Bàn thảo về văn học nghệ thuật miền Nam trước 1975

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Nguyễn Thế Kỷ nói ông đã giao cho một số thành viên của hội đồng nghiên cứu, sau đó có thể tổ chức các bàn tròn văn học, các hội thảo, tọa đàm về văn học nghệ thuật miền Nam trước 1975.

 Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng và Trưởng Ban Tuyên giáo trung ương Võ Văn Thưởng trao tặng thưởng mức A cho 4 tác giả được tặng thưởng của Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2019 - Ảnh: T.ĐIỂU
Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng và Trưởng Ban Tuyên giáo trung ương Võ Văn Thưởng trao tặng thưởng mức A cho 4 tác giả được tặng thưởng của Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2019 - Ảnh: T.ĐIỂU


Góp ý tại kỳ họp thứ 8 của Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật diễn ra chiều 12-8 tại Hà Nội, nhà thơ Lê Thành Nghị than phiền về việc nhiều kế hoạch, dự định hoạt động của hội đồng thời gian qua chưa được thực hiện tốt.

Điển hình là Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật chưa tổ chức được chuyên đề bàn tròn thơ của các nhà thơ miền Nam như có vài ý kiến gần đây đề xuất hội đồng cần làm.

"Nhiệm kỳ trước chưa làm được và nhiệm kỳ này cũng chưa làm được. Thơ miền Bắc thì chúng ta đọc thuộc, thơ Tố Hữu, Chế Lan Viên chúng ta thuộc, nhưng thơ miền Nam mấy ai đã biết thơ Thanh Tâm Tuyền có gì hay và chưa hay, thơ Tô Thùy Yên có gì hay, chưa hay", nhà thơ Lê Thành Nghị nói.

 

Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Nguyễn Thế Kỷ và phó chủ tịch thường trực hội đồng Phan Trọng Thưởng điều hành kỳ họp thứ 8 của hội đồng vào chiều 12-8 - Ảnh: T.ĐIỂU
Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Nguyễn Thế Kỷ và phó chủ tịch thường trực hội đồng Phan Trọng Thưởng điều hành kỳ họp thứ 8 của hội đồng vào chiều 12-8 - Ảnh: T.ĐIỂU


Tác phẩm nào tốt nên được nhìn nhận

Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online về câu chuyện này, giám đốc Đài tiếng nói Việt Nam, chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Nguyễn Thế Kỷ khẳng định, với chức năng của mình, Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật cũng cần định hướng cho công chúng và giới sáng tác có hiểu biết nhất định về văn học miền Nam Việt Nam trước năm 1975.

Ông Kỷ nói, trước 1975 ở miền Nam có 3 dòng văn học. Một là dòng văn học cách mạng, chủ yếu trong các chiến khu, các bưng biền, ở đô thị. Hai là dòng văn học yêu nước của tầng lớp trí thức, các văn nghệ sĩ, họ đi với nhân dân, với đất nước...

Và dòng thứ ba của một bộ phận phục vụ cho chế độ Việt Nam cộng hòa và đế quốc Mỹ. Trong số đó có cả những sĩ quan tâm lý chiến của chính quyền cũ.

Tuy nhiên, ông Kỷ cho rằng đất nước đã thống nhất gần 50 năm rồi. Chưa nói đến yêu cầu hòa hợp, hòa giải dân tộc thì người Việt vốn có tinh thần gạn đục khơi trong, nên tác phẩm nào tốt thì cần có sự thừa nhận, quảng bá...

 

Tạp văn của Tràng Thiên - một tác giả văn học miền Nam trước 1975, được xuất bản gần đây - Ảnh: T.ĐIỂU
Tạp văn của Tràng Thiên - một tác giả văn học miền Nam trước 1975, được xuất bản gần đây - Ảnh: T.ĐIỂU



Đã đến lúc phải bàn thảo về văn học nghệ thuật miền Nam

Vì vậy, với một vài ý kiến nêu ra gần đây rằng Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật cần phải tổ chức tọa đàm về văn học miền Nam trước 1975, ông Kỷ cho biết ông đã trao đổi với các nhà khoa học trong hội đồng trên quan điểm là những vấn đề này hội đồng phải "hết sức quan tâm chứ không bỏ qua".

Ông Kỷ cho hay ông đã giao cho một số thành viên của hội đồng nghiên cứu sâu hơn, sau đó có những đề tài trình bày trước hội đồng và cũng có thể tổ chức các bàn tròn văn học, các hội thảo, tọa đàm để nhìn nhận vấn đề này vừa khoa học, khách quan và nhân văn.

