây dựng từ năm 1897, thời vua Thành Thái, tính đến nay đã được gần 130 năm

Nghi môn đình Phù Tinh (làng Phù Tinh, xã Thanh Quang, H.Thanh Hà, Hải Dương) được xây dựng từ năm 1897, thời vua Thành Thái, tính đến nay đã được gần 130 năm

Mặt ngoài nghi môn có 3 chữ Hán Nôm. Ông Phạm Hồng Thoán, Ban quản lý di tích đình Phù Tinh, cho biết phiên âm 3 từ này là "Lập trác vỹ", nghĩa là: đứng sừng sững một mình.

Mặt ngoài nghi môn có 3 chữ Hán Nôm. Ông Phạm Hồng Thoán, Ban quản lý di tích đình Phù Tinh, cho biết phiên âm 3 từ này là "Lập trác vỹ", nghĩa là: đứng sừng sững một mình.

Mặt bên trong nghi môn có 4 chữ: "Vạn đại chiêm ngưỡng", nghĩa là: vạn năm ai đi qua cũng phải ngước nhìn. Tất cả các chữ này đều được ghép từ mảnh sứ từ những chiếc chén, bát cổ thời nhà Nguyễn.

Mặt bên trong nghi môn có 4 chữ: "Vạn đại chiêm ngưỡng", nghĩa là: vạn năm ai đi qua cũng phải ngước nhìn. Tất cả các chữ này đều được ghép từ mảnh sứ từ những chiếc chén, bát cổ thời nhà Nguyễn.

Đỉnh nghi môn hai bên được đắp vẽ 2 con nghê. Trải qua gần 130 năm, kiến trúc nghi môn đình Phù Tinh được giữ gần như nguyên vẹn. Khi xây dựng nghi môn, những người thợ từ Thừa Thiên - Huế đã được mời ra để thiết kế thi công. Vì vậy, nghi môn mang đậm nét kiến trúc cung đình Huế.

Đỉnh nghi môn hai bên được đắp vẽ 2 con nghê. Trải qua gần 130 năm, kiến trúc nghi môn đình Phù Tinh được giữ gần như nguyên vẹn. Khi xây dựng nghi môn, những người thợ từ Thừa Thiên - Huế đã được mời ra để thiết kế thi công. Vì vậy, nghi môn mang đậm nét kiến trúc cung đình Huế.

Nhìn từ phía bên trong sân đình Phù Tinh, nghi môn còn cao hơn cả ngôi nhà 2 tầng ở phía trước

Nhìn từ phía bên trong sân đình Phù Tinh, nghi môn còn cao hơn cả ngôi nhà 2 tầng ở phía trước

Ông Thoán cho biết, chất liệu xây dựng nghi môn thời kỳ này gồm gạch nung, cát, vôi, mật mía (thay cho xi măng), giấy bản. Tổng thể kiến trúc còn nguyên vẹn nhưng một số chi tiết đã bị thời gian bào mòn trở nên xuống cấp.

Ông Thoán cho biết, chất liệu xây dựng nghi môn thời kỳ này gồm gạch nung, cát, vôi, mật mía (thay cho xi măng), giấy bản. Tổng thể kiến trúc còn nguyên vẹn nhưng một số chi tiết đã bị thời gian bào mòn trở nên xuống cấp.

Một số chữ câu đối ghi trên nghi môn bị bong tróc, không còn dịch được nghĩa

Một số chữ câu đối ghi trên nghi môn bị bong tróc, không còn dịch được nghĩa

Cổng phụ nghi môn cỏ cây mọc rễ càng làm cho công trình nhuốm màu sắc của thời gian

Cổng phụ nghi môn cỏ cây mọc rễ càng làm cho công trình nhuốm màu sắc của thời gian

Theo Ban quản lý di tích đình Phù Tinh, nghi môn có chiều cao hơn 10 m. Thời kỳ còn chiến tranh, đây trở thành đài quan sát của du kích địa phương, vì đây là công trình cao nhất khu vực vào thời điểm đó.

Theo Ban quản lý di tích đình Phù Tinh, nghi môn có chiều cao hơn 10 m. Thời kỳ còn chiến tranh, đây trở thành đài quan sát của du kích địa phương, vì đây là công trình cao nhất khu vực vào thời điểm đó.

Một phần tường gạch nghi môn còn nguyên vẹn

Một phần tường gạch nghi môn còn nguyên vẹn

Cổng phụ nghi môn bị bong tróc lớp vữa trát phủ bên ngoài

Cổng phụ nghi môn bị bong tróc lớp vữa trát phủ bên ngoài

Năm 2020, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã xác lập kỷ lục nghi môn đình Phù Tinh với các hoa văn trang trí theo kiến trúc đặc trưng thời Nguyễn được bảo tồn, tôn tạo đến ngày nay

Năm 2020, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã xác lập kỷ lục nghi môn đình Phù Tinh với các hoa văn trang trí theo kiến trúc đặc trưng thời Nguyễn được bảo tồn, tôn tạo đến ngày nay

Phía trong nghi môn là đình làng Phù Tinh. Thời kỳ chống Pháp, đình thực hiện việc tiêu thổ kháng chiến. Nơi đây từng là nơi tổ chức các hoạt động mít tinh, hội họp của quân và dân. Đến năm 2018, đình được xây dựng lại.

