Bức họa diễm tuyệt của văn chương

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Trong một lần tới Việt Nam giao lưu, nhà văn kiêm biên kịch người Pháp David Foenkinos, tác giả của các tiểu thuyết lãng mạn pha lẫn hài hước như Chỉ tại vợ tôi gợi tình, Mối tình Paris, Những lần ta chia tay hé lộ về một tác phẩm sắp ra mắt tại Việt Nam, được nhấn mạnh là quan trọng trong sự nghiệp viết văn của anh.

Đó chính là tiểu thuyết Charlotte do Nhã Nam và NXB Hội Nhà văn ấn hành, Hoàng Nhụy dịch. Quả nhiên, không phải vô cớ mà David Foenkinos lại chia sẻ như vậy và độc giả hoàn toàn có thể tìm thấy lời giải cho mình khi tìm đọc tác phẩm này.

Charlotte dựa trên một câu chuyện có thật thời Thế chiến II, được xuất bản năm 2014, giành giải Renaudot và giải Goncourt cho học sinh trung học. Tác phẩm được lấy cảm hứng từ cuộc đời của Charlotte Salomon, nữ họa sĩ người Đức gốc Do Thái bị sát hại năm 26 tuổi, khi đang mang thai đứa con đầu lòng.

Theo chia sẻ của David Foenkinos, nữ danh họa Charlotte Salomon ám ảnh anh khôn nguôi. Anh tình cờ gặp tác phẩm của Charlotte Salomon tại một triển lãm ở Berlin và lập tức nó gây cho anh “cú sét nghệ thuật”.

 


Suốt nhiều năm, David Foenkinos đã ghi chép các thông tin, không ngừng xem đi xem lại tác phẩm của cô. Anh cũng từng thử viết cuốn sách này rất nhiều lần nhưng rồi một loạt câu hỏi hiện lên trong đầu: “Nhưng viết như thế nào? Tôi phải có mặt ư? Tôi phải tiểu thuyết hóa câu chuyện của cô ư? Nỗi ám ảnh trong tôi nên mang hình thức nào?”.

Tác phẩm được ra đời từ hàng loạt tự vấn như vậy. Và đặc biệt, sự băn khoăn của David Foenkinos về hình thức đã mang đến cách thể hiện độc đáo: mỗi câu không quá một dòng. Điều này tạo cho tác phẩm nhịp điệu riêng, lúc nhịp nhàng khi dồn dập, tương ứng với cuộc đời thăng trầm nhưng đầy say mê trong tình yêu lẫn nghệ thuật của Charlotte.

Dưới ngòi bút của David Foenkinos, cuộc đời nữ họa sĩ Charlotte Salomon hiện lên đầy chân thực và sinh động. Cuộc đời ấy như tâm điểm của một vòng tròn, mà xoay quanh nó là các mối quan hệ với gia đình, trường học, chế độ cai trị hà khắc cùng đam mê hội họa mãnh liệt.

Sau nhiều lần nỗ lực, cuối cùng Charlotte Salomon cũng đặt chân tới được nước Pháp. Hành trình ấy mở ra nhiều cảm hứng sáng tạo, giúp Charlotte có những tác phẩm để đời nhưng đồng thời cũng khép lại một cuộc đời thăng trầm và bi thương của cô.

Cuộc trốn chạy sang nước Pháp những tưởng là một kết thúc tốt đẹp cho Charlotte, nhưng cuối cùng, cô bị sát hại lúc đang mang thai ở tháng thứ năm.

Cái chết của Charlotte không khiến người đọc bất ngờ, bởi ở đâu thì con người vẫn luôn bé nhỏ trước thời cuộc, huống chi với Charlotte, đó còn là số phận. Trên chuyến tàu lăn bánh về trại tập trung, cô đã lập một phép tính: 1940 + 13 = 1953.

Năm 1940 là năm diễn ra cái chết của mẹ và dì Charlotte, cũng chừng ấy năm là cái chết của mẹ và bà ngoại Charlotte. Charlotte ra đời nhưng đồng thời số phận dường như đã an bài cho cô. Vì lẽ đó, Charlotte lựa chọn năm 1953 để tự sát.

Nhưng rốt cuộc, chu kỳ 13 năm đó đã không lặp lại và Charlotte vĩnh viễn ra đi vào năm 1943, sớm hơn 10 năm so với định liệu. Không bất ngờ nhưng cảm giác xót xa và đau thương sẽ còn mãi trong lòng người đọc.

Với tiểu thuyết Charlotte, David Foenkinos thực sự thoát ra dấu ấn sâu đậm mà anh đã “tạc” vào tâm trí độc giả từ những tác phẩm xuất bản trước đây. Chất hài hước, bỡn cợt thường thấy được thay thế bởi sự thâm trầm, sâu lắng.

Với sự kỳ công của mình, David Foenkinos gần như biến thành một họa sĩ kỳ tài, mà Charlotte chính là bức chân dung diễm tuyệt và đẹp đẽ được tạo tác không phải bằng màu sắc, hình khối mà bằng ngôn ngữ của văn chương.

