Emagazine

E-magazine Sưu tập sứ ký kiểu “độc nhất vô nhị” tại Gia Lai

Kiểu chơi “một mình một ngựa” với dòng sứ “sinh ra ở vạch đích” này của ông góp phần tạo thêm mảng màu riêng trong giới sưu tầm.

Theo ông Tuyên, hiện nay, sứ ký kiểu càng trở nên quý hiếm, có những món đồ giá trị bằng cả gia tài. “Đất nước xảy ra chiến tranh, loạn lạc, đồ ký kiểu còn giữ đến ngày nay không nhiều. Bên cạnh đó, trong giai đoạn khó khăn của đất nước, nhiều người chưa ý thức được giá trị nên đã bán qua nhiều kênh. Trong đó, nhiều món đồ sứ ký kiểu quý hiếm theo nhau ra nước ngoài và chưa có cơ hội hồi hương”-ông Tuyên lý giải.

nha-suu-tam-bui-van-tuyen-gioi-thieu-bo-suu-tap-su-ky-kieu-9500.jpg
Nhà sưu tầm Bùi Văn Tuyên giới thiệu bộ sưu tập sứ ký kiểu. Ảnh: H.N

Nhà sưu tầm cho biết, đồ sứ ký kiểu là tên gọi của nhóm hiện vật đồ sứ do người Việt Nam (vua, quan lại, thường dân) đặt làm tại các lò gốm sứ Trung Hoa trong khoảng thời gian từ nửa sau thế kỷ XVII đến đầu thế kỷ XX với những yêu cầu riêng về kiểu dáng, màu sắc, hoa văn trang trí, thơ văn minh họa và hiệu đề.

Những món đồ ông sưu tầm chủ yếu đặt làm tại Cảnh Đức Trấn (tỉnh Giang Tây, Trung Quốc). Đây là nơi khởi nguồn của gốm sứ Trung Hoa và nổi tiếng nhất từ xưa tới nay.

Ông Tuyên cho biết thêm, màu xanh đặc trưng trên sứ ký kiểu còn được gọi là men chàm. Xưa kia, 1 lạng chàm phải đổi bằng 6 lạng vàng. Cộng với kỹ nghệ làm sứ thượng thừa của người Trung Quốc nên sản phẩm thường là vĩnh cửu, không bị tác động bởi thời gian.

3-bo-tra-su-ky-kieu-ngu-dung-vua-dung-2401.jpg
Bộ trà sứ ký kiểu ngự dụng (vua dùng). Ảnh: H.N

Mỗi món đồ sứ ký kiểu với màu xanh trắng đặc trưng được nhà sưu tập Bùi Văn Tuyên trưng bày riêng trong khung kính, có đế đỡ, cho thấy sự nâng niu, trân quý của chủ nhân.

Nhà sưu tập cho biết, những món ông sưu tầm chủ yếu là đồ ngự dụng, quan dụng (vua, quan sử dụng) hoặc đồ ban thưởng cho quan lại, con cháu hay những người có công trạng với triều đình.

Mỗi triều đại, sứ ký kiểu có một đặc điểm riêng, mỗi hiện vật mang theo cả lịch sử trăm năm của các vương triều gắn với những vị vua trong lịch sử. Đó cũng là lý do ông yêu thích dòng sứ ký kiểu đến như vậy dù có thời điểm, sưu tầm được 1 món đồ, vợ chồng ông mất nhiều năm theo đuổi.

Ví như chiếc chén sứ ký kiểu tên A Di Đà Phật ra đời vào khoảng đầu thế kỷ XIX dưới triều Vua Gia Long (1802-1820).

Tích xưa ghi lại, Nguyễn Ánh nhiều lần bị nhà Tây Sơn truy đuổi. Một lần, ông và mẹ trốn giữa cánh đồng, khi quân Tây Sơn tiến đến rất gần, chỉ còn cách khoảng 10 bước chân thì lại bất ngờ rút lui. Khi đó, mẹ của Nguyễn Ánh nguyện rằng nếu 2 mẹ con qua khỏi nạn này bà sẽ đi tu. Sau khi Nguyễn Ánh lên ngôi lấy niên hiệu là Gia Long, bà đã xuất gia. Vua Gia Long đặt ký kiểu một số món đồ sứ ở Trung Hoa mang về tặng cho ngôi chùa nơi mẹ ông tu hành, trong đó có chén sứ A Di Đà Phật.

