Mục đích của việc xuất bản tuyển tập bút ký “Người Sài Gòn bất đắc dĩ” (NXB Trẻ, tháng 10.2017) như nhà văn, nhà báo Võ Đắc Danh chia sẻ, là xuất phát từ ý nguyện dùng số tiền phát hành sách để xây cầu tại một vùng quê nghèo ở Cà Mau và khởi động chương trình “Học sinh nghèo vượt lên số phận”.
Sách gồm 47 bút ký, là những trang viết thấm đẫm tình quê của một người con xa xứ, đau đáu về nơi chôn nhau cắt rún. Nơi ấy chứa những ẩn ức về sự hy sinh của người thân, nơi mà mẹ “mòn khuyết” tuổi xanh và sức khỏe để nuôi con khôn lớn. Đó cũng là nơi mà chính bản thân tác giả lên tiếng bênh vực cho những số phận cô yếu, lên án mạnh mẽ cái xấu.
 |
Tôi còn nhớ đâu đó, nhà thơ Lê Chí đã có nhận định rất xác đáng về bút ký của Võ Đắc Danh: “Câu văn của Danh đanh nén, chắc lọi, không bị sa vào chi tiết lặt vặt, không nhởn nhơ quẩn quanh tỉa tót hay thi vị hóa phong cảnh - anh chỉ muốn mau mau bóc hết những lớp mục rữa, bầy nhầy để xông thẳng vào cái lõi tươi nguyên của bi kịch cuộc đời”. Nhưng những trang viết ấy không tạo nên sắc màu u tối, trái lại, nó lung linh hấp dẫn lạ thường nhờ chính tấm lòng của người viết.
Tôi đọc ký của Võ Đắc Danh, từ Nỗi niềm U Minh Hạ, Đồng Cỏ Chát đến Thế giới người điên, rồi Canh bạc… Từng trang viết, tôi như bị thôi miên trong từng con chữ. Không phải vì câu chữ của tác giả cao siêu, mỹ miều, chiều theo suy nghĩ của người đọc, mà bởi, cái sự mộc mạc, chân thành với độ nén như chất đầy lửa của một người cầm bút có trách nhiệm và tử tế.
Đọc “Người Sài Gòn bất đắc dĩ”, lại thấy một điều gì đó đang được đánh thức, đồng cảm, có lẽ do Võ Đắc Danh “trong văn có báo, trong báo lại có văn”. Có lẽ, bạn đọc sẽ tìm thấy mình, sẽ được “sống lại” trong Rơm rạ dại khờ, Hoài niệm khoai lang, những mùa Cá rô lội ngược, Mùa len trâu để rồi như Hạt bụi nghiêng mình nhớ đất quê, trăn trở Giữa hai dòng mặn ngọt… Và đâu đó, người đọc sẽ thấy tâm hồn mình được tưới tắm yêu thương từ tấm lòng những con người nghèo khó nhưng đầy tử tế như Gã giang hồ lương thiện, Bà lão bán bánh chuối, Cổ tích trên đỉnh Mồ Côi…
Tấm lòng quê, những góc khuất phận người, những câu chuyện ấy trong cuốn sách mới, hay là những tập ký của Võ Đắc Danh đã xuất bản vẫn nguyên nét quyến dụ lạ lùng, của một người tử tế, giàu lòng trắc ẩn.
VÂN PHI