HỒ SƠN (sggp)

Có thể bạn quan tâm

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

(GLO)- Giữa những cơn gió xào xạc của núi rừng Tây Nguyên bỏng rát, bài thơ “Biên cương mùa gió” của Lê Vi Thủy như thổi vào lòng người nỗi xúc động lặng thầm. Từ ánh mắt trẻ thơ đến no ấm buôn làng và những giọt mồ hôi người lính, tất cả hòa quyện trong khát vọng yên bình nơi địa đầu Tổ quốc.

Tổ quốc trong tim

Thơ Lenguyen: Tổ quốc trong tim

(GLO)- Bài thơ “Tổ quốc trong tim” của tác giả Lenguyen là lời tri ân sâu sắc với cha ông đã hy sinh vì độc lập dân tộc. Từ Cửu Long đến Trường Sơn, từ Điện Biên đến Sài Gòn, một Việt Nam bất khuất vươn lên giữa máu và hoa, rạng ngời sắc cờ Tổ quốc.

Thơ Đào An Duyên: Lòng quê

Thơ Đào An Duyên: Lòng quê

(GLO)- Trong nhịp sống hiện đại hối hả, bài thơ "Lòng quê" của tác giả Đào An Duyên là tiếng vọng thầm lặng mà day dứt. Người xa quê, dù ở đâu chăng nữa vẫn mang trong tim nỗi nhớ cội nguồn. Qua hình ảnh nước xuôi nước ngược, bài thơ gợi về sự gắn bó thiêng liêng giữa con người và quê hương.

Người nặng lòng với dân ca Tày

Người nặng lòng với dân ca Tày

(GLO)-Hơn 30 năm kể từ ngày rời quê hương Cao Bằng vào Gia Lai lập nghiệp, ông Mã Văn Chức (SN 1961, tổ 3, thị trấn Phú Thiện) vẫn nặng lòng với văn hóa dân tộc Tày. Hơn 100 bài hát đã được ông sáng tác theo làn điệu dân ca Tày với mong muốn “giữ lửa” cho âm nhạc dân gian.

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

(GLO)- Bằng hình ảnh thiên nhiên giàu biểu cảm, bài thơ "Những gương mặt hoa cài" của Lữ Hồng gợi nên vẻ đẹp bình yên ẩn sâu trong nhịp sống phố thị. Lời thơ không chỉ là hoài niệm, mà còn là nơi gửi gắm tình yêu, ký ức và những giấc mơ không lời giữa tháng năm xoay vần.

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

(GLO)- Bài thơ "Phía Trường Sơn" của Sơn Trần là khúc trầm sâu lắng về nỗi nhớ và sự hy sinh lặng thầm phía hậu phương. Tháng Tư về trên biên cương đầy cỏ xanh và chiều sương phủ trắng, nỗi nhớ hòa quyện cùng đất trời, tạo nên một bản tình ca sâu lắng dành cho cha-người lính năm xưa.

Khẳng định sức sống bất tận của văn học nghệ thuật trong đời sống tinh thần Nhân dân

Khẳng định sức sống bất tận của văn học nghệ thuật trong đời sống tinh thần Nhân dân

(GLO)- Đó là phát biểu của Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Châu Ngọc Tuấn tại hội nghị tổng kết 50 năm nền văn học nghệ thuật tỉnh Gia Lai sau ngày thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025) diễn ra vào sáng 23-4 tại Hội trường 2-9 (TP. Pleiku).

Nơi “Ngọn lửa cao nguyên” rực sáng

Nơi “Ngọn lửa cao nguyên” rực sáng

(GLO)- Trong kho tàng âm nhạc Việt Nam có nhiều ca khúc không chỉ đơn thuần là tác phẩm nghệ thuật mà còn là biểu tượng của một vùng quê. Nơi ấy, tình yêu và nỗi nhớ không thể phai mờ. “Ngọn lửa cao nguyên” của nhạc sĩ Trần Tiến chính là một trong những ca khúc như thế.

“Lặng lẽ trưởng thành” cùng sách

“Lặng lẽ trưởng thành” cùng sách

(GLO)- “Dáng vẻ của một người yên lặng đọc sách khá giống với những gì tôi cảm thấy khi nghĩ về một người đang trưởng thành trong lặng lẽ”-đó là cảm nhận của chị Trần Thị Kim Phùng Thủy-Trưởng ban Điều hành dự án “Văn hóa đọc Gia Lai” về giá trị sâu bền mà sách mang lại.

Thơ Lenguyen: Mùa qua phố

Thơ Lenguyen: Mùa qua phố

(GLO)- Bài thơ "Mùa qua phố" của tác giả Lenguyen là một bức tranh dịu dàng, gợi cảm xúc, đưa người đọc bước vào không gian phố núi Pleiku trong thời khắc chuyển mùa. Với giọng điệu lãng mạn và sâu lắng, bài thơ khơi gợi vẻ đẹp bình dị nhưng đầy chất thơ của phố núi...

Con đường tất yếu

Con đường tất yếu

Vài năm trở lại đây, các sản phẩm văn hóa - nghệ thuật Việt đã được khai thác với tinh thần mới: vừa trân trọng truyền thống, vừa dấn thân khai phá cái mới.