Hiện ở Việt Nam chỉ còn 5 chén này, 1 ở chùa Từ Đàm (Huế), còn lại 4 chiếc khác thuộc sở hữu tư nhân, trong đó, chén A Di Đà Phật của ông Tuyên là lành lặn nhất.

Đáng chú ý trong sưu tập sứ ký kiểu của nhà sưu tầm là cặp bát long, lân, quy, phụng, bộ uống trà ly mắt trâu là những món đồ ngự dụng hoặc tiếp đãi các sứ đoàn ngoại giao trong những dịp khánh tiết. Hay miếng kim bội Quỳnh Giao Vĩnh Hảo.

“Đây là món đồ dưới triều Nguyễn, vua thường ban cho con gái cả hoặc người nữ có công, giữ tiết hạnh. Do đó, khi nhìn vào miếng kim bội, ta có thể biết thân phận của người đó”-ông Tuyên nói.

Tiến sĩ Lưu Hồng Sơn (Bảo tàng tỉnh Gia Lai) cho biết: Trong các dòng gốm sứ cổ, đồ ký kiểu hiện có giá trị trên thị trường cao nhất. Mỗi món đồ bằng cả một gia tài nên đây cũng là dòng sứ bị làm giả nhiều nhất. Người chơi trước hết phải có khả năng kinh tế, có kiến thức sâu về gốm sứ mới không bị lừa.

Còn theo đánh giá của nhà sưu tầm Võ Văn Hưng (55 Nguyễn Du, TP. Pleiku), người có trên 20 sưu tầm cổ ngoạn thì: “Sưu tập sứ ký kiểu của ông Bùi Văn Tuyên là duy nhất tại Gia Lai và đứng thứ ba ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên”.

Nhà sưu tầm Bùi Văn Tuyên chia sẻ: Trước đây, ông sưu tầm nhiều dòng gốm sứ cổ với số lượng hiện vật rất lớn. Nhưng sau quá trình “gạn đục khơi trong”, hiện nay, ông chỉ giữ lại bộ sưu tập sứ ký kiểu bởi yêu vẻ đẹp hoài cổ trang nhã, giàu giá trị trên món đồ quý hiếm.

Sự ra đời cho tới những tích truyện trên sứ ký kiểu cần được lần giở qua nhiều lớp thời gian. Người chơi có thể nhìn thấy dòng chảy lịch sử cùng những biến cố, thăng trầm trăm năm qua các triều đại phong kiến trên sứ.

Ngoài ra, ông Tuyên còn có bộ sưu tập hổ phách mà bất cứ ai yêu thích vẻ đẹp trang nhã, không phô trương đều phải xiêu lòng.

Từ thú chơi đến cuộc sống của một người, đâu đó, ta có thể nhìn thấy cá tính và tinh thần của một vùng đất. Nếu có thể nói như vậy, nhà sưu tầm Bùi Văn Tuyên trở thành một phần của đô thị cũng trăm tuổi từ những đóng góp thầm lặng của mình.

de-ema-7404.jpg

Có thể bạn quan tâm

Hướng tới Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh lần thứ VIII: Tin tưởng và kỳ vọng

E-magazineHướng tới Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh Gia Lai lần thứ VIII: Tin tưởng và kỳ vọng

(GLO)- Đại hội đại biểu Hội LHTN Việt Nam tỉnh Gia Lai lần thứ VIII (nhiệm kỳ 2024-2029) diễn ra vào ngày 5 và 6-11. Trong niềm hân hoan, phấn khởi, nhiều cán bộ, hội viên và đại diện các câu lạc bộ, nhóm tình nguyện trên địa bàn tỉnh đã bày tỏ sự tin tưởng, kỳ vọng vào đại hội.

Pleiku sẵn sàng cho Ngày hội Văn hóa-Du lịch 2024

E-magazinePleiku sẵn sàng cho Ngày hội Văn hóa-Du lịch 2024

(GLO)- Từ ngày 15 đến 17-11, TP. Pleiku tổ chức Ngày hội Văn hóa-Du lịch năm 2024 với nhiều hoạt động hấp dẫn nhằm giới thiệu, quảng bá các giá trị văn hóa đặc sắc, nổi bật về tài nguyên du lịch, ẩm thực của phố núi, đặc biệt là không gian văn hóa cồng chiêng.

