Cà phê, tiêu, điều và điện mặt trời

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Tây nguyên đang đối mặt với khủng hoảng thừa điện mặt trời, nhiều hệ thống phải giảm phát khiến nhà đầu tư thua lỗ. Nhìn cảnh này lại nhớ đến vấn nạn được mùa mất giá, chặt trồng - trồng chặt của bà con nông dân trước đây mà cám cảnh.

Là nước nông nghiệp hàng đầu thế giới nhưng nhiều thập kỷ, người nông dân cứ luẩn quẩn với cây - con, trồng - chặt mà hệ quả lớn nhất của nó là những đợt giải cứu nông sản liên miên, kéo dài cho đến tận bây giờ. Đó cũng là lý do dù xuất khẩu gạo, tiêu, điều, cà phê... có số má trên bản đồ nông nghiệp toàn cầu nhưng người nông dân trong nước vẫn nghèo. Một ngành nông nghiệp thiếu chiến lược sản xuất và tiêu thụ khiến các sản phẩm chủ lực quốc gia nuôi trồng xong không biết bán cho ai chính là nguyên nhân của tình trạng này. Bà con cứ thấy thị trường mua cây gì, con gì thì lao theo trồng cây đó, nuôi con đó. Nhưng nuôi trồng đến ngày thu hoạch thì... nhu cầu thị trường đã chuyển sang cây khác, con khác. Thế là lại chặt cây, đổi vật nuôi. Vòng luẩn quẩn chặt trồng - trồng chặt; được mùa mất giá... tiếp tục.

Khủng hoảng thừa điện mặt trời ở Tây nguyên nói riêng và VN nói chung nhìn bề ngoài và kết cục cũng tương tự nhưng động cơ thì khác nhau. Tuần trước, nhiều người bất ngờ khi Tập đoàn Trung Nam bán 49% cổ phần tại Nhà máy điện mặt trời Trung Nam Thuận Bắc có vốn đầu tư 5.000 tỉ đồng cho Công ty CP kỹ thuật công nghiệp Á Châu (ACIT). Nói bất ngờ bởi Trung Nam đã rất tâm huyết với mảng năng lượng tái tạo.

Tập đoàn này là doanh nghiệp tư nhân đầu tiên đầu tư hạ tầng truyền tải điện, góp phần quan trọng khi giải tỏa công suất lưới điện cho khu vực Ninh Thuận và các tỉnh duyên hải nam Trung bộ nói chung. Dù chính chủ không tiết lộ nhưng thông tin được nhiều báo đưa tin cho biết giá của thương vụ này khoảng 200 triệu USD. Có nhiều đồn đoán rằng bán vì lời, cũng có ý kiến bán vì nhà đầu tư lo ngại tình trạng quá tải và các chính sách giảm tải trong thời gian tới có thể còn mạnh tay hơn. Chưa biết lý do tập đoàn này bán vì sao nhưng đây không phải trường hợp cá biệt.

Trước đó, năm 2020, một số dự án điện gió, điện mặt trời đã được các nhà đầu tư VN chuyển nhượng một phần, hoặc toàn bộ dự án dưới hình thức liên doanh, bán cổ phần... cho các nhà đầu tư đến từ Thái Lan, Philippines, Trung Quốc, Singapore, Ả Rập Xê Út... khiến dư luận dấy lên sự lo ngại về an ninh năng lượng. Ngay sau đó, đại diện Cục trưởng Cục Điện lực và năng lượng tái tạo đã trấn an rằng hoạt động này là hoạt động bình thường trong cơ chế thị trường và được quy định trong luật Đầu tư.

