(GLO)- Thời gian qua, nhiều hộ dân trên địa bàn các huyện Đak Đoa, Mang Yang, Phú Thiện nghe lời đồn thổi về giá trị kinh tế cao của cây sachi nên đã tự tìm mua giống về trồng dù không biết khi thu hoạch sẽ bán cho ai và ở đâu. Hiện nhiều vườn sachi đã cho thu hoạch nhưng vẫn chưa tiêu thụ được hoặc bán với giá rất thấp.
Theo số liệu thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, tính đến thời điểm này, trên địa bàn các huyện Đak Đoa, Mang Yang, Phú Thiện, người dân tự phát trồng khoảng 10 ha cây sachi với các hình thức như trồng xen trong cà phê, hồ tiêu và trồng thuần. Trong đó, diện tích cây sachi tại huyện Đak Đoa khoảng 7 ha, Phú Thiện khoảng 1,3 ha, Mang Yang khoảng 2 ha.
 |
| Anh Kyoi (làng TLeo, xã Kdang, huyện Đak Đoa) bên vườn cây sachi của gia đình. Ảnh: L.N |
Gia đình anh Kyoi (làng TLeo, xã Kdang, huyện Đak Đoa) là một trong những hộ đầu tiên trên địa bàn xã Kdang đưa cây sachi về trồng trong vườn cà phê của gia đình. Anh Kyoi cho biết: “Tôi lên mạng và thấy nhiều người nói trồng cây sachi có hiệu quả kinh tế cao nên đã nhờ người bạn ở tỉnh Bình Phước mua hộ hạt giống từ bên Lào gửi về để ươm. Khi đó, tôi gửi mua 1 kg với giá 600 ngàn đồng. Sau khi ươm giống, tôi đã trồng xen trong vườn cà phê với tổng diện tích 1,4 ha từ tháng 5-2016. Hiện cây sachi đã cho thu hoạch nhưng không có thị trường tiêu thụ. Chỉ có một người ở thị trấn Đak Đoa mua với giá 35.000 đồng/kg hạt nhưng với giá như thế này thì không có lời”. Ở gần vườn của anh Kyoi là hơn 6 sào sachi trồng thuần trên diện tích cà phê vừa bị phá của gia đình anh Din cũng chuẩn bị thu hoạch. Theo anh Kyoi thì trên địa bàn làng TLeo người dân trồng khoảng 4 ha sachi.
 |
| Ông Phạm Công Sơn (thôn Hà Lòng 2, xã Kdang, huyện Đak Đoa) bên vườn cây sachi của gia đình. Ảnh: L.N |
Tương tự, hộ ông Phạm Công Sơn (thôn Hà Lòng 2, xã Kdang, huyện Đak Đoa) trồng hơn 200 gốc sachi đã cho thu hoạch nhưng gia đình ông không muốn hái vì giá quá thấp. Ông Sơn cho hay: “Cây sachi trồng khoảng 6 tháng là cho thu hoạch. Hiện có công ty ở Hà Nội và Bình Dương thu mua hạt sachi nhưng giá chỉ khoảng 40.000 đồng/kg, nếu trừ chi phí đầu tư, công chăm sóc và thu hoạch thì không có lợi nhuận. Hiện tôi mới trồng thử nghiệm với số lượng ít, không đầu tư phân bón, nước tưới nhưng thấy cây vẫn phát triển tốt. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là đầu ra của sản phẩm”.
Ông Lê Tấn Hùng-Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Đak Đoa cho biết: Thời gian qua, trên địa bàn huyện có một số hộ dân đưa cây sachi vào trồng tại các xã Kdang, Hneng, Hải Yang và Hnol. Qua kiểm tra, cây sinh trưởng phát triển bình thường, ít sâu bệnh và đã có một số vườn cho thu hoạch nhưng chưa đánh giá được năng suất. Tuy nhiên, đến nay, trên địa bàn tỉnh chưa có tổ chức hay cá nhân nào thu mua sản phẩm này. Chúng tôi đã khuyến cáo người dân tập trung chăm sóc diện tích hiện có và không phát triển trồng mới thêm.
Việc một số hộ dân trên địa bàn tỉnh đưa cây sachi vào trồng thử nghiệm nhưng không có đầu ra đã gây hoang mang trong dư luận thời gian qua. Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Trần Xuân Khải-Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết: Ngày 10-1-2017, Sở Nông nghiệp và PTNT đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức kiểm tra thực trạng việc tự phát trồng cây sachi tại một số địa phương trong tỉnh. Qua kiểm tra thực tế và trao đổi với một số hộ dân cho thấy, thời gian gần đây, nghe lời đồn thổi về cây sachi mang lại hiệu quả kinh tế cao nên người dân đã tự tìm, mua giống về trồng. Hiện tại, một số diện tích đã cho thu hoạch nhưng chưa có thương lái nào hỏi mua loại quả này và chưa biết giá trị là bao nhiêu.
Ông Trần Xuân Khải nhấn mạnh: Trước thực tế trên, để tránh rủi ro cho người dân, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT ban hành văn bản chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân không nên trồng cây sachi khi chưa có đánh giá của cơ quan chuyên môn, chưa có thị trường tiêu thụ. Khẩn trương kiểm tra, thống kê diện tích, đánh giá hiệu quả trồng cây sachi và báo cáo về Sở để tổng hợp báo cáo, tham mưu, đề xuất kịp thời cho UBND tỉnh. Đồng thời, đề nghị chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước về hoạt động mua bán, kinh doanh, sản xuất cây trồng trên địa bàn; kịp thời ngăn chặn việc người dân tự phát đưa các giống cây trồng ngoại lai, cây trồng lạ chưa được phép sản xuất, kinh doanh theo quy định hiện hành vào sản xuất; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.
Lê Nam
