Mục tiêu "trỗi dậy hòa bình" mà Trung Quốc tuyên bố theo đuổi đang bị nhiều học giả có uy tín nghi ngờ.
Tại Hội nghị Tương lai Châu Á vừa được tổ chức tại Tokyo trong hai ngày 22 và 23-5 vừa qua, tình hình căng thẳng tại Biển Đông và Biển Hoa Đông thời gian gần đây là một trong những chủ đề được nhiều diễn giả và đại biểu đặc biệt quan tâm.
Đề cập đến những căng thẳng gần đây tại Biển Đông và Biển Hoa Đông, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long bày tỏ quan ngại các hành động và sự cố mang tính khiêu khích có thể dẫn đến xung đột.
Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long phát biểu tại Hội nghị Tương lai Châu Á |
Theo Thủ tướng Lý Hiển Long, sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc là điểm nhấn quan trọng của Châu Á trong 20 năm nữa. Tuy nhiên, chính sự trỗi dậy này lại ẩn chứa trong mình những nguy cơ tiềm ẩn. Lật lại lịch sử có thể thấy sự trỗi dậy của một nước mới nổi dễ dẫn đến chiến tranh với một cường quốc hiện tại. Do đó, quan hệ Mỹ-Trung sẽ là chìa khóa quyết định tương lai của Châu Á.
Thủ tướng Lý Hiển Long đưa ra hai kịch bản tốt và xấu cho Châu Á, trong đó kịch bản tốt xảy ra khi Trung Quốc gia tăng sức mạnh của mình trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế.
Giáo sư Shinichi Kitaoka, Hiệu trưởng Trường Đại học Quốc tế Nhật Bản đặt câu hỏi: “Điều tôi thực sự băn khoăn trước sức mạnh đang lên của Trung Quốc đó là Trung Quốc hoàn toàn có thể phát triển nếu tuân thủ luật pháp quốc tế. Vậy thì tại sao Trung Quốc lại bỏ qua luật pháp quốc tế và thực hiện các hành động gây hấn? Tôi nghĩ rằng với khuôn khổ hiện tại, Trung Quốc vẫn có thể gia tăng sức mạnh của mình nhưng thực tế Trung Quốc lại không làm như vậy”.
Giáo sư Kitaoka cho rằng, tình hình bất ổn hiện nay tại khu vực Đông Á một phần là do việc tăng cường năng lực quân sự của các nước trong khu vực. Với ngân sách quốc phòng tăng gấp 4 lần trong vòng 10 năm, Trung Quốc sẽ không thể thuyết phục các nước xung quanh về động cơ của mình.
Nhiều học giả đặt dấu hỏi đối với mục tiêu “trỗi dậy hòa bình” của Trung Quốc. Giáo sư Akio Takahara thuộc Khoa nghiên cứu pháp lý và chính trị học Viện Đại học Tokyo bày tỏ quan ngại: “Điều nhiều nước bao gồm các nước khu vực Đông Á đang lo ngại đó là Trung Quốc sẽ sử dụng sức mạnh tăng lên của mình như thế nào và để làm gì. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc thường nói về sự trỗi dậy hòa bình. Điều đó thật là tốt. Nhưng nếu ra nhìn xung quanh, chúng ta có thể thấy có sự khác biệt giữa lời nói và việc làm”.
Ông Takahara nói thêm: “Trung Quốc không nhận thức được rằng khoảng cách giữa lời nói và việc làm của họ đang gây ra mối lo ngại như thế nào cho các nước xung quanh. Dường như đã xuất hiện hội chứng nước lớn tức là một nước khi lớn mạnh sẽ không còn bận tâm đến việc nước khác nhìn họ thế nào nữa”.
Một câu hỏi được Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đưa ra tại Hội nghị Tương lai Châu Á năm nay cũng khiến nhiều đại biểu trăn trở, đó là cùng với sự lớn mạnh của mình, liệu Trung Quốc có còn tiếp tục “chơi đẹp” với các nước nhỏ xung quanh nữa hay không.
Theo VOV