"Cái này hội đồng phải làm. Nhưng nhanh hay chậm, thuyết phục hay không thuyết phục thì cần năng lực, trách nhiệm, thái độ trách nhiệm với lịch sử, với đất nước, với nhân dân, làm sao để cởi bỏ những khúc mắc, hóa giải hận thù", ông Kỷ khẳng định.

Về câu chuyện ứng xử với văn học nghệ thuật miền Nam trước 1975, chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, nhà thơ Trần Đăng Khoa - phó chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, thành viên Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật - cho biết từ lâu một số cơ quan báo chí như báo Văn Nghệ, tạp chí Nhà Văn và Tác Phẩm của Hội Nhà văn Việt Nam, một vài nhà xuất bản đã in, giới thiệu nhiều tác phẩm văn học miền Nam trước 1975.

Bởi lẽ theo ông, văn học nghệ thuật miền Nam có nhiều tác phẩm hoàn toàn nhân bản, không chống lại cách mạng, ví như các tác phẩm của Bình Nguyên Lộc.

Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có cuộc tọa đàm nào về dòng văn học này.

Theo ông Khoa, bây giờ là lúc cần tổ chức tọa đàm về văn học nghệ thuật của các tác giả miền Nam trước 1975, bởi "non sông đã một dải gần 50 năm rồi".

 

 
Tác giả 8X Vũ Hiệp được tặng thưởng mức A của Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật - Ảnh: T.ĐIỂU
Tác giả 8X Vũ Hiệp được tặng thưởng mức A của Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật - Ảnh: T.ĐIỂU



Sách lý luận phê bình của 8X được tặng thưởng mức cao nhất của Ban Bí thư

Tối 12-8, tại Hà Nội, Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật đã tổ chức lễ trao tặng thưởng của Ban Bí thư cho 15 tác phẩm, trong đó, 4 tác phẩm được trao mức A, 7 tác phẩm được trao mức B, 4 tác phẩm được trao mức C. Hội đồng cũng trao tặng thưởng cho 7 cơ quan, đơn vị (nhà xuất bản, cơ quan báo chí) đã công bố nhiều tác phẩm có đóng góp cho sự phát triển lĩnh vực lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2019.

Trong đó, một mức thưởng A được trao cho cuốn Nghệ thuật dưới góc độ di truyền (lĩnh vực mỹ thuật) của 8X Vũ Hiệp. Sinh năm 1982, Vũ Hiệp là một kiến trúc sư, giảng viên đại học nhưng anh đã có nhiều đầu sách lý luận đáng chú ý. Trước đó, cuốn Các cấu trúc tinh thần của nghệ thuật (NXB Mỹ Thuật, 2018) của anh cũng được trao giải bạc - Giải thưởng kiến trúc quốc gia 2018 và giải B - Giải thưởng sách quốc gia Việt Nam lần thứ 2-2019.

Theo THIÊN ĐIỂU (TTO)

Có thể bạn quan tâm

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

(GLO)- Phố núi Pleiku (tỉnh Gia Lai) hơn nửa thế kỷ trước có gì thú vị? Triển lãm ảnh “Ký ức Pleiku” diễn ra tại Bảo tàng tỉnh từ ngày 24-1 đến 21-2 đưa người xem bước vào chuyến du hành trở về Pleiku xưa, thêm cơ sở so sánh với sự phát triển không ngừng của đô thị trung tâm khu vực Bắc Tây Nguyên.

Cỏ xanh về phía cũ

Cỏ xanh về phía cũ

(GLO)- Bài thơ “Cỏ xanh về phía cũ” của Vân Phi như một bức tranh ký ức trầm lắng về mái ấm gia đình, nơi thời gian dường như lặng lẽ quay trở lại qua những hình ảnh quen thuộc, giản dị thấm đượm tình cảm và ký ức sâu sắc khiến người ta thổn thức.

Người gùi hơ’mon về đâu

Người gùi hơ’mon về đâu

(GLO)- Bài thơ Người gùi hơ’mon về đâu của Vân Phi mở ra không gian đẫm hơi men rượu cần, tiếng hát lẫn trong gió khuya và những ký ức chảy trôi theo thời gian, mơ hồ giữa hiện thực và quá khứ. Tất cả như gợi lên sự tiếc nuối, khắc khoải về một giá trị của truyền thống đang dần phai nhạt.

Nhịp xoang

Nhịp xoang

(GLO)- Bài thơ "Nhịp xoang" của Nguyễn Đình Phê mang đậm hơi thở văn hóa Tây Nguyên, tái hiện không khí lễ hội cồng chiêng rộn ràng, nơi con người hòa cùng thiên nhiên và thần linh. Bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp văn hóa mà còn truyền tải tinh thần đoàn kết, gắn bó bền chặt.