Chờ đón mùa hoa trên núi

E-magazineChờ đón mùa hoa trên núi

(GLO)- Mùa hoa dã quỳ sắp về trên ngọn núi lửa triệu năm tuổi Chư Đang Ya. Nhiều du khách gần xa đang đón đợi để được đắm mình trong sắc hoa và không khí lễ hội hấp dẫn, đậm nét bản sắc cao nguyên tại Tuần lễ hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya năm 2024, diễn ra từ ngày 6 đến 12-11.

Thúc đẩy khởi nghiệp từ cây dược liệu bản địa

InfographicThúc đẩy khởi nghiệp từ cây dược liệu bản địa

(GLO)- Thời gian qua, các ngành, địa phương tỉnh Gia Lai luôn nỗ lực thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực dược liệu với mục tiêu xây dựng chuỗi giá trị bền vững, góp phần phát triển ngành dược liệu của địa phương và tìm kiếm các giải pháp công nghệ mới phù hợp với thực tiễn.

Gia Lai 24h: Chung kết Đường lên đỉnh Olympia kịch tính, hấp dẫn

Gia Lai 24h: Chung kết Đường lên đỉnh Olympia kịch tính, hấp dẫn

(GLO)- Trải qua 4 phần thi đầy gay cấn, Võ Quang Phú Đức (Trường THPT chuyên Quốc học Huế) đã xuất sắc trở thành nhà vô địch Đường lên đỉnh Olympia lần thứ 24. Chàng trai Gia Lai Nguyễn Quốc Nhật Minh cùng 2 “nhà leo núi” còn lại cũng cho thấy bản lĩnh và trí tuệ của mình tại vòng chung kết cuộc thi diễn ra vào sáng 13-10.

Người dân làng Đaklah-Tờ Rah (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang) vui mừng khi được UBND xã giao đất, giao rừng cho cộng đồng làng quản lý.

E-magazineQuản lý, phát triển rừng cộng đồng: Cần có thêm cơ chế chính sách phù hợp

(GLO)- Việc triển khai công tác quản lý, phát triển rừng cộng đồng đã đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân, gắn quyền lợi các hộ sống gần rừng với trách nhiệm bảo vệ rừng. Tuy nhiên, để chính sách này mang lại hiệu quả cao thì cần có thêm các cơ chế chính sách phù hợp.

Thanh niên Gia Lai hướng về ngày hội lớn

E-magazineThanh niên Gia Lai hướng về ngày hội lớn

(GLO)- Với tinh thần đoàn kết, xung kích và sáng tạo, đoàn viên, thanh niên trong tỉnh đã thực hiện nhiều công trình, phần việc ý nghĩa nhằm hưởng ứng đợt thi đua cao điểm “68 ngày thanh niên Gia Lai chào mừng Đại hội đại biểu Hội LHTN Việt Nam tỉnh lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2024-2029”.

Cô gái Jrai và hành trình lan tỏa ẩm thực truyền thống

E-magazineCô gái Jrai và hành trình lan tỏa ẩm thực truyền thống

(GLO)- Từng hờ hững với những món ăn truyền thống của dân tộc mình nhưng giờ đây, chị Rơ Châm H’Liên (SN 1989; làng Ó, xã Ia Sao, huyện Ia Grai) đã trở thành “sứ giả” của ẩm thực Jrai. Nhiều đoạn video clip ngắn của H'Liên về những món ăn dân dã đang gây sốt trên mạng xã hội với hàng triệu lượt xem.

Dấu ấn “Kỳ nghỉ hồng”

E-magazineDấu ấn “Kỳ nghỉ hồng”

(GLO)- “Kỳ nghỉ hồng” là chiến dịch cao điểm của đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) khối công chức, viên chức, công nhân và doanh nhân trẻ. Chiến dịch giúp ĐVTN phát huy tinh thần tình nguyện chung tay thực hiện các công trình, phần việc ý nghĩa vì cộng đồng.
9X nối nghiệp nghề phở gia truyền

E-magazine9X nối nghiệp nghề phở gia truyền

(GLO)-

Từ năm 1964 đến nay, lò phở của gia đình họ Khưu tồn tại cùng những thăng trầm của vùng đất cao nguyên. Nối nghiệp cha ông, 2 anh em 9X Khưu Triều Bảo và Khưu Triều Long cùng nhau giữ gìn và phát huy giá trị cốt lõi của hương vị phở truyền thống trong lò phở gia đình