Soi báo cáo tài chính của các doanh nghiệp có đầu tư điện mặt trời cũng thấy lợi nhuận từ kênh này là khá lớn. Ở đâu có thóc, ở đó có bồ câu, cũng là điều dễ hiểu. Thế nhưng điều đáng nói ở đây chính là vấn đề quy hoạch. Nếu nông nghiệp rơi vào vấn nạn trồng - chặt vì thiếu chiến lược, thiếu quy hoạch có tầm nhìn thì quy hoạch điện của chúng ta không thiếu. Có điều, quy hoạch một đằng, thực tế vượt rào một nẻo. Tính đến cuối năm 2020, công suất thực tế đã vượt quá 12 lần so với quy hoạch. Đến đầu năm 2021, EVN đã phải lên tiếng vì nỗi lo thừa điện và việc giảm phát luân phiên bắt buộc phải thực hiện do đường truyền quá tải. Nếu logic các vấn đề, phải chăng sang nhượng các dự án năng lượng tái tạo đang trở thành một thị trường béo bở nên nhà đầu tư tìm mọi cách để được phê duyệt dự án để bán lại kiếm lời?

Nhưng điện không phải là tiêu, điều, cà phê... để không thích thì chặt bỏ. Không chỉ là mặt hàng thiết yếu, nó còn là an ninh năng lượng. Nếu chúng ta không kiểm soát chặt chẽ để lành mạnh hóa thị trường thì một chủ trương tốt của Chính phủ có thể sẽ bị ảnh hưởng lớn và hệ lụy của nó thì rất khó để đong đếm.

Theo NGUYÊN KHANH (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Ngẫm về những 'video rác' từ AI

Ngẫm về những 'video rác' từ AI

Bộ phim Lời nguyền dưới ánh trăng của đạo diễn Phạm Vĩnh Khương đang thu hút sự chú ý đặc biệt, không hẳn vì đây là tác phẩm khoa học viễn tưởng đầu tiên tại VN được tạo hoàn toàn từ AI mà còn bởi kinh phí khiêm tốn: chỉ hơn một chỉ vàng và thực hiện vỏn vẹn trong 72 giờ.

Diện mạo hành chính mới tạo động lực để đất nước phát triển

Diện mạo hành chính mới tạo động lực để đất nước phát triển

(GLO)- Sau một thời gian gấp rút chuẩn bị, chỉ còn vài ngày nữa, đất nước ta chính thức bước vào cuộc chuyển mình vĩ đại nhất kể từ ngày thống nhất non sông. Sự thay đổi về mô hình chính quyền địa phương lần này sẽ đem lại diện mạo hành chính mới, tinh gọn, năng động, hiệu lực, hiệu quả.

Vì một nền thương mại sạch

Vì một nền thương mại sạch

Lực lượng chức năng triệt phá các đường dây buôn lậu, kinh doanh hàng gian hàng giả với quy mô lớn; hàng loạt vụ vứt bỏ hàng hóa nghi hàng gian, hàng giả; nhiều người nổi tiếng, có ảnh hưởng trên mạng xã hội sa lưới luật pháp vì trốn thuế, kinh doanh hàng kém chất lượng…

Học kỹ, thi thật!

Học kỹ, thi thật!

Việc chuyển giao toàn bộ quy trình sát hạch, cấp, đổi bằng lái xe từ Bộ GTVT sang Bộ Công an, cụ thể là giao cho lực lượng CSGT đảm nhận, đánh dấu một bước ngoặt trong công tác quản lý người điều khiển phương tiện giao thông tại VN.

Nhìn mình đi

Nhìn mình đi

"Nếu như nói một ngày nào đó trong trường học không còn bạo lực, thì tôi có thể nói được, đó là ngày mà người lớn không còn đánh nhau nữa. Ngày đó, trẻ con sẽ nhìn nhau bằng ánh mắt yêu thương thuần túy mà thôi".

Phát huy sức mạnh văn hóa

Phát huy sức mạnh văn hóa

Khi các giá trị văn hóa, di sản và nghệ thuật tạo ra lợi nhuận nó không chỉ tự “nuôi sống” mình mà còn góp phần tạo thêm những nguồn lực mới, tác động tích cực đến các lĩnh vực khác của ngành công nghiệp văn hóa.

null