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

(GLO)- Bài thơ "Lời hẹn" của Sơn Trần không chỉ mô tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là những hẹn ước, kỳ vọng về sự trở về, đoàn tụ, gắn kết. Hình ảnh trong thơ vừa thực tế, vừa thi vị, mang đến cho người đọc cảm nhận ấm áp về tình yêu quê hương, về sự đổi thay tươi đẹp của đất trời vào xuân.

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

(GLO)- "Xuân dậy thì" của tác giả Vân Phi mang đến những xúc cảm thanh tân về mùa xuân và tình yêu, đưa chúng ta vào không gian tràn đầy sức sống của một buổi sáng quê hương. Mùa xuân được nhen lên trên từng chồi non lộc biếc, và mùa xuân cũng bắt đầu khi tình yêu có những hồi đáp ngọt ngào...

Nụ cười Tây Nguyên

Nụ cười Tây Nguyên

(GLO)- Đi tìm nụ cười Tây Nguyên chính là tìm đến cái đẹp nguyên sơ. Nó ẩn sâu trong đôi mắt, nó hé nhìn qua đôi tay trong vũ điệu, nó giấu mình sau chiếc gùi đầy ắp lúa, bắp và nó cũng chân tình, e ấp khi nói lời thương. Nụ cười ấy hồn hậu, sâu lắng và tự nhiên như núi rừng, sông suối.

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

(GLO)- Bài thơ "Khảo cổ An Khê" như một cách "phượt" về quá khứ, về những dấu tích cổ xưa của Nguyễn Thanh Mừng. Để rồi, ở đó, tác giả lại tự "khảo cổ chính mình", khát khao tìm lại những giá trị thuần khiết, giản dị của con người và văn hóa dân tộc.

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

(GLO)- Bài thơ “Đừng buồn nhé, em!” của Nguyễn Đức Nam phản ánh một thông điệp sâu sắc về thời gian, sự thay đổi và sự chấp nhận trong cuộc sống. Tác giả dùng hình ảnh dòng sông để minh họa cho những chu kỳ trong đời người và những thăng trầm mà mỗi người phải trải qua.

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

(GLO)- Mùa xuân không chỉ đơn thuần là thời gian mà còn là biểu tượng của sự tái sinh, của tình yêu thương, sự đoàn tụ và những ước nguyện hạnh phúc. Đó cũng chính là thông điệp mà tác giả Lê Vi Thủy gửi gắm đầy nhẹ nhàng, tinh tế trong bài thơ "Mùa em". Mời các bạn cùng đọc.

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

(GLO)- Bài thơ "Gọi xuân" của tác giả Nguyễn Ngọc Hưng mang đậm không khí của mùa đông, song cũng là lời mời gọi, khắc khoải của mùa xuân. Từng câu thơ như một niềm khát khao về sự thay đổi, hồi sinh và tươi mới...

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

(GLO)- Mùa xuân vừa đến, cho ta cái cớ để nhìn lại chặng đường dài mình đã đi qua. Thêm một tuổi là thêm nhiều những hạnh ngộ và chia ly, nguyện ước và mong chờ. Nhưng chừng nào còn tha thiết với đời là ta còn “tuổi ngọc”. Bài thơ của tác giả Lữ Hồng dưới đây như thay lời muốn nói...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

(GLO)- Bài thơ "Quê ngoại" của Nguyễn Ngọc Hạnh không chỉ là lời tỏ bày tình cảm quê hương mà còn là một thông điệp sâu sắc về sự gắn bó với cội nguồn. Quê hương dù có xa hay gần, luôn là một phần không thể thiếu trong cuộc đời mỗi người, là điểm tựa để chúng ta tìm về trong những lúc lạc lõng nhất.

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

(GLO)- "Hoa vô thường" của Lê Từ Hiển mang đậm dấu ấn của sự chiêm nghiệm về cuộc đời, sự vô thường của thời gian qua những biến chuyển của thiên nhiên. Mỗi câu thơ như một khoảnh khắc dịu dàng, mà ở đó, tác giả lặng lẽ nhìn nhận và đón nhận mọi biến động của đời sống...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

(GLO)- Với "Giếng xưa", tác giả Nguyễn Ngọc Hạnh đã khắc họa bức tranh đầy khắc khoải, suy tư về cuộc đời. Khi thời gian lặng lẽ trôi qua, mỗi hình ảnh đều như một lời tâm sự rất riêng tư nhưng cũng thật gần gũi và đầy cảm xúc.

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

(GLO)- Nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, con người phố núi Pleiku, UBND thành phố phối hợp với Báo Gia Lai tổ chức Cuộc thi viết về chủ đề “Pleiku-Khát vọng vươn lên” năm 2025 trên các ấn phẩm của Báo Gia Lai. Ban tổ chức bắt đầu nhận bài từ ngày 20-1.