Phía trong nghi môn là đình làng Phù Tinh. Thời kỳ chống Pháp, đình thực hiện việc tiêu thổ kháng chiến. Nơi đây từng là nơi tổ chức các hoạt động mít tinh, hội họp của quân và dân. Đến năm 2018, đình được xây dựng lại.

Trao đổi với PV Báo Thanh Niên, ông Phạm Văn Chất, Phó chủ tịch UBND xã Thanh Quang, cho biết nghi môn đình Phù Tinh là công trình kiến trúc văn hóa độc đáo không chỉ của người dân địa phương mà còn của tỉnh Hải Dương.

Tuy nhiên, việc tu bổ công trình trước thực trạng xuống cấp còn nhiều hạn chế vì công trình này chưa được xếp hạng là di tích. Vì vậy, trước mắt, chính quyền và người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ giữ gìn nghi môn đình được coi là "hồn quê" của làng Phù Tinh.

Có thể bạn quan tâm

Về miền di sản

Về miền di sản

(GLO)- Những địa danh lịch sử, điểm di sản là nơi thu hút nhiều người đến tham quan, tìm hiểu. Được tận mắt chứng kiến và đặt chân lên một miền đất giàu truyền thống luôn là trải nghiệm tuyệt vời và xúc động đối với nhiều người.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

(GLO)- Tại Kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể diễn ra tại Thủ đô Asunción (Cộng hòa Paraguay) vào ngày 4-12, UNESCO đã chính thức ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

(GLO)- Năm 1993, Sở Văn hóa-Thông tin (VH-TT) và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai đã ký kết chương trình phối hợp hành động với nhiều hoạt động thiết thực, trong đó có mô hình “Điểm sáng văn hóa vùng biên”.

Mừng lúa mới trên cao nguyên

Mừng lúa mới trên cao nguyên

(GLO)- Sau khi thu hoạch mùa vụ và đưa lúa về kho, đồng bào Jrai náo nức với lễ mừng lúa mới. Nghi lễ nông nghiệp cổ truyền độc đáo này đã được bà con duy trì từ bao đời nay.

Tiết mục hát dân ca của em Đinh Doanh và đoàn nghệ nhân xã Pờ Tó trong chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tại huyện Ia Pa. Ảnh: V.C

Cồng chiêng cuối tuần trở lại Ia Pa

(GLO)- Tối 17-11, chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tiếp tục được tổ chức tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai. Chương trình mang đến nhiều tiết mục đặc sắc làm nức lòng người dân và du khách.

Giá trị của liên hoan

Giá trị của liên hoan

Liên hoan Cải lương toàn quốc năm 2024 tổ chức tại TP Cần Thơ vừa khép lại. Bên cạnh những hồ hởi, vui vẻ, nhiều nỗi niềm của sân khấu cải lương truyền thống cũng đã bộc lộ trong mùa liên hoan năm nay.

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

(GLO)- Sáng 6-11, tại TP. Pleiku, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947, xã Kông Bơ La, huyện Kbang” nhằm hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng di tích quốc gia.

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

(GLO)- Nằm trong khuôn khổ Tuần lễ hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya, chiều 9-11, tại khu vực sân nhà rông làng Gri, xã Chư Đang Ya (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND huyện Chư Păh tổ chức trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống.

Các nghệ nhân làng Chuet 2 (phường Thắng Lợi) phục dựng lễ báo hiếu cha mẹ tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam. Ảnh: Thu

Lễ báo hiếu của người Jrai

(GLO)- Lễ báo hiếu cha mẹ là tập tục văn hóa truyền thống đã có từ xa xưa trong đời sống của cộng đồng người Jrai. Đây là dịp để những người con đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục và cầu mong thần linh ban sức khỏe cho cha mẹ.

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

(GLO)- Cách đây gần 18 năm, trong một số công trình điều tra văn hóa các làng đồng bào dân tộc thiểu số ở TP. Pleiku thì người ta xếp một số buôn làng trong khu vực, trong đó có làng Wâu và Ktu (xã Chư Á) là làng tương đối có giá trị, đưa vào diện bảo tồn và phát triển.

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

(GLO)- Cứ mỗi buổi sinh hoạt, khuôn viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Lơ Pang (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) lại rộn ràng tiếng cồng chiêng. Âm thanh quen thuộc ấy đến từ đôi tay nhỏ bé của các em học sinh thuộc Câu lạc bộ (CLB) Cồng chiêng của trường.